(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

انسان شناسی خانواده و خویشاوندی

خانه و تنوع فضایی؛ حضور «دیگری» در فضای «خودی»

منیژه غزنویان
pazirai.JPG

توضیح عکس: تلاش ساکنان جهت ایجاد فضای پذیرایی مجزا
در سه یادداشت پیشین از مجموعه یادداشت‌های خانه و تنوع فضایی، نیاز «ارتباط با خود» در دو بعد ذهنی و جسمی و نیز نیاز «ارتباط با خانواده» مورد بررسی قرار گرفت. «نیاز ارتباط با جامعه» در سطح بعدی قرار گرفته و موضوع یادداشت حاضر است. منظور از جامعه در

تحولات خانواده ایرانی

نسرین قوامی
ctc_02_img0527.jpg

تحولات جامعه جهانی منجر به تغییرات و تحولات عمده‌ای زندگی اجتماعی بشر شده است. با صنعتی شدن جوامع و تغییر ساختار جامعه، شکل خانواده نیز دچار تحولات بسیاری شده است. به موازات تحولات اجتماعی و البته در نتیجه آن، خانواده به مرور از شکل سنتی خود –خانواده گسترده- به شکل جدید –خانواده هسته‌ای- تغییر یافت. هم‌زمان با تحولات ایجاد شده در خانواده حوزه جدیدی در جامعه‌شناسی برای بررسی تحولات خانواده

جوانان و ارتباطات امروز: تلفن همراه

پاسکال لاردلیه ترجمه ی سعیده بوغیری
تلفن همراه

 واژه "تطور" هنگامی که در مورد رسانه ها، فناوری ها و انواع مالکیت اجتماعی آن ها به کار برده می شود، اغلب به گونه ای افراط آمیز مورد استفاده یا ضداستفاده قرار می گیرد. بی تردید گرایشاتی وجود دارد، اما آیا حقیقتا تطورهایی هم در میان هست؟ با اینهمه، وقتی از تلفن همراه یاد می کنیم، یاری جستن از این مفهوم، آگاهانه دشوار می شود. زیرا ظرف چند سال، اکثریت بزرگی از مردم فرانسه به "تلفن همراه" مجهز شده اند، حتی

ازدواج سرپرست با فرزند خوانده و حقوق فرزندی

لادن رهبری
472940_UFGwMp8M.jpg

مطالعات دانشگاهی گسترده در حوزه­ ی  مسائل خانواده­ در ایران نشان می­ دهد که عموم مسائلی که امروزه در خانواده ایرانی به نوعی «مشکل» تصویر شده ­اند، از قبیل آمار بالای از هم­ پاشیدن خانواده­ ها، بی ­تمایلی جوانان به ازدواج و فرزندزایی، چندهمسری و ... راه حل­ هایی اجتماعی - فرهنگی و گاه حقوقی دارند. به سادگی می توان گفت که خانواده در ایران امروز در وضعیت بحرانی به سر نمی ­برد. با این وجود، تنها نیم ­نگاهی به

جوانان و ارتباطات امروز/ ام پی 3

پاسکال لاردلیه ترجمه ی سعیده بوغیری
پاسکال لاردلیه

از لحاظ فنی، ام پی 3 (مخفف Moving Picture Experts Groupe, ½ Audio Layer3) استانداردی است که در میانه دهه 1990 بر پایه نوعی الگوریتم فشرده سازی شنیداری استوار شده و امکان کاهش شدید کمیت داده های لازم برای بازگشت صدا در قالب دیجیتال را فراهم می آورد.

برون‌همسری میان ارامنه: یک نمونه

هویس
Family_Hooys.jpg

در سال ۱۳۷۱ با هم ازدواج کردند. مرد ۲۸ ساله بود و زن ۵ سال بزرگتر. زن فوق لیسانس بود و مرد تحصیلات دانشگاهی نداشت. تفاوت سنی و اختلافِ سطح تحصیلات هریک میتوانند منشاء مشکلاتی در زندگی زناشویی باشند، امّا مهمتر این بود که مرد ارمنی بود و زن نه. این زن و شوهر اکنون فرزندی دارند که در محیطی دوفرهنگی با همه تنشهایش بزرگ شده است و به دانشگاه میرود.

چالش‌های نظام آموزشی

نسرین قوامی
آموزش

با آغاز سال تحصیلی جدید بنا بر آمار رسمی وزارت آموزش و پرورش، 12 میلیون و 300 هزار دانش آموز در 105 هزار مدرسه در سراسر کشور به مدرسه رفته‌اند. اما درعین حال آمار قابل توجهی نیز درباره افراد بازمانده از تحصیل در سن مدرسه (6 تا 17 سال) وجود دارد که هر چند آمار و ارقام متعدد و بعضاً متناقضی از سوی نهادها و مراجع  مختلف در این زمینه اعلام شده است که بعضاً تناسبی بین آن‌های وجود ندارد (از ارقام

بارِ گران زن بودگی: تأملی بر وضعیت و تصویر زنان طبقه‌ی متوسط در آثار اصغر فرهادی

آرش حسن‌پور
درباره الی

مقدمه : اصغر فرهادی کارگردان شهیر و صاحب سبک ایرانی همواره در مصاحبه‌های مطبوعاتی و توضیح آثارش، می‌گوید که تراژدی در دوران مدرن متمایز با دوران و اعصار پیشین خود، بر محوریت تقابل خیر و شر پی‌ریزی نشده و دیگر در چنین آثاری نمی‌توان شخصیت‌های داستان را در دو جبهه‌ی خوب و بد قرار داد و چنین مرزبندی‌هایی را انجام داد. فیلمساز خود را روایتگر تراژدی مدرن می‌داند.

جوانان و ارتباطات امروز/ تصویر

میشل استورا ترجمه ی سعیده بوغیری
میشل استورا

تصویر در قرن بیست و یکم، با کنشی، زیروزبر شده است: میان کنش. نوجوانان 2009، با بازی های ویدیویی متولد شده اند. آن ها اینترنت را به قلمرو خود تبدیل کرده اند، در قالب رفقا سازمان می یابند، این گروه بندی های سلسله مراتبی شده بازیکنان، برای مبارزه جمعی در “قلمرو پادشاهی شکسته شده آن سوی آب ها” با یکدیگر هم پیمان می شوند؛ آنان در سایت باشگاه هایی هم در مورد سریال Lost و هم در مورد نگرانی هایشان در

بچه های امروزی: سیاست جوانانی که کسی انتظار آن را نمی کشید!

جوزف برتن ترجمه ی هما مداح
572033_0202804926546_web_tete.jpg

مقدمه: جوزف برتن مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشتۀ زبانها و تمدن خاورمیانه از دانشگاه واشنگتن دریافت نموده و در آنجا بر روی تاریخ جوانان و جوانی در ترکیۀ مدرن تحقیق نموده است. او بین سالهای 2011 تا 2012 به بررسی فعالیت اجتماعی جوانان در استانبول پرداخته است. مطلب زیر با اجازۀ مولف در انسان شناسی و فرهنگ به چاپ رسیده است.

گفتگوی انسان شناسی و فرهنگ با لیلا ابولقود

احسان لر افشار
Sans titre.jpg

مرداد 1392 (اوت 2013)
لیلا ابولقود استاد انسان شناسی و مطالعات زنان دانشگاه کلمبیا است او شهرت خود را از پدر معروف (ابراهیم ابولقود) یا همسر سرشناسش (تیموتی میچل) کسب نکرده است، بلکه کارهای بی شمار و ارزنده او در خلال 30 سال گذشته در حوزه زنان مسلمان و خاورمیانه اعتبار کم نظیری برایش فراهم آورده است مخصوصا سه مردم نگاری او از زنان مصر(احساسات پوشیده، نوشتن از دنیای زنان و نمایش های ملیت) که به آثار پراهمیتی در

فصلنامه تخصصی «فرهنگ مردم ایران» ویژه خانواده و رسانه

سید علیرضا هاشمی
faslnameye farhange mardom.jpg

سی ویکمین شماره فصلنامه تخصصی «فرهنگ مردم ایران» ویژه خانواده و رسانه و فرهنگ مردم در 302 صفحه و مربوط به دوره زمانی زمستان 1391، از سوی واحد فرهنگ مردم مرکز تحقیقات صدا و سیما انتشار یافت. این فصلنامه که ویژه خانواده و رسانه در فرهنگ مردم است در محورهای رسانه و سبک زندگی، رسانه و خانواده در فرهنگ مردم ، رسانه و آیین­های خانواده محور، خانه و معماری سنتی و همچنین گزارش

تغییر الگو و عناصر فرهنگی از خانواده گسترده به خانواده هسته ­ای

سید علیرضا هاشمی
simpsons1920.jpg

چکیده:    یکی از واقعیت­های انکار­ناپذیر در زندگی شهری، دگرگونی در خانواده است. تحول در خانواده ایرانی، در ابعاد گوناگون روی داده است. دامنه این تحول، از مرحله همسریابی و همسرگزینی و بعد از آن، تداوم زندگی خانوادگی، روابط بین اعضای خانواده، تغییر نگرش­ها، تغییر کارکرد اعضا و انگاره های روابط بین زن و مرد، تغییر در سبک زندگی و بسیاری مسائل دیگر را دربر می­گیرد. به طوری که اغلب مردم این­گونه احساس

آماده سازی شهر برای کودکان

رویا آسیایی
 و شهر 2.jpg

شیعه، اسماعیل (1386)، آماده سازی شهر برای کودکان؛ نمونه مورد بررسی : تهران، تهران، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نشر شهر
شهر برای چه کسی ساخته می شود؟ هرگونه پاسخ به این پرسش می تواند تفاوت های شگرفی در طراحی فضاهای شهری و پایه ریزی نهادهای شهری ایجاد کند. گروه های مختلفی در شهر زندگی می کنند، ثروتمندان، فقرا، کارگران، مردان، زنان، جوانان، سالمندان، بیماران و معلولان،

تبیین خانواده‌ی دموکراتیک در نظریه‌ی راه سوم گیدنز

نسرین قوامی
آنتونی گیدنز

این یادداشت کوششی برای بازخوانی دیدگاه‌های آنتونی گیدنز در زمینه‌ی خانواده و تحولات آن در دنیای معاصر است. گیدنز در بخشی از کتاب راه سوم خود، مستقلاً به بحث خانواده، چالش‌های پیش روی آن در دنیای معاصر، دیدگاه‌ها و راهکارهای مختلف ارایه‌ شده در خصوص این نهاد اجتماعی می‌پردازد و در نهایت نظرگاه خود را در خصوص شکل مطلوب خانواده و روابط خانوادگی در جامعه‌ی امروز بیان می‌کند.

گفتگو با حسین کودک کار

نفیسه ایمانی
Sans titre.jpg

حسین کودک 5 ساله‌ای است که به همراه دو برادر دیگرش در پارک‌ها و خیابان‌های کرج فال می‌فروشند. او یک مهاجر غیرقانونی افغانی است  و اجازه تحصیل در ایران را ندارد، اما چند ساعت در هفته در یک موسسه غیردولتی به کلاس پیش دبستانی می‌رود. من در این موسسه با او شروع به صحبت کردم و او به راحتی و بدون خجالتی که از بیشتر بچه‌ها در این سن انتظار می‌رود با من وارد گفتگو شد. نکته‌ای که در صحبت با حسین

قدرت خانگی: مذاکره در مورد تقسیم نابرابر کار

م. بیتمن، ف. لاوجوی تر تلخیص و ترجمه ی هما مداح
6a0877f8-3405-11e2-b678-359f2b07b0c4-493x328.jpg

این تحقیق برای آشکار ساختن دلائل و نحوه گسست میان اعتقادات و عمل استرالیایی ها در مورد تقسیم کار خانگی انجام گرفته است. در حالی که آمار سال 1983 نشان می دهد که 87 درصد استرالیایی ها با این عبارت که " مردان و زنان باید کارهای خانه را با هم تقسیم کنند" موافقند اما اطلاعات مربوط به 1991 نشان می دهد که 70 درصد از کل کارهای خانگی را زنان انجام می دند. دلیل این شکاف چیست؟

نگاهی به فیلمنامه پنهان اثر میشائیل هانکه: فرافکنی"خود" در "دیگری"!

رامتین شهبازی
نمایی از فیلم پنهان

تقابل خود (Self)و دیگری (Other)یکی از مضامین مورد علاقه میشائیل هانکه محسوب می‌شود که می‌توان آن را در فیلم‌های وی از مناظر مختلف مورد بازنگری قرار داد. نگاهی که در فیلم‌ها و فیلمنامه‌هایی هم‌چون بازی‌های خنده دار(1997و2007) و پنهان(2005) به اوج خود می‌رسد و در آثار دیگر هم‌چون روبان سفید(2009) و عشق(2012) شکلی کم‌رنگ‌تر به خود گرفته،اما هیچ‌گاه محو نمی‌شود.

نگرش فمنیست‌ها نسبت به خانواده

نسرین قوامی
برابری

بی تردید مهم‌ترین پدیده تأثیرگذار بر نظریه‌پردازی در مورد خانواده، پدیده فمینیسم بوده است. نظریات فمینیستی به طور خاص تحولات صورت گرفته در هویت و نقش‌های زنانه، و اثرات آن بر روابط و نقش‌های جنسیتی در خانواده را مد نظر دارند. دیدگاه‌های فمینیستی بسیار متنوعی وجود دارد؛ اما به طور کلی همه آن‌ها به لحاظ توجه به موضوع فرودست بودن زنان و تعهد به خاتمه دادن به نابرابری زن و مرد اشتراک نظر دارند.

پیشگفتار کتاب «جامعه شناسی آموزش و پرورش»

مرتضی منادی
01(1).jpg

هر رشته ای در علوم انسانی در اصل یک نوع رویکرد است. جامعه شناسی نیز یک رویکرد است, همین طور روانشناسی یا روانشناسی اجتماعی, یک رشته یا یک رویکرد هستند. منظور از رویکرد یعنی اینکه اولا, نگاهی خاص به موضوعات و مسائل در ارتباط با افراد هر جامعه ای دارد. ثانیا, اینکه موضوعات خاصی برایش جالب است, که بدان ها بپردازد و آنها را بررسی کند.

"گذشته" در حال!

شیرین احمدنیا
le-passe-15-05-2013-2-g.jpg

تماشای فیلم جذاب اما سنگین و نفس گیر "گذشته" ی اصغر فرهادی، لذتی وافر به همراه دارد. فیلمی است که مدام فرد تماشاگر را با تک تک لحظه های فیلم، و همچنین شخصیت های فیلم، آن هم در نقش ها و روابط و نسبت هایی که خواسته یا ناخواسته در آن "گرفتار" آمده اند و به ویژه "زمان" که هر لحظه در چرخش از حال به گذشته و از گذشته به حال است، با هنرمندی شگرفی درگیر می کند.

کنش و نظریه (15): اندیشه پیچیده و آینده خانواده

ناصر فکوهی
images.jpg

ادگار موردن(Edgar Morin) در مجموعه نظریه پردازانی قرار می گیرد که در محیط های آکادمیک بین المللی به آن «اندیشه فرانسوی» (french thought) لقب داده اند، ترکیبی نه لزوما همگن از فیلسوفان و جامعه شناسان از  فوکو و بارت  و بوردیو گرفته تا لیوتار و بودریار و دریدا. آنچه شاید میان اکثریت و نه همه این  اندیشمندان با  تفاوت هایی فاحش  مشترک است آنکه گفتمان روشنگری را به صورت کلیشه ای نپذیرفته

نظریه‌های جامعه‌شناسی در حوزه خانواده

نسرین قوامی
تالکوت پارسونز

تحولات ایجاد شده در سطح خانواده منجر به بروز و ظهور نظریات و نگرش‌های مختلف و متفاوتی نسبت به این نهاد اجتماعی شده است. این نگرش‌ها در طیفی با دو سوی کاملاً متضاد، نظریات و افکار کاملاً متفاوتی را نسبت به خانواده ابراز می‌دارند. طیفی که در یک سو بازگشت به شکل سنتی خانواده برای دوام و ثبات جامعه ضروری می‌دانند و در سوی دیگر طیف، عمدتاً در نظریات فمینیستی رادیکال و تندرو، خانواده را محل

نگاهی به مقوله انتقاد اجتماعی در فیلم «راک اند رول» ساخته گای ریچی

محمد هاشمی
نمایی از فیلم راک اند رول

فیلم «راک اند رول» (Rock n Rolla) یک فیلم گنگستری و اکشن محصول سال 2008 کشور انگلستان است. فیلمی ساخته گای ریچی، کارگردانی که با کارگردانی فیلم پست مدرنیستی «قاپ زنی»(2000) شهرت جهانی یافت. وی همچنین، در فیلم «شرلوک هولمز»(2009) به خاطر بازخوانی متفاوتی که از این کاراگاه کلاسیک انگلیسی، مخلوق آرتور کانون دویل داشت، بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت.

تحلیل سه فیلم چهارشنبه سوری، درباره الی و جدایی نادر از سیمین با رویکرد تحلیل روایت و ایدئولوژی

آیدا حسینی فر
نمایی از فیلم چهارشنبه‌سئری

شاید فیلم های اصغر فرهادی را ضدایدئولوژی بدانند اما این تفکر درست نیست چرا که هیچ اثری جدا از جهان بینی خالق آن نیست و جهان بینی خالق اثر یعنی ایدئولوژی او. تنها ویژگی منحصر به فرد آثار فرهادی این است که در بیان مقصودش اما و اگر و زیرا های بسیاری می آورد و بیشتر تلاش دارد تا از جایگاه قضاوت درباره جریانی خاص دوری کند. همین ویژگی تحلیل آثار او را از منظر تحلیل ایدئولوژیک بسیار دشوار می کند. اما آنچه در تمامی

پیوست: 

خانواده، واقعیتی متغیر

نسرین قوامی
index.jpg

وقتی از «خانواده» سخن به میان می‌آید، دقیقاً درباره چه چیزی صحبت می‌کنیم؟ آیا می‌توان ادعا کرد برداشتی که از مفهوم «خانواده» به ذهن متبادر می‌شود، مورد وفاق همگان است و تصور واحدی نسبت به آن وجود دارد؟ به نظر می‌رسد در طول تاریخ و در همه جوامع واقعیتی به نام «خانواده» وجود داشته است. اغلب از خانواده به عنوان بنیادی‌ترین و اصلی‌ترین واحد اجتماعی یاد شده است. ریشه بسیاری از مسائل و آسیب‌های

جوانان و نهادهای اجتماعی

مرتضی منادی
javanan2.jpg

منادی، مرتضی، 1392، جوانان و نهادهای اجتماعی، رویکرد جامعه شناسی، تهران: انتشارات جامعه شناسان
مدتهاست که جوانی و جوانان موضوع مورد بحث, مطالعه و بررسی محافل دانشگاهی و برنامه ریزان و مسئولین جامعه شده است. دلایل متعددی باعث شده است تا این بخش از جمعیت جامعه, مهم و بحث انگیز شده و لذا مورد بررسی و پژوهش واقع بشود. دلیل عمدۀ آن اینکه ایران کشور جوانی است و در این زمینه دومین کشور جوان دنیا محسوب می شود. دلیل دیگر اینکه بخشی از جوانان موضع گیری های متفاوتی را در قبال افراد,

هر حیات، اشارتی است به مرگی دیگر! (1)/نگاهی به کاربرد دراماتیک نشانه های نمایه ای در فیلم نامه ی «برف روی کاج ها»

محمد هاشمی
نمایی از فیلم برف روی کاج‌ها

1. به روایت مارتین اسلین در کتاب «دنیای درام» (ترجمه ی محمد شهبا)، نشانه شناسی امروز که پیرس آن را پی ریخته و نشانه شناسان معاصری همچون رولان بارت، امبرتو اکو، اریکا فیشتر-لیخته، و پاتریس پاوی آن را دسته بندی کرده اند و نظام بخشیده اند، میان سه گونه ی بنیادین این نشانه ها جدایی می گذارد: ساده ترین نشانه ها آن است که بی درنگ بازشناخته می شود چون تصویر مستقیم موضوع است و از همین رو

پیوست: 

«گذشته» یا روایت یک «جدایی» دیگر

شیما شیرخدایی
th.jpg

موفقیتی که اصغر فرهادی در سال 2011 با فیلم «جدایی نادر از سیمین» کسب کرد، سینمای ایران را در سطح بین‌المللی از اعتبار تازه‌ای برخوردار کرد. چنین موفقیتی در ایران نیز اهمیتی چشمگیرتر داشت و سبب آشتی جمع کثیری از تماشاگران ایرانی با سالن‌های سینما شد. فرهادی فیلمسازی است که به جای آنکه در جامعه‌ای محتضر برای هر فرد کورکورانه آرام‌بخشی تجویز کند، با او و نه برای او به مشکلات ایرانی و در

خانه ای از رنگ و رویا؛ نگاهی انسانشناختی به معماری خانه مکرمه قنبری

احمد پیرزاد
 قنبری.jpg

چکیده: هدف از ارایه این مقاله بررسی رابطه انسان و معماری (خانه و مسکن) در خانه مکرمه قنبری نقاش خودآموخته بابلی است که بخش زیادی از خانه خود را در روستای دریکنده بابل با نقاشی هایش زینت داده است. او در نقاشی های دیواری منزلش سرگذشت زندگی خود را به صورت تمثیل وار و گاها نمادین بیان کرده است.

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.