Ikinci Dünya Savaşı

ÖZ
Siyasi tarih teorilerinden elde edilen verilerinden toplanarak oluşturulmuş karşılaştırmalı analizini içeren bu yazıda iki dünya savaşı arası dönemde merkezi ülkelerin dış politika analizleri incelenmeye çalışılmıştır. İnceleme verilerinde söz konusu ülkelerin dönemde aldığı kararları, diğer ülkelere karşı tutumları ve dış politikaları göz önüne alınarak bir tarihsel kronoloji oluşturulmuştur. Tarihsel kronolojinin içerisinde 1919-1939 yılları arasındaki olgu ve olayların birçoğu ele alınmış ve bu ülkelerin dış politika yapısının etkileri üzerinde sonuca varılmaya çalışılmıştır.

1942-1945 yılları arasında Alman Silahlı Kuvvetleri'nin yanında çatışan, özellikle SSCB menşeili eski savaş esirlerinden oluşan birlikler " Doğu Lejyonları " (Ostlegionen) adı altında tarihsel literatüre geçmiştir. Bu birliklerden biri olan Azerbaycan Lejyonu kendi gazetesini çıkarmaktaydı. Bu makale, gazetenin Alman Propaganda Makinesi içerisinde yer alan bir unsur olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak Azerbajcan Gazetesi, Azerbaycan'ın Bolşevizm'den bağımsızlığı ve Türkçülük mefkuresini bağımsız bir öğe olarak ele aldığından salt bir Alman " propaganda aracına indirgenemez.


Between the years 1942-1945, a certain number of former soldiers of the Red Army, mostly POW's, chose to fight along the ranks of the German Wehrmacht. Those formations are known as Ostlegionen (Eastern Legions) in the annals of military history. One of those units, the " Azerbaidjani Legion " (Aserbaidschanische Legion) had their very own frontline newspaper. This paper stresses that the newspaper may be evaluated as an element within the German Propaganda machinery. Nevertheless, it is of utmost importance to notice that the Azerbajcan Newspaper, should not be seen as a mere German propaganda tool, but as a publication with a very distinctive character, as themes as the liberation of Azerbaidjan from Bolshevism and the ideal of Turkism are constantly repeated as a subject within its own context.

Öz: Bu çalışma 1939 yılında seçilen VI. Dönem TBMM'nin sosyal-kültürel yapısını ve hükümet programlarını inceleyerek, bu dönemde görev alan Refik Saydam ve Şükrü Saraçoğlu Hükümetleri'nin iç ve dış politikanın tatbiki konusunda daha önceki hükümetlerden ve birbirlerinden farklı uygulamaları olmadığını tespit etmektedir. Ayrıca bu dönemde TBMM'ye seçilen kadın vekillerin tamamının devlet memurluğundan geliyor olması siyasetin henüz kadınlar arasında tam olarak yayılamadığını göstermektedir. Abstract: This study examines the socio-cultural structure of the 6th Turkish Parliament, elected in 1939, along with the government programs and presents that the domestic and foreign policies of the Refik Saydam and Sukru Saracoglu governments were not different from earlier governments. Furthermore, the fact that all elected women in this period were from the ranks of state bureaucracy shows that politics had yet to be largely embraced by women. Giriş 23 Nisan 1920 Cuma günü yurdun her yanından seçilmiş milletvekillerinin katılımıyla Ankara'da açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin siyasal sistem içerisindeki yeri ve önemi, tüm çağdaş siyasal sistemlerde olduğu gibi yasama, kural koyma, temsil, eğitim, denetim ve araştırma gibi işlevleri yerine getirmesinden kaynaklanmaktadır. Ancak yasamanın tüm bu işlevleri tek partili ya da çok partili sistemlerde uygulama alanları olarak farklılık göstermektedir. Tek Partili dönemde seçim, parti üst yönetimince belirlenen adayların müntehib-i sani denilen ikinci seçmenlerce onaylanması anlamını taşıyor ve demokrasi açısından çok da işlevsel bir yer tutmuyordu. Parti tüzüğüne sıkı sıkıya bağlı milletvekillerinden oluşan parlamentoda, ağırlıklı meslek grubu resmi görevlilerden oluşuyordu. Tek Parti döneminde meclis, faaliyetleri ve çalışmaları açısından parti kararlarına bağlı bir organ gibi çalışarak, adeta CHP'de alınan kararları meşrulaştırma işlevi görmüştür.

Yugoslavya Türklüğünün selameti için kurulan Yücel Teşkilatı (1945) hiç şüphesiz Makedonya’daki kuruluşlar arasında önemli bir sivil toplum örgütü olma özelliğine sahipti. Diğer yandan Yücel Teşkilatı, II. Dünya Savaşı döneminde Bulgaristan ve Yugoslavya tarafından Makedonya Türklerine karşı yapılan sistemli baskılara karşı direniş göstermiştir.

19 ilâ 25 Ocak 1948 tarihleri arasında Yücel mensupları bir takım mesnetsiz iddialarla hâkim önüne çıkarılarak yargılanmışlar ve içlerinden dördü idama, diğerleri ise çeşitli hapis ve sürgün cezalarına çarptırılmışlardır. Bu çalışmada Yücel Teşkilatı söz konusu dönemde Yugoslavya’da kurulmuş diğer direniş örgütleriyle karşılaştırmalı bir yöntemle analiz edilmektedir. Elinizde tutmuş olduğunuz bu kitap özellikle Yücel mensuplarının tutuldukları hapishaneler hakkında yeni bilgiler ortaya koymaktadır. Ayrıca Üsküp Bölge Mahkemesi’nde 1945 ilâ 1960 yılları arasında yargılanan 164 Türkün isimleri ilk kez bu çalışmayla gün yüzüne çıkarılmaktadır. Yücel bir bakıma Kuzey Kıbrıs Türklüğünün varlığı tehdit altına girdiği vakit adada Türkler tarafından hayata geçirilmiş olan Türk Mukavemet Teşkilatını hatırlatmaktadır.
Gerçek manada bir direniş öyküsünün anlatıldığı bu eser yoğun bir mesainin sonucunda hazırlanmış ve siz değerli okuyucularımızın istifadesine sunulmuştur. Bilim dünyasın-da ufuklar açması dileğiyle...

Öz İkinci dünya savaşın sırasında özellikle Almanya'nın Girit'i işgalin ardından İngiliz yönetimi Kıbrıs'ta bazı tedbirler almaya başlar. Bunlardan bir tanesi de1941-1943 yılları arasında geçici olarak Lefkoşa İslam Lisesinin Lapta'ya taşınması olmuştur. Çalışmada İslam Lisesinin Lapta'ya taşınmasının gerçek nedeninin ne olduğunu ortaya çıkarmak ve Lefkoşa İslam Lisesi öğrencilerinin, Lapta'da hangi koşullarda eğitime devam etmek zorunda kalındığına bakılmıştır. Çalışma o dönem öğrencilerin anılarından ve 1942-1945 yılları arası İngiliz eğitim raporu esas alınmıştır. Buna ilaveten yine 1942 yılına ait Halkın Sesi gazetesi referans alınarak oluşturmuştur. Bunun yanında ilgili kitap bölümleri ve makalelerde incelenmiştir. Abstract During the Second World War, especially After the invasion off Crete by Germany, the English administration began to take precautions. One of these was to transfer the Nicosia Islamic College to Lapithos. This study aims to put forth the real reason why the Islamic college was transferred to Lapithosand under what conditions the Nicosia Islamic College students were forced to resume their education in Lapithos. The study takes the memories of the students from that period and the English Education report between the years 1942-1945 as footing. In addition, The Halkin Sesi Newspaper of 1942 was taken as a reference. In relation to this the relative book chapters and articles were analysed.

Chaplin'in "Büyük Diktatör" adlı filmi sadece 20.yüzyılın ilk yarısında hüküm süren faşizme değil geçmişte ve sonrasında da adı ne olursa olsun bütün zorba rejimlere, iktidarlara ait ipuçlarıyla doludur.

Charlie Chaplin'in 1940 yılında, İkinci Dünya Savaşı'nın hemen başında, o büyülü sessizliğini bozarak çektiği ilk sesli filmidir Büyük Diktatör (The Great Dictator).

Sessizliğini bozmuştur, çünkü artık 20. yüzyıla (ve tabi müthiş öngörüsüyle sonraki yüzyıllara) damgasını vurmuş olan diktatörlere, militarizme, kapitalizme, emperyalizme ve en önemlisi sadece dönemin değil geleceğin de umutsuz, köleleştirilmiş, sindirilmiş ve korkutulmuş sessiz kitlelerine söyleyeceği çok şeyi vardır, özellikle filmin sonunda. Final sahnesi olmasına rağmen adeta sesli Chaplin sinemasının açılış konuşmasıdır

İkinci Dünya Savaşı'nın vuku bulduğu yıllarda, küresel açıdan Hava Kuvvetleri'nin önemi eskisinden daha çok artmıştır. Bu savaşın devam ettiği sürede, Türkiye-İngiltere hükümetleri arasında yapılan mutabakata göre, alanında başarılı Türk pilotlar; İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından uçuş tahsili görmüşlerdir.

Ele aldığımız çalışma, II. Dünya Savaşı’nın uluslararası çapta doğurduğu sonuçları ve
bu sonuçların Türkiye açısından değerlendirilmesini içermektedir. Konunun daha iyi
açıklanabilmesi amacıyla çalışmamızın ikinci bölümünde, söz konusu savaşın nedenlerinden, gidişatından ve sonuçlarından; üçüncü bölümünde, savaşın uluslararası ilişkiler açısından sonuçlarından ve dördüncü bölümünde ise savaşın Türkiye açısından sonuçlarından bahsedeceğiz.

Bu çalışmada, İkinci Dünya Savaşı’nın merak uyandıran bir dönemini kapsayan 1941-1943 Alman-Sovyet Savaşı (Stalingrad) kapsamında Türk-Sovyet ilişkileri hakkında bilgiler verilmektedir. Değişen dünya şartlarına paralel olarak 1936 yılında imzalanan Montreux Boğazlar Rejimi ile sarsıntı geçiren iki ülke ilişkileri İkinci Dünya Savaşı döneminde de bir belirsizlik ve güvensizlik içerisinde devam etmiştir. Nitekim savaş döneminde Sovyetler, Türkiye ile ilgili taleplerini fırsat buldukça dile getirmekten çekinmemiştir. Aslında Boğazlar sadece Sovyetler tarafından değil Almanlar tarafından da bir propaganda aracı olarak kullanılmıştır. Güç dengesinin değişmesine bağlı olarak özellikle Boğazlar her iki ülkenin çıkarlarına alet edilmiştir. Mevcut Sovyet çekincesini uyandırarak Türkiye’nin Sovyetlere kuşkuyla bakmasını isteyen bir Almanya’nın yanı sıra; Almanların Balkanlarda tahşidat yaptığı söylemleriyle Türkiye’yi kendi safında savaşa dâhil ederek yükünü hafifletmek isteyen bir Rusya karşımıza çıkmaktadır. Çalışmaya, Milli Kütüphane Süreli Yayınlar Şubesi’nden doküman incelemesi metoduyla dönemin ulusal basınında yer alan haberlerle, başyazarların değerlendirmeleri ve tetkik eserler esas teşkil etmiştir. Sonuçta anlaşılmaktadır ki, Stalingrad Savaşı sürecinde Almanların güçlü olduğu dönem üzerinde Alman baskısını hisseden Türkiye; Almanların gerileme göstermesinin ardından bu kez Müttefik baskısını hissedecektir. Ancak bitaraf politikasını sürdürmeye çalışan Türkiye bu politikayı uygularken çoğu zaman İngiltere’ye yakın olmasına karşın Sovyet çekincesini her zaman ön planda tutmuş ve Almanya’ya karşı da net bir tavır almaktan kaçınmıştır.
Anahtar Kelimeler İkinci Dünya Savaşı, Türkiye-Sovyet Rusya İlişkileri, Stalingrad Savaşı
Transnational Lives: Social Security of Turkish Citizens Living in The Netherlands This study elaborates the relationship between transnational lives of migrants and social security. In this regard, the social security scheme of the Netherlands and transnational lives of first-generation Turkish immigrants in the Netherlands will be discussed by employing legal and policy documents and case law of Dutch courts and European Court of Justice. The first part of the article points out the conceptual and theoretical background by highlighting the relationship between transnationalism, return migration and social security. Second part analyses the migration between Turkey and the Netherlands and Turks in the Netherlands. Third, the shift in the Dutch social security scheme and its impact on the transnational lives of Turkish immigrants are elaborated. The last part discusses the restrictive regulations on the export of social benefits and rights of Turkish citizens for pursuing their transnational lives by highlighting the case law. The article finds out that despite of the support of the Netherlands for the return of the unemployed first-generation Turkish immigrant, the restrictions on the transfer of the social benefits makes return less attractive. This could be interpreted as the outcome of conflicting nature of the migration and social security policy perspectives.
Keywords Transnationalism, Turkish immigrants, return migration, social security, Netherlands.

Milli Türkistan Birlik Komitesi’nin (MTBK) kurucusu ve Türkistan mücadelesinin büyük lideri Veli Kayyum Han, İkinci
Dünya Savaşı’nın şüphesiz en önemli figürlerinden biridir. Savaş sırasında Türkistanlıların esir kamplarından kurtulmaları ve
lejyonlar halinde örgütlenmesi noktasında büyük hizmetler vermiştir. Diğer taraftan MTBK başkanı Veli Kayyum Han, Alman
hükümetince sürgündeki Türkistan hükümetinin reisi olarak kabul edilmiştir. Fakat İkinci Dünya Savaşı’nın kaybedilmesiyle
beraber Veli Kayyum Han pek çok savaş suçlusuyla aynı kaderi paylaşarak Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi’nde
yargılanmıştır. Bu yargılamalar sırasında Veli Kayyum Han, Alman hükümetiyle ilişkilerinden, MTBK’nın faaliyetlerine kadar
pek çok hususta sorgulanmıştır. Çalışmamızda Veli Kayyum Han’ın Nürnberg sorgulamalarına dair ulaşabildiğimiz beş dosya
üzerinden birtakım değerlendirmeler yapılacaktır.

İkinci Dünya Savaşı hakkında Türkiye’de yapılan çalışmaların en önemli kaynaklarından bir basındır. Türk toplumu savaş yıllarında ülkenin de kaderini etkileyen cephelerdeki hadiseleri ve konferansları basından takip etti. 1941’de Balkanlarda yaşanan gelişmeler üzerine SSCB’ni işgaline hazırlanan Almanya, “Barbarossa” planını erteledi. Ordularının yönünü Balkanlara çevirerek, Yugoslavya ve Yunanistan’ı işgal etmiştir. Alman ordusu, Türk-Yunan sınırına dayanırken Türkiye, olası bir Alman saldırısı karşısında teyakkuz durumundaydı. Yunan direnişine yardımcı olan İngiliz birliklerini püskürtmek ve güney kanadını tamamen güvenceye almak için Alman birlikleri Ege adalarının işgaline başladı. 25 Nisan 1941’de Taşoz, Semadirek’i işgal etti. Limni ve Midilli’nin ardından 5 Mayıs’ta Sakız adasına çıkan Almanlar, Girit'in işgali için 20 Mayıs’ta “Merkür Operasyonu”nu başlatarak, o zamana değin en büyük hava indirme harekâtına başladı. Ege adalarının Almanya tarafından işgali, savaşın Akdeniz’deki seyri hakkında birçok spekülasyona neden oldu. Türk basınında da Almanya’nın sonraki hedefinin Türkiye veya Kıbrıs olacağı şeklinde değerlendirmeler yayınlandı.
Bu makalede, Alman birliklerinin Ege adalarına çıkarma yaptığı zaman diliminden başlayarak Girit muharebesini takip eden süreçte, Türk basınında yayınlanmış haber ve köşe yazıları incelenmiştir. Çalışmada izlenen yöntem, gazete haberleri üzerinden hadisenin izlenişi yerine her bir gazeteye alfabetik sırayla başlık açılarak hadise üzerine yayınlanan haberlerin mukayeseli incelenmesidir. Bu doğrultudaki çalışma, 1941 Nisan ve Mayıs dönemini kapsamaktadır. Çalışmada, dönemin yedi başat gazetesinden, ege adalarının işgali ile ilgili telif ve tetkik eserlerden istifade edilmiştir. Türk basınında çıkan haberlerin dış kaynaklı olduğu ve yayıncı görüşlerinin haberler üzerindeki etki oranı ortaya koyulmuştur.

Press about the Second World War is one of the most important factors in studies in Turkey. The Turkish public has followed the developments and conferences in the war from the press. Following the developments in the Balkans in 1941, Germany postponed the 'Barbarossa' plan. He turned his armies to the Balkans, occupied Yugoslavia and Greece. The German army reached the Turkish-Greek border. Turkey, was on guard against a possible attack by the Germans. German troops began to occupy the Aegean islands in order to repel British troops aiding the Greek resistance and to fully secure the southern flank. On April 25, 1941, Thassos and invaded Samothrace. After landing on the island of Chios on 5 May after Limnos and Mytilene the Germans started the 'Mercury Operation' on 20 May for the invasion of Crete, and started the biggest airborne operation up to that time. The German invasion of the Aegean islands caused much speculation about the course of the war in the Mediterranean. The Turkish press also Germany's next attack targets in Turkey or Cyprus in the form of assessment would be published. The content of the study covers the occupation of the Aegean islands by German armies. Seven major newspapers published in the Turkish press during the period of April and May 1941 were analyzed in alphabetical order. The newspapers were obtained from the Gazette Department of the Beyazıt State Library and twenty-two notebooks were scanned. Spelling corrections were not made in the headlines and columns transferred from newspapers. News and columns published in the Turkish press were examined. Turkish-German relations with the Second World War for the purpose of research in Turkey was prepared to contribute to the literature. The sources of this study are academic books and academic articles besides the examined newspapers. The importance of this study is to reveal the approach of the Turkish press to the Aegean Islands during the Second World War. The first newspaper examined is Akşam newspaper. The owner of the Akşam Newspaper is Necmeddin Sadak and its editor-in-chief Hikmet Feridun Es. The first issue of Akşam newspaper examined was dated April 6, 1941. The newspaper reported the war news in this issue before other newspapers. Akşam newspaper gave the first news about the occupation of Limnos and Samothrace islands on the homepage on April 23. Sabis put forward the thesis that the next target of the Germans would not be Cyprus but the African front, and that the goal of seizing Suez might be the priority. The fifth newspaper examined is Ulus newspaper. Ulus newspaper had determined its publishing approach in line with the government's line. Lead author Falih Rıfkı Atay was sympathetic to the Allies, but approached issues to a certain extent. In its 25 May issue, Ulus newspaper wrote about the possibility that the Germans could leave the Aegean islands to the Bulgarian. The sixth newspaper examined is Vatan. The newspaper, owned and edited by Ahmet Emin Yalman, was on the side of the Allies. On May 27, Yalman wrote in her column, following Churchill's statement, that even if the loss of Crete would mean a partial loss of dominance in the Eastern Mediterranean, the democracy bloc should not be hopeless. In the newspaper Vatan on June 2, İhsan Boran predicted that the Germans' next target would be Libya or Malta. The seventh newspaper examined is Yeni Sabah. Murat Sertoğlu was the editor-in-chief of Yeni Sabah newspaper, owned by Cemalettin Saraçoğlu. The editor of the newspaper was Hüseyin Cahit Yalçın. Yeni Sabah newspaper had an attitude against both the Nazis and the Soviet Union. As a result of the inspected newspapers, the way Turkish press reports on the occupation of the Aegean islands and the authors' approach to the events came together at least in common. Ulus and Akşam newspapers made an effort to maintain an impartial and simple line. Different news were seen in Cumhuriyet and Vatan newspapers, while duplicate news and unconfirmed news were observed in other newspapers. all military writers, after the invasion of crete is of the opinion that the not of attack Turkey. Another point where newspapers differ from each other is the way political and private names are written. For example, in some newspapers the British General Freiberg was written as Freyberh, in some newspapers the Greek government was mentioned as Elen. While it was understood that the Turkish media reported on the invasion of the Aegean Islands on a small scale, it was seen that they detailed the Cretan war.

Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele’nin askeri safhalarından sonra yeni kurulan Türkiye
Cumhuriyeti, genç ve devrimci karakterinin vermiş olduğu güvenle kazanmış olduğu
diplomatik zaferler ile hürriyetine olan düşkünlüğünü bir kez daha perçinlemiştir. Mustafa
Kemal Atatürk’ün yönetimiyle barışçıl politikalara imzasını atan Türkiye Cumhuriyeti, iki
savaş arası dünya konjektürüne ayak uydurmuş, birçok ilk denilebilecek yeniliklere iz
bırakmıştır. İkinci bir savaşı kaldıramayacak kadar genç olan bir ülkenin, savaşa giden yolda
aldığı tedbirler, önlemler ve taktikler savunmaya yönelik olacağı apaçık ortadadır. Bu
psikolojik harp safhasında diken üstünde olan Türkiye toprakları, kendinden beklenileni
yaparak uluslararası barıştan yana olmuştur.

Öz: Stefan Zweig'ın Rotterdamlı Erasmus eseri günümüzde Almanya ve Avusturya'da olduğu kadar, Türkiye'de de güncel bir eserdir. Güncelliğini koruyan bu eser, bu çalışma kapsamında, yazarının profiliyle benzerlikleri ve bir nasyonal sosyalizm dönemi eseri olduğu gerçekliğiyle ele alınacaktır. Zweig'ın, Türkçe literatürde bulunmayan mektupları, bireysel demeçleri ve gazete yazıları, çalışmadaki değerlendirmelerin temelini oluşturmaktadır. Böylelikle Zweig'ın, maruz kaldığı suçlamaların aksine, kendini siyasetten soyutlamadığı, Hitler rejiminin yükselişinden Erasmus eserini yazmaya ihtiyaç duymasına dek olan sürecin ele alınması ve eserin aynı çerçevede incelenmesiyle ortaya konarak, Türkiye'de Alman ve Avusturya Edebiyatı alanlarının yanı sıra, karşılaştırmalı edebiyat alanına da katkı sağlanması amaçlanmıştır.

Öz Türk-Macar ilişkilerinin tarihsel süreci çok eskiye dayanmakla birlikte özellikle XIX. yüzyılda yoğunluk kazanmıştır. Bu dönem Avrupa'da çeşitli ideolojiler benimsenmiş ve ihtilallere varan mücadeleler kendini göstermiştir. XIX. yüzyılın ortasında Avrupa'daki bu buhrandan Macarlar da etkilenmiş ve Avusturya İmparatorluğu'na karşı özgürlük mücadelesi başlatmıştır. Mücadelenin başarısızlıkla sonuçlanmasıyla hareketin liderleri Osmanlı ülkesine sığınmışlardır. Bu durum Türk-Macar ilişkilerini daha ileri seviyeye taşımış, Macarlar 93 Harbinde ve I. Dünya Savaşında Osmanlı Devleti'ne büyük destekler vermiştir. İttifak halindeki iki milletin karşılıklı nezaket örnekleri Türk-Macar ilişkisini en iyi şekilde göstermiştir. Türk-Macar ilişkilerinin I. Dünya Savaşı sırasındaki yoğunluğu dönemin Osmanlı arşiv belgelerine ve Macar basınına yansımıştır. Dil, tarih ve kültür üzerine önem taşıyan eserlerin iki millet arasında ortak kültür inşası için toplanmak istenmesi ve bu doğrultuda iki ülke arasında eser değişimlerinin gerçekleştirilmesi söz konusu ilişkiyi açıklar niteliktedir. Ayrıca I. Dünya Savaşı devam ederken Osmanlı basın yetkilileri Budapeşte'de misafir edilmiş, ortak değerler üzerine konuşmalar yapılmış ve birlikte hareket etmek için toplantılar düzenlenmiştir. Bu toplantılar adeta iki milletin birbirine besledikleri üst düzey duyguların ifade edildiği ortamlar olmuştur. I. Dünya Savaşı sırasında birçok alanda gerçekleşen Türk-Macar yakınlaşması özellikle kültürel ve ortak gelecek inşası üzerine yoğunlaşmıştır. Türk-Macar ilişkilerinin ilişkilerin tarihsel sürecine katkı sağlamak bu çalışmanın asıl amacını oluşturmaktadır. Abstract Although the historical process of Turkish-Hungarian relations dates back to very old times, it gained intensity especially in the XIX century. During this period, various ideologies were adopted in Europe and struggles leading to revolutions manifested themselves. The Hungarians were also affected by this crisis in Europe in the middle of the XIX century, and they started a freedom struggle against the Austrian Empire. With the failure of the struggle, the leaders of the struggle took shelter in the Ottoman country. This situation carried the Turkish-Hungarian relations to a further level, and the Hungarians gave great support to the Ottoman Empire in the 93 War and the First World War. The examples of mutual politeness of the two nations in alliance showed the Turkish-Hungarian relationship in the best way. Turkish-Hungarian relations were experienced more intensely during the World War I. This intensity was reflected in the documents. The desire to gather the works on language, etc. for the construction of a common culture between the two nations and the exchange of works explain this relationship. Besides, during the World War I, Ottoman journalists were hosted in Budapest, and programs were organized in which the two nations expressed their high-level feelings about common values. During World War I, Turkish-Hungarian rapprochement focused on common future construction. The main purpose of this study is to contribute to the historical process of relations between Turkish-Hungarian.

27 Aralık 1939’da gerçekleşen deprem, etkisini yalnızca merkez üssü Erzincan’da değil başta Sivas olmak üzere çevre illerde de hissettirmiştir. On binlerce insan hayatını kaybetmiştir. Bir o kadarı da yaralanmıştır. Yüz binden fazla bina yıkılmış ya da hasar görmüştür. Yüzbinlerce liralık maddi hasar oluşmuştur. Erzincan depreminin sebep olduğu maddi-manevi kayıplar bugün bile bölgede acısını hissettirmektedir. Dönemin Başbakanı Dr. Refik Saydam, deprem felaketinin sebep olduğu yıkımı yerinde görmek ve yapılan çalışmaları incelemek üzere 1940 yılı Mayıs ayında bölgeyi ziyaret etmiştir. Bu kapsamda depremin zarar verdiği bölge illerinden Sivas’ı da ziyaret etmiştir. Bu sırada dönemin Sivas Valisi Akif Eyidoğan, Sivas’ın genel durumu hakkında Başbakan Dr. Refik Saydam’a bir rapor sunmuştur. Rapor 3 Mayıs 1940 tarihi itibariyle Sivas Vilayeti’nin genel durumu, depremin Sivas’a etkileri ve Sivas’ın ihtiyaçları hakkında bilgiler içermektedir. Bu bildiride Akif Eyidoğan’ın raporunda yer alan bilgilerden hareketle İkinci Dünya Savaşı’nın başlarında Sivas Vilayeti’nin durumu değerlendirilmeye çalışılacaktır.

2. Dünya Savaşına Almanlar ile güçlü bir ittifak kurarak katılan İtalya, Benito Mussolini önderliğinde Balkanlar, Yunanistan ve Kuzey Afrika’yı işgal ederek 2. Roma İmparatorluğunu kurmak istiyordu. İtalyanlar bu hayalini gerçekleştirmek için ise Akdeniz’e hâkim olmaları gerektiğinin farkındaydılar. İtalyanların Akdeniz havzasında Fransızların devre dışı kalmasıyla en büyük düşmanı ise Mısır, Kıbrıs, Malta ve Cebelitarık gibi topraklara hâkim olan İngilizlerdi. Dolayısıyla 1940 yazında İtalya ve İngiltere arasında 3 yıl sürecek olan ‘’Akdeniz Savaşı’’ başladı. Bu savaş aylar boyunca birçok muharebe ve askeri operasyona sahne olurken; bu savaşın ilk çarpışması, konvoylarına refakat eden İtalyan Donanması ile konvoylarını korumakla görevli İngiliz Donanması arasında İngilizlerin Operation Catapult kapsamında Fransız Donanmasına Mers El Kebir limanında saldırmasından 6 gün sonra yani 9 Temmuz 1940'da gerçekleşmiş olan Calabria Deniz Muharebesi (İtalyanlar tarafından, Punta Stilo Savaşı olarak bilinir) ile başlamıştır.

Devrimci Marksizm, Bu sayı

Levent Dölek, Devrimci Marksist savaş politikası

Sungur Savran, Savaşa karşı savaş: Cihan Harbi’nde Lenin, Liebknecht, Luxemburg

Lev Davidoviç Trotskiy, Emperyalist savaş ve dünya proleter devrimi

Pierre Broué, İkinci Dünya Savaşı karşısında Trotskiy ve Trotskistler

Vladimir İlyiç Lenin, Kâhince sözler

Friedrich Engels, Sedan muharebesi üzerine

Friedrich Engels, Savaş Üzerine - XII

Friedrich Engels, Maddi nedenlerden çıkarılmış piyade taktiği (1700-1870)

Özgür Öztürk, Bukharin’in Marksizmi

Sungur Savran, 120 yıl sonra Friedrich Engels

Mehmet İnanç Turan, Kirov cinayeti

Ikinci Dunya Savasi’nin ciktigi gun Avrupa’ya nasil bir durum hâkimdi? Gitgide yaklasan savasin farkinda olan Avrupa’nin buyuk gucleri, buna hazirlikli miydi? Ortam nasildi, nasil bir gelisme goster-di. Yazida savasin basladigi gun Avrupa’da durum ele alinmakta ve siyasi, askeri, teknolojik, ekonomik ve sosyal ve psikolojik durum olmak uzere bes baslik altinda incelenmekte ve analiz edilmektedir. Ikinci Dunya Savasi, hizli ve degisken yapisiyla onceki savaslardan farkli seyretmistir. Ozellikle ilk ya-risinda surprizleri bol olan bir savastir. Savasin hizli seyretmesi ve surekli yeni surprizleri de beraberinde getirmesi, taraflarin savas oncesinde yaptiklari hazirliklar ve savas sirasinda bu hazirliklarin yeterligiyle yakindan ilgilidir. Dolayisiyla savasin seyrini etkileyen sartlari, ancak savasin basladigi gunku duru¬mu inceleyerek anlayabiliriz.

After Nazi Germany invaded France, Third French Republic collapsed and an antisemitic regime called as Vichy France was established. In this period, French journal Je Suis Partout, which had an antisemitic view, which was closed shortly before the invasion of France by Nazi Germany, started to broadcast again after the establishment of Vichy France. The journal, which displayed a collaborative attitude with Nazi Germany, continued its publications until Allied States invaded France, and turned to harsh anti-Jewish rhetoric in its publications. The journal’s antisemitic rhetoric is important in that it reflects the antisemitic rhetoric of Nazi Germany in Vichy France. In the study, it was aimed to reveal the antisemitic discourses of the Je Suis Partout journal, which published in France during the Second World War. For this purpose, antisemitic caricatures published in the journal were examined using the semiotics method through Organon Model of German linguist Karl Bühler. In the findings obtained in the study, it was revealed that the journal tended to anti-Jewish discourses that USA, Soviet Union, England and Free French Army acted under the control of Jews. In this way, it was concluded that the journal tried to legitimize the struggle of Nazi Germany against Allied Powers and Free French Army.

Dünya yeni ve büyük bir savaşa doğru adım adım ilerlerken Türkiye Cumhuriyeti iç ve dış politikasının merkezine kendi bağımsızlığını, güvenliğini ve kalkınmasını yerleştirmiştir. İç politikada bir yandan çok partili hayata geçiş denemeleri ve iç isyanlarla uğraşılmış, diğer yandan güçlü bir ekonomi olma yolunda kalkınma hamlelerine girişilmiştir. Dış politikada ise Atatürk’ün “Yurtta Barış, Dünyada Barış” ilkesinden hareketle uluslararası siyasette etkin ve barışçıl bir politika takip edilmiştir. Balkan Antantı ve Sadabad Paktı bunun somut sonuçlarıdır. Eylül 1939’da Türkiye kendini yeni bir dünya savaşının eşiğinde bulmuştur. İkinci Dünya Savaşı başlangıcında toprak bütünlüğünü korumayı amaçlayan bir politika çerçevesinde savaşın dışında ve tarafsız kalmayı tercih etmiştir. Savaşın her iki tarafıyla da çeşitli diplomatik ilişkiler kuran Türkiye, her an bir saldırıya uğrayabileceği ve savaşa girmek zorunda kalabileceği ihtimaline karşı bir takım iç politika tedbirleri alma yoluna gitmiştir.
Bu çalışmanın amacı Türkiye Cumhuriyeti’nin 1939 yılı sonbaharında aldığı iç politika tedbirlerini ortaya koymaktır. İkinci Dünya Savaşı yıllarında yaşanan ihtikâr problemi ve hükümetin buna karşı aldığı tedbirlere ilişkin literatüre giren pek çok makale, Ocak 1940 tarihli Milli Korunma Kanunu’ndan itibaren yaşananları konu edinirken, çalışmamız savaşın başladığı anda halkın gösterdiği ilk refleksi, hükümetin bu reflekse yaklaşımını ve Milli Korunma Kanunu’na giden yolda yaşananları konu edinmektedir.