Naharijja: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Rescuing 13 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.1 |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Poprawa linkowań i typografii |
||
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 7 użytkowników) | |||
Linia 4:
|zdjęcie = Areal view of Nahariya.jpg
|opis zdjęcia = Widok Naharijji z lotu ptaka
|herb =
|flaga =
|dopełniacz nazwy = Naharijji
Linia 22:
|współrzędne = 33°00′13″N 35°05′33″E
|commons = Category:Nahariyya
|kod mapy = Dystrykt Północny (Izrael)
|www = http://www.nahariya.muni.il/
}}
Linia 27 ⟶ 28:
== Położenie ==
Naharijja (przy [[współrzędne geograficzne|współrzędnych]] {{Współrzędne|33°00′13″N 35°05′33″E|umieść=w tekście}}) leży na [[równina przybrzeżna Izraela|równinie przybrzeżnej Izraela]] nad [[Morze Śródziemne|Morzem Śródziemnym]]. W odległości 20 km na południe znajduje się miasto portowe [[Hajfa]], a 4 km na północy przebiega granica z [[Liban]]em. W otoczeniu Naharijji znajduje się miejscowość [[
=== Podział administracyjny ===
Linia 50 ⟶ 51:
== Środowisko naturalne ==
Miasto jest położone na wąskiej równinie nadmorskiej, która jest od wschodu ograniczona wzgórzami [[Zachodnia Galilea|Zachodniej Galilei]], a od północy wysokim klifem gór granicznych Libanu. Granicę północną wyznacza strumień Keziw, a południową strumień Bet ha-Emek. Miasto jest położone na dwóch pasmach niewielkich wzgórz, które przebiegają równolegle do nadmorskich plaż. Zachodnie wzgórza wznoszą się blisko brzegu morza i osiągają maksymalną wysokość 15 m n.p.m. Wschodni pas wzgórz przebiega w odległości około 1,5 km od brzegu morza i obejmuje trzy główne wzgórza, które osiągają wysokość do 35 m n.p.m. Obszar położony między dwoma pasmami wzgórz jest wykorzystywany przez główne systemy komunikacyjne miasta. Miasto dzieli na pół rzeka [[Nachal Gaton]], na północ od którego płynie jeszcze strumień Sza’al. Wszystkie te strumienie spływają z położonych na wschodzie wzgórz i mają ujście do Morza Śródziemnego. W odległości 1 km na zachód od północnej części miasta znajdują się niewielkie wysepki Achziw<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/city/Pages/reka.aspx |tytuł = Wstęp i ogólne informacje |autor =
Powierzchnia miasta wynosi 10,233 km². Rozciągłość [[Zabudowa|zabudowań miejskich]] w kierunku południkowym wynosi ok. 6 km, a w kierunku równoleżnikowym ok. 2 km. Tereny wokół miasta są wykorzystywane pod intensywną działalność [[rolnictwo|rolniczą]]. Dla potrzeb rolnictwa wybudowano dwa zbiorniki wody, które znajdują się na północny wschód i południowy wschód od Naharijji<ref>Dane z wikimapia.org.</ref>.
=== Klimat ===
Naharijja ma [[klimat śródziemnomorski]], który charakteryzuje się gorącymi i suchymi latami oraz chłodnymi i deszczowymi zimami<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.tripbase.com/Travel_Ideas_Nahariyya_Israel.html |tytuł = Nahariyya Travel Recommendations |praca= Tripbase |język = en |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>. Wiosna rozpoczyna się w marcu, a w drugiej połowie maja rozpoczyna się lato. Średnia temperatura latem wynosi 35 [[skala Celsjusza|°C]], a zimą 16 °C. Największe opady deszczu występują pomiędzy październikiem a kwietniem. Suma rocznych opadów atmosferycznych wynosi 524 mm<ref>{{cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20070605022023/http://www1.cbs.gov.il/shnaton57/st01_03x.pdf |tytuł = Israel Central Bureau of Statistics |autor = |opublikowany = |praca = Israel Central Bureau of Statistics |data = |język = he |data dostępu = 2011-11-07}}</ref><ref>{{cytuj stronę |url = http://www.windfinder.com/forecast/nahariya |tytuł = Wind, waves & weather forecast Nahariya |autor = |opublikowany = |praca = Windfinder |data = |język = en |data dostępu = 2013-02-11}}</ref>.
== Demografia ==
Linia 127 ⟶ 128:
== Historia ==
[[Plik:Akhziv01.jpg|thumb|240px|Starożytne kamienie szlifierskie w [[Achziw]]]]
Na północ od współczesnego miasta Naharijja znajdował się [[Fenicja|fenicki]] port morski [[Achziw]]<ref group=uwaga>Zobacz: [[Księga Sędziów]] 1,31: „Aser nie wypędził mieszkańców Akko ani Sydonu, ani Achlab, ani '''Akzib''', ani Chelba, ani Afik, ani Rechob”. Tłumaczenie według Biblii Tysiąclecia.</ref><ref>{{cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20110718091811/http://mushecht.haifa.ac.il/hecht/archeology/Achziv_eng.aspx |tytuł = Achziw |autor = |opublikowany = |praca = Hecht Museum |data = |język = en |data dostępu = 2013-02-14}}</ref>. Badania [[archeologia|archeologiczne]] odkryły w tym rejonie pozostałości osad ludzkich z [[epoka brązu|epoki brązu]] ([[XX wiek p.n.e.]]), [[Starożytny Izrael w okresie perskim|okresu perskiego]] ([[X wiek p.n.e.]]) i [[Starożytny Izrael w okresie hellenistycznym|hellenistycznego]] ([[III wiek p.n.e.]]). Główne miejsce prowadzonych wykopalisk posiada osiem odkrytych warstw. Między innymi odkryto tutaj ruiny [[Kanaan|kananejskiej]] świątyni z [[XVI wiek p.n.e.|XVI wieku p.n.e.]] poświęconej bogini [[Astarte (bogini)|Astarte]]<ref name="britannica">{{
Historia współczesnej osady Naharijja jest związana z dojściem w 1933 roku [[narodowy socjalizm|nazistów]] do władzy w [[III Rzesza|Niemczech]]. Głoszona ideologia [[rasizm]]u, a zwłaszcza [[antysemityzm]]u, doprowadziła do fali prześladowań i [[pogrom]]y ludności żydowskiej w Niemczech. Naturalną tego konsekwencją była [[migracja ludności|emigracja]] [[historia Żydów w Niemczech|niemieckich Żydów]]. Problem niemieckich Żydów dostrzegł [[Arthur Ruppin]], pełniący w latach 1933–1935 funkcję dyrektora [[Agencja Żydowska|Agencji Żydowskiej]]. Z jego inicjatywy powstało w 1933 roku ''Centralne Biuro dla Niemieckich Żydów'' (hebr.המשרד המרכזי לטיפול ביהדות גרמניה), zwane w skrócie ''Niemiecką Firmą'' (hebr. המשרד הגרמני). Ruppin próbował zmotywować żydowską klasę średnią, finansistów i przedsiębiorców do opuszczenia Niemiec i wyjechania do [[Palestyna (mandat)|Brytyjskiego Mandatu Palestyny]]. Część z nich dała się namówić i dołączyła do [[piąta alija|piątej aliji]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Immigration/Fifth_Aliyah.html |tytuł = The Fifth Aliyah |autor = |opublikowany = |praca = [[Jewish Virtual Library]] |data = |język = en |data dostępu = 2013-02-11}}</ref>. Ta fala żydowskich imigrantów charakteryzowała się dużą
W dniu 10 lutego 1935 roku w Naharijji osiedliły się dwie pierwsze żydowskie rodziny: Hanny i Waltera Deutsch oraz Ruty i Jakuba Pauker. Bardzo szybko dołączyli do nich: Willi Adler, Willi David, Hermann Friede, Herbert Haliczer,
[[Plik:PikiWiki Israel 14638 Nahariya beach immigration monument.JPG|thumb|240px|Pomnik nielegalnej imigracji na plaży w Naharijji]]
Gdy na wiosnę 1936 roku wybuchło [[Arabskie powstanie w Palestynie (1936–1939)|arabskie powstanie w Palestynie]], kwestia zapewnienia bezpieczeństwa Naharijji stała się palącym problemem. Dzięki wsparciu Agencji Żydowskiej, Zvi Nissanow uzyskał odpowiednie zezwolenia brytyjskich władz mandatowych i utworzył w osadzie jednostkę ''Policji Żydowskich Osiedli'' (hebr. משטרת היישובים העבריים, ''Mishteret HaYishuvim HaIvriyim''; ang. ''Jewish Settlement Police''). Składała się ona z sześciu mężczyzn uzbrojonych w strzelby i stare brytyjskie karabiny. Po 1937 roku prawie wszyscy ludzie nadający się do służby wojskowej, zostali przeszkoleni przez członków żydowskiej [[Hagana|Hagany]] w ramach szkoleń ''Specjalnych Jednostek Nocnych'' (hebr. פלוגות הלילה המיוחדות, ''Plugot Ha’Layla Ha’Meyukhadot''; ang. ''Special Night Squads''). W 1938 roku agronom Agencji Żydowskiej, Dawid Sztern, przeprowadził ocenę sytuacji gospodarczej Naharijji. Stwierdził on, że koloniści posiadają zbyt małe działki ziemi uprawnej. Ponadto, imigrantom z [[Europa Środkowa|Europy Środkowej]] brakowało doświadczenia rolniczego i byli nieprzygotowani do ciężkiej pracy fizycznej na roli. Stern wskazał na wyczerpanie środków finansowych i ostrzegł, że „katastrofa” jest nieunikniona. W takiej sytuacji cały ciężar utrzymania i pomocy kolonistom spadłby na Agencję Żydowską. W tym czasie Agencja Żydowska spodziewała się szybkiego wdrożenia [[Komisja Peela|Planu Komisji Peela]], który przewidywał podział Palestyny na część arabską i żydowską. [[Dawid Ben Gurion]] usiłował utrzymać przy społeczności żydowskiej jak największą część terytorium Palestyny, jednak w Zachodniej Galilei w tamtym czasie Naharijja była jedyną żydowską osadą położoną na północ od Akki. Podjęto więc wysiłek wzmocnienia żydowskiej obecności w Zachodniej Galilei. W kwietniu 1938 roku mieszkańcy Naharijji pomogli w utworzeniu położonego na południu moszawu [[Szawe Cijjon|Szawei Syjon]]. Następnie utworzono bardziej na północy kibuce [[Chanita]], [[Maccuwa]] i [[Elon (Izrael)|Chirbeh Zemach]]. W 1939 roku Fritz David utworzył pierwszy oddział Hagany w Naharijji, który objął ochroną okoliczne osady rolnicze. Naharijja zaczęła w ten sposób odgrywać coraz ważniejszą rolę. Równolegle przebiegały procesy przekształcające kolonię Naharijja w nadmorski kurort wypoczynkowy. W 1940 roku powstał drugi pensjonat, a zaraz potem pierwsza restauracja. W następnych latach powstały kolejne pensjonaty, hotele i restauracje, a liczba gości wzrosła ze stu w 1938 roku, do dwudziestu tysięcy w 1947 roku. Równocześnie z rozwojem branży turystycznej, w osadzie rozwijał się przemysł spożywczy oraz handel<ref name="britannica" />. W maju 1939 roku władze brytyjskie opublikowały drugą [[Biała księga
Najgorsze miesiące dla mieszkańców Naharijji rozpoczęły się po przyjęciu w dniu 29 listopada 1947 roku [[Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181|rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181]]. Przyjęty plan podziału Palestyny przewidywał, że cała Zachodnia Galilea (z Naharijją i okolicznymi osadami żydowskimi) zostanie włączona do państwa arabskiego. Natychmiast została przerwana wszelka działalność budowlana, większość zakładów przestała płacić pensje, a ich pracownicy z rodzinami zaczęli opuszczać teren. Kryzys ekonomiczny pogłębił się wraz z wybuchem [[Wojna domowa w Palestynie|wojny domowej w Mandacie Palestyny]]. Siły [[Arabska Armia Wyzwoleńcza|Arabskiej Armii Wyzwoleńczej]] wspierane przez lokalne arabskie [[milicja|milicje]] sparaliżowały żydowską komunikację w całej Zachodniej Galilei. Naharijja przeżyła swój pierwszy „czarny dzień” 23 marca 1948 roku, kiedy to został rozbity żydowski konwój usiłujący przedrzeć się z zaopatrzeniem do kibucu [[Jechi’am]]. W zasadzce zginęło wówczas 47 młodych ludzi, z których czterech było mieszkańcami Naharijji<ref>{{cytuj książkę |autor = Meron Benvenisti |tytuł = Sacred Landscape: Buried History of the Holy Land Since 1948 |url = http://books.google.pl/books?id=7itq6zYtSJwC&lpg=PP1&pg=PA138&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false |wydawca = University of California Press |miejsce = |rok = 2000 |strony = 138–139 |isbn = 0-520-21154-5 |język = en |data dostępu = 2013-02-14}}</ref>. Blokada Nahariji została przerwana w dniu 14 maja 1948 roku, kiedy to do miejscowości dotarł konwój około 25 wojskowych ciężarówek Hagany, eskortowanych przez pojazdy opancerzone. Popołudniem mieszkańcy świętowali z żołnierzami [[proklamacja niepodległości Izraela|proklamację niepodległości Izraela]]. Gdy następnego dnia rozpoczęła się [[I wojna izraelsko-arabska]], mieszkańcy rozpoczęli budowę fortyfikacji obronnych. Drugim „czarnym dniem” Naharijji był 26 maja 1948 roku. Wybuch bomby zrzuconej przez [[irak|iracki]] samolot spowodował śmierć pięciu osób. Dwa dni później irackie samoloty zrzuciły nad miejscowością ulotki w języku niemieckim, hebrajskim i arabskim. Wzywały one mieszkańców do przyłączenia się do Arabów w walce o jednolitą władzę administracyjną Palestyny. Władze izraelskie miały jednak zupełnie inny cel i planowały, że cała Galilea stanie się częścią państwa Izrael. Cel ten osiągnięto w październiku 1948 roku w wyniku sukcesu [[operacja Hiram|operacji Hiram]]. Po zakończeniu wojny Naharijja znalazła się na terytorium izraelskim. Wojna przyniosła jednak poważne zmiany demograficzne i gospodarcze całej okolicy. Między innymi zniszczona została linia kolejowa biegnąca na północ do Libanu<ref name="history" />.
Na początku lat 50. XX wieku Naharijja stała się miejscem zamieszkania wielu żydowskich uchodźców z [[Afryka Północna|Afryki Północnej]] i [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]]. Na ich potrzeby utworzono prowizoryczny obóz przejściowy [[Ma’abarot (obozy przejściowe)|ma’abarot]], a następnie przystąpiono do budowy nowych osiedli mieszkaniowych. W dniu 1 kwietnia 1961 roku Naharijja otrzymała prawa miejskie<ref name="flag">{{cytuj stronę| url = http://crwflags.com/fotw/flags/il-nhrya.html |tytuł = Nahariyya (Israel) |praca= CRW Flags’ Online Catalog |język = en |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>. Bliskie położenie od granicy Libanu było powodem, że miasto często padało ofiarą [[terroryzm|ataków terrorystycznych]]. W 1970 roku było kilkakrotnie ostrzeliwane ogniem rakietowym z południowego Libanu. W nocy z 24 na 25 czerwca 1974 roku trzech palestyńskich terrorystów z [[al-Fatah]] wylądowało na plaży Naharijji. W tym [[atak na Naharijję|ataku na Naharijję]] zginęło 3 izraelskich cywilów oraz 1 żołnierz<ref>{{cytuj książkę |autor = Refa’el Etan |tytuł = A story of a soldier |wydawca = Ma’ariv Library |miejsce = Tel Awiw |rok = 1985 |strony = 149 |isbn =}}</ref>. 22 kwietnia 1979 roku podobny atak przeprowadził [[Front Wyzwolenia Palestyny]]. W tej [[Zamach w Naharijji|masakrze w Naharijji]] zginęło 4 izraelskich cywilów<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.mfa.gov.il/MFA/Terrorism-+Obstacle+to+Peace/Terror+Groups/The+Kuntar+File+Exposed+-+Yediot+Aharonot+14-Jul-2008.htm |tytuł = The Kuntar File, Exposed – Jedi’ot Acharonot – by Nir Gontarz |autor = |opublikowany = 2008-07-14 |praca = Israel Ministry of Foreign Affairs |data = |język = en |data dostępu = 2013-02-16}}</ref>. W latach 90. XX wieku miasto przyjęło znaczną liczbę imigrantów z krajów byłego [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] i [[Etiopia|Etiopii]]. W 2000 roku do miasta przybyli żołnierze [[Armia Południowego Libanu|Armii Południowego Libanu]], którzy wraz z rodzinami uciekli z Libanu po wycofaniu się stamtąd [[Siły Obronne Izraela|Sił Obronnych Izraela]]. W związku ze wzrostem populacji Naharijja doświadczyła boomu budowlanego i znacznie poszerzyła swoje granice, stając się stolicą Zachodniej Galilei<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/city/Pages/default.aspx |tytuł = Historia miasta – moje miasto |autor =
=== Nazwa ===
Linia 144 ⟶ 145:
== Symbole ==
[[Plik:
[[Plik:בניין העירייה לאחר השיפוץ.jpg|thumb|Ratusz miejski Naharijji]]
Godło Naharijji zostało oficjalnie opublikowane w 1972 roku. Nawiązuje ono do historii izraelskiego pokolenia Asera, które miało swoje korzenie w Zachodniej Galilei. Z tego powodu na samej górze godła umieszczono napis w języku hebrajskim „Aser – błogosławieni wszyscy synowie”, który jest błogosławieństwem dla żyjących tutaj współczesnych Żydów. Po prawej stronie widnieje starożytne drzewo oliwne zasadzone pośrodku urodzajnych gleb. Po lewej stronie widnieje wieża, będąca współczesnym symbolem miasta. Słońce reprezentuje wschód nowego poranka, który słonecznymi promieniami rozdziela przeszłość od teraźniejszości. Oficjalna flaga miasta jest w kolorze niebieskim, z białym godłem pośrodku. Czasami stosowane są także flagi w kolorach żółtym, pomarańczowym, zielonym i jasnoniebieskim, z granatowym godłem pośrodku<ref name="flag" /><ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/city/Pages/semel.aspx |tytuł = Godło miasta |autor =
== Polityka ==
Linia 152 ⟶ 153:
=== Współpraca międzynarodowa ===
Naharijja ma zawarte [[miasta partnerskie|umowy partnerskie]] z następującymi miastami<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/city/Pages/twincities.aspx |tytuł = Miasta partnerskie |autor =
{|
|width="30%" valign="top"|
Linia 175 ⟶ 176:
== Kultura ==
[[Plik:Lieberman house.jpg|thumb|[[Dom Liebermana|Muzeum Naharijji – Dom Liebermana]]]]
Najważniejszym ośrodkiem kultury w Naharijji jest ''Miejskie Centrum Kultury''. Posiada ono sieć mniejszych ośrodków kultury położonych w osiedlach mieszkaniowych<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/noar/Pages/markaz_tzairim.aspx |tytuł = Kluby młodzieżowe |autor =
== Oświata i nauka ==
W mieście znajduje się 14 szkół podstawowych i 6 szkół średnich. Wśród szkół są: ''Menachem Begin'', ''Nufar Makif'', ''Golda Meir'', ''Usiszkin'', ''Even Szoham'', ''Ilanot'', ''Katzenelson'', ''Rambam'', ''Galil'', ''Makif Amal Rabin'', ''Makif'', ''Remez'', ''Na’amat Trade'', ''Trumpeldor'' i ''Erez''. W 2010 roku uczyło się w nich ogółem 7,3 tys. uczniów, w tym 4,4 tys. w szkołach podstawowych. Średnia uczniów w klasie wynosiła 26. W mieście znajduje się centrum pedagogiczne<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/edu/Pages/schools.aspx |tytuł = Szkoły |autor =
== Turystyka ==
Linia 184 ⟶ 185:
[[Plik:CarriageNahariya.JPG|thumb|Dorożka w Naharijji]]
[[Plik:Nahariyya1.JPG|thumb|Promenada nadmorska w Naharijji]]
Naharijja jest popularnym [[uzdrowisko|kurortem]] nadmorskim Galilei. Jej największym atrybutem są ładne, piaszczyste plaże wraz z dobrze rozbudowaną infrastrukturą turystyczno rekreacyjną. Miejska plaża ''Galei Galil'' jest wyposażona w prysznice i toalety. Można tu także skorzystać z olimpijskiego basenu pływackiego z podgrzewaną wodą. Bezpłatne i mniej zatłoczone plaże leżą bardziej na południe<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/Lists/List2/DispForm.aspx?ID=34 |tytuł = Plaże |autor = |opublikowany = |praca = Municipality Nahariya |data = |język = he |data dostępu = 2013-02-16 |archiwum = https://web.archive.org/web/20131001101006/http://www.nahariya.muni.il/Lists/List2/DispForm.aspx?ID=34 |zarchiwizowano = 2013-10-01 }}</ref>. Można tu zawsze liczyć na dobrą pogodę umożliwiającą uprawianie [[sporty wodne|sportów wodnych]]. Wzdłuż plaż przebiega deptak z licznymi restauracjami, pubami, kawiarniami i klubami nocnymi. Rzeczą wyjątkową jak na izraelskie miasta, są przejażdżki [[pojazd zaprzęgowy|powozami konnymi]] oferowane wzdłuż głównej ulicy miasta – Ha-Gaton. Tuż przy mieście znajduje się [[Achziw|Park Narodowy Achziw]], a kilka kilometrów dalej na północ są słynne białe klify [[Rosz ha-Nikra]].
=== Informacja turystyczna ===
Linia 193 ⟶ 194:
== Religia ==
Naharijja jest miastem żydowskim, dlatego za życie religijne odpowiada Religijna Rada Naharijji. Zapewnia ona mieszkańcom dostęp do usług [[rabin]]ów, rejestracji małżeństw, obrządków rytualnych [[judaizm]]u i edukacji religijnej. W mieście działa 6 [[mykwa|mykw]] i 50 [[synagoga|synagog]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/muni/sherutToshav/dat/Pages/default.aspx |tytuł = Religijna Rada Naharijji |autor =
== Sport i rekreacja ==
Władze miejskie Naharijji przywiązują dużą wagę do rozwoju sportu w mieście. Znajduje to odzwierciedlenie w szerokiej działalności sportowej prowadzonej do wszystkich grup wiekowych mieszkańców. W osiedlach mieszkaniowych wybudowano kompleksy sportowe z boiskami do piłki nożnej, koszykówki i kortami tenisowymi. Przy wszystkich szkołach znajdują się sale sportowe z boiskami. Przy osiedlowych ośrodkach kultury tworzone są siłownie i centra fitness. W południowej części miasta znajduje się kompleks obiektów sportowych ''Sportek'', w zachodniej części są korty tenisowe ''Bojmel'', a w północnej części jest stadion miejski. Hala sportowa mieści 2 tys. kibiców. Organizowane są w niej liczne imprezy sportowe, a także konferencje, wystawy i wydarzenia kulturalne<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/Lists/List2/DispForm.aspx?ID=31 |tytuł = Hala sportowa |autor = |opublikowany = |praca = Municipality Nahariya |data = |język = he |data dostępu = 2013-02-16 |archiwum = https://web.archive.org/web/20131001100848/http://www.nahariya.muni.il/Lists/List2/DispForm.aspx?ID=31 |zarchiwizowano = 2013-10-01 }}</ref>. W mieście jest niewielka [[marina (żeglarstwo)|marina]], do której zawijają [[jacht]]y.
Wszystkie stowarzyszenia sportowe działają we współpracy i przy wsparciu finansowym ze strony władz miejskich. Dominującą dyscypliną sportową jest [[koszykówka]]. Tutejsza drużyna koszykarska ''Hapoel Ironi Naharijja'' prowadzi rozgrywki na sali sportowej ''Ein Sara Sport Hall'', która może pomieścić 3 tys. widzów<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.eurobasket.com/team.asp?Cntry=ISR&Team=1824 |tytuł = Iscar Nahariya (ISR-Premier L.) Men |praca= Eurobasket |język = en |data dostępu = 2008-02-14}}</ref>. Klub posiada ogółem 21 sekcji koszykówki: dzieci, chłopców, dziewcząt itp. Z innych stowarzyszeń sportowych działających w mieście są sekcje piłki nożnej, żeglarstwa, pływackie, boksu, tenisa, gimnastyki, tańca towarzyskiego i szachów.
Na północnym krańcu nadmorskiej promenady urządzono wielki park rozrywki dla dzieci, w którym umieszczono urządzenia do wspinaczki, zjeżdżalnie, huśtawki itp. Otoczenie stanowi park oraz trawniki. W sąsiedztwie ulicy HaGaton tworzony jest drugi park rozrywki, który ciągnie się na zachód w kierunku morza. Na powierzchni 18 hektarów utworzono zielone tereny rekreacyjne ze ścieżkami spacerowymi, torami do jazdy na rolkach, kortami tenisowymi i innymi boiskami<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nahariya.muni.il/Lists/List2/DispForm.aspx?ID=65 |tytuł = Park rozrywki |autor = |opublikowany = |praca = Municipality Nahariya |data = |język = he |data dostępu = 2013-02-16 |archiwum = https://web.archive.org/web/20131001101356/http://www.nahariya.muni.il/Lists/List2/DispForm.aspx?ID=65 |zarchiwizowano = 2013-10-01 }}</ref>. W 2003 roku w Naharijji otworzono [[ogród botaniczny]] i [[ogród zoologiczny|zoologiczny]], który jest dużą atrakcją turystyczną umożliwiającą spędzanie czasu całym rodzinom. Ogród umożliwia poznanie roślinności Zachodniej Galilei. Można tu także obserwować życie [[surykatka|surykatek]] specjalnie sprowadzonych z pustyni [[Kalahari]]. W zoo znajdują się także [[szynszylowate|szynszyle]], [[lemurowate|lemury]], [[pelikany]], [[szop]]y i inne ciekawe zwierzęta<ref>{{cytuj stronę
== Gospodarka ==
Około 1935 roku w Naharijji założono rodzinne przedsiębiorstwo ''Strauss'', które z czasem rozrosło się w jeden z największych prywatnych koncernów spożywczych Izraela<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.strauss-group.com/ |tytuł = Strauss |praca = Strauss Group |język = he| data dostępu = 2008-02-14}}</ref>. W mieście znajduje się także zakład ''OR Tobacco products Ltd'' produkujący owocowe [[woda gazowana|napoje gazowane]] (smaki: jabłko, brzoskwinia, śliwka liczi, pomarańcza, ananas, wiśnia, mango, winogrono). W latach 1952–1997 działała [[cementownia]], w której między innymi wytwarzano materiały budowlane zawierające [[azbest]]. W owym czasie produkty te były masowo wykorzystywane w Izraelu, a pozostałości i odpadki wykorzystywali okoliczni mieszkańcy cementowni. Po odkryciu szkodliwych właściwości włókien azbestowych, inspektorzy zdrowia zamknęli tutejszy zakład i prowadzi się stopniowe wycofywanie azbestowych materiałów z eksploatacji<ref>{{cytuj stronę| url = http://yosemite.epa.gov/opa/admpress.nsf/6427a6b7538955c585257359003f0230/d98ee809d54c316f852572d5005efe30!OpenDocument |tytuł = U.S. EPA Sends Experts to Israel for Asbestos Training |praca= EPA United States Environmental Protection Agency| język = en |data dostępu = 2008-09-25}}</ref>. Poza tym w mieście działają zakłady metaloplastyki wysokoprecyzyjnej ''Iscar'', które w 2007 roku zostały kupione przez [[Berkshire Hathaway]] za sumę 4 mld [[dolar amerykański|$]]<ref>{{cytuj stronę
== Infrastruktura ==
Linia 209 ⟶ 210:
Remiza straży pożarnej znajduje się przy ulicy Derech Jehiam. Posterunek [[policja (Izrael)|policji]] mieści się przy ulicy Ben Zvi, odchodzącej na północ od głównej ulicy HaGaton. Urząd pocztowy znajduje się przy ulicy HaGaton 40, trzy przecznice od dworca autobusowego. W centrum miasta znajduje się ''Centrum Medyczne Lev Ha-Galil''. We wschodniej części miasta, przy moszawie [[Ben Ammi]] znajduje się duży kompleks [[Szpital Zachodniej Galilei|Szpitala Zachodniej Galilei]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.wgh.org.il/ |tytuł = Western Galilee Hospital |praca = Western Galilee Hospital – Nahariya |język = he |data dostępu = 2013-02-16}}</ref>.
W 2005 roku przy sąsiednim kibucu Geszer ha-Ziw uruchomiono [[oczyszczalnia ścieków|oczyszczalnię ścieków]], która oczyszcza około 3,5 mln metrów sześciennych ścieków rocznie. Oczyszczalnia rozwiązała problem zanieczyszczenia morza, do którego przez lata odprowadzana ścieki miejskie. Uruchomienie oczyszczalni ścieków wiązało się z dużymi inwestycjami w infrastrukturę kanalizacyjną. W całym mieście prowadzona jest segregacja i recykling śmieci<ref>{{cytuj stronę
== Transport ==
|