Kampania (wojsko): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wspomagane przez robota ujednoznacznienie: Przegląd zagadnień z zakresu wojskowości - Zmieniono link(i) Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Przegląd zagadnień z zakresu wojskowości |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
(Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 14 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Kampania''' – w [[ |
'''Kampania''' – w [[Nauki wojskowe|wojskowości]] szereg kolejnych [[Operacja wojskowa|operacji]] zaplanowanych i ewentualnie modyfikowanych przez [[naczelne dowództwo]] i przez nie kierowanych, służących osiągnięciu określonych [[cel strategiczny|celów strategicznych]], inaczej określanych [[pośrednie cele wojny|pośrednimi celami wojny]], w wyniku czego uzyskuje się określoną zmianę układu sił i sytuacji militarno-politycznej na zadanym [[kierunek strategiczny|kierunku strategicznym]] czy też określonym [[teatr działań wojennych|teatrze działań wojennych]] i na określonym etapie [[wojna|wojny]]. |
||
<br> Kampania to zespół operacji prowadzonych na teatrze działań wojennych (teatrze wojny), zgodnie z zamiarem dowództwa strategicznego (naczelnego dowódcy) i pod jego bezpośrednim kierownictwem, dla osiągnięcia określonych celów strategicznych (militarnego celu wojny){{odn|Huzarski (red.)|Wołejszo (red.)|2014|s=24}}. |
|||
Na kampanię składa się zwykle kilka operacji, a niekiedy jedna lub więcej bitew. |
|||
== Charakterystyka kampanii == |
|||
⚫ | W czasie [[II wojna światowa|II wojny]] kampanie były prowadzone w okresie od miesiąca do kilku miesięcy siłami |
||
Pojęcie kampanii pojawiło się u zarania sztuki wojennej. Na początku było interpretowane jako wyprawa wojenna, w której osiągane są cele konfliktu. W konfliktach globalnych kampania jest interpretowana jako zespół następujących po sobie operacji{{odn|Posobiec (red.)|2007|s=34}}. |
|||
Kampania może składać się z jednej lub kilku operacji albo bitwy strategicznej oraz przedsięwzięć pogotowia operacyjnego i przegrupowań operacyjnych. Niekiedy słowo „kampania” zastępuje się określeniem operacja strategiczna{{odn|Koziej|2011|s=24}}{{odn|Laprus (red.)|1979|s=157}}. |
|||
Współcześnie słowo „kampania” zastępuje się określeniem [[teatr działań wojennych|strategiczna operacja na teatrze działań wojennych]], które bardziej jest adekwatne do rozmiarów i charakteru działań. |
|||
Franciszek Skibiński proponuje następującą definicję kampanii: ''zmierzający do osiągnięcia określonego celu strategicznego cykl działań wojennych, przeprowadzanych bądź w ograniczonym okresie czasu, bądź na określonym, samodzielnym teatrze działań wojennych''. W ujęciu historycznym kampania określała zazwyczaj pewną część czy też etap wojny o dającym się wyraźnie wyodrębnić celu strategicznym. Aleksander Swieczyn określał kampanię jako kilka operacji połączonych w czasie i przestrzeni. W okresie powojennym określano ją zazwyczaj jako całokształt operacji strategicznych. |
|||
== Zobacz też == |
|||
W doktrynie amerykańskiej kampania zaliczana jest do kategorii sztuki operacyjnej jako zespół bitew i walk połączonych wspólnym zamiarem dla osiągnięcia narodowego celu strategicznego na teatrze wojny. W tej konwencji wojna w Zatoce Perskiej była kampanią broni połączonych, prowadzoną przez jednego dowódcę operacyjnego na tamtejszym teatrze wojny{{odn|Koziej|2011|s=23}}. |
|||
* [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Przegląd zagadnień z zakresu wojskowości|przegląd zagadnień z zakresu wojskowości]] |
|||
; Etapy kampanii |
|||
Kampania to forma polityczno-militarnego osiągania celu wojny lub konfliktu na teatrze działań, którego złożoność ze względów politycznych i militarnych wymaga organizowania wielu etapów jego osiągania. |
|||
<br>Zasadnicze elementy kampanii{{odn|Posobiec (red.)|2007|s=34}}: |
|||
* tworzenie koalicji |
|||
* określenie celu i zakresu użycia sił |
|||
* tworzenie zgrupowań zadaniowych |
|||
* demonstrowanie siły (przeciwkoncentracja{{refn|grupa=uwaga|Przeciwkoncentracja to zgrupowanie w newralgicznym obszarze takiej ilości sił i środków własnych, które przeciwstawią się skoncentrowanym siłom potencjalnego agresora lub spowodują, że przeciwnik zaniecha dalszych działań. To specyficzny rodzaj działań prewencyjno – stabilizacyjnych, realizowany w sytuacji kryzysu w przewidywaniu konfliktu zbrojnego{{odn|Zdrodowski (red.)|2008|s=109}}.}}) |
|||
* prowadzenie kilku operacji (wojennej, reagowania kryzysowego lub pokojowej) |
|||
* wyprowadzenie sił z rejonu konfliktu po osiągnięciu celu militarnego |
|||
* przystąpienie przez organ polityczny do pokojowego unormowania sytuacji. |
|||
== Przykłady kampanii == |
|||
⚫ | |||
* [[kampania wrześniowa|kampania wrześniowa 1939]] (w literaturze niemieckiej nazywana kampanią polską), |
|||
* [[kampania norweska|kampania norweska 1940]], |
|||
* [[kampania francuska 1940]] (w literaturze niemieckiej nazywana kampanią zachodnią), |
|||
* [[kampania wschodnioafrykańska w czasie II wojny światowej|kampania wschodnioafrykańska 1941–1943]], |
|||
* [[kampania włoska w czasie II wojny światowej|kampania włoska 1943–1945]]. |
|||
== Uwagi == |
|||
{{Uwagi}} |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{cytuj książkę | nazwisko = Huzarski (red.) |imię = Michał | nazwisko2 = Wołejszo (red.)| imię2=Jarosław| autor link2= Jarosław Wołejszo| tytuł= Leksykon obronności. Polska i Europa | wydawca = [[Bellona (wydawnictwo)|Wydawnictwo „Bellona”]] | miejsce = Warszawa | rok = 2014| strony = 24 |isbn=9788311133822|odn=tak}} |
|||
⚫ | |||
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Koziej | imię=Stanisław | autor link=Stanisław Koziej | tytuł= Teoria sztuki wojennej | data=2011 | wydawca = [[Bellona (wydawnictwo)|„Bellona”]] | miejsce=Warszawa | isbn=9788311121225| odn=tak}} |
|||
* {{cytuj książkę |nazwisko = Laprus (red.)|imię = Marian |tytuł = Leksykon wiedzy wojskowej| wydawca = [[Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej]] |miejsce = Warszawa |rok = 1979 |isbn = 8311062293|odn=tak}} |
|||
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Posobiec (red.) | imię = Jan | tytuł = System pojęć sztuki operacyjnej i taktyki wojsk lądowych | data=2007 | wydawca = [[Akademia Obrony Narodowej]] | miejsce=Warszawa | isbn=9788389423948| odn=tak}} |
|||
*{{Cytuj książkę| nazwisko = Zdrodowski (red.)|imię = Bogdan| tytuł = Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego | wydawca = [[Akademia Obrony Narodowej]] | miejsce=Warszawa |data = 2008| odn=tak}} |
|||
⚫ | |||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ar:حملة عسكرية]] |
|||
[[da:Felttog]] |
|||
[[de:Feldzug]] |
|||
[[el:Εκστρατεία]] |
|||
[[en:Military campaign]] |
|||
[[es:Campaña militar]] |
|||
[[fr:Campagne militaire]] |
|||
[[ko:전역 (전쟁)]] |
|||
[[id:Kampanye militer]] |
|||
[[lt:Kampanija (karyba)]] |
|||
[[nl:Veldtocht]] |
|||
[[nds-nl:Veldtocht]] |
|||
[[ja:戦役]] |
|||
[[no:Felttog]] |
|||
[[ru:Боевые действия]] |
|||
[[sv:Fälttåg]] |
|||
[[th:การรณรงค์ทางทหาร]] |
|||
[[uk:Бойові дії]] |
Aktualna wersja na dzień 21:13, 18 wrz 2023
Kampania – w wojskowości szereg kolejnych operacji zaplanowanych i ewentualnie modyfikowanych przez naczelne dowództwo i przez nie kierowanych, służących osiągnięciu określonych celów strategicznych, inaczej określanych pośrednimi celami wojny, w wyniku czego uzyskuje się określoną zmianę układu sił i sytuacji militarno-politycznej na zadanym kierunku strategicznym czy też określonym teatrze działań wojennych i na określonym etapie wojny.
Kampania to zespół operacji prowadzonych na teatrze działań wojennych (teatrze wojny), zgodnie z zamiarem dowództwa strategicznego (naczelnego dowódcy) i pod jego bezpośrednim kierownictwem, dla osiągnięcia określonych celów strategicznych (militarnego celu wojny)[1].
Charakterystyka kampanii[edytuj | edytuj kod]
Pojęcie kampanii pojawiło się u zarania sztuki wojennej. Na początku było interpretowane jako wyprawa wojenna, w której osiągane są cele konfliktu. W konfliktach globalnych kampania jest interpretowana jako zespół następujących po sobie operacji[2].
Kampania może składać się z jednej lub kilku operacji albo bitwy strategicznej oraz przedsięwzięć pogotowia operacyjnego i przegrupowań operacyjnych. Niekiedy słowo „kampania” zastępuje się określeniem operacja strategiczna[3][4].
Franciszek Skibiński proponuje następującą definicję kampanii: zmierzający do osiągnięcia określonego celu strategicznego cykl działań wojennych, przeprowadzanych bądź w ograniczonym okresie czasu, bądź na określonym, samodzielnym teatrze działań wojennych. W ujęciu historycznym kampania określała zazwyczaj pewną część czy też etap wojny o dającym się wyraźnie wyodrębnić celu strategicznym. Aleksander Swieczyn określał kampanię jako kilka operacji połączonych w czasie i przestrzeni. W okresie powojennym określano ją zazwyczaj jako całokształt operacji strategicznych. W doktrynie amerykańskiej kampania zaliczana jest do kategorii sztuki operacyjnej jako zespół bitew i walk połączonych wspólnym zamiarem dla osiągnięcia narodowego celu strategicznego na teatrze wojny. W tej konwencji wojna w Zatoce Perskiej była kampanią broni połączonych, prowadzoną przez jednego dowódcę operacyjnego na tamtejszym teatrze wojny[5].
- Etapy kampanii
Kampania to forma polityczno-militarnego osiągania celu wojny lub konfliktu na teatrze działań, którego złożoność ze względów politycznych i militarnych wymaga organizowania wielu etapów jego osiągania.
Zasadnicze elementy kampanii[2]:
- tworzenie koalicji
- określenie celu i zakresu użycia sił
- tworzenie zgrupowań zadaniowych
- demonstrowanie siły (przeciwkoncentracja[a])
- prowadzenie kilku operacji (wojennej, reagowania kryzysowego lub pokojowej)
- wyprowadzenie sił z rejonu konfliktu po osiągnięciu celu militarnego
- przystąpienie przez organ polityczny do pokojowego unormowania sytuacji.
Przykłady kampanii[edytuj | edytuj kod]
W czasie II wojny światowej kampanie były prowadzone w okresie od miesiąca do kilku miesięcy siłami frontu bądź – częściej – kilku frontów na przestrzeni setek kilometrów. Przykłady kampanii:
- kampania wrześniowa 1939 (w literaturze niemieckiej nazywana kampanią polską),
- kampania norweska 1940,
- kampania francuska 1940 (w literaturze niemieckiej nazywana kampanią zachodnią),
- kampania wschodnioafrykańska 1941–1943,
- kampania włoska 1943–1945.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przeciwkoncentracja to zgrupowanie w newralgicznym obszarze takiej ilości sił i środków własnych, które przeciwstawią się skoncentrowanym siłom potencjalnego agresora lub spowodują, że przeciwnik zaniecha dalszych działań. To specyficzny rodzaj działań prewencyjno – stabilizacyjnych, realizowany w sytuacji kryzysu w przewidywaniu konfliktu zbrojnego[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Huzarski (red.) i Wołejszo (red.) 2014 ↓, s. 24.
- ↑ a b Posobiec (red.) 2007 ↓, s. 34.
- ↑ Koziej 2011 ↓, s. 24.
- ↑ Laprus (red.) 1979 ↓, s. 157.
- ↑ Koziej 2011 ↓, s. 23.
- ↑ Zdrodowski (red.) 2008 ↓, s. 109.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Michał Huzarski (red.), Jarosław Wołejszo (red.): Leksykon obronności. Polska i Europa. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 2014, s. 24. ISBN 978-83-11-13382-2.
- Stanisław Koziej: Teoria sztuki wojennej. Warszawa: „Bellona”, 2011. ISBN 978-83-11-12122-5.
- Marian Laprus (red.): Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979. ISBN 83-11-06229-3.
- Jan Posobiec (red.): System pojęć sztuki operacyjnej i taktyki wojsk lądowych. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2007. ISBN 978-83-89423-94-8.
- Bogdan Zdrodowski (red.): Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2008.
- PWN Leksykon: Wojsko, wojna, broń, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13506-9