گرانش ماه
شتاب ناشی از گرانش در سطح ماه تقریباً 1.625 m/s2 است، حدود 16.6٪ گرانش سطح زمین یا 0.166 ɡ. [۱] در تمامی سطح ماه، تغییر در مقدار شتاب گرانشی حدود 0.0253 m/s 2 است.[note ۱] از آنجا که وزن مستقیماً به شتاب گرانشی بستگی دارد، وزن اجسام در ماه فقط 16.6٪ (1/6 ≈) وزن آنها روی زمین خواهد بود.
میدان گرانشی
میدان گرانشی ماه با ردیابی سیگنالهای رادیویی منتشر شده از فضاپیماهای مدارگرد اندازهگیری شده است. اصل استفاده شده به اثر داپلر بستگی دارد، که به موجب آن شتاب فضاپیمای خط دید را می توان به وسیله جابجاییهای کوچک در فرکانس سیگنال رادیویی و اندازهگیری فاصله فضاپیما تا ایستگاه روی زمین اندازه گیری کرد. از آنجا که میدان گرانشی ماه بر مدار یک فضاپیما تأثیر میگذارد، می توان از این دادههای ردیابی برای تشخیص ناهنجاری های گرانشی استفاده نمود. با این حال، به دلیل قفل گرانشی ماه، ردیابی فضاپیماها از زمین که خیلی دورتر از مرز ماه هستند امکانپذیر نیست، بنابراین تا قبل از مأموریت بازیابی گرانش و آزمایشگاه داخلی (GRAIL)، میدان گرانش سمت پنهان به طور دقیق مشخص نبود.
یکی از ویژگیهای اصلی میدان گرانشی ماه وجود جرم توده[note ۲] که ناهنجاری های گرانش مثبت بزرگی هستند که با برخی از دهانههای برخوردی غول پیکر مرتبط هستند. این ناهنجاری ها به طور قابل توجهی بر مدار فضاپیماها به دور ماه تأثیر میگذارد، و یک مدل گرانشی دقیق در برنامهریزی ماموریت های سرنشیندار و بدون سرنشین لازم است. آنها در ابتدا با تجزیه و تحلیل داده های ردیابی دریافتی از برنامه مدارگرد ماه کشف شدند:[۲] آزمایشهای ناوبری پیش از برنامه آپولو خطاهای موقعیتیابی را بسیار بزرگتر از مشخصات مأموریت نشان داد.
جرم تودهها تا حدی به دلیل وجود جریانهای متراکم دریاوار بازالتی گدازه که برخی از دهانههای برخوردی را پر میکند نقش دارند.[۳] با این حال، جریانهای گدازه به خودی خود نمیتوانند دگرگونیهای جاذبه را به طور کامل توضیح دهند، بالا رفتن پوسته ی گوشته نیز نیاز است. بر اساس مدلهای گرانشی ماموریت Lunar Prospector، پیشنهاد شده است که برخی از جرم تودهها وجود دارند که شواهدی در مورد دریاوارهای بازالتی آتشفشانی نشان نمیدهند.[۴] وسعت عظیم دریاوارهای بازالتی آتشفشانی مرتبط با اقیانوس طوفانها، باعث ناهنجاری گرانش مثبت نمی شود. مرکز ثقل ماه دقیقاً با مرکز هندسی آن منطبق نیست، بلکه حدود 2 کیلومتر به سمت زمین جابجا شده است.[۵]
یادداشتها
منابع
- ↑ C. Hirt; W. E. Featherstone (2012). "A 1.5 km-resolution gravity field model of the Moon". Earth and Planetary Science Letters. 329–330: 22–30. Bibcode:2012E&PSL.329...22H. doi:10.1016/j.epsl.2012.02.012. Retrieved 2012-08-21.
- ↑ P. Muller; W. Sjogren (1968). "Mascons: Lunar mass concentrations". Science. 161 (3842): 680–84. Bibcode:1968Sci...161..680M. doi:10.1126/science.161.3842.680. PMID 17801458.
- ↑ Richard A. Kerr (12 April 2013). "The Mystery of Our Moon's Gravitational Bumps Solved?". Science. 340 (6129): 138–39. doi:10.1126/science.340.6129.138-a. PMID 23580504.
- ↑ A. Konopliv; S. Asmar; E. Carranza; W. Sjogren; D. Yuan (2001). "Recent gravity models as a result of the Lunar Prospector mission". Icarus. 50 (1): 1–18. Bibcode:2001Icar..150....1K. CiteSeerX 10.1.1.18.1930. doi:10.1006/icar.2000.6573.
- ↑ Nine Planets
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Gravitation of the Moon». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۸ آوریل ۲۰۲۱.