(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فلسفه

کار بدنی چیست؟ مروری بر آثار (1)

دبرا جیملین ترجمه ی آرمان شهرکی
Old_timer_structural_worker.jpg

چکیده: لیون{Lyion} و باربالت{Barbalet} (1994)، کانگ{Kang} (2003)، وولکوویتز{Wolkowitz} (2006، 2002)، و دیگران، مفهوم "کار بدنی" (body work) را به مثابه ی ابزاری برای بسط بیشتر جامعه شناسی بدن پیشنهاد داده اند. این نوشتار، نظری اجمالی است بر اشکال متفاوتی ( اگرچه غالبا هم پوشان) از کار بدنی که در ادبیات جامعه شناختی مورد ملاحظه قرار گرفته.

سینما و نگاه خیره"امر تصویری"

امین حامی‌خواه
ژاک لکان

تصویر: لاکان
هنگامی که بر پرده سینما خیره می‌نگریم احساس می‌کنیم که بر روند دگرگونی تصاویر (از جامپ‌کات گرفته تا پلان‌ـ‌ سکانس) تسلط داریم. اما مساله اینجاست که سینما به واسطه "امر تصویری" خود به ابژه‌ای مبدل می‌شود که خیره در چشمان‌مان می‌نگرد آن هم از موضع و جایگاهی که ما نمی‌توانیم آن را ببینیم. سینما در این زمینه شباهت هراس‌آوری با "مرحله آینه‌ای" ژاک لاکان دارد.

فوتبال و فلسفه در گفتگو با رضا داوری اردکانی

منیره پنج تنی
فوتبال و فلسفه، فوتبال، ورزش، فلسفه

نمی­دانم و فکر نکرده­ام که آیا شطرنج را می­توان در ذیل عنوان کلی ورزش آورد یا نه ولی آن را چندان مهم می­دانم که نمی­خواهم دچار خانه بدوشی شود. پس بهتر است در همین خانه­ای که هست بماند. ورزش دانستن شطرنج حتی اگر درست نباشد، زیانی از آن به ورزش و هیچ چیز دیگر نمی­رسد شاید ورزشکاران هم خوش داشته باشند که شطرنج ورزش به حساب آید. اما در بعضی تلویزیونهای غربی دیده­ام که پوکر را در شبکه­های ورزش پخش می­کنند. اگر قرار است دایره در این سمت و سوها وسعت یابد، بهتر است که ورزش به تربیت بدنی محدود باشد.

آلبر کامو و فلسفه (5)

دانشنامه اینترنتی فلسفه ،ترجمه امیر غریب عشقی
camus1-249x300.jpg

اندیشه گناه و بی گناهی در آثار کامو اصول، ارتباط خاصی با دیگر افکار و دیدگاههای وی دارد: " مخالفت با اندیشه الهیات مسیحی و همچنین الحاد و تاثیرات و عواقب آنها ".کامو به عنوان کسی که قلباً ستایشگر طبیعت و از دیدگاه ذهنی فردی شکاک و غیر معتقد بود، هرگز در طول زندگی خود نتوانست به الهیات مسیحی و ادبیات مرتبط با این ایده اعتقاد پیدا کند.

ویژه چهره ماه: انقلاب یا اصلاح

لیلا صادقی تبار
marcuse.jpg

انقلاب یا اصلاح،گفتگو با هربرت مارکوزه و کارل پوپر،ترجمه ی هوشنگ وزیری،انتشارات خوارزمی،چاپ اول سال 1351
کتاب انقلاب یا اصلاح حاصل دو گفتگوی جداگانه با مارکوزه و پوپر است که به صورت کتاب کوچکی منتشر شده است  و دیدگاه های این دو متفکر برجسته درباره ی جامعه ی مطلوب و راه های رسیدن به آن

ویژه چهره ماه: درباره «چپ نو»

هربرت مارکوزه ترجمه ی مهرداد امامی
images1.jpg

من مسئول نامی که نیویورک تایمز به من می­دهد نیستم (1). هرگز ادعا نکرده­ام که رهبر ایدئولوژیک چپ هستم و فکر نمی­کنم که چپ نیازی به یک رهبر ایدئولوژیک داشته باشد. و یک چیز وجود دارد که چپ به آن نیاز ندارد، و آن تصویری دیگر از یک پدر است، از یک بابایی (daddy). و من مطمئناً نمی­خواهم که یک «پدر» باشم.

ویژه چهره ماه: پایان آرمانشهر

هربرت مارکوزه ترجمه ی امیر غریب عشقی
685FUBerlin450pxh.jpg

- امروزه در هر شکلی از جهان پیوسته امروزی، تغییر و دستکاری زندگی انسان هم از جنبه تکنیکی هم از نظر محیطی عملی ممکن می­باشد و جایگاه این امکان نیز تاریخی می­باشد.اکنون ما در جهان این قدرت و توانایی را داریم که جهان را به یک جهنم تبدیل کنیم و شاید بتوان گفت بخوبی در این مسیر گام برمی­داریم. همزمان این توانایی را نیز داریم که آن را به یک بهشت نیز تبدیل کنیم و

ویژه چهره ماه: از بعد زیبایی شناختی

هربرت مارکوزه ترجمه ی ملیحه درگاهی
 مارکوزه.jpg

در شرایطی که واقعیت تیره بخت تنها از طریق کنش سیاسی رادیکال تغییر می پذیرد، دغدغه ی زیبایی شناختی در پی توجیه است. انکار عنصر ذاتی ناامیدی در این مورد بیمعنی به نظر می رسد: عزلت گزیدن در جهانی خیالین، جایی که شرایط موجود دگرگون شده و فقط در قلمرو خیال مستولی می شود. هر چند این تصور ایدئولوژیکی محض از هنر با شدت فزاینده ای مورد تردید واقع شده است.

ویژه چهره ماه: مکاتبات مارکوزه و فروم با رایا دونایفسکایا: دریچه‌ای نوین به نظریة انتقادی

کوین اندرسن ترجمة مهرداد امامی
images.jpg

تصویر: دونایافسکایا
در طول سال های 1954 تا 1978، رایا دونایفسکایا مارکسیست-اومانیست و فیلسوف فمینیست، به طور جداگانه اما با کوشش فراوانی با دو چهرة نامدار مکتب فرانکفورت یعنی هربرت مارکوزه و اریش فروم مکاتبه کرد. مکاتبات موضوعاتی از قبیل نظریة اجتماعی دیالکتیکی، اومانیسم

بازنگری دریافت آرنت از سیاست (بخش سوم)

یی‌هوا ژیانگ ترجمه عباس شهرابی فراهانی
6c1f1e8c-4ad2-46d0-9eb0-6a7e27a639f4_detail.jpg

آرنت بر این باور است که سنت اندیشه سیاسی هنگامی آغاز شد که محاکمه و مرگ سقراط، افلاطون را از حیات سیاسی ناامید و نسبت به بسیاری از آموزه‌های خود سقراط مشکوک کرد. خودِ سقراط با شهر (Polis) دشمنی نداشت. این مسأله را می‌توان از علاقه‌مندی او به گفتگو با مردم در میدان اصلی (agora) و پیشینه خوبی که به عنوان شهروند آتنی داشت، فهمید.

بررسی آثار(2): شهریار

حسین سراجی جهرمی
نخستین چاپ شهریار با اجازه ی پاپ کلمنت هفتم

تصویر: نخستین چاپ شهریار با اجازه ی پاپ کلمنت هفتم
شهریار (به ایتالیایی : Il Principe) رساله ای سیاسی نوشته ی دیپلمات، مورخ و نظریه پرداز سیاسی، نیکولو ماکیاولی است. از نامه های ماکیاولی چنین بر می آید که یک نسخه در 1513، با عنوان لاتین De Principatibus ( درباره ی شهریاری ها) توزیع شده باشد. با این حال،

درباره ی نقص هامارتیا، گناه،نقص عضو، جراحت، جنون،شالوده شکنی و تحریف

سپهر خلیلی
9781859841532-frontcover.jpg

تصویر: بتای
سراسر فهم تاریخی انسان از رنج نشان می دهد که نوعی نقصان در کار است که تقدیر تراژیک او را رقم می زند. نوعی سستی و ناتوانی، نوعی جراحت،یا گناه که زندگی انسان و خواست او را شکل می دهد،گویی به منزله ی صحنه ی خروج همسرایان یا همان لحظه ای که تقدیر اتفاق می افتد

فمینیسم و فلسفه: نظریه پردازی در فمینیسم

نسرین قوامی
ایریگاری

تصویر: ایریگاری
در موج دوم فمینیسم، در فاصله زمانی نسبتاً کوتاهی دو جریان، یکی لیبرال- اصلاح طلب و دیگری رادیکال- رهایی بخش شکل گرفتند که پایگاه های اجتماعی آن‌ها در گروه‌هایی با تجارب نسبتاً متفاوت اجتماعی و سیاسی بود. این دو جریان از اصول سازمان دهی کم و بیش متفاوت پیروی

بررسی زبان درد با استفاده از نظرات ویتگنشتاین درباره زبان خصوصی

فاطمه رکوعی
m-La_douleur.jpg

مقدمه:درد مفهومی است که تعاریف بسیاری از آن یافت می شود که درصد بالایی از آنها فقط و فقط متوجه ابعاد عینی و جسمانی آن بوده، درد را به عنوان موضوعی منحصرا پزشکی تعریف می کنند به هرحال سال ها است علم پزشکی درد[1] را به عنوان مفهومی پزشکی به انحصار خود درآورده است بدین معنا که هرگونه درد فیزیکی و علل و عوامل ایجاد آنرا تنها در چارچوب این علم قابل توضیح و بررسی می داند.

انجمن فیلسوفان مرده آلمانی(همایشی خیالی)

کارل مورای ترجمه ی مهرنوش حاجی احمدی
shopen

کارل مورای (Carl Murray)، بحثی متهورانه را به صورتی مخفیانه استماع می کند. در ولهالا، آرامگاه قهرمانان و جنگجویان بزرگ آلمان، قسمتی وجود دارد که مختص فلاسفه برجسته است. عضویت در این انجمن فلسفی بسیار مهم تلقی می شود و رشک برانگیز است. هدف از جلسه امروز این انجمن بحث در مورد پذیرش احتمالی یک عضو جدید است. اعضای حاضر در جلسه عبارتند از امانوئل کانت (رییس)، گئورگ ویلهلم

آلبر کامو و فلسفه (4)

دانشنامه اینترنتی فلسفه ترجمه امیر غریب عشقی
camus1-249x300.jpg

طبیعی است که شهرت  کامورا بعنوان یک نویسنده فلسفی، شاعر و یک هنرمند هرگز نمی توان از شهرتی که استفاده و تاکید وی بر مفهم و واژه پوچی داشت جدا دانست . در واقع به جرات می توان اذعان داشت که واژه  و مفهوم  پوچی و نقش آن، نه  تنها در ادبیات و فلسفه قرن بیستم بلکه در فرهنگ عمومی مدرن این دوران مدیون کامو است .

شناختِ خود

محمدمهدی اردبیلی
Who-Am-I-I-Am-A-CHAMPION-Thats-My-ATTITUDE-whats-YOURS.gif

یکی از مهمترین فرمان‌های فلسفی، اخلاقی، دینی و روانشناختی این آموزۀ مشهور سقراطی است که «خودت را بشناس». اما جالب اینجاست که امروزه از مجریان تلویزیونی گرفته تا تابلوهای تبلیغاتی، از کتاب‌های روانشناسی 24ساعته گرفته تا اساتید آشپزی و طراحان مُد، همه و همه ما را به شناخت خودمان فرامی‌خوانند. همین امر مسالۀ شناختن خود را با نوعی تردید مواجه می‌سازد. چرا افراد و نهادهای مذکور، که عمدتاً بزرگترین

مروری بر کتاب «بوطیقای فضا»، اثر گاستون باشلار

زهرا غزنویان
Untitled-Scanned-01.jpg

کتاب «بوطیقای فضا[1]» اثر گاستون باشلار[2] و محصول 1958 فرانسه، پس از 54 سال، توسط مریم کمالی و محمد شیربچه ترجمه و در سال 1391، توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان روانه بازار شده است. این کتاب که در ده فصل مجزا به طرح ابعاد مختلف مسئله درون می‌پردازد، از مهم‌ترین آثار موجود در زمینه انسان‌شناسی فضای خانگی است، فصل‌های کتاب به این شرح هستند: «خانه»، «خانه و جهان»،

بازنگری دریافت آرنت از سیاست (بخش دوم)

یی‌هوا ژیانگ ترجمه عباس شهرابی فراهانی
leadImage_leadimage.jpg

آرنت علاقه زیادی به نقل قول از کتاب مقدس دارد، هرچند خود او نه یک یهودی راست‌آیین و نه یک مسیحی به‌زبان‌آورده است. در وضع بشر (The Human Condition/HC)، او ادعا می‌کند "به وضع بشریِ عمل، در ابتدایی‌ترین شکل آن، حتی در کتاب پیدایش (Genesis) نیز به طور تلویحی اشاره شده است

چطور فیلسوفان اسطوره ها را زنده نگه داشتند؟ ارسطو و آغاز تفسیر تمثیلی

لوک بریسون ترجمه ی راحله نصیران
paperdikam.jpg

اسطوره  وقتی نامگذاری شد که وضعیت آن مورد مباحثه و کارکرد آن مورد سوال قرار گرفت. چالش در طول قرن ششم قبل از میلاد آغاز شد و خیلی زود یک واکنش دوگانه از سمت کسانی که می خواستند جایگاه اسطوره را حفظ کنند، به بار آورد. از یک سو، تراژدی نسخه های قدیمی اسطوره ها را از لحاظ  آرمان های جدید شهر مجددا تفسیر کرد و از طرف دیگر، تمثیل تحت سطح نگران کننده روایت، حقیقتی سازگار با عقاید جدید

درنگ های فلسفی (2): تناقضات عشق به طبیعت

محمدمهدی اردبیلی
water-nature_00428391.jpg

یکی از عادات رایج جوامع امروز ابراز علاقه به طبیعت است. در چنین وضعیتی طبیعت همواره با صفاتی همچون «خوب»، «پاک» و «آرام» توصیف شده و در عوض تمدن بشری و نماد اصلی آن یعنی «شهر» با صفاتی همچون «بد»، «کثیف»، «شلوغ» و «پر سروصدا» نشان داده می‌شود. جالب اینجاست که اغلب افرادی که چنین موضعی اتخاذ می‌کنند نه جرات می‌کنند شهر را به‌کلی ترک کنند و نه حتی می‌توانند مدتی را در

بازنگری دریافت آرنت از سیاست (بخش نخست)

یی‌هوا ژیانگ ترجمه عباس شهرابی فراهانی
Hannah Arendt 09.jpg

1- آثار پسا-مرگِ آرنت درباره سیاست
دریافت آرنت از سیاست عموماً به عنوان یکی از اصیل‌ترین‌ها در تاریخ اندیشه سیاسی غرب مورد ستایش قرار گرفته است. برخلاف فلاسفه باستان مانند افلاطون یا ارسطو، او سیاست را وسیله‌ای برای فعلیت‌بخشیِ یک نظم انسانی ایده‌آل یا پی‌جوییِ شادمانی نمی‌داند. برخلاف فلاسفه مدرن مانند

دورکیم فیلسوف (10)

ترجمه ابوالفضل رجبی
durkheim.jpg

دانستیم که گرایشها مستلزم حرکت به سمت شیئی خوشایند یا پرهیز از شیئی ناخوشایند هستند. بسته به اینکه یک گرایش ارضا می‌شود یا خیر، لذت یا درد حاصل می‌آید. اما لذت و درد اصطلاحاتی عام هستند و در این درسگفتار می‌کوشیم انواع و اقسام پدیدارهای تأثریِ خاصتری را بررسی کنیم که عواطف خوانده می‌شوند. همچون لذت و درد، برخی از عواطف خوشایندند و برخی دیگر ناخوشایند.

بیرون از درون در خانه‌ی هنرمندان

محمد خانی
998591_557304660974730_1845681299_n (1).jpg

 [اندیشه ها و گپ و گفت­های انتقادی، دیالکتیکی و دوسویه ی دوستانه­، از قلمِ محمدِ خانی به صورتِ نوشته ای درآمد و از قلمِ کیانوشِ تنها، به صورتِ طرح های ایده محور، که از روزِ چهارشنبه 5 تیرِ 1392 (از ساعتِ 17 الی 21) در گالریِ پاییزِ خانه ی هنرمندانِ ایران (خ. طالقانی، خ. موسوی، باغِ هنر) به نمایش گذاشته خواهند شد و تا سه شنبه 11 تیرماه ادامه خواهد داشت (بازدیدِ هر روزه، ساعتِ 14 الی 21).  "بیرون از درون، درون از بیرون"،

چرا فروید از آمریکا منتفر بود؟

هاوارد ال. کی ترجمه ی نازنین اصغری
فروید

زیگموند فروید در سال 1909 به عنوان فردی مشتاق و تعیین کننده به آمریکا آمد، و پس از یک دیدار کوتاه نقد بسیار شدیدی از آنجا کرد. عده ای از محققان گمراه تا آنجا پیش رفتند که علت تغییر فکر به روانکاوی را مربوط به ذائقه کباب خوردن آمریکایی ها دانستند. در اینجا هواردکی وحشت فروید از واقعیت آمریکا که درباره نظریه ها خود فاش کرده را مطرح می کند.

درنگ های فلسفی(1): چرا باید درنگ کرد؟

محمدمهدی اردبیلی
Pendule.jpg

در این زمانۀ سرعت سرسام آور اطلاعات و ابزارهای ارتباطی و هزار و یک کار نکرده و عطش برای سریع‌تر رفتن و هرگز نرسیدن، گاهی خوب است آدم درنگ کند. نگاهی به اطرافش بیاندازد، از خود بپرسد اصلا  کجا می‌رود و چرا می‌رود؟ از همین درنگ است که فلسفه می‌تواند زاده شود. از یک سو، فلسفه چیزی نیست جز پاسخ به همین سوال‌های کلی و کلانِ «کجا» و «چرا» که شاید همۀ ما دست کم یک بار در زندگی آن را از خود

مروری بر کتاب پیدایش کلینیک میشل فوکو

فاطمه رکوعی
MichelFoucault.jpg

مقدمه: پیدایش کلینیک کتابی است به تعبیر خود فوکو درباره «فضا، زبان، مرگ و نگاه یا عمل دیدن (gaze)» فوکو با نهادن عنوان دیرینه شناسی دانش پزشکی بر این کتاب سعی داشت تا روش پژوهش خود را از روش معمول و متعارف تاریخی جدا کند. فوکو در آن دسته کارهایی که خود نامشان را باستان شناسی یا دیرینه شناسی نهاده است، موضوع مورد مطالعه را دقیقا مانند یک داده باستان شناختی مورد مطالعه قرار می دهد. آنچه

چرخش گفتمان مدرنیته و استعمار جهان حیاتی

محمد حسن شربتیان
Habermas.jpg

مقدمه:  یورگن هابرماس متولد 1929 در آلمان می باشد. از متفکران معاصر مکتب فرانکفورت بوده که بعد از اینکه آدرنو  نظریات وی را مورد قبول قرار نداده از حلقه این مکتب درآلمان جداشده و با شروع مهاجرت نخبگان آلمان در زمان جنگ جهانی دوم به سایر کشورها از جمله وی به آمریکا  مهاجرت کرده است؛ و به احیای مجدد این مکتب از دهه 1970 به بعد در این کشور پرداخته است، و وی در حال حاضر سرشناس ترین

آلبر کامو (1960-1913) دیدگاه های فلسفی

دانشنامه اینترنتی فلسفه ترجمه ی امیر غریب عشقی
camus1-249x300.jpg

 استاد راهنمای آلبر کامو در کنار پایان نامه وی چنین نوشته بود "او بیش از اینکه یک فیلسوف باشد یک نویسنده است"
همان طور که قبلاً نیز اشاره شده بود، کامو خود را بیشتر یک نویسنده قلمداد می کرد و در برخی زمانها نیز بر اساس نوع فعالیت و شغلی که داشت، عناوین دیگری را نیز برای خود می پذیرفت، عناوین همچون، روزنامه نگار، فعال حقوق بشر ، رمان نویس و همچنین معلم اخلاق.  مشخص بود که

معرفی آثار آلبر کامو

ملیحه درگاهی
آلبر کامو

متافیزیک مسیحیت و مکتب نوافلاطونی- 1935
متافیزیک مسیحیت و مکتب نوافلاطونی که در بین تمامی آثار کامو کمترین خوانش را داشته است، در پی درک ارتباط میان فلسفه ی یونانیان و مسیحیت است. این نوشتار توسط رونالد اسریگلی (Ronald Srigley) ترجمه و تفسیر شده است.

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.