Diaken: verschil tussen versies

in [[Handelingen van de Apostelen|Handelingen]] 6:1-6 worden mannen aangesteld met een diakonalediaconale functie. Omdat de hulp aan arme weduwen in de christengemeente in Jeruzalem niet goed verliep, en de apostelen daar zelf niet voldoende tijd voor hadden, besloot de christelijke gemeente, onder gebed tot God, ''[[zeven diakens|zeven mannen]]'' te kiezen die de zorg voor de armen moesten vormgeven. Zij verzamelden middelen voor de armen en deelden die uit aan hen die dat nodig hadden. Dit is de eerste Schriftuurlijke vermelding van diaconaat. Of hier ook het diakenambt is ingesteld is meer en meer omstreden.<ref name="worldcat.org">{{Citeer boek|titel=Handboek gereformeerd kerkrecht|auteurlink=Herman Selderhuis|auteur=Herman Selderhuis (red.)|medeauteurs=H.J. Selderhuis, Stichting Refo500|url=https://www.worldcat.org/oclc/1129599295|uitgever=Groen|plaats=Heerenveen|datum=2019|pagina's=253|ISBN=978-90-8897-231-7}}</ref> In de brief aan de [[Brief van Paulus aan de Filippenzen|Filippenzen]] en in de eerste brief aan [[Eerste brief van Paulus aan Timoteüs|Timotheus]] worden zowel de oudsten als de diakenen genoemd. Deze twee ambten laten zich blijkbaar niet zonder elkaar denken.

Het [[Kerkelijk ambt|ambt]] van diaken was een van de gewijde ambten in de vroeg-christelijke Kerk. Het ambt van diaken is onder meer bedoeld om invulling te geven aan de christelijke [[barmhartigheid]]. Vroege bronnen als de [[Bijbel (christendom)|Bijbel]] en de [[Didache]] wijzen erop dat het diaconaat niet uitsluitend gericht was op de armenzorg en niet in het laatst een functie was die ook de [[liturgie|Eucharistie]] en zielzorg betrof. Bovenal waren zij ook verkondigers van het [[Woord]] van het [[Evangelie]].

== Katholieke Kerk en oosters-orthodoxie ==

Het [[Tweede Vaticaans Concilie]] (1962-1965) heeft opnieuw voorzien in een permanent ambt van diaken, voor jonge celibatairen en gehuwde mannen van rijpere leeftijd. Paragraaf 29 van de Dogmatische Constitutie over de Kerk, ''[[Lumen Gentium]]'', handelt over deze hernieuwde vorm van diakenschap.<ref>[http://www.diaken.nl/diaken_lumen_gentium.htm Paragraaf 29 van Lumen Gentium], www.diaken.nl</ref> De niet-getrouwde kandidaat voor het permanente diakonaat neemt ook het [[celibaat]] op zich bij de diakenwijding.

Volgens artikel 30 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis behoren diakenen samen met de predikant(en) en ouderlingen tot de kerkenraad. De artikelen van het [[Convent van Wezel]] (1586) zeggen dat de ouderlingen samen met de predikanten (maar niet met de diakenen) de kerkenraad vormen. De eerste protestantse [[Synode van Emden|synode van de Nederlandse kerken te Emden]] (1571) stelde de Nederlandse kerkorde op. Deze kerkorde omschreef dat de kerkenraad bestaat uit predikanten, ouderlingen én diakenen. In de [[Dordtse Kerkorde]] van 1618-1619 werd echter bepaald dat de diakenen niet tot de kerkenraad behoren. Hierdoor zijn er in de praktijk verschillende situaties ontstaan.<ref>{{Citeer boek|titel=De Dordtse kerkorde : een praktische verklaring|auteur=K. de Gier|url=https://www.worldcat.org/oclc/22450961|uitgever=Den Hertog|plaats=Houten|datum=1989|pagina's=201-202|ISBN=90-331-0644-2}}</ref> In de [[Protestantse Kerk in Nederland|PKN]] vormen de diakenen samen met de [[ouderling]]en, [[dominee|predikant]]en en [[kerkrentmeester]]s het bestuur (de [[kerkenraad]]) van een plaatselijke [[gemeente (kerk)|kerkelijke gemeente]].<ref>{{pdf}} [https://web.archive.org/web/20070929144521/http://www.pkn.nl/site/uploadedDocs/kerkordeord0306.pdf] Kerkorde van de PKN (pagina 6)</ref> In diverse andere protestantse kerkgenootschappen, waaronder de [[Gereformeerde Kerken vrijgemaakt]],<ref>[httphttps://www.gkv.nl/kerkorde/b-de-ambten-en-overige-diensten/] Artikel B29 en B30</ref> is dit niet het geval, of niet gebruikelijk.