Ślązacy: Różnice pomiędzy wersjami

# Ślązacy – osoby deklarujące odrębność narodową od Polaków, Czechów i Niemców (lub częściową odrębność deklarując śląskość i jednocześnie np. polskość lub niemieckość, z możliwością deklarowania dwóch narodowości), niekiedy traktujące [[etnolekt śląski|mowę śląską]] (niesłusznie, jest to gwara)jako odrębny język. Większość osób deklarujących [[narodowość śląska|narodowość śląską]] mieszka na Górnym Śląsku – w środkowej części województwa śląskiego, wschodniej części [[województwo opolskie|województwa opolskiego]]<ref name="NSP2002_tab4" />, jak również w [[Czechy|Czechach]]. Narodowość ta nie jest uznawana prawnie przez Polskę<ref group="uwaga">Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu 17 lutego 2007 oddalił skargę Związku Ludności Narodowości Śląskiej, uznając się za organ niekompetentny do orzekania o istnieniu bądź nieistnieniu narodowości. Od tej decyzji nie przysługuje odwołanie.</ref><ref>Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym ({{Dziennik Ustaw|2005|17|141}}).</ref> i Czechy<ref>Zákon ze dne 10.července 2001 o právech příslušníků národnostních menšin, a o změně některých zákonů.</ref><ref>{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/*/http://www.vlada.cz/cs/rvk/rnm/default2.html|tytuł=Rada vlády pro národnostní menšiny|opublikowany=Úřad vlády ČR|język=cs|data dostępu=2008-06-18}}</ref>. Jednakże w oficjalnych wynikach spisów ludności w tych krajach zadeklarowało ją 847 tys. obywateli polskich, z czego 370 tys. tylko śląską, 430 tys. polsko-śląską, a pozostałe w małym stopniu z niemiecką i czeską<ref>https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/22/1/1/struktura_narodowo-etniczna.pdf</ref> (spis statystyczny w 2011<ref name="GUS">[http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/Przynaleznosc_narodowo-etniczna_w_2011_NSP.pdf Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego 2011, GUS].</ref>, w spisie z 2002 r. zadeklarowało ją 173 tys., z czego ponad 100 tys. polsko-śląską<ref>[https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/narodowe-spisy-powszechne/narodowy-spis-powszechny-2002/wyniki-narodowego-spisu-powszechnego-2002-narodowosci-oraz-jezyka/ Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 w zakresie deklarowanej narodowości oraz języka używanego w domu].</ref>) oraz 31,3 tys. osób (spis statystyczny w 2021<ref name="czechy" />) w Czechach.

W okresie międzywojennym Ślązacy z Górnego Śląska często nazywali osoby przybyłe ze Śląska Cieszyńskiego na Górny Śląsk pejoratywnym określeniem ''[[Gorol (etnolekt śląski)|Gorol]]''<ref>Marzena Bochnak, ''Rola cieszyniaków w województwie śląskim (1922-1939). Zarys problematyki'', „[[Pamiętnik Cieszyński]],. 17, 2002, s. 92.</ref>. W gwarze śląsko-cieszyńskiej nie wykształciło się określenie ''gorol'' w rozumieniu górnośląskim<ref name="gorol">Znaczenie tego słowa na Górnym Śląsku jest inne, często uznawane za obraźliwe, co prowadziło do nieporozumień, związku z tym można się też spotkać z określeniem ''Górol''. Na Śląsku Cieszyńskim słowo ''gorol'' zachowało swoje pierwotne znaczenie: [[Górale|''Góral'']], w szczególności ''Góral Śląski'' i nie ma ono wydźwięku negatywnego. Innymi słowy określa ono ''rdzennego'' mieszkańca gór. Sami Górale Śląscy, bez wątpienia należący do śląskiej grupy etnograficznej, nie dostrzegają w samookreśleniu się jako ''Gorol'' niczego obraźliwego, vide: [http://www.pzko.cz/gorol/o_festivalu_pl.html ''Gorolski Święto''] i ''(...) Piękno i niepowtarzalność „gorolskiej” Ziemi Jabłonkowskiej podkreśla również dzisiaj często używana i lubiana gwara''. (...)].</ref>.