Lieste mee Zeêuwse rampen
wor nog vertaeld en deels angepast...
14e eeuwe
- 1327
- Een schip ofkomstig uut Brouw'shaevene zienkt nae en anvaering. Meer as 20 opvaerenden verdrienke.[1]
- 1334
- 23 november - Tiejens de Sint-Clemensvloed stromt Walchren onger waeter. Het eiland Wulpen kreeg bie deze sturmvloed de eerste klappe.
- 1362
- 15 januari - Twidde Sint Marcellusvloed. Ok we Eerste Grote Mandrenke 'enoemd. Langs de ele kuste brake dieken deur en grote delen van 't huujege Nederland liepen onger waeter. Het precieze antal slachtoffers is ondudelek. Schattingen loôpe uuteên van 25.000 tot 40.000.
- 1374
- 9 oktober - De Sturmvloed van 1374 was een sturmvloed die voorà Walchren, Borssele, Voorne, Westvoorne en Goeree trof. Varder richtende de sturmvloed ok schaede an in de Zwijndrechtse Waerd, de Riejerwaerd, en de Groôte of Hollandsche Waerd.
15e eeuw
- 1404
- 19 november - Deu de Eerste Sint Elisabethsvloed gae de Zeêuws-Vlaomse durpen Hughevliet, Oud-Iezendijke en Oostmanskapelle verloren.
- 1421
- 19 november - Twidde Sint Elisabethsvloed, vermoedelijk ca. 2000 doôden deu diekdeurbraeken in 't Graefschap Zeêland en in 't Graefschap Holland.
- 1477
- 27 september - Het durp Erremu wor verwoest deu de Eerste Cosmas- en Damianusvloed. Eel Walchren lopt onger waeter.
- 1484
16e eeuw
- 1509
- 27 september - Het stadje Ter Veere wor zwaer 'etroffen deu de Twidde Cosmas- en Damianusvloed. Oud-Staevenisse verdwient in de golleven. Pas in 1599 wor dit gebied opnieuw in'epolderd.
- 1519
- 1530
- 5 november - Sint-Felixvloed in het strômhebied van de Westerschelde. Deze Quade Saterdach is wellicht de ernstigste overstrôming uut de Nederlandse heschiedenis. Schattingen loôpn op tot 100.000 doôden. Deer we nu het Verdronken land van Zuud-Beveland is, verdwiene 18 durpen in de golgeven. In de stad Reimerswaol verdrienke 404 parochies.[3]
- 1532
- 2 november - De Allerheiligenvloed van 1532 verwoest aolle 'erstelwêrreken van de Sint-Felixvloed. De schae is bienae nog êrreger. Reimerswaol wor definitief op'egeven. Ook Flupland wor geheel verwoest.
- 1552
- 3 mei - Het eiland van Bath verdwient in de golleven tiejens de Sint-Pontiaansvloed. Pas in 1773 wor het opnieuw in'epolderd en komt het an Zuid-Beveland vast te zitten.[4]
- 1570
- 1 november - De Allerheiligenvloed teistert Zeêland en het noor'n van Nederland. Alleên ao in Friesland verdrienke 3.273 meênsen. Het totaol antal doôden bedraegt volges een nauwkeurige schatting circa 10.000.
- 1572
- 20 oktober - De Spaonse kolonel Cristóbal de Mondragón steekt mee 1500 manschappen te voet over van Tole naer Duveland om Zierikzee op Schouwen te belegeren. De Geuzen valle de Spanjaerden an vanof kleine schepen. Nehen soldaot'n worre mee'esleurd mee de vloedstroôm en verdrienke.Mondragron geschiedenis[5]
17e eeuw
- 1633
- 1 november - Zwaere sturm zorgt voor diekdeurbraeken in Zeêland. 360 mensen verdrienke.[6]
- 1682
- 26 januari - Deu de Stormvloed van 1682 overstroômen in Zeêland en Zuud-Holland in totaol 161 polders. Op Goereê-Overflakkeê verdrienke 22 persônen. In Dordrecht stort een meule mee vluchtelingen in, weerbie 10 persônen om 't leven komme.
- 1689
- 27 november - Het linieschip Walcheren botst tegen het westeleke haevenhoôd van Vlissienge. 24 opvaerenden verdrienke hierbie in de Onte.
18e eeuw
- 1735
- 3 februari - Het VOC-schip Vliegend Hert lôpt direct nae vertrek voo de kust van Vlissienge op een zandbank en slit lek. Aolle 256 opvaerenden komme 'ierbie om 't lêven.
- 1738
- 29 juni - Het VOC-schip Reigersbroek strandt nabie Wasschappel. 51 doôden.
- 1770
- 20 februari - Het beurtschip van Philippine op Middelburg vergaot. 5 passagiers verdrienke, de 2 bemanniengsleden worre 'ered.[7]
- 1778
- 10 november - VOC-schip Woestduin vergaot bie Dissoek. 49 van de 130 bemanniengsledn komme om 't lêven.
19e eeuw
- 1802
- 27 oktober - Op het eiland Schouwen vergaat het schip Sint Joseph. 13 opvarenden komen om.
- 1808
- 15 januari – Stormvloed veroorzaakt overstromingen in Nederland en Vlaanderen. De binnenstad van Vlissingen loopt onder water. 31 doden.[8]
- 1809
- 13 augustus - Bombardement van Vlissingen door Britse troepen. 335 doden.
- 16 augustus - Kustbatterij Margarethapolder te Terneuzen beschoten door Brits fregat. 23 doden.
- 1828
- 19 maart - Het vissersschip Catharina Elisa uit Middelharnis vergaat. 12 doden.[10]
- 19 september – Op scheepswerf De Schelde te Vlissingen vindt een zware explosie plaats. 7 doden en 11 zwaargewonden.[11]
- 1852
- 1854
- 4 december - Het fregat Hendrika vergaat nabij de Banjaard in Zeeland. 82 doden.
- 1869
- 26 oktober - Bij Goedereede vergaat een Scheveningse vissersschuit. 6 doden.[13]
- 1883
- 5 maart / 6 maart - Vissersramp Paesens-Moddergat. Tijdens een zware storm in de nacht van 5 op 6 maart 1883 vergaan 17 blazers en aken en komen 83 dorpelingen om. Elders op zee komen nog 38 vissers om het leven, waarvan 26 Urkers nabij Ouddorp.
- 1888
- 18 oktober - Brand Korte Delft Middelburg, 5 doden.
- 21 november - Het Russische schip Atalanta strandt tijdens een zware noordwester storm nabij Ouddorp, 6 bemanningsleden komen om. Verder raakt het barkschip Ango aan de grond nabij het Kurhaus van Scheveningen. Van de 11 in het tuig gevluchte bemanningsleden vinden er 9 hun graf in de golven.
- 1901
- 21 maart - Op de rede van Vlissingen wordt het Engelse schip Tay aangevaren door het Duitse Chemnitz. 14 doden.
- 1903
- 15 september - Drie schepen uit Arnemuiden vergaan tijdens stormweer. 10 vissers verdrinken.
- 1906
- 12 maart - Stormvloed van 1906 na extreem hoog water op de Westerschelde. Diverse zeedijken breken door, met grote schade tot gevolg. Doordat de stormvloed overdag plaats vind, vallen er geen doden. Net over de grens in het Waasland verdrinken in totaal 8 mensen.[14]
1910-1919
- 1910
- 23 januari - Het vissersschip MD 1 uit Middelharnis zinkt tijdens een storm, 13 doden.[15]
- 24 december - Op de rede van Vlissingen vindt een aanvaring plaats tussen een Belgisch en een Nederlands stoomschip, 6 opvarenden verdrinken.[16]
- 1912
- 15 januari - Het vissersschip MD 3, Anna uit Middelharnis vergaat. 13 opvarenden, waaronder 12 uit Middelharnis verdrinken.[17]
- 27 augustus – Scheepsramp met de Kursk. Het Deense stoomschip Kursk vergaat met een onder meer een lading kristal voor de kust van Ouddorp. 27 opvarenden bemanningsleden komen om het leven.
- 1913
- 24 december - Op kerstavond ontspoort een trein nabij Hooghalen, 5 doden.
- 1914
- 16 november - 6 omstanders komen om het leven, wanneer een aangespoelde mijn ontploft bij Westkapelle.
- 1915
- 19 januari - Op de Hr. Ms. Triton explodeert een mijn tijdens het opruimen van een mijnversperring in de Westerschelde. 5 doden.
- 2 maart - Een aangespoelde zeemijn ontploft bij de haveningang van Zierikzee, waardoor 5 inwoners van dit stadje worden gedood.
- 1916
- 1918
- 15 februari - Stoomloodsvaartuig 14 loopt in de Westerschelde op een mijn, waarbij 8 opvarenden omkomen. Gelijktijdig explodeert door dezelfde mijn ook de ARM 16, waarbij 3 vissers omkomen.
1920-1929
- 1922
- 2 september - Het SS Zuiderdyk van de Holland-Amerika Lijn komt bij Zoutelande in aanvaring met het Britse SS Ezardian. 7 doden.
- 1924
- 18 juli - Ramp van Arnemuiden. Vier vissersschepen vergaan. 15 doden. Op de Zuiderzee vergaat een tjalk. 8 doden.
- 1925
1940-1949
- 1940
- 17 mei - Bombardement op Middelburg, 22 doden.
- 1944
- 20 oktober - Explosie bij IJzendijke. Bij een zware ontploffing op een boerderij bij het dorp IJzendijke (Zeeuws-Vlaanderen), vallen 47 doden en 37 gewonden onder Britse en Canadese militairen. De exacte oorzaak van de ramp is nooit achterhaald.
Bombardement op Breskens / Westkapelle.
1950-1959
- 1953
- 1 feberwari - Watersnood in Zeeland, delen van Zuid-Holland en Noord-Brabant, 1836 doden, waarvan 865 in Zeeland, 677 in Zuid-Holland, 247 in Noord-Brabant en 6 in Noord-Holland (Texel). ca. 100.000 mensen verliezen hun huis en bezittingen.
1970-1979
- 1976
- 27 oktober - Treinramp te Goes, 7 doden en 7 gewonden.
- 1977
- 25 december - Scheepsramp op de Westerschelde bij Borssele. Van de Belgische tanker Laguna komen 5 van de 8 opvarenden om na een aanvaring.[18]
1990-1999
- 1990
- 25 januari - Zeer zware zuiderstorm met windstoten tot orkaankracht, 17 doden.
- 6 november - Verkeersramp Breda, 8 doden en 27 gewonden.
- 1991
- 13 december - Explosie en brand in opslagtank van benzoëzuur bij DSM Chemicals te Rotterdam, 7 doden.
- 1992
- 16 september - Brand in Pension de Vogel, Den Haag, 11 doden.
- 4 oktober - Bijlmerramp. Een vrachtvliegtuig vliegt in twee flats in de wijk Bijlmermeer in Amsterdam, 43 doden en 26 gewonden.
- 30 november - Treinramp bij Hoofddorp, ontsporing, 5 doden en 33 gewonden.
- 1994
- 4 april - Saab van KLM-Cityhopper naast de Kaagbaan van Schiphol. Drie doden, onder wie de gezagvoerder, en 21 gewonden.
- 1 oktober - Verkeersramp na kettingbotsing op A67 nabij Venlo, 6 doden.
- 8 november - Ramp met de Urker viskotter Larissa (FD 141), 6 doden.
- 1995
- 30 januari - Evacuatie van het Rivierenland, ca 250 000 mensen worden geëvacueerd vanwege de dreiging van dijkdoorbraken.
- 1996
- 15 juli - Herculesramp, Eindhoven, 34 doden.
- 25 september - Dakotaramp, Waddenzee bij Den Helder, 32 doden.
- 1999
- 28 februari - Legionellaramp Westfriese Flora, Bovenkarspel, 32 doden.
21e eeuw
2000-2009
- 2000
- 13 mei - Explosie in vuurwerkopslagplaats van S.E. Fireworks, Enschede, 23 doden en ca. 950 gewonden. Grote verwoestingen in en rond de wijk Roombeek.
- 2001
- 1 januari - Cafébrand Volendam tijdens oud en nieuw, 14 doden en 180 gewonden.
- 2003
- 14 augustus - Zwaar verkeersongeluk Veghel, 6 doden
- 26 augustus - Kadebreuk bij Wilnis, ca 1.500 personen worden geëvacueerd, een groot deel van Wilnis komt ongeveer een halve meter onder water te staan.
- 28 september - Instorten van steiger in een koeltoren van de Amercentrale, 5 doden.
- 2005
- 27 oktober - Brand in cellencomplex, Schiphol, 11 doden.
- 2009
- 25 februari - Crash van Turkish Airlines-vlucht 1951, 9 doden en 86 gewonden.
2010-heden
- 2011
- 5 januari - Brand Chemiepack Moerdijk. Grote schade, vooral onder agrariërs in de Hoeksche Waard.
- 2012
- 21 april - Treinongeval bij Amsterdam Westerpark. 117 gewonden (zwaar en licht), 1
- ↑ http://www.historici.nl/Onderzoek/Projecten/RegistersVanDeHollandseGrafelijkheid1299-1345/oorkonde/ZE_410
- ↑ 2,0 2,1 www.schrieks.org
- ↑ www.watervragen.nl
- ↑ kreeft.zeeland.nl
- ↑ Biographisch woordenboek
- ↑ Historische schets der watervloeden in België en Holland, blz. 47
- ↑ www.archiefleeuwardercourant.nl
- ↑ zeeuwsebabbelaar.web-log.nl
- ↑ Krantenarchief Koninklijke Bibliotheek
- ↑ www.archiefleeuwardercourant.nl
- ↑ www.archiefleeuwardercourant.nl
- ↑ Verslag van Gedeputeerde Staten aan de Staten der Provincie Zeeland, 1853 p. 55
- ↑ www.blogger-index.com
- ↑ www.nd.nl
- ↑ home.versatel.nl koster219
- ↑ Krantenarchief Koninklijke Biblioteek
- ↑ Eilanden-Nieuws 16-12-2011, pagina 4
- ↑ www.archiefleeuwardercourant.nl