Rupert Sheldrake: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0.9.5 |
|||
(35 tussenliggende versies door 22 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Infobox persoon
| naam =
'''Rupert Sheldrake''' ([[28 juni]] [[1942]]) is een [[Engeland|Engels]] [[auteur]] die zich, na een opleiding in de [[celbiologie]], bezighoudt met [[parapsychologie]]. ▼
| afbeelding = Sheldrake TASC2008.JPG
| onderschrift = Rupert Sheldrake in 2008 in Tucson, Arizona
| volledigenaam =
| geboorteplaats = [[Newark-on-Trent]], [[Nottinghamshire]]
| geboortedatum = [[28 juni]] [[1942]]
| sterfplaats =
| sterfdatum =
| nationaliteit =
| beroep = Bioloog, filosoof en schrijver
| bekendvan = VPRO-programma [[Wim Kayzer#Een Schitterend Ongeluk|Een Schitterend Ongeluk]]
| religie =
| politiek =
| zieook =
| website =
| handtekening =
| portaal = Filosofie
| extra portaal = Biologie
}}
▲'''Rupert Sheldrake''' ([[28 juni]] [[1942]]) is een [[Engeland|Engels]] [[auteur]] die zich, na een opleiding in de [[celbiologie]], bezighoudt met [[parapsychologie]].
Sheldrake heeft het [[concept (filosofie)|concept]] [[morfisch veld]] verder ontwikkeld, gebaseerd op het oudere begrip [[morfogenetisch veld|morfogenetische velden]]. Dit begrip werd eerder gebruikt door [[Thomas Huxley|T.H. Huxley]] en de [[Frankrijk|Franse]] [[filosoof]] [[Henri Bergson]] via het begrip 'noösfeer' van de paleontoloog/jezuïet [[Teilhard de Chardin]].
Sheldrake is afgestudeerd en gepromoveerd aan de [[Universiteit van Cambridge]]. Hij kwam in de jaren 90 in Nederland in het nieuws als een van de deelnemers aan het spraakmakende [[VPRO]]-programma ''[[Wim Kayzer#Een Schitterend Ongeluk|Een Schitterend Ongeluk]]'' van [[Wim Kayzer]].
==Biografie==
===Vroege jaren en opleiding===
Sheldrake is geboren in [[Newark-on-Trent]], [[Nottinghamshire]] uit een familie van [[
Sheldrake studeerde [[Biologie]] en [[Biochemie]] in Cambridge, en later [[Filosofie]] op de [[Harvard Universiteit]]. Hij promoveerde in 1967 aan de [[Universiteit van Cambridge]] in de biochemie en gaf tot 1973 college aan het [[Clare College]] in biochemie en celbiologie.
Van 1974 tot 1985 werkte hij in Hyderabad, India, waar hij hoofd Plantfysiologie was aan het [[International Crops Research Institute]]. Hij leefde 1½ jaar in de ashram van [[
==Onderzoek==
Regel 18 ⟶ 39:
===Morfogenetische velden===
De theorie van de morfogenetische velden<ref>Rupert
<br />Deze velden scheppen orde in stelsels waarmee ze verbonden zijn door gebeurtenissen te beïnvloeden, die vanuit een energetisch gezichtspunt gezien, onbepaald of toevallig schijnen; ze leggen beperkingen met een bepaald patroon op aan de energetisch mogelijke uitkomsten van natuurkundige processen, zoals de vorming van eiwitten.
===Morfogenetische stelsels===
Als morfogenetische velden verantwoordelijk zijn voor de organisatie en vorm van materiële stelsels, dan moeten zij zelf kenmerkende structuren hebben. Waar komen deze veld-structuren dan vandaan? Het antwoord dat wordt voorgesteld is dat ze zijn afgeleid van de morfogenetische velden die behoren bij de voorafgaande daarop gelijkende stelsels: de morfogenetische velden van alle verleden stelsels worden ''tegenwoordigheid'' van elk soortgelijk volgend stelsel; de opbouw van vroegere stelsels werkt in op de volgende en daarop gelijkende stelsels door een zich ophopende invloed die werkzaam is in de ruimte ''zowel als in de tijd''.
Volgens deze hypothese, zijn stelsels georganiseerd op de manier waarop ze dat zijn omdat soortgelijke stelsels op die manier in het verleden waren georganiseerd. De moleculen van een ingewikkelde organische scheikundige verbinding bijvoorbeeld, kristalliseren in een kenmerkend patroon, omdat dezelfde stof vroeger zo kristalliseerde; een plant neemt de vorm aan die kenmerkend is voor zijn soort, omdat vorige leden van de soort die vorm aannamen; en een dier handelt instinctief op een bepaalde manier, omdat dergelijke dieren zich vroeger zo gedroegen.<ref>Rupert Sheldrake (2005). ''Morphic Fields and Morphic Resonance: An Introduction'', February 2005. [https://web.archive.org/web/20151022040901/http://www.sheldrake.org/Articles
===Psychoanalyse===
De psychoanalytische scholen nemen aan dat veel onderdelen van het gedrag en subjectieve ervaring van de onderbewuste of onbewuste geest afhangen. In [[C.G. Jung]]'s uitwerking van dit begrip, wordt dit zelfs niet beperkt tot de individuele geest, maar dient het als een gemeenschappelijke voedingsbodem, die met elke menselijke geest gedeeld wordt: het [[collectief onbewuste]]. In zijn [[familieopstellingen]] maakt [[Bert Hellinger]]<ref>Bert Hellinger, ''De wijsheid is voortdurend onderweg'' Noorderlicht 2007 (3e druk)</ref> ook gebruik van de 'wetende velden' van de gezinnen van de mensen in therapie. Deze worden ook met de morfogenetische velden van Sheldrake in verband gebracht.<ref>Vgl. Nick Blaser, ''Bert Hellingers systemische familietherapie'' Den Haag: Synthese, 2005 (5e druk), p. 94</ref>
==Acceptatie==
Het concept van Sheldrake wordt niet gedeeld door het overgrote deel van de wetenschappelijke wereld. Sommigen beschouwen Sheldrake's concept als niet [[falsificatie|falsifieerbaar]] en men vindt het daardoor buiten de wetenschappelijke benadering vallen. Door hen wordt het concept van morfische velden dan ook als [[pseudowetenschap]] beschouwd.
=== Falsifieerbaarheid ===
In Nederland is onderzoek uitgevoerd naar het bestaan van een morfisch veld waarin duiven, als het ware als aan een elastiek, naar hun hok getrokken worden. Daardoor zouden ze altijd terugvliegen naar hun hok, ook als dit hok verplaatst wordt. Als het hok 80 meter werd verplaatst en de duiven op 20 kilometer afstand werden gelost, vloog een groot percentage eerst naar de oorspronkelijke plaats van het hok. Bij een ander experiment waarbij het hok 4200 meter werd verplaatst, vond geen van de duiven het hok terug. Op grond van deze resultaten kon de elastiekhypothese van Sheldrake worden verworpen.<ref>{{aut|Nuboer, J.F.W.}}, 2000. ''Hoe vindt de postduif zijn hok?'' p.99-101 In:[https://skepsis.nl/mainsite/inhoud/uploads/2015/09/sn13.pdf Randverschijnselen in de wetenschap. Skeptische Notities 13. Stichting Skepsis, Utrecht]</ref>
==Bibliografie==
Regel 41 ⟶ 64:
* ''Het zevende zintuig'', Rupert Sheldrake, 2006, ISBN 9021536706
* ''Honden weten wanneer hun baas thuiskomt'', Rupert Sheldrake, 2006, ISBN 9021583844
* ''Science Delusion'', Rupert Sheldrake, 2012, ISBN 978-1444727920
* ''Science and Spiritual Practices'', Rupert Sheldrake, 2017, ISBN 9781473630079
* ''Ways to Go Beyond and Why They Work'', Rupert Sheldrake, 2019, ISBN 1473653436
* [https://www.youtube.com/watch?v=1TerTgDEgUE Banned TED Talk: The Science Delusion - Rupert Sheldrake at TEDx Whitechapel]
==Externe links==
* {{en}} [http://www.sheldrake.org/ De website van Rupert Sheldrake]
* {{nl}} [http://www.skepsis.nl/staren.html Blikken die prikken - kritiek op 1 van de "zeven experimenten"]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20051102233434/http://www.sheldrake.org/papers/Staring/JCSpaper1.pdf Sheldrake's antwoord op soortgelijk artikel]
==Noten==
{{References|2=2}}
{{Bibliografische informatie}}
{{DEFAULTSORT:Sheldrake, Rupert}}
[[Categorie:Engels persoon]]
[[Categorie:Brits bioloog]]
[[Categorie:Parapsycholoog]]
▲[[cs:Rupert Sheldrake]]
|