Artrokonidium: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Arthroconidia of Coccidioides immitis 39G0040 lores.jpg|mały|240px|Wybarwione artrokonidia u ''Coccidioides immitis'']] |
[[Plik:Arthroconidia of Coccidioides immitis 39G0040 lores.jpg|mały|240px|Wybarwione artrokonidia u ''Coccidioides immitis'']] |
||
'''Artrokonidium''', artrospora ({{łac.|arthroconidium}}, l.mn. ''arthroconidia'') – [[konidium|zarodnik konidialny]] u [[grzyby|grzybów]] powstający w ten sposób, że w niektórych komórkach [[strzępka|strzępek]] następuje pogrubienie [[ściana komórkowa|ściany komórkowej]], a następnie sąsiednie komórki rozpadają się, pozostawiając artrokonidium. Zazwyczaj powstają naprzemiennie w co drugiej komórce<ref name=hyp />. Mają zwykle kształt [[prostopadłościan]]u o zaokrąglonych narożach i na ogół nie są tak trwałe, jak na przykład [[endospora|endospory bakteryjne]] lub [[chlamydospora|chlamydospory]]<ref name=sun />. |
'''Artrokonidium''', artrospora ({{łac.|arthroconidium}}, l.mn. ''arthroconidia'') – [[konidium|zarodnik konidialny]] u [[grzyby|grzybów]] powstający w ten sposób, że w niektórych komórkach [[strzępka|strzępek]] następuje pogrubienie [[ściana komórkowa|ściany komórkowej]], a następnie sąsiednie komórki rozpadają się, pozostawiając artrokonidium. Zazwyczaj artrokonidia powstają naprzemiennie w co drugiej komórce<ref name=hyp />. Mają zwykle kształt [[prostopadłościan]]u o zaokrąglonych narożach i na ogół nie są tak trwałe, jak na przykład [[endospora|endospory bakteryjne]] lub [[chlamydospora|chlamydospory]]<ref name=sun />. |
||
Artrokonidia tworzą niektóre [[patogeny]] wywołujące choroby ludzi, np. ''[[Coccidioides immitis]]'' i ''[[Coccidioides posadasii]]''<ref name=sun />. Niewielki rozmiar artrokonidiów (średnica od 3 do 5 µm), pozwala im osadzić się w końcowych oskrzelikach płuc. Tam rozwijają się w grubościenną kulkę wypełnioną endosporami, które powodują ropne zapalenie płuc<ref name=com />. Artrokonidia tworzy także pasożytniczy ''[[Epidermophyton floccosum]]'', powodujący u ludzi [[grzybica|grzybicę]]<ref name=rip />. Artrospory tworzą czasami także [[patogeny roślin]], np. ''[[Monilinia fructicola]]'' powodująca [[brunatna zgnilizna drzew pestkowych|brunatną zgniliznę drzew pestkowych]]<ref name=pior />. |
Artrokonidia tworzą niektóre [[patogeny]] wywołujące choroby ludzi, np. ''[[Coccidioides immitis]]'' i ''[[Coccidioides posadasii]]''<ref name=sun />. Niewielki rozmiar artrokonidiów (średnica od 3 do 5 µm), pozwala im osadzić się w końcowych oskrzelikach płuc. Tam rozwijają się w grubościenną kulkę wypełnioną endosporami, które powodują ropne zapalenie płuc<ref name=com />. Artrokonidia tworzy także pasożytniczy ''[[Epidermophyton floccosum]]'', powodujący u ludzi [[grzybica|grzybicę]]<ref name=rip />. Artrospory tworzą czasami także [[patogeny roślin]], np. ''[[Monilinia fructicola]]'' powodująca [[brunatna zgnilizna drzew pestkowych|brunatną zgniliznę drzew pestkowych]]<ref name=pior />. |
||
U ludzi i zwierząt artrokonidia są ważnymi [[propagula]]mi rozprzestrzeniającymi grzybicę i grzybowe choroby dróg oddechowych. Są bardziej zjadliwe niż strzępki i [[mikrokonidium|mikrokonidia]]. Mechanizmy obronne [[żywiciel]]i, takie jak filtracja dróg oddechowych, transport śluzowo-rzęskowy i hamowanie przez substancje chemiczne zawarte w śluzie nie są w stanie zapobiec infekcji artrokonidiami. W ciągu 2 dni powiększają się one i zaczynają przekształcać się w kulki zwane [[sferula (biologia)|sferulami]]. W sferulach powstają [[endospora|endospory]], które uwalniają się z nich i infekują sąsiednie komórki<ref name=artro/>. |
U ludzi i zwierząt artrokonidia są ważnymi [[propagula]]mi rozprzestrzeniającymi [[grzybica|grzybicę]] i grzybowe choroby dróg oddechowych. Są bardziej zjadliwe niż strzępki i [[mikrokonidium|mikrokonidia]]. Mechanizmy obronne [[żywiciel]]i, takie jak filtracja dróg oddechowych, transport śluzowo-rzęskowy i hamowanie przez substancje chemiczne zawarte w śluzie nie są w stanie zapobiec infekcji artrokonidiami. W ciągu 2 dni powiększają się one i zaczynają przekształcać się w kulki zwane [[sferula (biologia)|sferulami]]. W sferulach powstają [[endospora|endospory]], które uwalniają się z nich i infekują sąsiednie komórki<ref name=artro/>. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Aktualna wersja na dzień 11:13, 21 paź 2023
Artrokonidium, artrospora (łac. arthroconidium, l.mn. arthroconidia) – zarodnik konidialny u grzybów powstający w ten sposób, że w niektórych komórkach strzępek następuje pogrubienie ściany komórkowej, a następnie sąsiednie komórki rozpadają się, pozostawiając artrokonidium. Zazwyczaj artrokonidia powstają naprzemiennie w co drugiej komórce[1]. Mają zwykle kształt prostopadłościanu o zaokrąglonych narożach i na ogół nie są tak trwałe, jak na przykład endospory bakteryjne lub chlamydospory[2].
Artrokonidia tworzą niektóre patogeny wywołujące choroby ludzi, np. Coccidioides immitis i Coccidioides posadasii[2]. Niewielki rozmiar artrokonidiów (średnica od 3 do 5 µm), pozwala im osadzić się w końcowych oskrzelikach płuc. Tam rozwijają się w grubościenną kulkę wypełnioną endosporami, które powodują ropne zapalenie płuc[3]. Artrokonidia tworzy także pasożytniczy Epidermophyton floccosum, powodujący u ludzi grzybicę[4]. Artrospory tworzą czasami także patogeny roślin, np. Monilinia fructicola powodująca brunatną zgniliznę drzew pestkowych[5].
U ludzi i zwierząt artrokonidia są ważnymi propagulami rozprzestrzeniającymi grzybicę i grzybowe choroby dróg oddechowych. Są bardziej zjadliwe niż strzępki i mikrokonidia. Mechanizmy obronne żywicieli, takie jak filtracja dróg oddechowych, transport śluzowo-rzęskowy i hamowanie przez substancje chemiczne zawarte w śluzie nie są w stanie zapobiec infekcji artrokonidiami. W ciągu 2 dni powiększają się one i zaczynają przekształcać się w kulki zwane sferulami. W sferulach powstają endospory, które uwalniają się z nich i infekują sąsiednie komórki[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Hypha [online], ScienceDirect [dostęp 2023-10-21].
- ↑ a b S.H. Sun, S.S. Sekhon, M. Huppert M (1979), Electron microscopic studies of saprobic and parasitic forms of Coccidioides immitis”, „Sabouraudia”, 17 (3), 1979, s. 265–73, DOI: 10.1080/00362177985380391, PMID: 531717.
- ↑ J.M. Neal, J.P. Rathmell, Complications in Regional Anesthesia and Pain Medicine, Elsevier Health Sciences, 2007, s. 76, ISBN 978-1-4160-2392-0.
- ↑ John Rippon, John Willard, Medical mycology. The pathogenic fungi and the pathogenic actinomycetes, wyd. 3, Filadelfia: W.B. Saunders Co., 1988, ISBN 978-0721624440, OCLC 16712232.
- ↑ Diagnostyka. Monilinia fructicola [online], Europejska i Śródziemnomorska Organizacja Ochrony Roślin [dostęp 2023-01-09] (pol.).
- ↑ Artroconidia [online], ScienceDirect [dostęp 2023-10-21].