Naharijja

Szablon:Miasto zagranica infobox Naharija (hebr. נהריה; arab. نهاريا; pol. Rzeka Boga) – nadmorskie miasto położone w Dystrykcie Północnym, w Izraelu. Znany kurort wypoczynkowy.

Leży nad Morzem Śródziemnym w Zachodniej Galilei, w otoczeniu miejscowości Mazra'a, kibuców Evron, Kabri, Sa'ar i Gesher HaZiv, oraz moszawów Shavei Tzion, Netiv HaShayara, Ben Ami i Liman.

Geografia

Miasto jest położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego w odległości 25 km na północ od Hajfy. Jest to najdalej na północ wysunięte nadmorskie miasto Izraela. Leży tuż przy słynnych białych klifach Rosh HaNikra, na południe od granicy z Libanem. Posiada dużą ilość nadmorskich plaż.

W mieście jest kilka osiedli mieszkaniowych: Ein Sara Havatika, Neve Menachem Begin, Kiryat Hof, Givat Usishkin, Kiryat Ben Gurion, Kiryat Yoseftal, Neve Icchak Rabin, Givat Katsanelson, Kiryat Asor, Givat Sharet, Shikun Vatikim, Rasko Haklait oraz Givat Trumpeldor.

Klimat

Naharija ma klimat śródziemnomorski, który charakteryzuje się gorącymi i suchymi latami oraz chłodnymi i deszczowymi zimami. Wiosna rozpoczyna się w marcu, a w drugiej połowie maja rozpoczyna się lato. Średnia temperatura latem wynosi 35°C, a zimą 16 °C. Największe opady deszczu występują pomiędzy październikiem a kwietniem. Suma rocznych opadów atmosferycznych wynosi 524mm.

Temperatura w kolejnych miesiącach roku (w °C) – średnia pomiarów z lat 1981-2000:

Miesiąc	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
Temperatura	13	17	17	26	32	38	41	42	39	22	20	18
Suma opadów mm	175	109	41	25	5	0	0	0	3	25	94	185

Źródło danych: Israel Central Bureau of Statistics.

Historia

Starożytność

Badania archeologiczne odkryły w tym miejscu pozostałości osad ludzkich z epoki brązu (XX wiek p.n.e.), okresu perskiego (X wiek p.n.e.) i hellenistycznego (III wiek p.n.e.). Miejsce prowadzonych wykopalisk znajduje się na zachodnim stoku Tel Naharija i posiada osiem odkrytych warstw. Między innymi odkryto tutaj ruiny kananejskiej świątyni z XVI wieku p.n.e. poświęconej bogini Astarte. Odkryto także kamienny mur obronny o wysokości 2 m z V wieku p.n.e. Wokół znaleziono pozostałości budynków oraz liczne przedmioty użytkowe i ceramikę. Odkrycia wskazują, że istniała wówczas tutaj osada obronna, która prawdopodobnie została zniszczona i nie odbudowana do czasów współczesnych.

Historia najnowsza

Współczesna osada została założona w 1933 na ziemi zakupionej przez Josefa Levi'ego. Budowa pierwszych domów rozpoczęła się w 1933, a dwie pierwsze żydowskie rodziny osiedliły się tutaj 10 lutego 1935. Ten dzień uważa się za oficjalną datę założenia osady Naharijja. Większość pierwszych mieszkańców było żydowskimi imigrantami z Niemiec. Inżynier miejski z Hajfy dr. Schiffrin zasugerował, aby osada nazywała się Naharijja (Rzeka Boga), od potoku Ga'aton który przepływał przez środek osady.

Początkowo Naharija rozwijała się jako typowa osada rolnicza, jednak tutejsza ziemia nie sprzyjało rozwojowi rolnictwa. Dostrzeżono wówczas zalety tutejszego klimatu nadmorskiego i piękno piaszczystych plaż. Bardzo szybko Naharijja przestawiła się na usługi turystyczne, rozwijając się jako znany kurort i ulubione miejsce wypoczynku Izraelczyków.

Podczas II wojny światowej na tutejszych plażach lądowali nielegalni żydowscy imigranci uciekający z Europy. W 1945 Brytyjczycy uruchomili linię kolejową łączącą Hajfę z Bejrutem, jednak podczas Wojny o Niepodległość w 1948 linia została zniszczona. W 1961 Naharijja otrzymała prawa miejskie.

W latach 80. XX wieku Naharijja stała się celem ostrzału rakietowego prowadzonego przez Hezbollah z terytorium Libanu. Podczas Drugiej wojny libańskiej miasto mocno ucierpiało od ostrzału rakietowego Hezbollahu. Zginęło 1 osoba, a 24 zostały ranne. Rakiety spowodowały duże zniszczenia i były przyczną powstania licznych pożarów.

Demografia

Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2008 roku w mieście żyło 51,5 tys. mieszkańców, z czego 97,3% Żydzi.

Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w Naharijji w 2000 było 17 916 zatrudnionych pracowników i 1283 pracujących na własny rachunek. Pracownicy otrzymujący stałe pensje zarabiali w 2000 średnio 5736 NIS, i otrzymali w ciągu roku podwyżki średnio o 7,0%. Przy czym mężczyźni zarabiali średnio 7353 NIS (podwyżka o 7,6%), a kobiety zarabiały średnio 3950 NIS (podwyżka o 2,5%). W przypadku osób pracujących na własny rachunek średnie dochody wyniosły 9078 NIS. W 2000 roku w Naharijji było 886 osób otrzymujących zasiłek dla bezrobotnych i 3611 osób otrzymujących świadczenia gwarantowane.

Populacja miasta pod względem wieku:

Wiek (w latach)	Procent populacji w %
0-4	9%
5-9	7,6%
10-14	6,4%
15-19	6,5%
20-29	14,4%
30-44	20,3%
45-59	18,1%
ponad 60	17,8%

Źródło danych: Central Bureau of Statistics.

Edukacja

Zachód słońca na plaży w Naharijji

W mieście znajduje się 15 szkół podstawowych i 7 szkół średnich, w których ogółem uczy się 7,5 tys. uczniów. Wśród szkół są: Menachem Begin, Nufar Makif, Golda Meir, Osishkin, Even Shoham, Ilanot, Katzenelson, Rambam, Galil, Makif Amal Rabin, Makif, Remez, Na'amat Trade, Trumpeldor, Erez oraz jesziwa Abir Jakov.

Służba zdrowia

W centrum miasta znajduje się Centrum Medyczne Lev Ha-Galil. We wschodniej części miasta, przy moszawie Ben Ami znajduje się duży kompleks Szpitala Zachodniej Galilei.

Sport

W Naharijji znajduje się klub koszykarski Iscar Nahariya, który do 2007 nazywał się Hapoel Ironi Nahariya. Rozgrywki prowadzi on na sali sportowej Ein Sara Sport Hall, która może pomieścić 3 tys. widzów.

Gospodarka

Około 1935 w Naharijji założono rodzinne przedsiębiorstwo Strauss, które z czasem rozrosło się w jeden z największych prywatnych koncernów spożywczych Izraela. W Naharijji znajduje się także zakład OR Tobacco products Ltd produkujący owocowe napoje gazowane (smaki: jabłko, brzoskwinia, śliwka liczi, pomarańcza, ananas, wiśnia, mango, winogrono).

W latach 1952-1997 w Naharijji działała cementownia, w której między innymi wytwarzano materiały budowlane zawierające azbest. W owym czasie produkty te były masowo wykorzystywane w Izraelu, a pozostałości i odpadki wykorzystywali okoliczni mieszkańcy cementowni. Po odkryciu szkodliwych właściwości włókien azbestowych, inspektorzy zdrowia zamknęli tutejszy zakład i prowadzi się stopniowe wycofywanie azbestowych materiałów z eksploatacji.

Poza tym w mieście działają zakłady metaloplastyki wysokoprecyzyjnej Iscar, które w 2007 zostały kupione przez Berkshire Hathaway (za sumę 4 mld $.

Turystyka

Miasto oferuje liczne lokale rozrywkowe, w tym kluby nocne, restauracje, puby, kluby itp. Wzdłuż plaży ciągnie się nadmorski bulwar. Rzeczą wyjątkową, jak na izraelskie miasta, są przejażdżki powozami konnymi oferowane na głównym bulwarze Sderot Ga'aton.

W Naharijji jest niewielka marina, do której zawijają jachty. W mieście znajduje się kilka nowoczesnych hoteli. W samym centrum znajduje się New Carlton Hotel Nahariyya, przy którym jest basen kąpielowy przykrywany na zimę oraz korty tenisowe. Wyjątkowe warunki oferuje położony bardziej na północ luksusowy hotel Sol Marine Hotel, należący do sieci hotelarskiej Dortel. Posiada on prywatną plażę, ogrzewany w zimie basen kąpielowy oraz korty tenisowe. Podobny standard oferuje nowoczesny Park Plaza Nahariyya Hotel, która także ma prywatną plażę i basen kąpielowy.

Atrakcją miasta jest ogród zoologiczny w którym między innymi można obserwować życie surykatek specjalnie sprowadzonych z pustyni Kalahari. W ZOO znajdują się także szynszyle, lemury, pelikany, szopy i inne ciekawe zwierzęta. Tuż przy mieście znajduje się Park Narodowy Akhziv.

Panorama Naharijji

Komunikacja

Przez miasto przebiegają drogi ekspresowe nr 4 (Erez-Rosh HaNikra) i nr 89 (Naharijja-Elifelet).

We wschodniej części miasta jest stacja kolejowa Naharija, z której pociągi Israel Railways utrzymują połączenia z Hajfą i Tel Awiwem. Przy dworcu znajdują się przystanki autobusowe linii Egged i Nateev Express, które łączą miasto z całym krajem. Usługi swoje oferuje także korporacja taksówek Kavei Hagalil.

Linki zewnętrzne

• zdjęcie satelitarne Naharijji Google Maps
• Mapa Naharijji Amudanan
• Naharijja You Tube