Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 143.997 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица Алзас — регион во Франција чијашто територија зафаќа површина од 8.280 км2 и со тоа е најмал во континентална Франција. Тој е исто така и еден од седумте најгусто населени региони во Франција и трет по густина на население во континентална Франција, со околу 220 жители на km2 (вкупно население во 2006: 1.815.488; 1 јануари 2008 се проценува на: 1.836.000). Алзас се наоѓа на североисточната граница на западниот брег на горниот тек на Рајна и се граничи со Германија и Швајцарија. Најважен политички, економски и културен центар на Алзас е градот Стразбур кој воедно е и главен и најголем град на регионот. Бидејќи тој град е седиште на десетици меѓународни организации и тела, Алзас политички е еден од најзначајните региони во Европска Унија. Траги на името „Алзас“ се гледаат во горногерманскиот збор Ali-saz или Elisaz, што значи „туѓо царство“. Алтернативното објаснување потекнува од германското Ell-sass, што значи „сместено на Ил“, река во Алзас. Регионот историски припаѓал на Светото Римско Царство. Постепено се припоил кон Франција во тек на 17 век под власта на кралевите Луј XIII од Франција и Луј XIV од Франција како една од поранешните француски провинции. Алзас честопати се споменува сврзано со Лорена, поради тоа што германската припадност на овие два региона (како империска провинција Алзас-Лорен, 1871–1918) била оспорена во 19 и 20 век, во тек на кои Алзас четири пати во тек на 75 години припаѓал последователно и на Франција и на Германија. (Дознајте повеќе...) Слика на денот Врата од засолниште на превојот Лукманиер, Швајцарски Алпи. Дали сте знаеле… Занимливости од содржините на Википедија: Црна Гора сликана од планината Сминица, Егејска Македонија ... дека Скопска Црна Гора е наречена „Скопска“ за да се различи од истоимената планина помеѓу Серско и Драмско во североисточна Беломорска Македонија? ... дека Полска-Литванија била една од најголемите држави во Европа и постела повеќе од два века? ... дека вредностите на водородниот показател (pH) за киселост или базност се логаритамски? ... дека областа Барања е поделена помеѓу Унгарија и Хрватска? ... дека стапчињата за јадење влегле во широка употреба дури за време на династијата Минг (XIV-XVII век), иако постоеле со илјадалетија? ... Џон Кабот (Џовани Кабото) е првиот европски откривач на Северна Америка, не сметајќи ги Викинзите? ... Тајане е македонски календарски обичај поврзан со празникот раѓањето на Јован Крстител? ... покрај аритметичката и геометриската средина, модусот, медијаната, и просекот се видови на средна вредност? ... дека првата банкнота во Европа е издадена во Шведска во 1661 година? ... дека највисоката планина во Австралија е наречена по полско-литванскиот национален херој Тадеуш Кошќушко? ... дека самопрогласената Баварска Советска Република постоела помалку од еден месец? ... дека Кузман Шапкарев му бил зет на Димитар Миладинов? ... дека стоболката (Spermophilus citellus) е така наречена поради народното верување дека лечи од сто болести? ... дека Удовскиот Остров на реката Вардар е најголемиот речен остров во Македонија и втор по површина во земјата? ... дека според преданието, средновековниот утврден град Женско во Кукушко бил така наречен бидејќи имал толку силни кули и бедеми, што можеле да го бранат жени? ... дека разбојот на Жозеф Мари Жакар од 1805 г. работел на програми со дупчени картички и послужил како основа за развојот на сметачите? ... дека Кристофер Колумбо никогаш не стапнал на самиот северноамерикански континент? ...дека во 843 г. Франкија е поделена на три дела помеѓу синовите на Лудвиг Побожниот, внуци на Карло Велики, и дека од овие кралства потекнуваат денешните земји Германија, Франција и Италија? ... дека во делото „Математички начела“ (Principia Mathematica), Бертранд Расел и Алфред Н. Вајтхед даваат доказ дека 1+1=2? ... дека баобабот во своето стебло складира до 120.000 литри вода? ... дека Турку останал најголем град во Финска дури и кога три четвртини од него изгореле во пожар? ... дека половината сојузни држави на САД носат имиња добиени од домородните американски јазици? На денешен ден… Денес е 20 мај 2024 г. Настани: 1836  Основани првите професионални противпожарни служби во Македонија. Овој ден се празнува како Ден на пожарникарството во Македонија. 1875  Во Париз се одржала дипломатска конференција за метарот, на која е основано Меѓународното биро за тегови и мерки. Со тоа започнало средувањето на безредието во областа на мерните единици на одделни физички големини. 1876  Во селото Разловци во Источна Македонија избувна Разловечкото востание на македонскиот народ против османлиската војска. И покрај неуспехот на востанието, тоа имаше големо значење за будењето на националната свест и за народноослободителната борба на македонскиот народ. 1926  Со мирот во Џеда потпишан со кралот Ибн Сауд, Велика Британија ја призна независноста на Саудиска Арабија. 1990  Во Романија на првите слободни избори по 45 години победи партијата Фронт за национален спас. 2023  Јаков Милатовиќ стапува на функцијата претседател на Црна Гора. Родени: 1799  Оноре де Балзак — француски писател. 1806  Џон Стјуарт Мил — англиски филозоф и економист. 1875  Парашкев Цветков — бугарски револуционер. 1901  Макс Еве — холандски шахист и поранешен претседател на ФИДЕ. 1908  Џејмс Стјуарт — американски глумец. 1946  Шер — американска пејачка. 1952  Роже Мила — камерунски фудбалер. 1955  Маноло Каденас — шпански ракометен тренер. 1962  Александар Дедјушко — руски театарски и филмски глумец. 1964  Миодраг Белодедич — романски фудбалер. 1965  Били Донован — американски кошаркар и тренер. 1967  Павлe — грчки принц. 1973  Самуеле Папи — италијански одбојкар. 1981  Икер Касиљас — шпански фудбалер. 1982  Петр Чех — чешки фудбалер. 1985  Николај Липкин — руски кануист-спринтер. 1985  Крис Фрум — британски велосипедист. 1992  Енес Кантер — турски кошаркар. 1992  Вацлав Кадлец — чешки фудбалер. 1995  Вјачеслав Караваев — руски фудбалер. Починале: 1277  Јован XXI — римски папа. 1506  Кристофер Колумбо — шпански истражувач и откривач на Новиот Свет. 1622  Осман II — отомански султан. 1859  Јосип Јелачиќ — хрватски бан. 1896  Клара Шуман — германска пијанистка и композиторка, сопруга на Роберт Шуман. 1940  Вернер фон Хејденстам — шведски поет и нобеловец. 1981  Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Доситеј — прв архиепископ охридски и македонски, поглавар на Македонската православна црква. 1989  Џон Хикс — британски економист. 2002  Стивен Џеј Гулд — американски палеонтолог, еволуционист и историчар на науката. 2013  Реј Манзарек —амрикански рок-музичар, член на групата „Дорс“. 2019  Ники Лауда — австриски автомобилист, поранешен првак во „Формула 1“.

Што е Википедија? Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен. Сакате да помогнете? Започнете со нашиот вовед! Содржина и помош почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии Тематски портали Природни науки астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика · логика · медицина · физика · хемија Општествени науки археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија Географија Азија · Африка · Антарктик · Европа · Јужна Америка · Океанија · Северна Америка Технологија и применети науки индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт Уметност и култура архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност Други области Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари. Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот. На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици. Братски проекти Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти: Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини Викивести Вести со права за слободна употреба Викиречник Речник и лексикон Викицитат Збирка на цитати Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба Викивидови Именик на видови Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“ Википодатоци База на слободни знаења Википатување Отворен туристички водич

најгоре  · превчитај ја страницава · статистики · односи со јавноста · пријавете неправилност · village pump