Тоцк
| Тоцк | |
| Нигеҙләү датаһы | август 1736 |
|---|---|
| Дәүләт |
 Рәсәй |
| Административ үҙәге | Тоцк районы һәм Тоцк ауыл советы[d][1] |
| Административ-территориаль берәмек | Тоцк ауыл советы[d][1] |
| Халыҡ һаны |
5117 кеше (1959)[2], 5497 кеше (1970)[3], 5582 кеше (1979)[4], 7095 кеше (1989)[5], 7201 кеше (2002)[6], 6898 кеше (2010)[7], 7892 кеше (2021)[8] |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 85 метр |
| Почта индексы | 461131 |
| Урындағы телефон коды | 35349 |
 | |
Тоцк — ауыл, Рәсәйҙең Ырымбур өлкәһе Тоцк районының административ үҙәге.
Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ырымбурҙан төньяҡ-көнбайыштараҡ 200 км алыҫлыҡта Һамар йылғаһына Сорока исемле бәләкәй генә йылға һыуҙарын ҡойған урында урынлашҡан.
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ырымбур өлкәһенең тәүге торамаларының береһе. Ҡәлғәғә Ырымбур экспедицияһының беренсе начальнигы Кирилов Иван Кириллович императрица Анна Иоанновна Указына ярашлы 1736 йылдың авгусында нигеҙ һала.
1773 йылда гарнизон Пугачев ғәскәрҙәренә ҡушыла.
1833 йылдың 17 сентябрендә ауылға «Капитан ҡыҙы» повесы өсөн материал йыйыу өсөн А. С. Пушкин килә. Тоцк ҡәлғәһе Пушкиндың «Пугачев тарихы» тексында һәм архив әҙерләмәләрендә телгә алына.
Тоцк лагерында 1914—1917 йылдарҙа чех яҙыусыһы хәрби әсир № 294217 Ярослав Гашек тотола. Лагерҙа тиф эпидемияһы башлана һәм бик күп әсирҙәр вафат була. Гашек шулай уҡ ауырый, әммә иҫән ҡала.
1919 йылдың 23 сентябрендә «Октябрь революцияһы» агитпоезд составында ауылға М. И. Калинин килеп китә.
1941—1942 йылдарҙа Тоцк поляк «Андерс Армияһы» формалашыу үҙәктәренең береһе була.
1954 йылдың 14 сентябрендә Тоцк полигонында ауылдан 13 км төньяҡтараҡ СССР-ҙа беренсе тапҡыр ядро ҡоралы ҡулланылған дөйөм ғәскәри күнегеүҙәр үтә.
Халыҡ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
| Халыҡ иҫәбе | |
|---|---|
| 2002[9] | 2010[10] |
| 7201 | ↘6898 |
Транспорт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Тимер юлы: Ырымбур — Һамар линияһында Тоцк станцияһы; Ырымбурға тиклем — 196 км
Автомобиль юлы: Ырымбур — Һамар трассаһы; Ырымбурға тиклем — 202 км
Ауыл эргәһендә «Тоцк» хәрби аэродром урынлашҡан. Әлеге ваҡытта эшләмәй. (Хәрби күнегеүҙәре алып барыла).
Иҡтисады[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ауылда «Тоцк машина төҙөүсеһе» ААЙ-ы, һөт заводы, икмәк комбинаты, типография, урман хужалығы һәм башҡа предприятиелары бар. Федераль һалым хеҙмәте мәғлүмәттәре буйынса әлеге ваҡытта етештереү юҡ, бөтә предприятиелар ябылған.
Билдәле кешеләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Римма Шершнева — совет партизанкаһы.
- Алексей Стерелюхин — Советтар Союзы Геройы.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ 1,0 1,1 ОКТМО (урыҫ)
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность сельского населения РСФСР - жителей сельских населённых пунктов - районных центров по полу
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года. Численность сельского населения РСФСР - жителей сельских населенных пунктов - районных центров по полу. Дата обращения: 14 октябрь 2013. Архивировано 3 март 2014 года.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года. Численность сельского населения РСФСР - жителей сельских населённых пунктов - районных центров. Дата обращения: 29 декабрь 2013. Архивировано 10 ғинуар 2014 года.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года. Численность сельского населения РСФСР - жителей сельских населённых пунктов - районных центров по полу. Дата обращения: 20 ноябрь 2013. Архивировано 1 октябрь 2013 года.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивировано 3 февраль 2012 года.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Оренбургской области. Дата обращения: 5 июнь 2014. Архивировано 27 октябрь 2014 года.
- ↑ Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более. Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года. На 1 октября 2021 года. Том 1. Численность и размещения населения (XLSX). Дата обращения: 1 сентябрь 2022. Архивировано 1 сентябрь 2022 года.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивировано 3 февраль 2012 года.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Оренбургской области. Дата обращения: 5 июнь 2014. Архивировано 5 июнь 2014 года.