ଫନୀ ମହାନ୍ତି

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
(ଫଣି ମହାନ୍ତିରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)
ଫନୀ ମହାନ୍ତି
Phani Mohanty at Salandi Book Fair, Bhadrak in 2023
୨୦୨୩ ମସିହାର ସାଳନ୍ଦୀ ପୁସ୍ତକ ମେଳାରେ ଫନୀ ମହାନ୍ତି
ଜନ୍ମ ଓ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ (1944-01-25) ୨୫ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୪୪ (ବୟସ ୮୦)
ଫକୀରପଡ଼ା, ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା
ବୃତ୍ତିକବି
ଭାଷାଓଡ଼ିଆ, ଇଂରାଜୀ
ଜାତୀୟତାଭାରତୀୟ
ନାଗରିକତାଭାରତୀୟ
ସାହିତ୍ୟ କୃତିମୃଗୟା
ବିଶାଦଯୋଗ
ପୁରସ୍କାରକେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
ଜୀବନସାଥୀପୁଷ୍ପା ମହାନ୍ତି
ସନ୍ତାନପ୍ରୀତମ ଓ ପ୍ରମୀତ

ଫନୀ ମହାନ୍ତି (ଜନ୍ମ ୨୫ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୪୪)[୧] ମସିହାରେ ଜନ୍ମିତ ଜଣେ ଓଡ଼ିଆ କବି ।[୨][୩] ତାଙ୍କ କବିତା ସଂକଳନ ମୃଗୟା ପାଇଁ, ସେ ୨୦୦୯ ମସିହାର କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ।[୪]

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା[ସମ୍ପାଦନା]

୧୯୪୪ ମସିହା ଜାନୁୟାରୀ ୨୫ତାରିଖରେ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲା ଫକୀରପଡ଼ା ଗ୍ରାମରେ ଫନୀ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମାତାଙ୍କ ନାମ ରାୟମଣୀ ମହାନ୍ତି ଓ ପିତାଙ୍କ ନାମ ଭୋଳାନାଥ ମହାନ୍ତି । ପରିବାରରେ ୩ ଜଣ ପିଲାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସେ ମଝିଆ ସନ୍ତାନ୍ତ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପରିବାର ସଂସ୍କୃତି ସମ୍ପନ୍ନ , ଧାର୍ମିକ ଓ ଜଗନ୍ନାଥପ୍ରେମୀ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ବାପା ବୃତିରେ ଜଣେ ଶିକ୍ଷକ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ ଅନୁରାଗୀ ଥିଲେ । ସରଗଫୁଲ ନାମରେ ତାଙ୍କର ଏକ ଖଣ୍ଡକାବ୍ୟ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ଜେଜେବାପା ଦୟାନିଧୀ ମହାନ୍ତି, ଶାସ୍ତ୍ର ପୁରାଣରେ ଜ୍ଞାନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଘରେ ସବୁଦିନ ସଂଧ୍ୟାରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଚର୍ଚ୍ଚା ଏବଂ ରାମାୟଣ, ମହାଭାରତ, ଗୀତା ,ଭାଗବତ ଆଦି ପାଠ କରାଯାଏ ।

ଗାଁ ସ୍କୁଲରୁ ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀ ପାସ କରିବା ପରେ, ଚଣାହାଟ ଜନ ମନ୍ଦିର ପାଠ ପଢି଼ଥିଲେ । ସେଠାରେ ସ୍କୁଲ ବାର୍ଷିକୋତ୍ସବରେ ରାଧାମୋହନ ଗଡ଼ନାୟକଙ୍କ ଲିଖିତ କବିତା ଆବୃତ୍ତି କରେ ସେ ଗଡ଼ନାୟକଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଲାଭ କରିଥିଲେ । ସ୍କୁଲ ପାଠ ପଢୁଥିବା ସମୟରେ ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କର ପରଲୋକ ଘଟିଥିଲା ଓ ତାଙ୍କୁ ମାମୁଘରେ ରହି ପାଠ ପଢ଼ିବାକୁ ପଡି଼ଥିଲା । ୧୯୫୯ ମସିହାରେ ସେ ମାଟ୍ରିକ ପାସ କରିଥିଲେ । ଘରର ଆର୍ଥିକ ଦୂରାବସ୍ଥା ଯୋଗୁ, ତାଙ୍କୁ ୧୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍‌ ମେସେଞ୍ଜର ଭାବରେ ଚାକିରି କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେ ଚାକିରୀରେ ଫନୀ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ନଥିଲେ ଓ ଟିଉସନ କରି ନିଜର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସେ ବିଜେବି କଲେଜରୁ ଓ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ନିଜର ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାହାସଲ କରିଥିଲେ । ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ସେ ଦର୍ଶନ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ପିଏଚଡ଼ି ହାସଲ କରିଥିଲେ ।[୫]

ବୃତ୍ତିଗତ ଜୀବନ[ସମ୍ପାଦନା]

ଅଧ୍ୟାପନାକୁ ସେ ନିଜର ବୃତ୍ତି ଭାବରେ ବାଛିଥିଲେ ଓ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସେ ଅଧ୍ୟାପନା କରିଥିଲେ ।

ସାହିତ୍ୟ ସର୍ଜନା[ସମ୍ପାଦନା]

ଫନୀ ମହାନ୍ତି, ବହୁ କବିତା, ପ୍ରବନ୍ଧ ଓ ଅନୁବାଦ ସାହିତ୍ୟ ରଚନା କରିଛନ୍ତି ।[୬]

ରଚନାବଳୀ[ସମ୍ପାଦନା]

ତାଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ରଚନାଗୁଡ଼ିକ ହେଲା

  • ଅହଲ୍ୟା, ୧୯୯୬
  • ମାୟା ଦର୍ପଣ, ୧୯୯୨
  • ପ୍ରିୟତମା, ୧୯୯୧
  • ରୁଚିର ନାଗର, ୧୯୯୦
  • ସ୍ୱୟ ବଂର, ୧୯୮୧
  • କାଳସର୍ପ, ୧୯୭୮ (କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ)
  • ମାନଚିତ୍ର, ୧୯୭୩
  • ବିଷାଦ ଯୋଗ
  • ରୁନୁ ପାଇଁ କବିତା
  • ଲୋକଟିଏ
  • ଦିନେ ଦିନେ
  • ଅର୍ଦ୍ଧନାରୀଶ୍ୱର
  • ରୁବି ପାଇଁ କେତୋଟି କବିତା
  • ଦ୍ୱିତୀୟ ଇଶ୍ୱର
  • ଚିତ୍ର ପ୍ରତିମା
  • ମୃଗୟା
  • ବିଦଗ୍ଧ ହୃଦୟ
  • ସୁନୟନା
  • ପୁଷ୍ପଧନୁ
  • ଚିତ୍ର ନାରୀ

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ[ସମ୍ପାଦନା]

  • କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୦୯[୭]
  • ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର, ୧୯୯୫ (ବିଶାଦଯୋଗ)[୮]
  • ଭାନୁଜୀ ରାଓ ସ୍ମାରକୀ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୦୭ (ଶ୍ରୀ ଗଂଗାଧର ରଥ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ପ୍ରଦତ୍ତ)
  • ଫକୀରମୋହନ ସାହିତ୍ୟଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୨୧ (ଫକୀରମୋହନ ସାହିତ୍ୟ ପରିଷଦ ପ୍ରଦତ୍ତ)
  • ସଚ୍ଚି ରାଉତରାୟ କବିତା ସମ୍ମାନ, ୨୦୧୪ (୩୦ତମ ଭୁବନେଶ୍ୱର ପୁସ୍ତକମେଳା)
  • ଗୋକର୍ଣ୍ଣିକା ସମ୍ମାନ

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. ↑ Kartik Chandra Dutt (1999). Who's who of Indian Writers, 1999: A-M. Sahitya Akademi. pp. 786–. ISBN 978-81-260-0873-5.
  2. ↑ K. M. George (1992). Modern Indian Literature, an Anthology. Sahitya Akademi. pp. 316–. ISBN 978-81-7201-324-0. Retrieved 12 September 2012.
  3. ↑ S. N. Vikramraj Urs (1992). Commonwealth quarterly. S.N. Vikramraj Urs. Retrieved 12 September 2012.
  4. ↑ Editorial Board Pratiyogita Darpan (1 September 2010). General Knowledge Digest. Upkar Prakashan. pp. 158–. ISBN 978-81-7482-094-5. Retrieved 12 September 2012.
  5. ↑ "ଯେତେଦିନ ବଞ୍ଚିବି କବିତାରେ ବଞ୍ଚିବି". www.dharitri.com. ଧରିତ୍ରୀ. Archived from the original on 26 May 2024. Retrieved 26 May 2024.
  6. ↑ Kanchan Chakraberti; Dinanath Pathy (1991). Tribal art, primitivism, and modern relevance. Working Artists Association of Orissa. Retrieved 12 September 2012.
  7. ↑ "AKADEMI AWARDS (1955-2020)". କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ. Retrieved 13 June 2021.
  8. ↑ "ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କୃତ ପୁସ୍ତକ ଓ ଲେଖକ". ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ. Retrieved 23 December 2016.

ବାହାର ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  • ଉଇକିମିଡ଼ିଆ କମନ୍ସରେ Phani Mohanty-ସମ୍ପର୍କିତ ମିଡ଼ିଆ
"https://or.wikipedia.org/w/index.php?title=ଫନୀ_ମହାନ୍ତି&oldid=541119"ରୁ ଅଣାଯାଇଅଛି