(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

پرش به محتوا

درگاه:ریاضیات: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح تعداد نوشتارها
 
(۳۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
{{browsebar}}
{{browsebar}}


{| width="100%" cellpadding="5" cellspacing="10" style="background:#996; border-style:solid; border-width:3px; border-color: #000;"
{| width="100%" cellpadding="5" cellspacing="10" style="background:#EDDA74; border-style:solid; border-width:3px; border-color: #000;"
|-
|-
| width="55%" valign="top" style="padding: 0; margin:0;" |
| width="55%" valign="top" style="padding: 0; margin:0;" |
خط ۲۰: خط ۲۰:
<div style="float:right; width:55%;"> <!-- This width add to the the margin below to equal 100٪-->
<div style="float:right; width:55%;"> <!-- This width add to the the margin below to equal 100٪-->


{{Random portal component|max=9|header=نوشتار برگزیده|footer=نوشتارهای برگزیده...|subpage=نوشتار برگزیده|seed=19}}
{{Random portal component|max=9|header=نوشتار برگزیده|footer=نوشتارهای برگزیده...|subpage=نوشتار برگزیده|seed=۱۹}}


{{Random portal component|max=5|header=زندگی‌نامهٔ برگزیده|footer=زندگی‌نامهٔ برگزیده...|subpage=زندگی‌نامهٔ برگزیده|seed=19}}
{{Random portal component|max=7|header=زندگی‌نامهٔ برگزیده|footer=زندگی‌نامهٔ برگزیده...|subpage=زندگی‌نامهٔ برگزیده|seed=۱۹}}


{{Random portal component|max=6|header=مفاهیم|footer=مفاهیم...|subpage=مفاهیم|seed=19}}
{{Random portal component|max=6|header=مفاهیم|footer=مفاهیم...|subpage=مفاهیم|seed=۱۹}}


{{/box-header|''نوشتارهای برگزیده''|درگاه:ریاضیات/نوشتارهای برگزیده|}}
{{/box-header|''نوشتارهای برگزیده''|درگاه:ریاضیات/نوشتارهای برگزیده|header|}}
{{درگاه:ریاضیات/نوشتارهای برگزیده}}
{{درگاه:ریاضیات/نوشتارهای برگزیده}}
{{/box-footer|}}
{{/box-footer|}}
خط ۳۴: خط ۳۴:
<div style="float:left; width:44.5%">
<div style="float:left; width:44.5%">


{{Random portal component|max=8|header=نگارهٔ برگزیده|footer=نگارهٔ برگزیده...|subpage=نگارهٔ برگزیده|seed=19}}
{{Random portal component|max=8|header=نگارهٔ برگزیده|footer=نگارهٔ برگزیده...|subpage=نگارهٔ برگزیده|seed=۱۹}}

{{Random portal component|max=10|header=گفتاورد|footer=گفتارهای برگزیده...|subpage=گفتاورد|seed=۱۹}}

{{Random portal component|max=3|header=هندسه|footer=هندسه...|subpage=هندسه|seed=۱۹}}

{{Random portal component|max=5|header=آیا می‌دانستید؟|footer=بیشتر...|subpage=آیا می‌دانید|seed=۱۹}}


{{Random portal component|max=4|header=گفتاورد|footer=گفتارهای برگزیده...|subpage=گفتاورد|seed=19}}


{{Random portal component|max=3|header=هندسه|footer=هندسه...|subpage=هندسه|seed=19}}
<!--
{{Random portal component|max=1|header=آیا می‌دانید|footer=بیشتر...|subpage=آیا می‌دانید|seed=19}}
-->
</div>
</div>


خط ۵۵: خط ۵۶:


</div>
</div>
{{portals}}


[[رده:درگاه ریاضیات]]
[[رده:درگاه ریاضیات]]
[[رده:درگاه‌های ریاضیات]]
[[رده:درگاه‌های ریاضیات]]
[[رده:درگاه‌های پایه]]
[[رده:ویکی‌پروژه ریاضیات]]
[[رده:درگاه‌های دانش]]
[[رده:ریاضیات]]
[[رده:همه درگاه‌ها]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۳۲

صفحه اصلی   رده‌ها و موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها
درگاه ریاضیات

نماد ریاضی
نماد ریاضی

ریاضیات (Mathematics) را معمولاً دانش بررسی کمیت‌ها و ساختار‌ها و فضا و تبدیل تعریف می‌کنند. دیدگاه دیگری ریاضی را دانشی می‌داند که در آن با استدلال منطقی از اصول و تعریف‌ها به نتایج دقیق و جدیدی می‌رسیم. دیدگاه‌های دیگری نیز در فلسفه ریاضیات بیان شده‌است.

اگرچه ریاضیات خود یکی از علوم طبیعی به‌شمار نمی‌رود ولی ساختارهای ویژه‌ای که ریاضی‌دانان می‌پژوهند، بیشتر از دانش‌های طبیعی به ویژه فیزیک سرچشمه می‌گیرند و در فضایی جدا از طبیعت و محض‌گونه گسترش پیدا می‌کند به طوری که علوم طبیعی برای حل مسائل خود به ریاضی باز می‌گردند تا جوابشان را با آن مقایسه و بررسی کنند.

علوم طبیعی، مهندسی و اقتصاد، بسیار به ریاضیات تکیه دارند. آن بخش از ریاضیات را که علوم کاربردی به آن بیشتر می‌پردازند، ریاضیات کاربردی می‌نامند. ولی گاه ریاضی‌دانان به دلایل صرفاً ریاضی و نه کاربردی به تعریف و بررسی برخی ساختارها می‌پردازند که به آن ریاضیات محض گفته می‌شود.

نوشتار برگزیده

حساب، یا افماریک، قدیمی‌ترین شاخهٔ ریاضیات است. احتمالاً پیدایی این فن ناشی از نیاز انسان به شمارش اشیا و دارائی‌ها بوده‌است. پایه‌ای‌ترین عملیات حساب جمع و تفریق و ضرب و تقسیم است. آموزش حساب از گذشته‌های دور جزو برنامهٔ آموزشی کودکان دبستانی بوده‌است. ریاضی‌دانان معمولاً حساب را با نظریه اعداد مترادف می‌دانند.
حساب، دانش اعداد، عمل‌های مربوط به آن و بیان ویژگی‌های عدد است. در زندگی روزانه، در هر گامی که بر می‌داریم، به حساب نیازمندیم. فرهنگ انسانی را بدون «حساب» و «عدد» نمی‌توان تصور کرد، به این دلیل است که هر انسانی باید دست کم، از مقدمه‌های دانش حساب، آگاه باشد. حساب کهن‌ترین بخش از دانش ریاضی است.

زندگی‌نامهٔ برگزیده

خیام (زادهٔ ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷، درگذشتهٔ ۵۱۰ خورشیدی) معروف به خیامی و خیام نیشابوری، از ریاضی‌دانان، ستاره‌شناسان و شاعران بنام ایران در دورهٔ سلجوقی است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی او است و دارای لقب حجةالحق بوده‌است ولی آوازهٔ وی بیشتر به واسطهٔ نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آنکه رباعیات خیام را به اغلب زبان‌های زنده ترجمه نموده‌اند، فیتزجرالد رباعیات او را به زبان انگلیسی ترجمه کرده‌است که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغرب‌زمین گردیده‌است.شماری از تذکره‌نویسان، خیام را شاگرد ابن سینا و شماری نیز وی را شاگرد امام موفق نیشابوری خوانده‌اندهرچند صحت این فرضیه که خیام شاگرد ابن سینا بوده‌است، بسیار بعید می‌نماید، زیرا از لحاظ زمانی با هم تفاوت زیادی داشته‌اند. خیام در جایی ابن سینا را استاد خود می‌داند اما این استادی ابن سینا، جنبهٔ معنوی دارد.

مفاهیم
نماد بینهایت در حالت های مختلف
نماد بینهایت در حالت های مختلف

بینهایت مفهومی است که در رشته‌های مختلف ریاضیات (با تعبیرات مختلف)معمولاً به معنای «فراتر از هر مقدار» است. معمولاً نشانه بینهایت در ریاضیات است. بی نهایت از واژه لاتین finites به معنی محدود گرفته شده ( علامت ) چیزی است که "محدود" نیست، که در آن هیچ محدودیت فضایی و زمانی وجود ندارد. در آنالیز حقیقی، بینهایت به معنای حدی بیکران است. یعنی متغیر فراتر از هر مقدار در نظرگرفته شده رشد می‌کند. جدا از تمام این مساعل ریاضی قانون های ساخته شده توسط انسان است ، که برای درک چیزی که بدون ان قادر به درک مساعل نبوده ، با داشتن قانون ها قادر به درک ، فهم و چگونگی ان خواهد بود .

نوشتارهای برگزیده
نگارهٔ برگزیده

در هندسه اقلیدسی، تجانس یکنواخت یا تجانس همسانگرد، تبدیلی خطی است که اشکال را در تمام جهات به یک مقیاس بزرگ یا کوچک می‌کند. در حالت کلی‌تر، ضریب تجانس در جهات گوناگون می‌تواند متفاوت باشد. در این صورت به آن تجانس غیریکنواخت یا ناهمسانگرد گویند.سطح زیرین گنبد مسجد شیخ لطف‌الله نمونه ای از تجانس است.

گفتاورد

«هر نوع علمی، اگر به درجه ای از بلوغ برسد، به صورت خودکار قسمتی از ریاضیات می گردد.»

دیوید هیلبرت

هندسه

مربع شکلی هندسی است با چهار لبهٔ (ضلع) برابر. در حقیقت مربع خمی بسته‌ است که ضلع‌های مجاورش دو به دو با هم زاویهٔ ۹۰ درجه می‌سازد و همه با هم برابر اند. برابر پارسی این خم بسته «چهار گوش» است.
برای مربعی با ضلع n داریم:

آیا می‌دانستید؟
آیا می‌دانستید...
آیا می‌دانستید...

... که یک هفت‌ضلعی منتظم، یک چند ضلعی منتظم با کمترین اضلاع ممکن است که می توان آن را با خط کش و پرگار ساخت؟


درگاه‌های وابسته
در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا