(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

انسان شناسی ادبیات

نظام تنشی و ارزشی از دیدگاه نشانه-معناشناسی سیال الگویی جهت تحلیل گفتمان ادبی

حمید رضا شعیری
images.jpg

این مقاله تلاشی است در جهت ارایة الگویی مناسب برای تحلیل گفتمان ادبی. در واقع، ما با تکیه بر رویکردی نشانه- معناشناختی و پساساختگرا نشان می‌دهیم که در صورت بکارگیری دید‌گاهی پدیداری در هنگام مطالعة نشانه می‌توان همة زوایای حضور زندة آن را مورد مطالعه قرار داد. تجزیه و تحلیل شعر "ققنوس" نیما تأکید بر این نکته

نوشته ای کوتاه درباره ی نمایش نامه ی «باغ آلبالو»

علی مراد عناصری
smallchekhov.gif

بنیاد همه چیز بر رنج و تباهی است. بر این باورم که همیشه نمی توان جلوی رنج و ویرانی و تباهی را گرفت. مشکل بنیادی است؛ و از دریافتن آن ناتوانم که چرا برخی آدم ها می اندیشند که هر چیزی را می «توان» ـ نه «باید» ـ به پیش از فاجعه باز گرداند؛ این پرسش، به معنای بالابردن پرچم تسلیم و سازش، و بی عملی نیست؛ و هم چنین، به معنای آغوش گشودن بر فاجعه و رهایی بخش دانستن آن نیست؛ به معنای ناممکن دیدن رهایی

بررسی تطبیقی روایات بین‌النهرینی آفرینش

رضا اسکندری
41906196.jpg

چکیده: روایات آفرینش، بخشی ارزشمند، جذاب و تاثیرگذار از اساطیر مذهبی و ملی هر قوم را تشکیل می‌دهند. این روایات، علی‌رغم شباهت‌های بسیار، در میان اقوام مختلف به طرق مختلفی ثبت و روایت شده‌اند. اما از این میان، اساطیر بین‌النهرینی به واسطه‌ی انتقال و بازگو شدن در سنت یهودی-مسیحی، و نیز پذیرش و تکرار در منقولات اسلامی، اعتباری جهانی یافته و بدین‌ترتیب، هر سه دین بزرگ ابراهیمی را متاثر از خود ساخته‌اند. در این جستار

آلبر کامو و فلسفه (5)

دانشنامه اینترنتی فلسفه ،ترجمه امیر غریب عشقی
camus1-249x300.jpg

اندیشه گناه و بی گناهی در آثار کامو اصول، ارتباط خاصی با دیگر افکار و دیدگاههای وی دارد: " مخالفت با اندیشه الهیات مسیحی و همچنین الحاد و تاثیرات و عواقب آنها ".کامو به عنوان کسی که قلباً ستایشگر طبیعت و از دیدگاه ذهنی فردی شکاک و غیر معتقد بود، هرگز در طول زندگی خود نتوانست به الهیات مسیحی و ادبیات مرتبط با این ایده اعتقاد پیدا کند.

ادبیات عاشق‌های ارمنی اصفهان

آزاد ماتیان
Adabiate_Asheghha.jpg

ارمنیان در حوالی قرن دهم هجری/ هفدهم میلادی به ادبیات عاشقی روی آوردند. اما موضوع جالب توجه آن است که اولین نمونههای شعر عاشقی، در نواحی ارمنینشین خارج از سرزمین ارمنستان و بدون شک، تحت تأثیر عاشقهای ترک زبان به وجود آمدند. تا به امروز، محققان ارمنی در این موضوع اتفاق نظر دارند که ادبیات عاشقی ارمنی ابتدا در جلفای اصفهان و بلافاصله بعد از کوچ ارمنیان از جلفای ارس به

مقالات قدیمی: سخنور دوران بیداری (ادیب الممالک فراهانی) (1354)

ابراهیم صفائی / آماده سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

انقلاب مشروطه ایران با آنکه انقلابی ناقص و رشدنیافته و بی برنامه و فاقد رهبری صحیح بود و اغراض شخصی و سیاسی و تحریکات خارجی رفته رفته مسیر آن را بسوی بیراهه تغییر داد، با این حال چهره های اصیل و درخشان و وطنخواهان پاکبازی در این نهضت پیدا شدند که صادقانه در راه تحصیل آزادی و انجام اصلاحات اداری و اجتماعی و ریشه کن کردن فساد و انحطاطی که در اثر جهل و فقر و خودکامگی دستگاه استبدادی بر

ویژه چهره ماه: از بعد زیبایی شناختی

هربرت مارکوزه ترجمه ی ملیحه درگاهی
 مارکوزه.jpg

در شرایطی که واقعیت تیره بخت تنها از طریق کنش سیاسی رادیکال تغییر می پذیرد، دغدغه ی زیبایی شناختی در پی توجیه است. انکار عنصر ذاتی ناامیدی در این مورد بیمعنی به نظر می رسد: عزلت گزیدن در جهانی خیالین، جایی که شرایط موجود دگرگون شده و فقط در قلمرو خیال مستولی می شود. هر چند این تصور ایدئولوژیکی محض از هنر با شدت فزاینده ای مورد تردید واقع شده است.

منظور از "مزرعه حیوانات" چه بود؟ » نامه اورول به مک دانلد

جرج اورول ترجمه ی محمد احمدی
animal-farm1.jpg

درباره پرسش شما درباره مزرعه حیوانات. البته مزرعه حیوانات را در اصل به عنوان هجویه ای بر انقلاب روسیه نوشتم. اما قطعا در پی  کاربست وسیع تری بودم، تا جایی که می خواستم نشان دهم که "آن شکل از انقلاب" (انقلاب خشونت بار توطئه آمیز که توسط افرادی که به شکل ناخودآگاه تشنه ی قدرت بودند هدایت شد) فقط می تواند به تغییر اربابان منجر شود.

درباره ی نقص هامارتیا، گناه،نقص عضو، جراحت، جنون،شالوده شکنی و تحریف

سپهر خلیلی
9781859841532-frontcover.jpg

تصویر: بتای
سراسر فهم تاریخی انسان از رنج نشان می دهد که نوعی نقصان در کار است که تقدیر تراژیک او را رقم می زند. نوعی سستی و ناتوانی، نوعی جراحت،یا گناه که زندگی انسان و خواست او را شکل می دهد،گویی به منزله ی صحنه ی خروج همسرایان یا همان لحظه ای که تقدیر اتفاق می افتد

مقالات قدیمی: آخرین دیدار با فرانتس کافکا(2)-(دی 1352)

گوستاو یانوش/ ترجمه‌ی مصطفی اسلامیه/ آماده‌سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

«گوستاو یانوش» یادداشتهای خود را دو سال پس از مرگ کافکا در 1924 فراهم کرد و آنها را بعدها همراه شرح خاطرات دورهء جوانیش -«گنجینهء نظرها»- برای «ماکس برود» فرستاد. اصل یادداشتها هرگز به دست مارکس برود نرسید ولی قسمتهایی از گفت و شنود با کافکا به طور ناقص در 1951 منتشر شد که بلافاصله به عنوان منبع پر ارزشی برای تحقیق ادبی جای خود را باز کرد.

گفتگو با زهره زرشناس درباره زبان سغدی

ژینیا نوریان
img_0148.jpg

دکتر زهره زرشناس، پژوهشگر، محقق و مولف در حوزه سغدی‌شناسی و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و بنیاد ایران‌شناسی و استاد دانشگاه تهران در رشته زبان‌شناسی است. وی صاحب تالیفات، تحقیقات و مقالات متعددی در حوزه سغدی‌شناسی و زبان و فرهنگ ایران باستان است. در این مصاحبه سعی شده است به اهمیت پژوهش و موقعیت کنونی زبان سغدی و نیز تأثیر این زبان بر روی فرهنگ ایرانی و علل مرگ آن

ادبیات،‌ امید می آفریند: سخنرانی یاشار کمال در مراسم دریافت دکترای افتخاری دانشگاه بوغاز ایچی (استانبول، 2009)

ترجمه از ترکی استانبولی: عطا محامد تبریز
yasar_kemal_doktora-300x298.jpg

دوستان عزیز: از دانشگاه بوغاز ایچی به خاطر مفتخر کردن من به این دکترا سپاسگذارم. از همه­ ی دوستانم نیز که تا اینجا قدم رنجه کرده و آمده اند متشکرم.
خیلی دوست داشتم که پژوهشگر و محقق فولکلور و مردم شناسی باشم. چنین امکانی هرگز برایم پیش نیامد، اما در زندگی شانس­ های بزرگی داشته­ ام.

ابوالقاسم لاهوتی و نوشته‌هایی از پژوهشگران تاجیک دربارة او و شعرش

مسعود عرفانيان
lahouti.jpg

ابوالقاسم لاهوتی شاعر بلند آوازة ایرانی که در سال 1300خ / 1922م مجبور به جلای وطن شد، نخست از راه جلفا به جمهوری خودمختار نخجوان در اتحاد جماهیر شوروی سابق رفت و سپس در سال 1925 به تاجیکستان آمد و تا زمانی که مجبور به رفتن به شهر مسکو شد در آن‌جا زیست. اما او هیچ‌گاه روابط خود با تاجیکستان و ادیبان و پژوهشگران آن‌جا را قطع ننمود.

مفالات قدیمی: مضحکهء تلخ ساموئل بکت (بهمن 1352)

گای دیو نپورت ترجمه ی دکتر فرخ شادان/ آماده‌سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

زندگی ادبی ساموئل بکت، که در روز «جمعهء خوب» سیزدهم آوریل 1906 (روز مصلوب کردن مسیح-م) کناره گیرانه‌ترین زندگی دبی از زمان مارسل پروست استف تا 1954 تنها خوانندگان معدودی کتابهای او را می‌شناختند یا اسم او را شنیده بودند. اگرچه گفته‌اند که جیمز جویس بخشی از کتاب مورفی (Murphy) او را از حفظ داشته است.

«باغ سبز» محمدعلی موحد

لیلا احمدی
ketab movahed.jpg

دکتر محمدعلی موحد، نویسنده‌ی کتاب باغ سبز، در سال 1302 در شهر تبریز متولد شد. وی در زمینه ی حقوق خصوصی موفق به کسب مدرک دکترا از دانشگاه تهران گردید. سپس به انگلستان رفت و مطالعات خود در زمینه ی حقوق خصوصی را زیر نظر پروفسور جنینگز در کمبریج و پروفسور شوارتزبرگ در لندن ادامه داد.

تحلیل جامعه شناختی اسطوره ی آفرینش در اساطیر ایران

مینو امیرقاسمی / گزارش از رویا آسیایی
آفرینش

تصویر: آفرینش، محمود فرشچیان
مقدمه:اسطوره نه به معنای داستانی واقعی با ابعادی غیرواقعی و فوق­ بشری، و نه به معنای کوششی ابتدایی برای تبیین جهان آفرینش؛ بلکه تجلی­ گاه اندیشه­ ی بشر و شکلی از شناخت وی از جهان، در دوره­ای خاص از تاریخ اندیشه او است. چونان ارابه­ ا­ی عظیم، ارجمند و گرانقدر است که نه تنها

مقالات قدیمی: آخرین دیدار با فرانتس کافکا (آذر 1352)

گوستاو یانوش/ ترجمه‌ی مصطفی اسلامیه/ آماده‌سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

«گوستاو یانوش» یادداشتهای خود را دو سال پس از مرگ کافکا در 1924 فراهم کرد و آنها را بعدها همراه شرح خاطرات دورهء جوانیش -«گنجینهء نظرها»- برای «ماکس برود» فرستاد. اصل یادداشتها هرگز به دست مارکس برود نرسید ولی قسمتهایی از گفت و شنود با کافکا به طور ناقص در 1951 منتشر شد که بلافاصله به عنوان منبع پر ارزشی برای تحقیق ادبی جای خود را باز کرد.

لیبرتوی اپرای عروسکی مولوی

بهروز غریب پور
13890114012.jpg

اپرای عروسکی «مولوی» که  بهروز غریب پور لیبرتوی آن را نوشته و خود با گروه همکارانش به اجرا در آورده است ، یکی از  آثار هنری کم نظیر و ارزشمند در حوزه موسیقی به شمار می آید. در زیر  می توانید  لیبرتوی این  اپرا را که آقای غریب پور، مشاور ارشد علمی انسان شناسی و فرهنگ، در اختیار ما گذاشته اند به دو زبان فارسی و انگلیسی بخوانید.

پیوست: 

مقالات قدیمی: مشخصات قهرمان در افسانه های آذربایجان (1347)

صمد بهرنگی / آماده سازی برای انتشار : رویا آسیایی
عکس: 

افسانه قسمت مهمی از فولکلور را تشکیل می دهد. در افسانه ها علاوه بر چیزهای دیگر که عموماً از فلکلور عاید جامعه شناسان و غیره می شود، می توان بهترین و اصیل ترین نثر زبان را پیدا کرد. به علاوه افسانه ها سرشار از ترکیبات زیبا و تعبیرهای لطیف آن زبانند.

جای پا (مجموعهء شعر سیمین بهبهانی) (خرداد 1335)

ا.ع.دریا / آماده سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

امروز اغلب شعرای نو پرداز ما یا کسانیکه خود را جزو این عده میدانند، در مقدمهء کتاب خود و یا مقالاتی که می‌نویسند از روابط غیر قابل انکار هنر و اجتماع و جنبهء اجتماعی هنر بحث میکنند و حتی هنرمندان طرفدار مکتب هنر خالص را بباد انتقاد تخطئه میگیرند، ولی چقدر باعث تعجب میشود وقتی کتاب آنها را باز میکنیم و اثری از آنچه در مقدمهء کتاب خود گفته‌اند نمی‌یابیم و اگر هم به کسانی بربخوریم که بمطالب اجتماعی و غیر

چزاره پاوه زه: ماه و آتش

لادن رهبری
final-pavese.jpg

چزاره پاوه زه، نویسنده و شاعر ایتالیایی در سال 1908 در روستای کوچک سنت استفانو بلبو در شمال ایتالیا، در نزدیکی شهر تورینو به دنیا آمد. پاوه زه یکی از شناخته شده ترین چهره های ادبی قرن بیستم ایتالیا است که با سبک رئالیستی و نئورئالیستی اش شناخته می شود.

مفتش بزرگ و توتالیتاریسم

نوشته زهره روحی
images.jpg

«چند گفتار درباره‌ توتالیتاریسم»، ترجمه عباس میلانی
کسانی که با آثار فیودور داستایوفسکی (1821ـ 1881) آشنایی دارند، از نگاه تلخ و گزنده‌ی این نویسنده‌ی روسی به خوبی باخبرند. نابغه‌ای که در بازنمایی معضلات و پارادوکس‌های اگزیستانسیالیستی به طرزی شگفت متبحر و در عین حال بی‌رحم است؛ در نگرش وی ناباوری به رهایی و

مترجمان ایرانی: عباس پژمان

تهیه و تنظیم : سعیده بوغیری
100944158119.jpg

عباس پژمان مترجم چندزبانه ایرانی در سال 1337 در قزوین متولد شد. در سال 1365 در رشته پزشکی از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. با اینهمه، اشتیاق ادبی او را بر آن داشت تا در همان آغاز اشتغال به طبابت، به ترجمه نیز بپردازد، البته در واقع ترجمه را سال ها پیش از آن در همان دوران دانشجویی با قلم زدن در ماهنامه پزشکی آغاز کرده بود. اما پس از پایان تحصیل بود که به حیطه ترجمه ادبی قدم گذاشت و در سال 1373،

نامه‌ای به مورسو

عتیق رحیمی / ترجمه‌ی اصغر نوری
MV5BMTUwMzkyMzQ5MF5BMl5BanBnXkFtZTcwMjM2NjQ2OA@@._V1._SY314_CR129,0,214,314_.jpg

اجازه بدهید اول خودم را معرفی کنم: اسم من رسول است. مثل شما، من هم شخصیت یک رمان هستم که عنوانش «لعنت به داستایفسکی» است. نویسنده‌ی عزیز شما، آلبر کامو، شاید از نویسنده‌ی من متنفر می‌شد به خاطر این توهین به استاد معنوی او. این مشکل آنهاست. مثل شما، من هم می‌گویم «این تقصیر من نیست». اگر برای شما نامه می‌نویسم، از این‌روست که به‌تان بگویم، برخلاف چیزی که نویسنده‌‌ام می‌پندارد و ادعا می‌کند،

آلبر کامو و فوتبال

سایمون لی ترجمه ی یاسمن اوحدی
003.jpg

بسیاری از مردم به انجمن آلبر کامو نامه نوشتند تا نظر کامو درباره فوتبالرا جویا شوند. آنچه در این نوشته می آید رونوشت از ایمیلی است که ما درباره این پرسش فرستادیم:
روزی شارل پونسه (Charles Poncet) ـ دوست کاموـ از او پرسید میان فوتبال و تئاتر کدام را ترجیح می دهد؟ کامو بدون درنگ پاسخ داد: «فوتبال».

نوشتن آن گونه که همینگوی می‌نوشت

تونی روسیتر ترجمه ی پرتو شریعتمداری
images.jpg

 همینگوی نویسنده‌ای کمال‌گرا بود که هیچ‌گاه با یک بار نوشتن به جمله بندی‌ای که می‌خواست نمی‌رسید.
اولین کتاب پرفروش همینگوی، وداع با اسلحه (۱۹۲۹) بر اساس تجربه‌های او در دورانی که در جبهه‌های جنگ در ایتالیا رانندة آمبولانس بود نوشته شد. این داستان که از زوایة دید اول شخص نقل می‌شود قصة عشقی است ملهم از زندگی نویسنده که بر پس زمینة جنگ جهانی اول روی

آلبر کامو (1960-1913) دیدگاه های فلسفی

دانشنامه اینترنتی فلسفه ترجمه ی امیر غریب عشقی
camus1-249x300.jpg

 استاد راهنمای آلبر کامو در کنار پایان نامه وی چنین نوشته بود "او بیش از اینکه یک فیلسوف باشد یک نویسنده است"
همان طور که قبلاً نیز اشاره شده بود، کامو خود را بیشتر یک نویسنده قلمداد می کرد و در برخی زمانها نیز بر اساس نوع فعالیت و شغلی که داشت، عناوین دیگری را نیز برای خود می پذیرفت، عناوین همچون، روزنامه نگار، فعال حقوق بشر ، رمان نویس و همچنین معلم اخلاق.  مشخص بود که

مترجمان ایرانی: پیروز سیار

سعیده بوغیری
index.jpg

 پیروز سیار، مترجم و پژوهشگر ایرانیست که نام او با ترجمه آثار هنری و نیز آثار مربوط به ادبیات عرفانی با نویسندگانی چون کریستیان بوبن عجین شده است. اما بیش از همه با ترجمه کتاب مقدس است که او را می شناسیم.
پیروز سیار در سال 1339 متولد شد و پس از پایان تحصیلات متوسطه، به فرانسه رفت. در آنجا در رشته کارگردانی سینما فارغ التحصیل شد و

معرفی آثار آلبر کامو

ملیحه درگاهی
آلبر کامو

متافیزیک مسیحیت و مکتب نوافلاطونی- 1935
متافیزیک مسیحیت و مکتب نوافلاطونی که در بین تمامی آثار کامو کمترین خوانش را داشته است، در پی درک ارتباط میان فلسفه ی یونانیان و مسیحیت است. این نوشتار توسط رونالد اسریگلی (Ronald Srigley) ترجمه و تفسیر شده است.

تصویر زن ایرانی در سفرنامه‌ی مادام دیو لافوا

سیده فاطمه حسینی میقان
زنان شیراز

یکی از بزرگترین دغدغه های نویسندگان سفرنامه در تمام قرون تلاش برای بازنمایی بهتر دیگری بر اساس داده‌های تصویری است. براین اساس میل به نشان دادن دیگری یا واقعیت اگزوتیک به خواننده بومی باعث شده است که نقاشی ها، طراحی ها، گراورها و عکس های بسیاری با قصه سفر آنان همراه شود. اوج این همراهی را در سفرنامه های قرن 19 میلادی به شرق می توان دید.

پیوست: 
تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.