(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)
შინაარსზე გადასვლა

არაბთა გაერთიანებული საამიროები: განსხვავება გადახედვებს შორის

ბმულების რედაქტირება
მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილება
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
მ Bot: 3 ენათაშორისი ბმული გადატანილია Wikidata-ზე, d:q878
No edit summary
 
(არ არის ნაჩვენები 41 მომხმარებელთა 20 შუალედ ვერსიებში)
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{მმ|არაბეთი|არაბეთი}}
{{მმ|არაბეთი|არაბეთი (მრავალმნიშვნელოვანი)}}
{{ინფოდაფა ქვეყანა|
{{ინფოდაფა ქვეყანა|
|მშობლიური_სახელი = الإمارات العربيّة المتّحدة<br />''ალ-იმარათ ალ-არაბიია ალ-მუთაჰიდა''
|მშობლიური_სახელი = {{lang-ar|الإمارات العربيّة المتّحدة}}
|სრული_სახელი = არაბთა გაერთიანებული საამიროები
|სრული_სახელი = არაბთა გაერთიანებული საამიროები
|საერთო_სახელი = არაბთა გაერთიანებული საამიროები
|საერთო_სახელი = არაბთა გაერთიანებული საამიროები
ხაზი 10: ხაზი 10:
|დევიზი = „ღმერთი, ერი, პრეზიდენტი“
|დევიზი = „ღმერთი, ერი, პრეზიდენტი“
|ოფიციალური_ენები = [[არაბული ენა|არაბული]]
|ოფიციალური_ენები = [[არაბული ენა|არაბული]]
|დედაქალაქი=[[აბუ-ზაბი]]
|დედაქალაქი = [[აბუ-დაბი]]
|latd=22
|latd=22
|latm=47
|latm=47
ხაზი 18: ხაზი 18:
|longEW=E
|longEW=E
|უდიდესი_ქალაქი = [[დუბაი (ქალაქი)|დუბაი]]
|უდიდესი_ქალაქი = [[დუბაი (ქალაქი)|დუბაი]]
|მთავრობის_ტიპი =[[ფედერაცია|ფედერალური]] [[კონსტიტუციური მონარქია]]
|მთავრობის_ტიპი = [[ფედერაცია|ფედერალური]] [[აბსოლუტური მონარქია]]
|ლიდერის_ტიპი_1 =[[არაბთა გაერთიანებული საამიროების პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]
|ლიდერის_ტიპი_1 = [[არაბთა გაერთიანებული საამიროების პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]
|ლიდერის_სახელი_1 =[[ხალიფა ბინ ზაიიდ ალ ნარიანი]]
|ლიდერის_სახელი_1 = [[ხალიფა ბინ ზაიიდ ალ ნაჰაიანი|ხალიფა ალ ნაჰაიანი]]
|ლიდერის_ტიპი_2 = [[არაბთა გაერთიანებული საამიროების პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ&nbsp;-&nbsp;მინისტრი]]
|ლიდერის_ტიპი_2 =
|ლიდერის_სახელი_2 =
|ლიდერის_სახელი_2 = [[მოჰამედ ბინ რაშიდ ალ მაკტუმი|მოჰამედ ალ მაკტუმი]]
|რანგი_ფართობით = 115-ე
|რანგი_ფართობით = 115-ე
|ფართობი =83,600
|ფართობი = 83 600
|წყალი_% =
|წყალი_% =
|სავარაუდო_მოსახლეობა =4,496,000
|სავარაუდო_მოსახლეობა = 9 205 651<ref name=PopulationWorldBank>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL|title=Population (Total)|publisher=World Bank}}</ref>
|სავარაუდო_მოსახლეობა_რანგი = 113-ე
|სავარაუდო_მოსახლეობა_რანგი = 93-ე
|მოსახლეობა_სავარაუდოდ_წელს = 2005
|მოსახლეობა_სავარაუდოდ_წელს = 2013
|მოსახლეობის_ცენზი = 4,588,697
|მოსახლეობის_ცენზი = 4 106 427
|მოსახლეობის_ცენზი_წელს = 2006
|მოსახლეობის_ცენზი_წელს = 2005
|მოსახლეობის_სიმჭიდროვე = 64 ად
|მოსახლეობის_სიმჭიდროვე = 99
|მოსახლეობის_სიმჭიდროვე_რანგი = 143-ე
|მოსახლეობის_სიმჭიდროვე_რანგი = 110-ე
|მშპ_ppp_წელი = 2007
|მშპ_ppp_წელი = 2007
|მშპ_ppp = $159.3 მილიარდი
|მშპ_ppp = $159.3 მილიარდი
|მშპ_ppp_რანგი = 54-ე
|მშპ_ppp_რანგი = 54-ე
|მშპ_ppp_ერთ_მოსახლეზე =$35,516
|მშპ_ppp_ერთ_მოსახლეზე = $35 516
|მშპ_ppp_ერთ_მოსახლეზე_რანგი = მე-16
|მშპ_ppp_ერთ_მოსახლეზე_რანგი = მე-16
|აგი =0.868
|აგი = 0.868
|აგი_ტენდენცია= {{ზრდა}}
|აგი_ტენდენცია = {{ზრდა}}
|აგი_კატეგორია = <font color="#009900">მაღალი</font>
|აგი_კატეგორია = <span style="color:#009900;">მაღალი</span>
|აგი_რანგი =39-ე
|აგი_რანგი = 39-ე
|აგი_წელი =2007
|აგი_წელი = 2007
|ვალუტა = [[არაბთა გაერთიანებული საამიროების დირჰამი]]
|ვალუტა= [[ემირატების დიჰრემი]]
|ვალუტის_კოდი =AED
|ვალუტის_კოდი = AED
|ქვეყნის_კოდი =ARE
|ქვეყნის_კოდი = ARE
|დროის_სარტყელი =([[მსოფლიო კოორდინირებული დრო|UTC]] +4სთ.)
|დროის_სარტყელი = [[UTC+04:00]]
|ზაფხულის_დრო =([[მსოფლიო კოორდინირებული დრო|UTC]] +4სთ.)
|ზაფხულის_დრო = [[UTC+04:00]]
|cctld = [[.ae]]
|cctld = [[.ae]]
|სატელეფონო_კოდი =971
|სატელეფონო_კოდი = 971
|სატელეფონო_კოდი_მითითება =
|სატელეფონო_კოდი_მითითება =
|სქოლიო=
|სქოლიო =
}}
}}


'''არაბთა გაერთიანებული საამიროები''' ({{lang-ar|الإمارات العربيّة المتّحدة}}), ''შემოკლებით'' '''ემირატები''' — [[მონარქია|მონარქიული]] [[სახელმწიფო]] [[არაბეთის ნახევარკუნძული|არაბეთის ნახევარკუნძულზე]]. მისი მოსაზღვრე ქვეყნებია [[საუდის არაბეთი]], [[კატარი]] და [[ომანი]]. ემირატები დაარსებულ იქნა [[1972]] წლის [[2 დეკემბერი|2 დეკემბერს]] როცა [[დიდი ბრიტანეთი|ბრიტანეთის]] პროტექტორატი დამთავრდა და საამიროები ფედერაციად გაერთიანდნენ.
'''არაბთა გაერთიანებული საამიროები''' ({{lang-ar|الإمارات العربيّة المتّحدة}}), ''შემოკლებით'' '''საამიროები''' — [[მონარქია|მონარქიული]] [[სახელმწიფო]] [[არაბეთის ნახევარკუნძული|არაბეთის ნახევარკუნძულზე]]. მოსაზღვრე ქვეყნებია [[საუდის არაბეთი]] და [[ომანი]]. საამიროები დაარსდა [[1972]] წლის [[2 დეკემბერი|2 დეკემბერს]], როდესაც [[დიდი ბრიტანეთი|ბრიტანეთის]] პროტექტორატი დასრულდა და საამიროები ფედერაციად გაერთიანდნენ.



== სახელწოდება ==
== სახელწოდება ==
* '''ოფიციალური''' : არაბთა გაერთიანებული საამიროები
* '''ოფიციალური''': არაბთა გაერთიანებული საამიროები
* '''ეროვნული''' : الإمارات العربيّة المتّحد (ალ-იმარათ ალ-არაბიია ალ-მუთაჰიდა)
* '''ეროვნული''': الإمارات العربيّة المتّحد (ალ-იმარათ ალ-არაბიია ალ-მუთაჰიდა)


== გეოგრაფია ==
== გეოგრაფია ==
[[ფაილი:Satellite image of United Arab Emirates in October.jpg|thumb|left|200px|ხედი სატელიტიდან]]
[[ფაილი:Satellite image of United Arab Emirates in October.jpg|thumb|left|200px|ხედი სატელიტიდან]]
ქვეყანა მდებარეობს [[სამხრეთ-დასავლეთი აზია|სამხრეთ-დასავლეთ აზიაში]], [[არაბეთის ნახევარკუნძული|არაბეთის ნახევარკუნძულზე]]. მოსაზღვრე ქვეყნებია: [[კატარი]], [[საუდის არაბეთი]], [[ომანი]].
ქვეყანა მდებარეობს [[სამხრეთ-დასავლეთი აზია|სამხრეთ-დასავლეთ აზიაში]], [[არაბეთის ნახევარკუნძული|არაბეთის ნახევარკუნძულზე]]. მოსაზღვრე ქვეყნებია: [[კატარი]], [[საუდის არაბეთი]], [[ომანი]].

⚫
* ფართობი : 83.600 კმ².

⚫
* უმაღლესი წერტილი : ჰაჯარის მთები

⚫
* ქვეყნის უდიდესი ნაწილი უდაბნოს უკავია. მოსახლეობა ცხობრობს ზღვისპირა ზონაში ან ოაზისებში. [[1970]] წლიდან დაიწყო სარწყავი არხების გაყვანა ოაზისების მიმდებარე უდაბნოებში და მათი ნაყოფიერ მიწებად გადაქცევის პროცესი.


⚫
* ფართობი: 83 600 კმ².
⚫
* კლიმატი : ემირატები მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე ცხელი სახელმწიფოა.
⚫
* უმაღლესი წერტილი: ჰაჯარის მთები

⚫
* ქვეყნის უდიდესი ნაწილი უდაბნოს უკავია. მოსახლეობა ცხოვრობს ზღვისპირა ზონაში ან ოაზისებში. [[1970]] წლიდან დაიწყო სარწყავი არხების გაყვანა ოაზისების მიმდებარე უდაბნოებში და მათი ნაყოფიერ მიწებად გადაქცევის პროცესი.
⚫
* აბუ დაბის წლიური საშუალო ტემპერატურის სკალა
⚫
* [[კლიმატი]]: საამიროები მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე ცხელი სახელმწიფოა.
⚫
* აბუ-დაბის წლიური საშუალო ტემპერატურის სკალა:


{| {{prettytable}}
{| {{prettytable}}
ხაზი 123: ხაზი 118:
|}
|}


== ბუნება ==
⚫
== სახელმწიფო ==
არაბთა გაერთიანებული საამიროების ტერიტორია გადაჭიმულია [[სპარსეთის ყურე|სპარსეთის ყურის]] სამხრეთ სანაპიროს გასწვრივ 600 კმ-ზე. სანაპირო უმთავრესად დაბალია, შიგ შეჭრილი წყალმარჩხი [[ყურე]]ებით. მის გასწვრივ ბევრი [[კუნძული]]ა, დიდ მანძილზე გასდევს [[მარჯნის რიფი|მარჯნის რიფები]]. ჭარბობს ქვიშიანი და მლაშობიანი უდაბნო ვაკეები, დასავლეთით — ქვიანი [[უდაბნო]]ები. აღმოსავლეთით ომანის მთების ტოტებია. მუდმივი [[მდინარე]]ები არაა.
⚫
'''ფედერაციული ინსტიტუტები'''


⚫
== ისტორია ==
⚫
უზენაესი საბჭო შედგება 7 საამიროს მმართველებისაგან, რომელიც ირჩევს პრეზიდენტს და პრემიერ-მინისტრს 5 წლის ვადით. არაოფიციალურად პრეზიდენტის თანამდებობა აბუ-ზაბის შეიხეის ალ-ნაჰიანებს გადაეცემათ მემკვიდრეობით, პრემიერ-მინისტრობა კი დუბაის შეიხებს ალ-მაკტუმებს. უზენაესი საბჭო ირჩევს მინისტრთა საბჭოს და 40 კაციან საკავშირო ეროვნულ საბჭოს. დუბაის და რას ალ-ხაიმას საამიროების გარდა ყველა საამირო საკავშირო სასამართლო სისტემას ექვემდებარება. ემირატების ყველა საამიროში მოქმედებს აგრეთვე ისლამური სამართალი.
საამიროების ტერიტორიაზე აღმოჩენილი უძველესი დასახლებები თარიღდება დაახლოებით ძვ. წ. 5500 წლით. ძვ. წ. 3000 წელს ალ-ხაჯარის მთებში ხდებოდა [[სპილენძი]]ს მოპოვება და [[მესოპოტამია]]სთან ჰქონდათ სავაჭრო ურთიერთობები.<ref>{{cite web|url=http://www.adias-uae.com/ |title=Abu Dhabi Islands Archaeological Survey (ADIAS) |publisher=Adias-uae.com }}</ref> [[საერთაშორისო ვაჭრობა]] რეგიონს დღემდე სტრატეგიულ მნიშვნელობას ანიჭებს.<ref>{{cite web |url=http://www.uaeinteract.com/docs/More_light_thrown_on_Jebel_Buhais_Neolithic_age/30453.htm |title=More light thrown on Jebel Buhais Neolithic age |publisher=Uaeinteract.com |accessdate=2014-09-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090703221935/http://www.uaeinteract.com/docs/More_light_thrown_on_Jebel_Buhais_Neolithic_age/30453.htm |archivedate=2009-07-03 }}</ref> I საუკუნიდან არსებობდა მუდმივი სავაჭრო გზები [[სირია|სირიი]]სა და [[ერაყი]]ს ქალაქებთან. ასევე განვითარდა საზღვაო მიმოსვლა [[ინდოეთი|ინდოეთთან]].


=== ისლამის გავრცელება ===
რეგიონში [[ისლამი]]ს გავრცელება [[630]] წლიდან დაიწყო. საამიროების ტერიტორიაზე მომხდარი რამდენიმე ბრძოლოს შემდეგ [[არაბეთის ნახევარკუნძული|არაბეთის ნახევარკუნძულზე]] ისლამი საბოლოოდ გაბატონდა. [[637]] წელს [[რას-ელ-ხაიმის საამირო|რას-ელ-ხაიმი]] გამოიყენებოდა [[სასანიანები|სასანიდურ ირანში]] ისლამის შეჭრის პლაცდარმად.<ref name="AbedHellyer2001">{{cite book|author1=Ibrahim Abed|author2=Peter Hellyer|title=United Arab Emirates, a New Perspective|url=http://books.google.com/books?id=QcMz3zV0qAMC&pg=PA83|year= 2001|publisher=Trident Press Ltd|isbn=978-1-900724-47-0|pages=83–84}}</ref>


=== პორტუგალიური მმართველობა (1506-1620) ===
'''7 საამირო და მათი მმართველები'''
XVI საუკუნის დასაწყისში, [[ვასკო და გამა]]ს ექსპედიციის შემდეგ, [[პორტუგალია]]მ დაიწყო ინდოეთის ოკეანეში ექსპანსია. [[1507]] წელს [[პორტუგალიელები|პორტუგალიელმა]] მთავარსარდალმა [[ალფონსო დე ალბუკერკე]]მ მცირე ფლოტით დაიკავა [[ომანის ყურე]] და [[ჰორმუზის სრუტე]], რითიც პორტუგალიელ ვაჭრებს [[ინდოეთი|ინდოეთთან]] თავისუფალი ვაჭრობის შესაძლებლობა მისცა.<ref>[http://www.newsday.co.zw/2013/02/16/moving-and-sheikhing/ Moving and 'Sheikhing'! – NewsDay Zimbabwe]. Newsday.co.zw (16 February 2013). Retrieved on 14 July 2013.</ref> შემდგომ წლებში უკვე ემირატების ტერიტორია იყო პორტუგალიის სამიზნე, თუმცა მათ უწევდათ როგორც ემირატების ტერიტორიაზე მცხოვრებ ტომებთან ბრძოლა, ასევე [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] შეტევების მოგერიება. პორტუგალიელების თავდაცვითი ნაგებობები განლაგებული იყო მთელს აღმოსავლეთ სანაპიროზე. XVII საუკუნის დასაწყისში პორტუგალიელებს აღარ ჰქონდათ [[ბრიტანეთის ოსტინდოეთის კომპანია|ოსტინდოეთის კომპანიის]] მხარდაჭერა და ისინი რეგიონიდან [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანებმა]] განდევნეს. ისინი [[ბაჰრეინი|ბაჰრეინში]] მდებარე მთავარი ბაზიდან [[1602]] წელს განდევნეს, სამხრეთი ირანის საპორტო ქალაქ [[ბენდერ-აბასი]]დან [[1615]] წელს, ხოლო რას-ელ-ხაიმიდან [[1620]] წელს.<ref>[http://www.uaeinteract.com/history/e_walk/con_3/con3_45.asp UAE History: 2,000 to 200 years ago] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140708033624/http://www.uaeinteract.com/history/e_walk/con_3/con3_45.asp |date=2014-07-08 }}. UAEinteract. Retrieved on 2014-01-26.</ref>


=== საუდების მმართველობა (1744–1891) ===
* [[აბუ ზაბი]] — [[შეიხი]] [[ალ-ნაჰიანი, ხალიფა ბინ ზაიედ|ხალიფა ბინ ზაიედ ალ-ნაჰიანი]] 2004 წლიდან
1744-1818 წლებში [[აბუ-დაბის საამირო]]ს დასავლეთი რეგიონი შედიოდა [[დირაიას საამირო|საუდების პირველ]], ხოლო [[ოსმალო-საუდების ომი]]ს შემდეგ, 1881-1891 წლებში, [[ნეჯდის საამირო|საუდების მეორე სახელმწიფოს]] შემადგენლობაში. აბუ-დაბის მმართველი [[ზაიედ იბნ ხალიფა]] 1880-იან წლებში [[კატარი|კატართან]] და [[საუდები|საუდებთან]] აწარმოებდა სასაზღვრო ომს. მან გარკვეულ წარმატებებს მიაღწია და დაიბრუნა [[ლივას ოაზისი]] და [[გაიათი]].<ref>Al-Hajji 2001, pp 171-4</ref> მას [[ელ-ბურაიმი]]ს საუდებისგან განთავისუფლებაში [[ომანი]]ც ეხმარებოდა. ამის შემდეგ რეგიონში აბუ-დაბის გავლენა გაიზარდა.<ref>Al-Hajji 2001, pp. 175–6.</ref> შეიხი ზაიედი ძლიერი ლიდერი იყო და ემირატის ტერიტორიაზე მცხოვრები ტომები მას პატივს სცემდნენ. მისი მმართველობის პერიოდში აბუ-დაბის ტერიტორია სამჯერ გაიზარდა. აბუ-დაბმა მოახერხა დამოუკიდებლობის შენარჩუნება, ხოლო 1880-იანი წლების შემდეგ [[ალ-აინი]]საც აკონტროლებდა. არაბთა გაერთიანებული ემირატების დანარჩენი საამიროები არასოდეს ყოფილან საუდების გავლენის ქვეშ.<ref>Peter Malcolm Holt, Ann K. S. Lambton, Bernard Lewis (1977) ''The Cambridge history of Islam'', Cambridge University Press, ISBN 0-521-29136-4.</ref>
* [[აჯმანი]] — შეიხი [[ალ-ნუაიმი, ჰუმაიდ ბინ რაშიდ|ჰუმაიდ ბინ რაშიდ ალ-ნუაიმი]] 1981წლიდან

* [[დუბაი]] — შეიხი [[ალ-მაკტუმი, მუჰამედ ბინ რაშიდ|მუჰამედ ბინ რაშიდ ალ-მოკტუმი]] 2006 წლიდან
=== ბრიტანული მმართველობა (1892–1971) ===
* [[ფუჯაირა]] — შეიხი [[ალ-შარქი, ჰამად ბინ მუჰამედ|ჰამად ბინ მუჰამედ ალ-შარქი]] 1974 წლიდან

* [[რას ალ-ხაიმა]] — შეიხი [[ალ-ქასიმი, საქრ ბინ მუჰამედ|საქრ ბინ მუჰამედ ალ-ქასიმი]] 1948 წლიდან
=== დამოუკიდებლობა (1971) ===
* [[შარჯა]] — შეიხი [[ალ-ქასიმი, სულტან ბინ მუჰამედ|სულტან ბინ მუჰამედ ალ-ქასიმი]] 1987 წლიდან

* [[უმ ალ-ქუვაინი]] — შეიხი [[ალ-მუალა, რაშიდ ბინ აჰმედ|რაშიდ ბინ აჰმედ ალ-მუალა]] 1981 წლიდან
⚫
== სახელმწიფო ==
⚫
=== ფედერაციული ინსტიტუტები ===
⚫
უზენაესი საბჭო შედგება 7 საამიროს მმართველებისაგან, რომელიც ირჩევს პრეზიდენტს და პრემიერ-მინისტრს 5 წლის ვადით. არაოფიციალურად პრეზიდენტის თანამდებობა აბუ-დაბის შეიხებს, ალ-ნაჰიანებს გადაეცემათ მემკვიდრეობით, პრემიერ-მინისტრობა კი დუბაის შეიხებს, ალ-მაკტუმებს. უზენაესი საბჭო ირჩევს მინისტრთა საბჭოს და 40 კაციან საკავშირო ეროვნულ საბჭოს. დუბაისა და რას ალ-ხაიმას საამიროების გარდა, ყველა საამირო საკავშირო სასამართლო სისტემას ექვემდებარება. ქვეყნის ყველა საამიროში მოქმედებს ისლამური სამართალი.

=== 7 საამირო ===
{| class="wikitable sortable"
|-
! საამირო !! დროშა !! ფართობი<br />კმ² !! მთლიანი ფართობის<br />პროცენტული წილი !! მოსახლეობა !! მთლიანი მოსახლეობის<br />პროცენტული წილი !! მმართველი
|-
|style="text-align:center;"| [[აბუ-დაბის საამირო]] ||style="text-align:center;"| [[ფაილი:Flag of Abu Dhabi.svg|border|40px]] ||style="text-align:center;"| 67 340 ||style="text-align:center;"| 86,7 % || style="text-align:center;"| 1 548 655 || style="text-align:center;"|31,2 % ||style="text-align:center;"|[[შეიხი]] [[ხალიფა ბინ ზაიიდ ალ ნაჰაიანი]]<br />(2004 წლიდან)
|-
|style="text-align:center;"| [[აჯმანის საამირო]]|| style="text-align:center;"| [[ფაილი:Flag of Ajman.svg|border|40px]] || style="text-align:center;"| 259 ||style="text-align:center;"| 0,3 % || style="text-align:center;"|372 923 || style="text-align:center;"|7,5 % || style="text-align:center;"|შეიხი [[ალ-ნუაიმი, ჰუმაიდ ბინ რაშიდ|ჰუმაიდ ბინ რაშიდ ალ-ნუაიმი]]<br />(1981 წლიდან)
|-
| style="text-align:center;"|[[დუბაის საამირო]] || style="text-align:center;"| [[ფაილი:Flag of Dubai.svg|border|40px]] || style="text-align:center;"|3885 || style="text-align:center;"|5 % || style="text-align:center;"|1 770 533 || style="text-align:center;"|35,6 % || style="text-align:center;"|შეიხი [[მოჰამედ ბინ რაშიდ ალ მაკტუმი]]<br />(2006 წლიდან)
|-
| style="text-align:center;"|[[რას-ელ-ხაიმის საამირო]] ||style="text-align:center;"| [[ფაილი:Flag of Ras al-Khaimah.svg|border|40px]] || style="text-align:center;"|1684 || style="text-align:center;"| 2,2 %|| style="text-align:center;"|171 903 || style="text-align:center;"|3,4 % ||style="text-align:center;"|შეიხი [[ალ-ქასიმი, საქრ ბინ მუჰამედ|საქრ ბინ მუჰამედ ალ-ქასიმი]]<br />(1948 წლიდან)
|-
| style="text-align:center;"|[[უმ-ელ-კაივაინის საამირო]] ||style="text-align:center;"| [[ფაილი:Flag of Umm al-Qaiwain.svg|border|40px]] ||style="text-align:center;"| 777 || style="text-align:center;"|0,9 % || style="text-align:center;"|69 936 || style="text-align:center;"|1,4 % ||style="text-align:center;"|შეიხი [[ალ-მუალა, რაშიდ ბინ აჰმედ|რაშიდ ბინ აჰმედ ალ-მუალა]]<br />(1981 წლიდან)
|-
| style="text-align:center;"| [[ალ-ფუჯაირას საამირო]]|| style="text-align:center;"| [[ფაილი:Flag of the United Arab Emirates.svg|border|40px]] || style="text-align:center;"|1165 || style="text-align:center;"|1,5 % || style="text-align:center;"| 137 940 || style="text-align:center;"|2,9 % || style="text-align:center;"| შეიხი [[ალ-შარქი, ჰამად ბინ მუჰამედ|ჰამად ბინ მუჰამედ ალ-შარქი]]<br />(1974 წლიდან)
|-
| style="text-align:center;"|[[შარჯა (საამირო)|შარჯის საამირო]] || style="text-align:center;"| [[ფაილი:Flag of Sharjah and Ras Al Khaimah.svg|border|40px]] || style="text-align:center;"| 2590 || style="text-align:center;"|3,3 % || style="text-align:center;"|895 252 || style="text-align:center;"|18 % ||style="text-align:center;"| შეიხი [[ალ-ქასიმი, სულტან ბინ მუჰამედ|სულტან ბინ მუჰამედ ალ-ქასიმი]]<br />(1987 წლიდან)
|}


== დემოგრაფია ==
== დემოგრაფია ==
[[ფაილი:Dubai night skyline.jpg|thumb|დუბაი]]
[[ფაილი:Dubai night skyline.jpg|thumb|დუბაი]]
უდიდესი ქალაქებია <small>(1 იანვარი, 2005)</small>
უდიდესი ქალაქებია <small>(1 იანვარი, 2005)</small>
* [[დუბაი]] : 1.137.347
* [[დუბაი]]: 1 137 347
* [[აბუ-ზაბი]] : 603.492
* [[აბუ-დაბი]]: 603 492
* [[შარჯა]] : 543.733
* [[შარჯა]]: 543 733
* [[ალ-აინი]] : 408.733
* [[ალ-აინი]]: 408 733
* [[აჯმანი]] : 226.172
* [[აჯმანი (ქალაქი)|აჯმანი]]: 226 172
* [[საშ ალ-ხაიმა]] : 115.949
* [[რას-ალ-ხაიმა (ქალაქი)|რას-ალ-ხაიმა]]: 115 949


მოსახლეობის უმრავლესობა [[სუნიზმი|სუნიტი]] მუსლიმია, მცირე ნაწილი აღიარებს [[შიიზმი|შიიზმს]]. ემირატებში ბევრია სამუშაოდ ჩასული უცხოელი. მათი უმრავლესობა [[ინდოეთის სუბკონტინენტი]]დან და [[ფილიპინები]]დანაა.
მოსახლეობის უმრავლესობა [[სუნიზმი|სუნიტი]] [[ისლამი|მუსლიმია]], ხოლო მცირე ნაწილი აღიარებს [[შიიზმი|შიიზმს]]. საამიროებში ბევრი სამუშაოდ ჩასული უცხოელია. მათი უმრავლესობა [[ინდოეთის სუბკონტინენტი]]დან და [[ფილიპინები]]დანაა.


== ეკონომიკა ==
== ეკონომიკა ==
არაბეთის გაერთიანებულ საამიროებს აქვს მაღალინდუსტრიული ეკონომიკა, რამაც გადააქცია ის ერთ-ერთ ყველაზე განვითარებულ ქვეყნად მსოფლიოში. ქვეყნის ძირითადი რესურსები ნავთობი და გაზია. საუდის არაბეთისა და ქუვეითისგან განსხვავებით, საამიროებში გვიან დაიწყო ნავთობის მოპოვება. (1969 წ.) დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ ქვეყნის ხელისუფლებამ გამოისყიდა უცხოური ნავთობის კონცერნების აქტივები. 1981 წლისათვის ნავთობიდან მიღებული შემოსავლები 100-ჯერ გაიზარდა. უზარმაზარი სიმდიდრე, რომელსაც ქვეყანა იღებს ნავთობისგან, მთავრობას საშუალებას აძლევს განახორციელოს გრანდიოზული სოციალურ-ეკონომიკური პროგრამები. ქვეყანაში არის თავისუფალი ეკონომიკური ზონები, რომლებიც პირველად დუბაის პორტის (ჯაბალ ‘ალი) ირგვლივ დაარსდა 80-იან წლებში. 90-იან წლებში საამიროები გადაიქცა ახლო აღმოსავლეთის მსხვილ საფინანსო ცენტრად. ქვეყანაში ფაქტობრივარ არ არის ინფლაცია.
არაბეთის გაერთიანებულ საამიროებს აქვს მაღალინდუსტრიული [[ეკონომიკა]], რამაც ის ერთ-ერთ ყველაზე განვითარებულ ქვეყნად გადააქცია მსოფლიოში. ქვეყნის ძირითადი რესურსები [[ნავთობი]] და [[ბუნებრივი აირი]]ა. [[საუდის არაბეთი]]სა და [[ქუვეითი]]სგან განსხვავებით, საამიროებში გვიან დაიწყო ნავთობის მოპოვება(1969 წ.). დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ ქვეყნის ხელისუფლებამ გამოისყიდა უცხოური ნავთობის კონცერნების აქტივები. [[1981]] წლისათვის ნავთობიდან მიღებული შემოსავლები 100-ჯერ გაიზარდა. უზარმაზარი სიმდიდრე, რომელსაც ქვეყანა იღებს ნავთობისგან, მთავრობას საშუალებას აძლევს განახორციელოს გრანდიოზული სოციალურ-ეკონომიკური პროგრამები. ქვეყანაში არის თავისუფალი ეკონომიკური ზონები, რომლებიც პირველად დუბაის პორტის (ჯაბალ‘ალი) ირგვლივ დაარსდა 80-იან წლებში. 90-იან წლებში საამიროები გადაიქცა ახლო აღმოსავლეთის მსხვილ საფინანსო ცენტრად. ქვეყანაში ფაქტობრივად არ არის [[ინფლაცია]].

⚫
სოფლის მეურნეობაში დასაქმებულია 5 %. [[სოფლის მეურნეობა]] ქვეყნის მოსახლეობის კვების პროდუქტებზე მოთხოვნის მხოლოდ მეოთხედს აკმაყოფილებს. [[თევზჭერა|თევზჭერიდან]] მიღებული შემოსავლები 4-ჯერ აღემატება სოფლის მეურნეობიდან მიღებულ შემოსავლებს.

⚫
ექსპორტი: [[ნავთობი]] და [[ნავთობპროდუქტები]], [[გაზი]], [[ალუმინი]].


⚫
სოფლის მეურნეობაში დასაქმებულია 5%. სოფლის მეურნეობა აკმაყოფილებს კვების პროდუქტებზე ქვეყნის მოსახლეობის მოთხოვნის მხოლოდ მეოთხედს. თევზჭერიდან მიღებული შემოსავლები 4-ჯერ აღემატება სოფლის მეურნეობიდან მიღებულ შემოსავლებს.
⚫
ექსპორტი: ნავთობი და ნავთობპროდუქტები, გაზი, ალუმინი.
იმპორტი: მძიმე მანქანათმშენებლობის პროდუქცია და სატრანსპორტო აღჭურვილობა, სასოფლო-სამეურნეო ცხოველები.
იმპორტი: მძიმე მანქანათმშენებლობის პროდუქცია და სატრანსპორტო აღჭურვილობა, სასოფლო-სამეურნეო ცხოველები.
⚫
სავაჭრო პარტნიორები: ტაილანდი, დიდი ბრიტანეთი, ჩინეთი, გერმანია, სინგაპური, ა.შ.შ. იაპონია, ინდოეთი, იტალია, ირანი (მასზე მოდის დუბაის ბიზნესის 20-30%) და სამხრეთ კორეა.


⚫
სავაჭრო პარტნიორები: [[ტაილანდი]], [[დიდი ბრიტანეთი]], [[ჩინეთი]], [[გერმანია]], [[სინგაპური]], [[აშშ]], [[იაპონია]], [[ინდოეთი]], [[იტალია]], [[ირანი]] (მასზე მოდის [[დუბაი]]ს ბიზნესის 20-30 %) და [[სამხრეთი კორეა]].
⚫
== ისტორია ==


== მემკვიდრეობა ==
== მემკვიდრეობა ==

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}


{{აზიის ქვეყნები}}
{{აზიის ქვეყნები}}
{{შუა აღმოსავლეთის თემები}}
{{შუა აღმოსავლეთის თემები}}
{{მონარქიები}}
{{მონარქიები}}
* მონიშნული სიის ელემენტი


[[კატეგორია:არაბთა გაერთიანებული საამიროები| ]]
[[კატეგორია:არაბთა გაერთიანებული საამიროები| ]]
ხაზი 172: ხაზი 197:
[[კატეგორია:აზიის ქვეყნები]]
[[კატეგორია:აზიის ქვეყნები]]
[[კატეგორია:არაბულენოვანი ქვეყნები]]
[[კატეგორია:არაბულენოვანი ქვეყნები]]
[[კატეგორია:კონსტიტუციური მონარქიები]]
[[კატეგორია:აბსოლუტური მონარქიები]]
[[კატეგორია:სამეფოები]]
[[კატეგორია:გაეროს წევრი სახელმწიფოები]]

უკანასკნელი რედაქცია 17:30, 16 მარტი 2024-ის მდგომარეობით

ტერმინს „არაბეთი“ აქვს სხვა მნიშვნელობებიც, იხილეთ არაბეთი (მრავალმნიშვნელოვანი).
არაბთა გაერთიანებული საამიროები
არაბ. الإمارات العربيّة المتّحدة
არაბთა გაერთიანებული საამიროები
არაბთა გაერთიანებული საამიროების
დროშა გერბი
დევიზი: „ღმერთი, ერი, პრეზიდენტი“
ჰიმნი: იში ბილადი
არაბთა გაერთიანებული საამიროების მდებარეობა
დედაქალაქიაბუ-დაბი
22°47′ ჩ. გ. 54°37′ ა. გ. / 22.783° ჩ. გ. 54.617° ა. გ. / 22.783; 54.617
უდიდესი ქალაქი დუბაი
ოფიციალური ენა არაბული
მთავრობა ფედერალური აბსოლუტური მონარქია
 -  პრეზიდენტი ხალიფა ალ ნაჰაიანი
 -  პრემიერ - მინისტრი მოჰამედ ალ მაკტუმი
ფართობი
 -  სულ 83 600 კმ2 (115-ე)
მოსახლეობა
 -  2013 შეფასებით 9 205 651[1] (93-ე)
 -  2005 აღწერა 4 106 427 
 -  სიმჭიდროვე 99 კაცი/კმ2 (110-ე)
მშპ (მუპ) 2007 შეფასებით
 -  სულ $159.3 მილიარდი (54-ე)
 -  ერთ მოსახლეზე $35 516 (მე-16)
აგი (2007) 0.868 (მაღალი) (39-ე)
ვალუტა არაბთა გაერთიანებული საამიროების დირჰამი (AED)
დროის სარტყელი UTC+04:00
 -  ზაფხულის (DST) UTC+04:00 (UTC)
ქვეყნის კოდი ARE
Internet TLD .ae
სატელეფონო კოდი 971

არაბთა გაერთიანებული საამიროები (არაბ. الإمارات العربيّة المتّحدة), შემოკლებით საამიროები — მონარქიული სახელმწიფო არაბეთის ნახევარკუნძულზე. მოსაზღვრე ქვეყნებია საუდის არაბეთი და ომანი. საამიროები დაარსდა 1972 წლის 2 დეკემბერს, როდესაც ბრიტანეთის პროტექტორატი დასრულდა და საამიროები ფედერაციად გაერთიანდნენ.

სახელწოდება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ოფიციალური: არაბთა გაერთიანებული საამიროები
  • ეროვნული: الإمارات العربيّة المتّحد (ალ-იმარათ ალ-არაბიია ალ-მუთაჰიდა)

გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ხედი სატელიტიდან

ქვეყანა მდებარეობს სამხრეთ-დასავლეთ აზიაში, არაბეთის ნახევარკუნძულზე. მოსაზღვრე ქვეყნებია: კატარი, საუდის არაბეთი, ომანი.

  • ფართობი: 83 600 კმ².
  • უმაღლესი წერტილი: ჰაჯარის მთები
  • ქვეყნის უდიდესი ნაწილი უდაბნოს უკავია. მოსახლეობა ცხოვრობს ზღვისპირა ზონაში ან ოაზისებში. 1970 წლიდან დაიწყო სარწყავი არხების გაყვანა ოაზისების მიმდებარე უდაბნოებში და მათი ნაყოფიერ მიწებად გადაქცევის პროცესი.
  • კლიმატი: საამიროები მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე ცხელი სახელმწიფოა.
  • აბუ-დაბის წლიური საშუალო ტემპერატურის სკალა:
თვე იან თებ მარ აპრ მაი ივნ ივლ აგვ სექ ოქტ ნოე დეკ
მაქსიმალური 24 °C 25 °C 29 °C 34 °C 38 °C 40 °C 41 °C 42 °C 40 °C 36 °C 30 °C 26 °C
მინიმალური 14 °C 15 °C 17 °C 21 °C 24 °C 26 °C 29 °C 30 °C 27 °C 23 °C 19 °C 16 °C

ბუნება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

არაბთა გაერთიანებული საამიროების ტერიტორია გადაჭიმულია სპარსეთის ყურის სამხრეთ სანაპიროს გასწვრივ 600 კმ-ზე. სანაპირო უმთავრესად დაბალია, შიგ შეჭრილი წყალმარჩხი ყურეებით. მის გასწვრივ ბევრი კუნძულია, დიდ მანძილზე გასდევს მარჯნის რიფები. ჭარბობს ქვიშიანი და მლაშობიანი უდაბნო ვაკეები, დასავლეთით — ქვიანი უდაბნოები. აღმოსავლეთით ომანის მთების ტოტებია. მუდმივი მდინარეები არაა.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

საამიროების ტერიტორიაზე აღმოჩენილი უძველესი დასახლებები თარიღდება დაახლოებით ძვ. წ. 5500 წლით. ძვ. წ. 3000 წელს ალ-ხაჯარის მთებში ხდებოდა სპილენძის მოპოვება და მესოპოტამიასთან ჰქონდათ სავაჭრო ურთიერთობები.[2] საერთაშორისო ვაჭრობა რეგიონს დღემდე სტრატეგიულ მნიშვნელობას ანიჭებს.[3] I საუკუნიდან არსებობდა მუდმივი სავაჭრო გზები სირიისა და ერაყის ქალაქებთან. ასევე განვითარდა საზღვაო მიმოსვლა ინდოეთთან.

ისლამის გავრცელება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რეგიონში ისლამის გავრცელება 630 წლიდან დაიწყო. საამიროების ტერიტორიაზე მომხდარი რამდენიმე ბრძოლოს შემდეგ არაბეთის ნახევარკუნძულზე ისლამი საბოლოოდ გაბატონდა. 637 წელს რას-ელ-ხაიმი გამოიყენებოდა სასანიდურ ირანში ისლამის შეჭრის პლაცდარმად.[4]

პორტუგალიური მმართველობა (1506-1620)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

XVI საუკუნის დასაწყისში, ვასკო და გამას ექსპედიციის შემდეგ, პორტუგალიამ დაიწყო ინდოეთის ოკეანეში ექსპანსია. 1507 წელს პორტუგალიელმა მთავარსარდალმა ალფონსო დე ალბუკერკემ მცირე ფლოტით დაიკავა ომანის ყურე და ჰორმუზის სრუტე, რითიც პორტუგალიელ ვაჭრებს ინდოეთთან თავისუფალი ვაჭრობის შესაძლებლობა მისცა.[5] შემდგომ წლებში უკვე ემირატების ტერიტორია იყო პორტუგალიის სამიზნე, თუმცა მათ უწევდათ როგორც ემირატების ტერიტორიაზე მცხოვრებ ტომებთან ბრძოლა, ასევე ოსმალეთის იმპერიის შეტევების მოგერიება. პორტუგალიელების თავდაცვითი ნაგებობები განლაგებული იყო მთელს აღმოსავლეთ სანაპიროზე. XVII საუკუნის დასაწყისში პორტუგალიელებს აღარ ჰქონდათ ოსტინდოეთის კომპანიის მხარდაჭერა და ისინი რეგიონიდან სეფიანებმა განდევნეს. ისინი ბაჰრეინში მდებარე მთავარი ბაზიდან 1602 წელს განდევნეს, სამხრეთი ირანის საპორტო ქალაქ ბენდერ-აბასიდან 1615 წელს, ხოლო რას-ელ-ხაიმიდან 1620 წელს.[6]

საუდების მმართველობა (1744–1891)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1744-1818 წლებში აბუ-დაბის საამიროს დასავლეთი რეგიონი შედიოდა საუდების პირველ, ხოლო ოსმალო-საუდების ომის შემდეგ, 1881-1891 წლებში, საუდების მეორე სახელმწიფოს შემადგენლობაში. აბუ-დაბის მმართველი ზაიედ იბნ ხალიფა 1880-იან წლებში კატართან და საუდებთან აწარმოებდა სასაზღვრო ომს. მან გარკვეულ წარმატებებს მიაღწია და დაიბრუნა ლივას ოაზისი და გაიათი.[7] მას ელ-ბურაიმის საუდებისგან განთავისუფლებაში ომანიც ეხმარებოდა. ამის შემდეგ რეგიონში აბუ-დაბის გავლენა გაიზარდა.[8] შეიხი ზაიედი ძლიერი ლიდერი იყო და ემირატის ტერიტორიაზე მცხოვრები ტომები მას პატივს სცემდნენ. მისი მმართველობის პერიოდში აბუ-დაბის ტერიტორია სამჯერ გაიზარდა. აბუ-დაბმა მოახერხა დამოუკიდებლობის შენარჩუნება, ხოლო 1880-იანი წლების შემდეგ ალ-აინისაც აკონტროლებდა. არაბთა გაერთიანებული ემირატების დანარჩენი საამიროები არასოდეს ყოფილან საუდების გავლენის ქვეშ.[9]

ბრიტანული მმართველობა (1892–1971)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დამოუკიდებლობა (1971)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სახელმწიფო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფედერაციული ინსტიტუტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

უზენაესი საბჭო შედგება 7 საამიროს მმართველებისაგან, რომელიც ირჩევს პრეზიდენტს და პრემიერ-მინისტრს 5 წლის ვადით. არაოფიციალურად პრეზიდენტის თანამდებობა აბუ-დაბის შეიხებს, ალ-ნაჰიანებს გადაეცემათ მემკვიდრეობით, პრემიერ-მინისტრობა კი დუბაის შეიხებს, ალ-მაკტუმებს. უზენაესი საბჭო ირჩევს მინისტრთა საბჭოს და 40 კაციან საკავშირო ეროვნულ საბჭოს. დუბაისა და რას ალ-ხაიმას საამიროების გარდა, ყველა საამირო საკავშირო სასამართლო სისტემას ექვემდებარება. ქვეყნის ყველა საამიროში მოქმედებს ისლამური სამართალი.

7 საამირო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

საამირო დროშა ფართობი
კმ²		 მთლიანი ფართობის
პროცენტული წილი		 მოსახლეობა მთლიანი მოსახლეობის
პროცენტული წილი		 მმართველი
აბუ-დაბის საამირო 67 340 86,7 % 1 548 655 31,2 % შეიხი ხალიფა ბინ ზაიიდ ალ ნაჰაიანი
(2004 წლიდან)
აჯმანის საამირო 259 0,3 % 372 923 7,5 % შეიხი ჰუმაიდ ბინ რაშიდ ალ-ნუაიმი
(1981 წლიდან)
დუბაის საამირო 3885 5 % 1 770 533 35,6 % შეიხი მოჰამედ ბინ რაშიდ ალ მაკტუმი
(2006 წლიდან)
რას-ელ-ხაიმის საამირო 1684 2,2 % 171 903 3,4 % შეიხი საქრ ბინ მუჰამედ ალ-ქასიმი
(1948 წლიდან)
უმ-ელ-კაივაინის საამირო 777 0,9 % 69 936 1,4 % შეიხი რაშიდ ბინ აჰმედ ალ-მუალა
(1981 წლიდან)
ალ-ფუჯაირას საამირო 1165 1,5 % 137 940 2,9 % შეიხი ჰამად ბინ მუჰამედ ალ-შარქი
(1974 წლიდან)
შარჯის საამირო 2590 3,3 % 895 252 18 % შეიხი სულტან ბინ მუჰამედ ალ-ქასიმი
(1987 წლიდან)

დემოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დუბაი

უდიდესი ქალაქებია (1 იანვარი, 2005)

მოსახლეობის უმრავლესობა სუნიტი მუსლიმია, ხოლო მცირე ნაწილი აღიარებს შიიზმს. საამიროებში ბევრი სამუშაოდ ჩასული უცხოელია. მათი უმრავლესობა ინდოეთის სუბკონტინენტიდან და ფილიპინებიდანაა.

ეკონომიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

არაბეთის გაერთიანებულ საამიროებს აქვს მაღალინდუსტრიული ეკონომიკა, რამაც ის ერთ-ერთ ყველაზე განვითარებულ ქვეყნად გადააქცია მსოფლიოში. ქვეყნის ძირითადი რესურსები ნავთობი და ბუნებრივი აირია. საუდის არაბეთისა და ქუვეითისგან განსხვავებით, საამიროებში გვიან დაიწყო ნავთობის მოპოვება(1969 წ.). დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ ქვეყნის ხელისუფლებამ გამოისყიდა უცხოური ნავთობის კონცერნების აქტივები. 1981 წლისათვის ნავთობიდან მიღებული შემოსავლები 100-ჯერ გაიზარდა. უზარმაზარი სიმდიდრე, რომელსაც ქვეყანა იღებს ნავთობისგან, მთავრობას საშუალებას აძლევს განახორციელოს გრანდიოზული სოციალურ-ეკონომიკური პროგრამები. ქვეყანაში არის თავისუფალი ეკონომიკური ზონები, რომლებიც პირველად დუბაის პორტის (ჯაბალ‘ალი) ირგვლივ დაარსდა 80-იან წლებში. 90-იან წლებში საამიროები გადაიქცა ახლო აღმოსავლეთის მსხვილ საფინანსო ცენტრად. ქვეყანაში ფაქტობრივად არ არის ინფლაცია.

სოფლის მეურნეობაში დასაქმებულია 5 %. სოფლის მეურნეობა ქვეყნის მოსახლეობის კვების პროდუქტებზე მოთხოვნის მხოლოდ მეოთხედს აკმაყოფილებს. თევზჭერიდან მიღებული შემოსავლები 4-ჯერ აღემატება სოფლის მეურნეობიდან მიღებულ შემოსავლებს.

ექსპორტი: ნავთობი და ნავთობპროდუქტები, გაზი, ალუმინი.

იმპორტი: მძიმე მანქანათმშენებლობის პროდუქცია და სატრანსპორტო აღჭურვილობა, სასოფლო-სამეურნეო ცხოველები.

სავაჭრო პარტნიორები: ტაილანდი, დიდი ბრიტანეთი, ჩინეთი, გერმანია, სინგაპური, აშშ, იაპონია, ინდოეთი, იტალია, ირანი (მასზე მოდის დუბაის ბიზნესის 20-30 %) და სამხრეთი კორეა.

მემკვიდრეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ Population (Total). World Bank.
  2. ↑ Abu Dhabi Islands Archaeological Survey (ADIAS). Adias-uae.com.
  3. ↑ More light thrown on Jebel Buhais Neolithic age. Uaeinteract.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-07-03. ციტირების თარიღი: 2014-09-16.
  4. ↑ (2001) United Arab Emirates, a New Perspective. Trident Press Ltd, გვ. 83–84. ISBN 978-1-900724-47-0. 
  5. ↑ Moving and 'Sheikhing'! – NewsDay Zimbabwe. Newsday.co.zw (16 February 2013). Retrieved on 14 July 2013.
  6. ↑ UAE History: 2,000 to 200 years ago დაარქივებული 2014-07-08 საიტზე Wayback Machine. . UAEinteract. Retrieved on 2014-01-26.
  7. ↑ Al-Hajji 2001, pp 171-4
  8. ↑ Al-Hajji 2001, pp. 175–6.
  9. ↑ Peter Malcolm Holt, Ann K. S. Lambton, Bernard Lewis (1977) The Cambridge history of Islam, Cambridge University Press, ISBN 0-521-29136-4.
ხ • გ • რ

დამოკიდებული და სხვა ტერიტორიებისთვის, იხ. დამოკიდებული ტერიტორია და არცნობილი ქვეყნების სია.

1 ნაწილობრივ ევროპაშია.  2 ტაივანი ოფიციალურად არ არის ცნობილი გაეროს მიერ; იხ. ტაივანის პოლიტიკური სტატუსი.
3 ნაწილობრივ აფრიკაშია.  4 ნაწილობრივ ან მთლიანად ეკუთვნის ოკეანიას. 5 არაბული ქვეყნების ლიგის წევრი; აღიარებულია რამდენიმე ქვეყნის მიერ 

ხ • გ • რ
Middle East (Southwest Asia)
ხ • გ • რ
გეოგრაფია
აბსოლუტური
კონსტიტუციური

ანტიგუა და ბარბუდა · ავსტრალია · ანდორა · ბაჰამის კუნძულები · ბაჰრეინი · ბარბადოსი · ბელიზი · ბელგია · ბჰუტანი · კამბოჯა · კანადა · დანია · გრენადა · იამაიკა · იაპონია1 · იორდანია · ქუვეითი · ლიხტენშტაინი · ლესოთო · ლუქსემბურგი · მალაიზია · მონაკო · მაროკო · ნიდერლანდები · ახალი ზელანდია · ნორვეგია · ომანი2 · პაპუა-ახალი გვინეა · კატარი2 · ესპანეთი · სენტ-კიტსი და ნევისი · სენტ-ლუსია · სენტ-ვინსენტი და გრენადინები · სოლომონის კუნძულები · შვედეთი · ტაილანდი · ტონგა · ტუვალუ · არაბთა გაერთიანებული საამიროები3 · გაერთიანებული სამეფო

არჩევითი
სუბნაციონალური
სხვები

კურსივით აღნიშნულია თანამეგობრობის ის წევრები, რომელთაც ერთი და იგივე მონარქი ჰყავთ სახელმწიფოს მეთაურად.
1 მონარქის სახელმწიფოს მეთაურად ყოფნა სადავოა.   

2 ტექნიკურად კონსტიტუციური, მაგრამ ეფექტურობით აბსოლუტური.   

3 იყენებს სახელს პრეზიდენტი.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=არაბთა_გაერთიანებული_საამიროები&oldid=4634363“-დან