Forsíða

Velkomin á Wikipedíu

Alfræðiritið sem allir geta unnið að í sameiningu

Á hinni íslensku Wikipedíu eru nú 58.595 greinar.

Grein mánaðarins

Stúdentauppreisnin er heiti á hrinu mótmæla og óeirða sem hófust í París í maí árið 1968 og breiddust út til annarra hluta Frakklands. Í daglegu tali eru óeirðirnar gjarnan kenndar við maímánuð 1968 og einfaldlega vísað til þeirra sem „maí '68“ (franska: Mai 68). Óeirðirnar entust í um sjö vikur og einkenndust á þeim tíma af allsherjarverkföllum og yfirtökum stúdenta og verkamanna í háskólum og verksmiðjum. Þegar mótmælin stóðu sem hæst óttuðust ráðamenn í Frakklandi að þau væru byrjun á borgarastyrjöld eða byltingu.

Mótmælin í Frakklandi voru tengd mótmælahreyfingu í fleiri löndum sem var áberandi á árinu 1968. Atburðirnir þetta ár skildu eftir sig djúp spor í franskri menningu og þátttakendur í óeirðunum eru gjarnan kenndir við „68-kynslóðina“.

Fyrri mánuðir: Oda Nobunaga –Alsírstríðið – Bódísea – Helmut Kohl – Taylor Swift

Eldri greinar – Tilnefna grein mánaðarins

Í fréttum

• 19. maí: Ebrahim Raisi (sjá mynd), forseti Írans, lætur lífið í þyrluslysi ásamt utanríkisráðherra landsins og fylgdarliði þeirra.
• 15. maí: Robert Fico, forsætisráðherra Slóvakíu, særist lífshættulega eftir morðtilræði gegn honum.
• 11. maí: Svissneski rapparinn Nemo vinnur Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 2024 með laginu „The Code“.
• 7. maí: Guðrún Karls Helgudóttir er kosin biskup Íslands.

Yfirstandandi: Átökin í Súdan  • Borgarastyrjöldin í Jemen  • Innrás Rússa í Úkraínu / Stríð Rússlands og Úkraínu  • Stríð Ísraels og Hamas  • Sýrlenska borgarastyrjöldin

Nýleg andlát: Ebrahim Raisi (19. maí)  • Alice Munro (13. maí)  • Pétur Einarsson (24. apríl)

Sjá aðra atburði ársins

Atburðir 23. maí

• 2003 - Íslenska alþjóðabjörgunarsveitin fór út til Alsír til rústabjörgunar. Tveimur dögum fyrr varð jarðskjálfti 6,7 á Richter í norðurhluta Alsír.
• 2007 - Úrslitaleikur meistaradeildar Evrópu 2007 fór fram á Ólympíuleikvanginum í Aþenu.
• 2009 - Fyrsta tilfelli svínaflensu greindist á Íslandi.
• 2010 - Eldgosinu í Eyjafjallajökli lauk.
• 2013 - Sigmundur Davíð Gunnlaugsson tók við embætti forsætisráðherra Íslands.
• 2015 - Måns Zelmerlöw sigraði Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva 2015 fyrir Svíþjóð með laginu „Heroes“.
• 2015 - Írar samþykktu að heimila hjónabönd samkynhneigðra í þjóðaratkvæðagreiðslu.
• 2020 – Engin ný tilfelli af COVID-19 fundust í Kína, í fyrsta sinn frá því faraldurinn hófst.
• 2021 – Manchester City fagnaði 7. Englandstitli sínum.
• 2021 – Ríkisstjórn Hvíta-Rússlands neyddi farþegaflugvél Ryanair á leið til Litháen til að lenda í Hvíta-Rússlandi til þess að geta handtekið stjórnarandstæðinginn Raman Pratasevitsj.

Sjá hvað fleira gerðist 23. maí

Vissir þú...

Bósi Ljósár

• … að Võ Nguyên Giáp, helsti hershöfðingi Víetnams í Víetnamstríðinu, lifði til ársins 2013 og varð 102 ára?

• … að Svetlana Allílújeva, dóttir Jósefs Stalín, yfirgaf Sovétríkin á sjöunda áratugnum og gerðist bandarískur ríkisborgari?

• … að titill vísindaskáldsögunnar Dune var þýddur sem Dúna á íslensku vegna þess að þýðendurnir vildu forðast að nota orð sem vísuðu í vatn eða snjó?

• … að forsetakosningarnar í Bandaríkjunum 1824 voru annað og síðasta skiptið sem fulltrúadeild Bandaríkjaþings varð að kjósa forsetann þar sem enginn frambjóðandi hlaut meirihluta kjörmanna í sjálfum kosningunum?

• … að Julian Lennon, sonur Johns Lennon, var innblástur fyrir þrjú lög Bítlanna: „Lucy in the Sky with Diamonds“, „Hey Jude“, og „Good Night“?

• … að teiknimyndapersónan Bósi Ljósár (sjá mynd) var nefnd eftir geimfaranum Buzz Aldrin, öðrum manninum til að stíga fæti á tunglið?

Úr nýjustu greinunum

Efnisyfirlit

Tækni og hagnýtt vísindi

Fjarskiptatækni • Iðnaður • Internetið • Landbúnaður • Lyfjafræði • Rafeindafræði • Rafmagn • Samgöngur • Stjórnun • Upplýsingatækni • Verkfræði • Vélfræði • Þjarkafræði

Menning

Afþreying • Bókmenntir • Byggingarlist • Dulspeki • Ferðamennska • Garðyrkja • Goðafræði • Heilsa • Íþróttir • Kvikmyndir • Kynlíf • Leikir • List • Matur og drykkir • Myndlist • Tónlist • Trúarbrögð

Stjórnmál og samfélagið

Atvinna • Borgarsamfélög • Félagasamtök • Fjölmiðlar • Fjölskylda • Fyrirtæki • Hernaður • Lögfræði • Mannréttindi • Umhverfið • Verslun

Náttúruvísindi og stærðfræði
Dýrafræði • Eðlisfræði • Efnafræði • Grasafræði • Jarðfræði • Landafræði • Líffræði • Náttúran • Stjörnufræði • Stærðfræði • Vistfræði • Vísindaleg flokkun • Vísindi

Mann- og félagsvísindi

Félagsfræði • Fornfræði • Fornleifafræði • Hagfræði • Heimspeki • Mannfræði • Málfræði • Málvísindi • Menntun • Saga • Sálfræði • Tungumál • Tónfræði • Uppeldisfræði • Viðskiptafræði • Vitsmunavísindi

Ýmislegt
Listar • Gæðagreinar • Úrvalsgreinar • Efnisflokkatré • Flýtivísir • Handahófsvalin síða • Nýjustu greinar • Nýlegar breytingar • Eftirsóttar síður

Systurverkefni

	Wikiorðabók Orðabók og samheitaorðabók		Wikibækur Frjálsar kennslu- og handbækur		Wikivitnun Safn tilvitnana
	Wikiheimild Frjálsar grunnheimildir		Wikilífverur Safn tegunda lífvera		Wikifréttir Frjálst fréttaefni
	Commons Samnýtt margmiðlunarsafn		Meta-Wiki Samvinna milli allra verkefna		Wikiháskóli Frjálst kennsluefni og verkefni
	Wikidata Samnýttur þekkingagrunnur		Wikivoyage Ferðaleiðarvísar		Mediawiki Þróun wikihugbúnaðarins