Olympyske Spullen: ferskil tusken ferzjes
L Bot - oars: ckb:یاریە ئۆڵۆمپییەکان→ckb:یارییەکانی ئۆڵمپیک |
FreyaSport (oerlis | bydragen) LNo edit summary |
||
(46 tuskenferzjes fan 17 meidoggers net werjûn) | |||
Rigel 6: | Rigel 6: | ||
| jier = |
| jier = |
||
| data = |
| data = |
||
| sport = 26 Simmersporten < |
| sport = 26 Simmersporten <br /> 7 Wintersporten |
||
| organisator = |
| organisator = Ynternasjonaal Olympysk Komitee |
||
| ferienigings = |
| ferienigings = |
||
| landen = |
| landen = |
||
Rigel 14: | Rigel 14: | ||
| iepening = |
| iepening = |
||
| sluting = |
| sluting = |
||
| earste = [[Olympyske Simmerspullen 1896|1896 Atene]] (Simmerspullen) < |
| earste = [[Olympyske Simmerspullen 1896|1896 Atene]] (Simmerspullen) <br /> [[Olympyske Winterspullen 1924|Sjamoniks 1924]] (Winterspullen) |
||
| |
| lêste = |
||
| aktueel = |
| aktueel = |
||
| foarige = [[Olympyske Winterspullen |
| foarige = [[Olympyske Winterspullen 2022|2022 Peking]] (Winterspullen) |
||
| folgjende = [[Olympyske Simmerspullen |
| folgjende = [[Olympyske Simmerspullen 2024|2024 Parys]] (Simmerspullen) |
||
}} |
}} |
||
De '''Olympyske Spullen''' binne in ynternasjonaal sportevenemint, dêr't eltse fjouwer jier twa fan hâlden wurde: de [[Olympyske Simmerspullen]] en twa jier letter de [[Olympyske Winterspullen]]. De |
De '''Olympyske Spullen''' binne in ynternasjonaal sportevenemint, dêr't eltse fjouwer jier twa fan hâlden wurde: de [[Olympyske Simmerspullen]] en twa jier letter de [[Olympyske Winterspullen]]. De organisaasje fan de spullen is yn hannen fan it [[Ynternasjonaal Olympysk Komitee]], mar de organisaasje fan elts apart spul docht de stêd dêr't de spullen hâlden wurde, troch in apart organisaasjekomitee. Op it stuit (2010) is [[Jacques Rogge]] foarsitter fan it YOK. |
||
== Klassike Olympyske Spullen == |
== Klassike Olympyske Spullen == |
||
Yn de [[klassike âldheid]] waarden |
Yn de [[klassike âldheid]] waarden alle fjouwer jierren by [[Olympia]] spullen hâlden ta eare fan [[Seus]]. Earst sûnt [[776 f.Kr.]] waarden de nammen fan de winners byhâlden. De spullen begûnen as yn iendeiswedstriid yn [[hurdrinnen]]. Letter kamen der ek de [[estafette]], it [[fakkelrinnen]], de [[fiifkamp]] ([[diskussmiten]], [[fierspringen]], [[hurdrinnen]], [[spearsmiten]] en [[wrakseljen]]), de [[pankration]], it [[wapenrinnen]], en it [[weinrinnen]] by, en waarden de spullen in wike. |
||
De dielnimmers wienen frije Hellenen |
De dielnimmers wienen frije [[Hellenen]] en letter ek [[Romeinen]], mar allinnich foar it weinrinnen koenen froulju ynskreaun wurde. Dat froulju ynskreaun wurde koenen woe net sizze dat se sels meidienen: by it weinrinnen waarden de hynders ynskreaun op de namme fan de eigner, net dy fan de stjoerman. |
||
Yn it jier [[394]] makke [[Teodosius de Grutte]] in ein oan de Klassike Olympyske Spullen. |
Yn it jier [[394]] makke [[Teodosius de Grutte]] in ein oan de Klassike Olympyske Spullen. |
||
Rigel 32: | Rigel 32: | ||
== Moderne Olympyske Spullen == |
== Moderne Olympyske Spullen == |
||
De Moderne Olympyske Spullen wienen in idee fan de Franske baron [[Pierre de Coubertin]] dat er op [[25 novimber]] [[1892]] foar it earst |
De Moderne Olympyske Spullen wienen in idee fan de Franske baron [[Pierre de Coubertin]] dat er op [[25 novimber]] [[1892]] foar it earst publyklik makke. Pas yn [[1894]] waard it Ynternasjonaal Olympysk Komitee oprjochte. Mar doe gie it hurd, dat dêr't De Coubertin tocht hie de earste spullen in [[1900]] yn [[Parys]] te hâlden, waarden yn [[1896]] de earste moderne spullen al organisearre yn [[Atene]]. [[Grikelân]] hie de spullen graach altyd organisearje wollen, mar om it idee fan ynternasjonale spullen fuort te sterkjen waarden de spullen eltse fjouwer jier yn in oar lân organisearre. |
||
Yn [[1924]] waard yn [[Sjamoniks]] in Ynternationale Wintersportwike organisearre. Doe't dat in súkses waard, waarden fjouwer jier letter yn [[Sankt Moritz]] de twadde Olympyske Winterspullen organisearre. Oant en mei [[1992]] waarden de beide spullen yn itselde jier hâlden, mar yn [[1994]] waarden wer Winterspullen hâlden, yn [[Lillehammer (plak)|Lillehammer]] sadat se no krekt út de pas rinne mei de Olympyske Simmerspullen. |
Yn [[1924]] waard yn [[Sjamoniks]] in Ynternationale Wintersportwike organisearre. Doe't dat in súkses waard, waarden fjouwer jier letter yn [[Sankt Moritz]] de twadde Olympyske Winterspullen organisearre. Oant en mei [[1992]] waarden de beide spullen yn itselde jier hâlden, mar yn [[1994]] waarden wer Winterspullen hâlden, yn [[Lillehammer (plak)|Lillehammer]] sadat se no krekt út de pas rinne mei de Olympyske Simmerspullen. |
||
Rigel 42: | Rigel 42: | ||
|Kolom1= |
|Kolom1= |
||
* [[Atletyk op de Olympyske Simmerspullen|Atletyk]] |
* [[Atletyk op de Olympyske Simmerspullen|Atletyk]] |
||
* [[ |
* [[Baanhurdfytsen op de Olympyske Simmerspullen |Baanhurdfytsen]] |
||
* [[Badminton op de Olympyske Simmerspullen|Badminton]] |
* [[Badminton op de Olympyske Simmerspullen |Badminton]] |
||
* [[Basketbal op de Olympyske Simmerspullen|Basketbal]] |
* [[Basketbal op de Olympyske Simmerspullen |Basketbal]] |
||
* [[ |
* [[Berchfytsen op de Olympyske Simmerspullen |Berchfytsen]] |
||
* [[ |
* [[Bôgesjitten op de Olympyske Simmerspullen |Bôgesjitten]] |
||
* [[ |
* [[Boksen op de Olympyske Simmerspullen |Boksen]] |
||
* [[ |
* [[Breakdancing op de Olympyske Simmerspullen |Breakdancing]] |
||
* [[Dykhurdfytsen op de Olympyske Simmerspullen |Dykhurdfytsen]] |
|||
* [[Fytskrossen op de Olympyske Simmerspullen |Fytskrossen]] |
|||
|Kolom2= |
|Kolom2= |
||
* [[ |
* [[Fuotbal op de Olympyske Simmerspullen |Fuotbal]] |
||
* [[ |
* [[Follybal op de Olympyske Simmerspullen |Follybal]] |
||
* [[ |
* [[Gewichtheffen op de Olympyske Simmerspullen |Gewichtheffen]] |
||
* [[ |
* [[Golf op de Olympyske Simmerspullen |Golf]] |
||
* [[ |
* [[Gymnastyk op de Olympyske Simmerspullen |Gymnastyk]] |
||
* [[ |
* [[Hânbal op de Olympyske Simmerspullen |Hânbal]] |
||
* [[ |
* [[Hockey op de Olympyske Simmerspullen |Hockey]] |
||
* [[ |
* [[Hynstesport op de Olympyske Simmerspullen |Hynstesport]] |
||
* [[Hurdsilen op de Olympyske Simmerspullen |Hurdsilen]] |
|||
* [[Judo op de Olympyske Simmerspullen |Judo]] |
|||
|Kolom3= |
|Kolom3= |
||
* [[ |
* [[Kanofarren op de Olympyske Simmerspullen |Kanofarren]] |
||
* [[ |
* [[Keunstdûken op de Olympyske Simmerspullen |Keunstdûken]] |
||
* [[ |
* [[Moderne fiifkamp op de Olympyske Simmerspullen |Moderne fiifkamp]] |
||
* [[ |
* [[Roeien op de Olympyske Simmerspullen |Roeien]] |
||
* [[ |
* [[Rugby op de Olympyske Simmerspullen |Rugby]] |
||
* [[ |
* [[Sjitsport op de Olympyske Simmerspullen |Sjitsport]] |
||
* [[ |
* [[Skateboarden op de Olympyske Simmerspullen |Skateboarden]] |
||
* [[ |
* [[Skermjen op de Olympyske Simmerspullen |Skermjen]] |
||
* [[Sportklimmen op de Olympyske Simmerspullen |Sportklimmen]] |
|||
* [[Strânfollybal op de Olympyske Simmerspullen |Strânfollybal]] |
|||
|Kolom4= |
|Kolom4= |
||
* [[ |
* [[Surfen op de Olympyske Simmerspullen |Surfen]] |
||
* [[ |
* [[Swimmen op de Olympyske Simmerspullen |Swimmen]] |
||
* [[ |
* [[Syngroanswimmen op de Olympyske Simmerspullen |Syngroanswimmen]] |
||
* [[ |
* [[Taekwondo op de Olympyske Simmerspullen |Taekwondo]] |
||
* [[ |
* [[Tafeltennis op de Olympyske Simmerspullen |Tafeltennis]] |
||
* [[ |
* [[Tennis op de Olympyske Simmerspullen |Tennis]] |
||
* [[ |
* [[Triatlon op de Olympyske Simmerspullen |Triatlon]] |
||
* [[Wetterpolo op de Olympyske Simmerspullen|Wetterpolo]] |
* [[Wetterpolo op de Olympyske Simmerspullen |Wetterpolo]] |
||
* [[Wrakseljen op de Olympyske Simmerspullen |Wrakseljen]] |
|||
}} |
}} |
||
Rigel 82: | Rigel 89: | ||
{{Kolommen2 |
{{Kolommen2 |
||
|Kolom1= |
|Kolom1= |
||
* [[Cricket op de Olympyske Simmerspullen|Cricket]] |
* [[Cricket op de Olympyske Simmerspullen|Cricket]] (1900) |
||
* [[Croquet op de Olympyske Simmerspullen|Croquet]] |
* [[Croquet op de Olympyske Simmerspullen|Croquet]] (1900) |
||
* [[ |
* [[Hôftennis op de Olympyske Simmerspullen|Hôftennis]] (1900) |
||
* [[ |
* [[Lakrosse op de Olympyske Simmerspullen|Lakrosse]] (1904 o/m 1908) |
||
* [[ |
* [[Motorboatwedstriid op de Olympyske Simmerspullen|Motorboatwedstriid]] (1908) |
||
* [[ |
* [[Pelota op de Olympyske Simmerspullen|Pelota]] (1904) |
||
* [[ |
* [[Karate op de Olympyske Simmerspullen|Karate]] (2020) |
||
|Kolom2= |
|Kolom2= |
||
* [[Polo op de Olympyske Simmerspullen|Polo]] |
* [[Polo op de Olympyske Simmerspullen|Polo]] (1900 o/m 1936) |
||
* [[Rackets op de Olympyske Simmerspullen|Rackets]] |
* [[Rackets op de Olympyske Simmerspullen|Rackets]] (1912) |
||
* [[Roque op de Olympyske Simmerspullen|Roque]] |
* [[Roque op de Olympyske Simmerspullen|Roque]] (1904) |
||
* [[ |
* [[Toulûken op de Olympyske Simmerspullen|Toulûke]] (1900 o/m 1920) |
||
* [[ |
* [[Honkbal op de Olympyske Simmerspullen|Honkbal]] (1992 o/m 2008 & 2020) |
||
* [[ |
* [[Softbal op de Olympyske Simmerspullen|Softbal]] (1996 o/m 2008 & 2020) |
||
* [[Softbal op de Olympyske Simmerspullen|softbal]] |
|||
}} |
}} |
||
Rigel 104: | Rigel 110: | ||
|Kolom1= |
|Kolom1= |
||
* [[Biatlon op de Olympyske Winterspullen|Biatlon]] |
* [[Biatlon op de Olympyske Winterspullen|Biatlon]] |
||
* [[ |
* [[Bobslydzjen op de Olympyske Winterspullen|Bobslydzje]] |
||
* [[Skeleton op de Olympyske Winterspullen|Skeleton]] |
* [[Skeleton op de Olympyske Winterspullen|Skeleton]] |
||
* [[ |
* [[Kurling op de Olympyske Winterspullen|Kurling]] |
||
|Kolom2= |
|Kolom2= |
||
* [[Iishokky op de Olympyske Winterspullen|Iishokky]] |
* [[Iishokky op de Olympyske Winterspullen|Iishokky]] |
||
* [[ |
* [[Rodeljen op de Olympyske Winterspullen|Rodelje]] |
||
* [[ |
* [[Keunstriden op de Olympyske Winterspullen|Keunstride]] |
||
* [[ |
* [[Reedriden op de Olympyske Winterspullen|Reedride]] |
||
|Kolom3= |
|Kolom3= |
||
* [[Shorttrack op de Olympyske Winterspullen|Shorttrack]] |
* [[Shorttrack op de Olympyske Winterspullen|Shorttrack]] |
||
* [[Alpineskye op de Olympyske Winterspullen|Alpineskye]] |
* [[Alpineskye op de Olympyske Winterspullen|Alpineskye]] |
||
* [[Freestyleskye op de Olympyske Winterspullen|Freestyleskye]] , |
* [[Freestyleskye op de Olympyske Winterspullen|Freestyleskye]] , |
||
* [[ |
* [[Skyrinnen op de Olympyske Winterspullen|Skyrinne]] |
||
|Kolom4= |
|Kolom4= |
||
* [[Noardske kombinaasje op de Olympyske Winterspullen|Noardske kombinaasje]] |
* [[Noardske kombinaasje op de Olympyske Winterspullen|Noardske kombinaasje]] |
||
Rigel 129: | Rigel 135: | ||
* [[Olympyske Simmerspullen 1896|Atene 1896]] |
* [[Olympyske Simmerspullen 1896|Atene 1896]] |
||
* [[Olympyske Simmerspullen 1900|Parys 1900]] |
* [[Olympyske Simmerspullen 1900|Parys 1900]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1904|Saint Louis 1904]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1908|Londen 1908]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1912|Stokholm 1912]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1920|Antwerpen 1920]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1924|Parys 1924]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1928|Amsterdam 1928]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1932|Los Angeles 1932]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1936|Berlyn 1936]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1948|Londen 1948]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1952|Helsinky 1952]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1956|Melbourne 1956]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1960|Rome 1960]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1964|Tokyo 1964]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1968|Meksiko 1968]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1972|München 1972]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1976|Montreal 1976]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1980|Moskou 1980]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1984|Los Angeles 1984]] |
||
* [[Olympyske Simmerspullen 1988|Seoul 1988]] |
* [[Olympyske Simmerspullen 1988|Seoul 1988]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1992|Barselona 1992]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 1996|Atlanta 1996]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 2000|Sydney 2000]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 2004|Atene 2004]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 2008|Peking 2008]] |
||
* [[Olympyske Simmerspullen 2012|Londen 2012]] |
* [[Olympyske Simmerspullen 2012|Londen 2012]] |
||
* |
* [[Olympyske Simmerspullen 2016|Rio de Janeiro 2016]] |
||
* [[Olympyske Simmerspullen 2020|Tokio 2020]] |
|||
* [[Olympyske Simmerspullen 2024|Parys 2024]] |
|||
* [[Olympyske Simmerspullen 2028|Los Angeles 2028]] |
|||
|Kolom2= |
|Kolom2= |
||
=== Hâlden en takomstige Olympyske Winterspullen === |
=== Hâlden en takomstige Olympyske Winterspullen === |
||
Rigel 169: | Rigel 178: | ||
* [[Olympyske Winterspullen 1972|Sapporo 1972]] |
* [[Olympyske Winterspullen 1972|Sapporo 1972]] |
||
* [[Olympyske Winterspullen 1976|Innsbruck 1976]] |
* [[Olympyske Winterspullen 1976|Innsbruck 1976]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 1980|Lake Placid 1980]] |
||
* [[Olympyske Winterspullen 1984|Sarajewo 1984]] |
* [[Olympyske Winterspullen 1984|Sarajewo 1984]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 1988|Kelgery 1988]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 1992|Tignes-Albertville 1992]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 1994|Lillehammer 1994]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 1998|Nagano 1998]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 2002|Salt Lake City 2002]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 2006|Turyn 2006]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 2010|Fankoever 2010]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 2014|Sotsjy 2014]] |
||
* |
* [[Olympyske Winterspullen 2018|Pyeongchang 2018]] |
||
* [[Olympyske Winterspullen 2022|Peking 2022]] |
|||
* [[Olympyske Winterspullen 2028|Milaan en Cortina d'Ampezzo 2028]] |
|||
}} |
}} |
||
== |
== Rekôr == |
||
De [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] swimmer [[Michael Phelps]] behelle |
De [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] swimmer [[Michael Phelps]] behelle by de Spullen fan 2012 yn Londen syn 22ste Olympyske medaille. Hy swom dêrmei it rekôr fan [[Larisa Latina]] út de eardere [[Sovjet-Uny]] dy't op de Spullen fan [[1956]], [[1960]] en [[1964]] yn totaal 18 Olympyske medailles behelle by it [[Gymnastyk]] út de boeken. |
||
== Sjoch ek == |
== Sjoch ek == |
||
Rigel 189: | Rigel 200: | ||
== Keppeling om utens == |
== Keppeling om utens == |
||
* [http://www.olympic.org Webstee fan it Ynternasjonaal Olympysk |
* [http://www.olympic.org Webstee fan it Ynternasjonaal Olympysk Komitee] |
||
{{commonscat|Olympic Games}} |
|||
{{Olympyske Spullen}} |
{{Olympyske Spullen}} |
||
[[Kategory:Olympyske Spullen| ]] |
[[Kategory:Olympyske Spullen| ]] |
||
[[Kategory:Ynternasjonaal sportevenemint]] |
|||
[[Kategory:Weromkearend evenemint ynsteld yn 1896]] |
|||
[[ab:Олимпиадатә хәмаррақәа]] |
|||
[[af:Olimpiese Spele]] |
|||
[[an:Chuegos Olimpicos]] |
|||
[[ang:Olympisc Gamen]] |
|||
[[ar:دورة الألعاب الأوليمبية]] |
|||
[[arz:العاب اوليمبيه]] |
|||
[[as:অলিম্পিক]] |
|||
[[ast:Xuegos Olímpicos]] |
|||
[[az:Olimpiya oyunları]] |
|||
[[ba:Олимпиада]] |
|||
[[bat-smg:Uolėmpėnės žaidīnės]] |
|||
[[bcl:Olimpikong Karawat]] |
|||
[[be:Алімпійскія гульні]] |
|||
[[be-x-old:Алімпійскія гульні]] |
|||
[[bg:Олимпийски игри]] |
|||
[[bn:অলিম্পিক গেমস]] |
|||
[[br:C'hoarioù Olimpek]] |
|||
[[bs:Olimpijske igre]] |
|||
[[ca:Jocs Olímpics]] |
|||
[[cy:Gemau Olympaidd Modern]] |
|||
[[ckb:یارییەکانی ئۆڵمپیک]] |
|||
[[cs:Olympijské hry]] |
|||
[[cv:Олимп вăййисем]] |
|||
[[da:Olympiske lege]] |
|||
[[de:Olympische Spiele]] |
|||
[[dv:އޮލީމްޕީކްސް]] |
|||
[[el:Ολυμπιακοί Αγώνες]] |
|||
[[en:Olympic Games]] |
|||
[[eo:Olimpiaj ludoj]] |
|||
[[es:Juegos Olímpicos]] |
|||
[[et:Nüüdisaegsed olümpiamängud]] |
|||
[[eu:Olinpiar Jokoak]] |
|||
[[ext:Juegus Olímpicus]] |
|||
[[fa:بازیهای المپیک]] |
|||
[[fi:Olympialaiset]] |
|||
[[fiu-vro:Olümpiamängoq]] |
|||
[[fo:Olympiskir leikir]] |
|||
[[fr:Jeux olympiques]] |
|||
[[ga:Cluichí Oilimpeacha]] |
|||
[[gd:Na h-Olympics]] |
|||
[[gl:Xogos Olímpicos]] |
|||
[[he:המשחקים האולימפיים]] |
|||
[[hi:ओलम्पिक खेल]] |
|||
[[hy:Օլիմպիական խաղեր]] |
|||
[[hif:Olympic Games]] |
|||
[[hr:Olimpijske igre]] |
|||
[[hu:Olimpiai játékok]] |
|||
[[ia:Jocos Olympic]] |
|||
[[id:Olimpiade]] |
|||
[[ie:Olimpic Ludes]] |
|||
[[yi:אלימפיאדע]] |
|||
[[ilo:Olimpiáda]] |
|||
[[yo:Àwọn Ìdíje Òlímpíkì]] |
|||
[[is:Ólympíuleikarnir]] |
|||
[[it:Giochi olimpici]] |
|||
[[ja:近代オリンピック]] |
|||
[[jv:Olimpiade]] |
|||
[[ka:ოლიმპიური თამაშები]] |
|||
[[ky:Олимпиада]] |
|||
[[kk:Олимпиада ойындары]] |
|||
[[km:កីឡាអូឡាំពិក]] |
|||
[[kn:ಒಲಂಪಿಕ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟ]] |
|||
[[ko:올림픽]] |
|||
[[la:Olympia (certamina)]] |
|||
[[lad:Djuegos Olimpikos]] |
|||
[[lb:Olympesch Spiller]] |
|||
[[lez:Олимпиядин къугъунар]] |
|||
[[li:Olympische Speule]] |
|||
[[lt:Olimpinės žaidynės]] |
|||
[[lv:Olimpiskās spēles]] |
|||
[[map-bms:Olimpiade]] |
|||
[[mg:Lalao Olimpika]] |
|||
[[mhr:Олимпий модмаш]] |
|||
[[my:အိုလံပစ် အားကစားပွဲတော်]] |
|||
[[mk:Олимписки игри]] |
|||
[[ml:ഒളിമ്പിക്സ്]] |
|||
[[mn:Олимпийн наадам]] |
|||
[[mr:ऑलिंपिक]] |
|||
[[ms:Sukan Olimpik]] |
|||
[[mwl:Jogos Oulímpicos]] |
|||
[[mzn:المپیک]] |
|||
[[nah:Olimpicayoh neāhuiltiliztli]] |
|||
[[new:ओलम्पिक कासा]] |
|||
[[nl:Olympische Spelen]] |
|||
[[nn:Olympiske leikar]] |
|||
[[no:Olympiske leker]] |
|||
[[nrm:Gammes Olŷmpiques]] |
|||
[[oc:Jòcs Olimpics]] |
|||
[[or:ଅଲିମ୍ପିକ କ୍ରୀଡ଼ା]] |
|||
[[pcd:Jus olimpikes]] |
|||
[[pl:Igrzyska olimpijskie]] |
|||
[[pms:Gieugh olìmpich modern]] |
|||
[[pnb:اولمپک کھیڈاں]] |
|||
[[pt:Jogos Olímpicos]] |
|||
[[qu:Ulimpiku pukllaykuna]] |
|||
[[rm:Gieus olimpics]] |
|||
[[ro:Jocurile Olimpice]] |
|||
[[ru:Олимпийские игры]] |
|||
[[rue:Олімпійскы гры]] |
|||
[[sa:ओलम्पिक् क्रीडा]] |
|||
[[sah:Олимпия оонньуулара]] |
|||
[[scn:Jòcura Olìmpici]] |
|||
[[sh:Olimpijske igre]] |
|||
[[si:ඔලිම්පික් ක්රීඩා]] |
|||
[[simple:Olympic Games]] |
|||
[[sk:Olympijské hry (moderné)]] |
|||
[[sl:Olimpijske igre]] |
|||
[[sm:Ta'aloga Olimipeka]] |
|||
[[sr:Олимпијске игре]] |
|||
[[sv:Olympiska spelen]] |
|||
[[sw:Michezo ya Olimpiki]] |
|||
[[ta:ஒலிம்பிக் விளையாட்டுக்கள்]] |
|||
[[te:ఒలింపిక్ క్రీడలు]] |
|||
[[tg:Бозиҳои Олимпӣ]] |
|||
[[th:กีฬาโอลิมปิก]] |
|||
[[tl:Palarong Olimpiko]] |
|||
[[tr:Olimpiyat Oyunları]] |
|||
[[tt:Олимпия уеннары]] |
|||
[[udm:Олимпиада]] |
|||
[[uk:Олімпійські ігри]] |
|||
[[ur:اولمپکس]] |
|||
[[uz:Olimpiya oʻyinlari]] |
|||
[[vec:Xoghi Ołìnpeghi]] |
|||
[[vi:Thế vận hội]] |
|||
[[wa:Djeus olimpikes]] |
|||
[[war:Pauyag Olimpiko]] |
|||
[[wuu:奧林匹克运动会]] |
|||
[[zea:Olympische Speêl'n]] |
|||
[[zh:奥林匹克运动会]] |
|||
[[zh-classical:奧林匹克運動會]] |
|||
[[zh-yue:奧林匹克運動會]] |
|||
[[zh-min-nan:Olympia Ūn-tōng-hoē]] |
De hjoeddeiske ferzje sûnt 11 jan 2024 om 18.37
Olympyske Spullen | ||||
Olympyske Ringen | ||||
sport | 26 Simmersporten 7 Wintersporten | |||
organisator | Ynternasjonaal Olympysk Komitee | |||
earste edysje | 1896 Atene (Simmerspullen) Sjamoniks 1924 (Winterspullen) | |||
edysjes | ||||
foarrige edysje | 2022 Peking (Winterspullen) | |||
folgjende edysje | 2024 Parys (Simmerspullen) | |||
|
De Olympyske Spullen binne in ynternasjonaal sportevenemint, dêr't eltse fjouwer jier twa fan hâlden wurde: de Olympyske Simmerspullen en twa jier letter de Olympyske Winterspullen. De organisaasje fan de spullen is yn hannen fan it Ynternasjonaal Olympysk Komitee, mar de organisaasje fan elts apart spul docht de stêd dêr't de spullen hâlden wurde, troch in apart organisaasjekomitee. Op it stuit (2010) is Jacques Rogge foarsitter fan it YOK.
Klassike Olympyske Spullen[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Yn de klassike âldheid waarden alle fjouwer jierren by Olympia spullen hâlden ta eare fan Seus. Earst sûnt 776 f.Kr. waarden de nammen fan de winners byhâlden. De spullen begûnen as yn iendeiswedstriid yn hurdrinnen. Letter kamen der ek de estafette, it fakkelrinnen, de fiifkamp (diskussmiten, fierspringen, hurdrinnen, spearsmiten en wrakseljen), de pankration, it wapenrinnen, en it weinrinnen by, en waarden de spullen in wike.
De dielnimmers wienen frije Hellenen en letter ek Romeinen, mar allinnich foar it weinrinnen koenen froulju ynskreaun wurde. Dat froulju ynskreaun wurde koenen woe net sizze dat se sels meidienen: by it weinrinnen waarden de hynders ynskreaun op de namme fan de eigner, net dy fan de stjoerman.
Yn it jier 394 makke Teodosius de Grutte in ein oan de Klassike Olympyske Spullen.
Moderne Olympyske Spullen[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
De Moderne Olympyske Spullen wienen in idee fan de Franske baron Pierre de Coubertin dat er op 25 novimber 1892 foar it earst publyklik makke. Pas yn 1894 waard it Ynternasjonaal Olympysk Komitee oprjochte. Mar doe gie it hurd, dat dêr't De Coubertin tocht hie de earste spullen in 1900 yn Parys te hâlden, waarden yn 1896 de earste moderne spullen al organisearre yn Atene. Grikelân hie de spullen graach altyd organisearje wollen, mar om it idee fan ynternasjonale spullen fuort te sterkjen waarden de spullen eltse fjouwer jier yn in oar lân organisearre.
Yn 1924 waard yn Sjamoniks in Ynternationale Wintersportwike organisearre. Doe't dat in súkses waard, waarden fjouwer jier letter yn Sankt Moritz de twadde Olympyske Winterspullen organisearre. Oant en mei 1992 waarden de beide spullen yn itselde jier hâlden, mar yn 1994 waarden wer Winterspullen hâlden, yn Lillehammer sadat se no krekt út de pas rinne mei de Olympyske Simmerspullen.
Sporten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Simmersporten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
- Hjoeddeiske sporten
- Sporten út it ferline
Wintersporten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
- Hjoeddeiske sporten
Hâlden en takomstige Olympyske Spullen[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Rekôr[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
De Amerikaanske swimmer Michael Phelps behelle by de Spullen fan 2012 yn Londen syn 22ste Olympyske medaille. Hy swom dêrmei it rekôr fan Larisa Latina út de eardere Sovjet-Uny dy't op de Spullen fan 1956, 1960 en 1964 yn totaal 18 Olympyske medailles behelle by it Gymnastyk út de boeken.
Sjoch ek[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Keppeling om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Olympic Games fan Wikimedia Commons. |