Cil û bergên sîstanî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added

Inline

Guhartoya 15:11, 21 gulan 2024

Cil û bergên sîstanî cil û bergên kevneşopî û herêmî yên xelkê Sîstanî ye û ji çand, erdnîgarî û bi hezaran salan hevjiyana bi xwezaya berê û niha re peyda bûye.^[1]^[2]^[3]

Cilên mêrên sîstanî dema ku bi şûr direqisin

Cilên mêran

Cil û bergên mêran ên sîstanî bi giranî destmal, kulm, kiras û pantolon in.^[4] Dastar di devoka herêmî de Langote tê gotin, ku bi piranî rengê spî ye. Kirasên mêran dirêj û heta çok in. Van kirasan di 3 modelên pêçandî, sarî û çirkirî de têne bikar anîn. Bi gelemperî, bêyî şeklê kirasê, pantol jî sade an jî pîskirî ne. Li cil û bergên kesên dewlemend deqê hevrîşim tê kirin. Di zaravayê herêmî yê sîstanî de pantorê bi navê Temû an Tûmon û kirasê wê jî Paner e û tîpa şkestî jî bi navê Chel Treez tê gotin ku ji binê zengila milê ber bi jêr ve herî kêm ji 34 çikan pêk tê. Her wiha mêrên sîstanî êlekek li ser kirasê xwe dikin ku jê re jalezqa tê gotin.

Cilên jinan

Cilên jinên sîstanî jî sade û bi dîzayn in. Cil û bergên jinan wek yên mêran dirêj û berbelav in. Jinên sîstanî ji bilî cil û bergên xwe yên kevneşopî û rojane, ji bo cejn û şahiyan jî cureyên cilan amade dikin. Yek ji taybetiyên kincên rojane yên jinên sîstanî, cureyekî derziyê ye ku li ser stûr û kelepçeyên cilê tê bikaranîn ku di zaravê herêmî de jê re siah dozî tê gotin. Ev cil û berg ji kirasekî û pantolonê belkî pêk tê. Dirêjiya kirasê li binê çongê ye û li dora bejnê hatiye pîskirin. Serê çargoşe jî li xwe dikin. Cil û bergên şahî û şahiyan, ku ji pantolonên pêçandî pêk tên, kirasekî hetanî çok û li her du aliyan du şel hene. Di heman demê de çarşefekî ku jê re dibêjin Temo li xwe dikin û dirêjî çongan e. Firehiya qalikê digihîje neh metreyan. Destikê ku di vê cilê de hatî bikar anîn sê guh e. Mînaka vê cilê di cil û bergên kevneşopî yên jinên Xorasanê de jî hatiye dîtin. Her wiha kirasê du stû, kirasê tacîk, cil û berg û çador jî beşek ji cil û bergên herêmî yên jinên sîstanî ne.^[5]

Çavkanî

^ اصالت چندین هزار ساله لباس سیستانی، ایسنا
^ لباس اصیل سیستانی، نشان تمدن و اصالت مردم سیستان، باشگاه خبرنگاران جوان
^ سبک زندگی اقوام، جامه و لباس، شماره: ۱۹۹، ۱۴۰۰/۱۰/۰۶–۱۱:۱۱، نسخه چاپی
^ سیستانی، محمد اعظم، مردم‌شناسی سیستان، ص۷۰و۷۱
^ آشنایی با لباس زنان سیستان، همشهری آنلاین

[1] اصالت چندین هزار ساله لباس سیستانی، ایسنا

[2] لباس اصیل سیستانی، نشان تمدن و اصالت مردم سیستان، باشگاه خبرنگاران جوان

[3] سبک زندگی اقوام، جامه و لباس، شماره: ۱۹۹، ۱۴۰۰/۱۰/۰۶–۱۱:۱۱، نسخه چاپی

[4] سیستانی، محمد اعظم، مردم‌شناسی سیستان، ص۷۰و۷۱

[5] آشنایی با لباس زنان سیستان، همشهری آنلاین

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Rêz 1: / Rêz 1: @@
 {{Wergera xirab|tarîx=gulan 2024}}
-'''Cil û bergên sîstanî''' cil û bergên kevneşopî û herêmî yên xelkê Sîstanî ye û ji çand, erdnîgarî û bi hezaran salan hevjiyana bi xwezaya berê û niha re peyda bûye. <ref>[https://www.isna.ir/news/93041810610/اصالت-چندین-هزار-ساله-لباس-سیستانی اصالت چندین هزار ساله لباس سیستانی]، ایسنا</ref> <ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/4904239/لباس-اصیل-سیستانی-نشان-تمدن-و-اصالت-مردم-سیستان لباس اصیل سیستانی، نشان تمدن و اصالت مردم سیستان]، باشگاه خبرنگاران جوان</ref> <ref>[https://hazarak.ir/DesktopModules/DnnForge%20-%20NewsArticles/Print.aspx?tabid=80&tabmoduleid=1352&articleId=199&moduleId=409&PortalID=0 سبک زندگی اقوام، جامه و لباس]، شماره: ۱۹۹، ۱۴۰۰/۱۰/۰۶–۱۱:۱۱، نسخه چاپی</ref>
+'''Cil û bergên sîstanî''' cil û bergên kevneşopî û herêmî yên xelkê Sîstanî ye û ji çand, erdnîgarî û bi hezaran salan hevjiyana bi xwezaya berê û niha re peyda bûye.<ref>[https://www.isna.ir/news/93041810610/اصالت-چندین-هزار-ساله-لباس-سیستانی اصالت چندین هزار ساله لباس سیستانی]، ایسنا</ref><ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/4904239/لباس-اصیل-سیستانی-نشان-تمدن-و-اصالت-مردم-سیستان لباس اصیل سیستانی، نشان تمدن و اصالت مردم سیستان]، باشگاه خبرنگاران جوان</ref><ref>[https://hazarak.ir/DesktopModules/DnnForge%20-%20NewsArticles/Print.aspx?tabid=80&tabmoduleid=1352&articleId=199&moduleId=409&PortalID=0 سبک زندگی اقوام، جامه و لباس]، شماره: ۱۹۹، ۱۴۰۰/۱۰/۰۶–۱۱:۱۱، نسخه چاپی</ref>
 [[Wêne:رقص_سیستانی.jpg|thumb|Cilên mêrên sîstanî dema ku bi şûr direqisin]]
 == Cilên mêran ==
-Cil û bergên mêran ên sîstanî bi giranî destmal, kulm, kiras û [[Şal|pantolon]] in. <ref>سیستانی، محمد اعظم، مردم‌شناسی سیستان، ص۷۰و۷۱</ref> Dastar di devoka herêmî de ''Langote'' tê gotin, ku bi piranî rengê spî ye. Kirasên mêran dirêj û heta çok in. Van kirasan di 3 modelên pêçandî, sarî û çirkirî de têne bikar anîn. Bi gelemperî, bêyî şeklê kirasê, pantol jî sade an jî pîskirî ne. Li cil û bergên kesên dewlemend deqê hevrîşim tê kirin. Di zaravayê herêmî yê sîstanî de pantorê bi navê ''Temû'' an ''Tûmon'' û kirasê wê jî ''Paner'' e û tîpa şkestî jî bi navê ''Chel Treez'' tê gotin ku ji binê zengila milê ber bi jêr ve herî kêm ji 34 çikan pêk tê. Her wiha mêrên [[Gelê Sîstanî|sîstanî]] êlekek li ser kirasê xwe dikin ku jê re ''jalezqa'' tê gotin.
+Cil û bergên mêran ên sîstanî bi giranî destmal, kulm, kiras û [[Şal|pantolon]] in.<ref>سیستانی، محمد اعظم، مردم‌شناسی سیستان، ص۷۰و۷۱</ref> Dastar di devoka herêmî de ''Langote'' tê gotin, ku bi piranî rengê spî ye. Kirasên mêran dirêj û heta çok in. Van kirasan di 3 modelên pêçandî, sarî û çirkirî de têne bikar anîn. Bi gelemperî, bêyî şeklê kirasê, pantol jî sade an jî pîskirî ne. Li cil û bergên kesên dewlemend deqê hevrîşim tê kirin. Di zaravayê herêmî yê sîstanî de pantorê bi navê ''Temû'' an ''Tûmon'' û kirasê wê jî ''Paner'' e û tîpa şkestî jî bi navê ''Chel Treez'' tê gotin ku ji binê zengila milê ber bi jêr ve herî kêm ji 34 çikan pêk tê. Her wiha mêrên [[Gelê Sîstanî|sîstanî]] êlekek li ser kirasê xwe dikin ku jê re ''jalezqa'' tê gotin.
 == Cilên jinan ==
-Cilên jinên sîstanî jî sade û bi dîzayn in. Cil û bergên jinan wek yên mêran dirêj û berbelav in. Jinên [[Gelê Sîstanî|sîstanî]] ji bilî cil û bergên xwe yên kevneşopî û rojane, ji bo cejn û şahiyan jî cureyên cilan amade dikin. Yek ji taybetiyên kincên rojane yên jinên sîstanî, cureyekî derziyê ye ku li ser stûr û kelepçeyên cilê tê bikaranîn ku di zaravê herêmî de jê re ''siah dozî'' tê gotin. Ev cil û berg ji kirasekî û pantolonê belkî pêk tê. Dirêjiya kirasê li binê çongê ye û li dora bejnê hatiye pîskirin. Serê çargoşe jî li xwe dikin. Cil û bergên şahî û şahiyan, ku ji pantolonên pêçandî pêk tên, kirasekî hetanî çok û li her du aliyan du şel hene. Di heman demê de çarşefekî ku jê re dibêjin ''Temo'' li xwe dikin û dirêjî çongan e. Firehiya qalikê digihîje neh metreyan. Destikê ku di vê cilê de hatî bikar anîn sê guh e. Mînaka vê cilê di cil û bergên kevneşopî yên jinên [[Xorasan]]ê de jî hatiye dîtin. Her wiha [[kirasê du stû]], [[kirasê tacîk]], cil û berg û çador jî beşek ji cil û bergên herêmî yên jinên sîstanî ne. <ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/478965/آشنایی-با-لباس-زنان-سیستان آشنایی با لباس زنان سیستان]، همشهری آنلاین</ref>
+Cilên jinên sîstanî jî sade û bi dîzayn in. Cil û bergên jinan wek yên mêran dirêj û berbelav in. Jinên [[Gelê Sîstanî|sîstanî]] ji bilî cil û bergên xwe yên kevneşopî û rojane, ji bo cejn û şahiyan jî cureyên cilan amade dikin. Yek ji taybetiyên kincên rojane yên jinên sîstanî, cureyekî derziyê ye ku li ser stûr û kelepçeyên cilê tê bikaranîn ku di zaravê herêmî de jê re ''siah dozî'' tê gotin. Ev cil û berg ji kirasekî û pantolonê belkî pêk tê. Dirêjiya kirasê li binê çongê ye û li dora bejnê hatiye pîskirin. Serê çargoşe jî li xwe dikin. Cil û bergên şahî û şahiyan, ku ji pantolonên pêçandî pêk tên, kirasekî hetanî çok û li her du aliyan du şel hene. Di heman demê de çarşefekî ku jê re dibêjin ''Temo'' li xwe dikin û dirêjî çongan e. Firehiya qalikê digihîje neh metreyan. Destikê ku di vê cilê de hatî bikar anîn sê guh e. Mînaka vê cilê di cil û bergên kevneşopî yên jinên [[Xorasan]]ê de jî hatiye dîtin. Her wiha [[kirasê du stû]], [[kirasê tacîk]], cil û berg û çador jî beşek ji cil û bergên herêmî yên jinên sîstanî ne.<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/478965/آشنایی-با-لباس-زنان-سیستان آشنایی با لباس زنان سیستان]، همشهری آنلاین</ref>
 == Çavkanî ==