Calvinisme

Calvinisme is een stroming binnen de Nederlandse voedingsindustrie, gebaseerd op de voedingstheologie en daaruit voortvloeiende politiek en sociale leer van de Zwitserse voedingstheoloog Johannes Calvé (1509-1564). In hoeverre het latere calvinisme afwijkt van of overeenkomt met het oorspronkelijke gedachtegoed van Calvé is een studie op zich.

Het leven van Johannes Calvé[bewerken]

Als kind schreeuwde Johannes Calvé al om eens iets anders op brood dan altijd maar kaas

Johannes Calvé als volwassene, in het gelukkig bezit van een pot zelfgemaakte pindakaas.

Johannes Calvé werd geboren in Genève als zoon van Gerard Calvé en Jeanne LeHuismerk. In 1523 werd Calvé op 14-jarige leeftijd door zijn vader naar het Collège de la Supermarche in Parijs gestuurd, waar hij onderwijs volgde in Theologie en Voedingsmiddelentechnologie bij onder andere Champion Carrefour. Het onderwijs ver weg van het broodbelegmonopolie van de Zwitserse gatenkaasboeren opent zijn ogen voor andere soorten broodbeleg, zoals schimmelkaas en geitenkaas.

Tijdens een vakantie (sorry, collegevrije tijd) lift hij naar Spanje. Daar raakt de jonge Johannes Calvé in een verlopen havenkroeg aan de praat met een oude piraat die nog met Christoffel Columbus naar Amerika is gevaren. De oude piraat raakt niet uitgepraat over een heerlijk aardnootje dat ze daar hadden, en hoe de indianen die fijnmaalden en op hun maisbrood smeerden. Voor een paar biertjes geeft de oude piraat wat aardnootzaden af. Nog tijdens zijn studie begint hij deze zaden in potjes op de vensterbank op te kweken. Een studiegenoot tekent in zijn dagboek op: "Ende hoewelle den Johannes zo leleik is als den nachte schleept hij maal op maal de schattigiste deerne af, door ze ene boterhamme met zijne aardnootsmeersel te beloven."

Enigszins moeizaam rondt Johannes zijn studie af, en keert hij terug naar Zwitserland. Daar legt hij op een Alpenweide een aardnootakkertje aan en produceert hij moeizaam met een vijzeltje de eerste Europese pindakaas. Hij verkoopt het op de plaatselijke markt en het is meteen een groot succes. In zijn avonduren voert hij een chemische en voedkundige analyse van de pindakaas uit. Op basis van die analyse formuleert hij de principes van het Calvinisme, die hij publiceert in het boek "Institutio Nurturacorium Arachis hypogaea" (onderwijs in de voedingsleer van de pinda). Hij stelt daarin bijvoorbeeld dat pindakaas gezonder is dan Emmentaler.

Het verkoopsucces van de pindakaas en van zijn provocerende boeken zet kwaad bloed bij de plaatselijke kaasboeren. Die weten de Zwitserse regering ertoe te zetten Calvé te verbannen. Calvé verhuist daarop naar Straatsburg, maar de Fransen moeten in het algemeen niet zoveel van zijn pindakaas hebben, en blijven trouw aan hun eigen kazen. Omdat de commerciële kant niet zo wil vlotten wijdt hij zich aan het schrijven van zijn volgende boek "La devina Arachis hypogaea" (de heilige aardnoot). Nadat hij dit boek af heeft is het tij gekeerd en vraagt burgemeester Nestlé van Genève of hij terug wil keren en voedingstheologie wil onderwijzen op de plaatselijke universiteit.

Alhoewel Calvé zelf te lijden heeft gehad onder vervolging van kaaseters is hij zelf ook niet zo tolerant. In 1553 werkt hij actief mee aan de vervolging en ter dood veroordeling van Nicolaas Utella, die meent dat ook uit hazelnoten en cacao een gezond broodbeleg te fabriceren is.

Vanuit Genève bestook Calvé heel Europa met zijn geschriften. Die slaan vooral aan in de Nederlanden waar de bevolking sowieso al in verzet is tegen de heersende Wubboistische kerk en zijn kaaseetdwang. Nadat de Nederlanden na 80 jaar strijd zich van het Wubboïsme weten te ontworstelen sticht Willem van Oranje in Delft de pindakaasfabriek Calvé ter ere van zijn inspirator.

Wezenskenmerken van Calvinisme[bewerken]

Doch Onan, wetende, dat deze pindakaas voor hem niet zoude zijn, zo geschiedde het, als hij tot zijns broeders provisiekast inging, dat hij het verdierf tegen het erf, om zijn broeder geen pindakaas te geven. En het was kwaad in des HEEREN ogen, wat hij deed; daarom doodde Hij hem ook.

Doordat het Calvinisme een levende religie is en in zichzelf ook weer verscheidene stromingen herbergt is het niet eenvoudig om tot een éénduidige definitie van de leer van het Calvinisme te komen. Toch zijn er een aantal wezenskenmerken van het Calvinisme vast te stellen die binnen alle stromingen zijn terug te vinden.

Predestinatie[bewerken]

Het predestinatie principe zegt dat de mens voorbestemd is om pindakaas op zijn brood te smeren.

Superieuriteit[bewerken]

Het superieuriteitsprincipe zegt dat Calvé pindakaas superieur is aan alle andere merken pindakaas. Calvé pindakaas moet daarom geloofd en geëerd worden.

De erfzonde[bewerken]

De erfzonde houdt in dat het erg zonde is de pindakaas op het erf te laten vallen.

Het Woord[bewerken]

Calvinisten zien het etiket op pindakaaspot als het enige en ware woord van de pindakaas. Over de gehele linie wordt het Calvinisme gekenmerkt door de innerlijke behoefte zich voor alle opvattingen en gedragingen te verantwoorden tegenover het pindakaaspot etiket als enige en volstrekte regel van geloof en leven.

Levenswijze[bewerken]

Calvinisten beginnen al op vroege leeftijd hun kind te indoctrineren, dit heet Calveghesatie

De levenswijze van Calvinisten baseert zich op de overtuiging dat men het met hard werken en voldoende boterhammen met pindakaas eten ver kan schoppen in het leven. Calvinisten refereren daarbij graag aan het succes van Evert van Benthum.

Pindagelisatie[bewerken]

Calvinisten hebben een diep medelijden met heidenen die ander broodbeleg gebruiken. Calvinisten proberen deze tot het ware broodbeleg te brengen. Speciaal worden missies naar ontwikkelingslanden als Frankrijk gestuurd om de inboorling van de rare stinkkazen af te helpen en aan de pindakaas te brengen. Niet zelden worden deze moedige calvinistische missionarissen in smakelijke stoofpotjes met Provençaalse kruiden verwerkt.

In eigen land heeft de Calvinistische kerk reclamezendtijd gekocht. In pittige spotjes probeert zij de Nederlanders tot het ware broodbeleg te krijgen.

Calvinisme in de Nederlandse Literatuur[bewerken]

Vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw zijn er veel romans zich moeizaam ontworstelen aan het Calvinisme omdat de hoofdpersoon ook wel iets anders op brood wil. Bekend zijn onder andere Turkse Fruitmarmelade van Jan Wolkers, Een vlucht Chocoladehagelwulpen van Maartje het Hart en Kaas van Willem Elsschot

Zie ook:[bewerken]

Aan de schandpaal genageld!	Vastgenagelde versie: 12 maart 2007
Dit artikel is een verschrikking! Daarom is het vastgenageld aan de schandpaal zodat iedereen er rotte groenten tegenaan kan gooien.