(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

پرش به محتوا

درگاه:ریاضیات: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
Addbot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: انتقال 50 پیوند میان‌ویکی به d:q7778173 در ویکی‌داده
خط ۶۴: خط ۶۴:
{{Link FA|en}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|fr}}
{{Link FA|fr}}

[[am:በር:ሒሳብ]]
[[ar:بوابة:رياضيات]]
[[bg:Портал:Математика]]
[[bn:প্রবেশদ্বার:গণিত]]
[[ca:Portal:Matemàtiques]]
[[cs:Portál:Matematika]]
[[de:Portal:Mathematik]]
[[en:Portal:Mathematics]]
[[es:Portal:Matemática]]
[[et:Portaal:Matemaatika]]
[[fr:Portail:Mathématiques]]
[[he:פורטל:מתמטיקה]]
[[hi:प्रवेशद्वार:गणित]]
[[hu:Portál:Matematika]]
[[ia:Portal:Mathematica]]
[[id:Portal:Matematika]]
[[is:Gátt:Stærðfræði]]
[[it:Portale:Matematica]]
[[ja:Portal:数学]]
[[ka:პორტალი:მათემატიკა]]
[[kab:Awwur:Tusnakt]]
[[kk:Портал:Математика]]
[[ko:들머리:수학]]
[[lt:Vikisritis:Matematika]]
[[mk:Портал:Математика]]
[[ms:Portal:Matematik]]
[[mt:Portal:Matematika]]
[[ne:Portal:गणित]]
[[nl:Portaal:Wiskunde]]
[[pl:Portal:Matematyka]]
[[pt:Portal:Matemática]]
[[qu:Punku p'anqa: Yupay yachay]]
[[ro:Portal:Matematică]]
[[ru:Портал:Математика]]
[[si:ද්වාරය:ගණිතය]]
[[sk:Portál:Matematika]]
[[sr:Портал:Математика]]
[[ta:வலைவாசல்:கணிதம்]]
[[tg:Портал:Математика]]
[[th:สถานีย่อย:คณิตศาสตร์]]
[[tr:Portal:Matematik]]
[[uk:Портал:Математика]]
[[ur:باب:ریاضیات]]
[[uz:Portal:Matematika]]
[[vi:Chủ đề:Toán học]]
[[yi:פארטאל:מאטעמאטיק]]
[[yo:Èbúté:Ìmọ̀ ìṣirò]]
[[zh:Portal:数学]]
[[zh-classical:門:數學]]
[[zh-yue:Portal:數學]]

نسخهٔ ‏۲۴ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۱۲:۳۳

صفحه اصلی   رده‌ها و موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها
درگاه ریاضیات

نماد ریاضی
نماد ریاضی

ریاضیات (Mathematics) را معمولاً دانش بررسی کمیت‌ها و ساختار‌ها و فضا و تبدیل تعریف می‌کنند. دیدگاه دیگری ریاضی را دانشی می‌داند که در آن با استدلال منطقی از اصول و تعریف‌ها به نتایج دقیق و جدیدی می‌رسیم. دیدگاه‌های دیگری نیز در فلسفه ریاضیات بیان شده‌است.

اگرچه ریاضیات خود یکی از علوم طبیعی به‌شمار نمی‌رود ولی ساختارهای ویژه‌ای که ریاضی‌دانان می‌پژوهند، بیشتر از دانش‌های طبیعی به ویژه فیزیک سرچشمه می‌گیرند و در فضایی جدا از طبیعت و محض‌گونه گسترش پیدا می‌کند به طوری که علوم طبیعی برای حل مسائل خود به ریاضی باز می‌گردند تا جوابشان را با آن مقایسه و بررسی کنند.

علوم طبیعی، مهندسی و اقتصاد، بسیار به ریاضیات تکیه دارند. آن بخش از ریاضیات را که علوم کاربردی به آن بیشتر می‌پردازند، ریاضیات کاربردی می‌نامند. ولی گاه ریاضی‌دانان به دلایل صرفاً ریاضی و نه کاربردی به تعریف و بررسی برخی ساختارها می‌پردازند که به آن ریاضیات محض گفته می‌شود.

نوشتار برگزیده

جبر شاخه‌ای از علم ریاضیات است که به مطالعه ساختار و کمیت می‌پردازد. در جبر از نشانه‌ها و معادلات برای نشان دادن ارتباط بین مفاهیم جبری استفاده می‌کنند. متغیرها و ثابت‌های مختلفی در روابط جبری وارد می‌شود و طبق اصول خاصی که برای هر کدام از انواع این معادلات مقرر شده مقادیر متغیرها به دست می‌آید.
می‌توان جبر را تعمیم و تجریدی از حساب دانست که در آن بر خلاف حساب عملیاتی مانند جمع و ضرب نه بر اعداد بلکه بر نمادها انجام می‌گیرد. جبر در کنار آنالیز و هندسه یکی از سه شاخه اصلی ریاضیات است. علم جبر نخستین بار از مشرق‌زمین شروع شد و دانشمندانی چون خوارزمی و غیاث‌الدین جمشید کاشانی در این علم تاثیرگذار بودند.

زندگی‌نامهٔ برگزیده

ابوریحان بیرونی دانشمند،ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، تقویم‌شناس، انسان‌شناس، هندشناس و تاریخ‌نگار ایرانی سده چهارم و پنجم هجری است. بیرونی را بزرگ‌ترین دانشمند مسلمان و یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان همه اعصار می‌دانند. همین‌طور او را پدر علم انسان‌شناسی و هندشناسی می‌دانند. دانشنامه علوم چاپ مسکو، ابوریحان را دانشمند همه قرون و اعصار خوانده‌است. در بسیاری از کشورها نام بیرونی را بر دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و تالار کتابخانه‌ها نهاده و لقب «استاد جاوید» به او داده‌اند.
بیشتر...

مفاهیم
نمودار تابع '"`UNIQ--postMath-00000001-QINU`"'
نمودار تابع

تابع یکی از مفاهیم نظریه مجموعه‌ها و حساب دیفرانسیل و انتگرال است. بطور ساده می‌توان گفت که به قاعده‌های تناظری که به هر ورودی خود یک و فقط یک خروجی نسبت می‌دهند، تابع گفته می‌شود. تابع به عنوان مفهومی در ریاضیات، توسط گوتفرید لایبنیتس در سال ۱۶۹۴، با هدف توصیف یک کمیت در رابطه با یک منحنی مانند شیب یک نمودار در یک نقطه خاص به وجود آمد. امروزه به توابعی که توسط لایبنیز تعریف شدند، توابع مشتق‌پذیر می‌گوییم.

نوشتارهای برگزیده
نگارهٔ برگزیده

فراکتال، شکلهایی حاصل از توابع ریاضیاتی اند که برعکس شکل‌های هندسه اقلیدسی به هیچ وجه در ظاهر منظم نیستند این شکل‌ها سراسر (به ظاهر) نامنظم اند و میزان بی نظمی ظاهریشان در همه مقیاسها یکسان است. جسم فراکتال از دور و نزدیک یکسان دیده می‌شود (با هر میزان زوم یک شکل دوباره ظاهر می‌شود) و خود متشابه است.

گفتاورد

« خداوند دائم به کار هندسه مشغول است.»

افلاطون

هندسه
یک دایره با مشخصات آن (مرکز، شعاع)
یک دایره با مشخصات آن (مرکز، شعاع)

دایره مکان هندسی نقاطی از صفحه است که فاصله‌شان از نقطهٔ ثابتی واقع در آن صفحه، مقدار ثابتی باشد. نقطهٔ ثابت، «مرکز دایره»، و مقدار ثابت، «اندازهٔ شعاع دایره» نامیده می‌شود. در حقیقت، دایره یک بیضی است که کانون‌های آن بر همدیگر منطبق‌اند.

  • = محیط دایره
  • = مساحت دایره
درگاه‌های وابسته
در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا

الگو:Link FA الگو:Link FA