(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

پرش به محتوا

رسانه‌های اجتماعی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Ashkan1998 (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: برگردانده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{اشتباه نشود|شبکه اجتماعی}}
'''رسانه‌های اجتماعی''' {{انگلیسی|Social media}} رسانه‌های اجتماعی [[فناوری]]‌های [[رایانه|رایانه‌ای]] هستند که ایجاد یا اشتراک اطلاعات، ایده‌ها، علایق شغلی و سایر شکل‌های گفتگو را از طریق جوامع و شبکه‌های مجازی، در قالب بسترهایی همچون [[وب]] و [[تلفن همراه]] تسهیل می‌کنند. <u>رسانه‌های اجتماعی برنامه‌های کاربردی مبتنی بر [[اینترنت]] هستند</u> که بر روی پایه‌های [[ایدئولوژی|ایدئولوژیک]] و فناوری [[وب ۲٫۰]]، به کاربران اجازه ایجاد ، تبادل و همچنین تولید محتوا را می‌دهند. رسانه‌های اجتماعی می‌توانند بر روی بسیاری از اشکال مختلف، از جمله؛ [[تالار گفتگو|تالارهای گفتگو]]، [[وبلاگ]]‌ها، [[وبلاگ اجتماعی]]، [[میکروبلاگینگ|میکروبلاگ‌ها]]، [[ویکی]]‌ها، [[پادکست]]‌ها، [[عکس]]‌ها یا [[تصاویر]]، [[ویدئو]]ها، در قالب یک نوع امتیاز بر پایهٔ مشارکت اجتماعی، محسوب شوند.
'''رسانه‌های اجتماعی''' {{انگلیسی|Social media}} یا '''شبکه‌های اجتماعی''' {{انگلیسی|Social media channels}} [[فناوری]]‌های [[رایانه|رایانه‌ای]] هستند که ایجاد یا اشتراک اطلاعات، ایده‌ها، علایق شغلی و سایر شکل‌های گفتگو را از طریق جوامع و شبکه‌های مجازی، در قالب بسترهایی همچون [[وب]] و [[تلفن همراه]] تسهیل می‌کنند. رسانه‌های اجتماعی برنامه‌های کاربردی مبتنی بر [[اینترنت]] است که بر روی پایه‌های [[ایدئولوژی|ایدئولوژیک]] و فناوری [[وب ۲٫۰]]، به کاربران اجازه ایجاد و تبادل تولید محتوا را می‌دهد. رسانه‌های اجتماعی می‌تواند بر روی بسیاری از اشکال مختلف، از جمله؛ [[تالار گفتگو|تالارهای گفتگو]]، [[وبلاگ]]‌ها، [[وبلاگ اجتماعی]]، [[میکروبلاگینگ|میکروبلاگ‌ها]]، [[ویکی]]‌ها، [[پادکست]]‌ها، [[عکس]]‌ها یا [[تصاویر]]، [[ویدئو]]ها، در قالب یک نوع امتیاز بر پایهٔ مشارکت اجتماعی، محسوب شود.


== تحلیل ==
رسانه‌های اجتماعی [[مجازی]] از گره‌هایی تشکیل شده است که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی‌ به هم متصل‌اند. برای مثال: اقتصاد، فرهنگ و دین، سیاست، دوستی، تجارت و... از انواع وابستگی‌های قابل تعریف هستند ولی غالب [[شبکه اجتماعی|شبکه‌های اجتماعی]] عمومی دوست محور می‌باشند. در رسانه‌های اجتماعی براساس انواع محتوا، دسته بندی‌های مختلف رسانه و تنوع خدمات ارائه می‌شود. در نوعی از این سرویس‌ها، اشتراک ویدئو و عکس کاربران را به هم ارتباط می‌دهد و در نوعی دیگر در قالب فروم‌های تخصصی کاربران یک حوزه خاص، دانش و آگاهی را به اشتراک می‌گذارند. به مجموعه این خدمات اصطلاحاً رسانه‌های اجتماعی اطلاق می‌شود.
[[فضای مجازی]]، امکان شکل‌گیری اجتماعات جدید از کاربران را فراهم می‌کند. از زمان [[فردیناند تونیس]] و تلاش او برای تعریف دو گونه تجمع انسانی یعنی «[[اجتماع]]» (گزلشافت) در مقابل «[[جامعه]]» (گمنشافت) به بعد همه متفکران [[علوم اجتماعی]] و فرهنگی «رو در رو بودن»، «محدودیت تعداد»، و «ابتناء بر روابط عاطفی و نه روابط عقلانی» را از خصائص بنیادی اجتماع عنوان کرده‌اند.


شواهد جدید افزایش استفاده از رسانه‌های اجتماعی را با کاهش سلامت روان در میان جوانان مرتبط می‌دانند.رسانه‌های اجتماعی ممکن است تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر مصرف‌کنندگان داشته باشند.وقتی صحبت از رسانه‌های اجتماعی می‌شود، هم فرآیندها و هم محتوای آن مشکل‌ساز به نظر می‌رسد.
در مقابل [[رسانه‌های جمعی]] همچون شبکه‌های [[تلویزیون|تلویزیونی]] که برای تولید و انتشار محتوا هزینه‌های هنگفتی متقبل می‌شوند؛ ارائه دهندگان رسانه‌های اجتماعی بابت تولید و نشر محتوا هزینه‌های ناچیزی پرداخت می‌کنند و در راستای انتشار محتوا و پیام مد نظر خود از ظرفیت اجتماعی خود یعنی کاربران استفاده ی بهینه می‌کنند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.majazi.ir/general_content/79679/swd_id/13825/unitWdId/53784/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A.html?t=%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%8A-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%D9%8A|عنوان=رسانه‌های اجتماعی}}</ref>


رسانه‌های اجتماعی با دادن گزینه‌های بسیار کوچک به شما توهم آزادی را ارائه می‌دهند


در حالی‌که تهدیدهای قديمي سلامت برای نوجوانان مانند رانندگی در حالت مستی، بارداری نوجوانان و سیگار کشیدن کاهش یافته است، یک تهدید جدید ظاهر شده است و آن تهديد، سلامت روان ضعیف و کاهش تاب آوری است.
'''تاریخچه مفهوم رسانه‌های اجتماعی'''


از نظر محتوا، رسانه‌های اجتماعی تصویری منحرف و تحریف شده از جهان ارائه می‌دهند. محتوا برای افزایش بازدید طراحی شده است، و اين محتوا بيشتر از آنچه مورد نياز مصرف‌کننده باشد يا برايش مهم و مفيد باشد، آنچه را بيشتر تماشا مي‌کند به او ارائه مي‌دهد.
جولای 2006 زمانی بود که برای نخستین بار استفاده از اصطلاح رسانه اجتماعی در سطحی پیوسته باب شد. کریس شیپلی موسس و مدیر پروژه جهانی گروه [[گایدوایر]] اغلب به عنوان اولین نفری شناخته می‌شود که از واژه امروزی «رسانه‌های اجتماعی» استفاده کرد. شیپلی و گروه گایدوایر اعتقاد دارند اصطلاح رسانه اجتماعی هدایت کننده رویدادهای آتی برای گفت‌وگو است؛ رویدادی که بحث درباره آن در وبلاگ نویسی، ویکی، شبکه اجتماعی و فناوری‌های مرتبط با فروم‌ها (گردهمایی‌ها)ی رسانه‌های مشارکتی به کار گرفته می‌شود. البته این واژه توسط تینا شارکی از بنیانگذاران آی ویلج و رئیس کنونی بیبی سنتر دات کام در سال 1997 برای توصیف نوعی از جامعه رانده شده محتوای اینترنت، و همچنین توسط دارل بری در سال 1995 برای توصیف سیستم‌های نرم افزاری چند رسانه‌ای که باعث آسان سازی مشارکت جامعه و تجربه ذهن از فضا اشتراک گذاشته شده، توسط رسانه‌های الکترونیک نیز به کار رفت.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=259237|عنوان=نقش رسانه‌های اجتماعی در بازاریابی و تأثیر بر ساختار سازمانی}}</ref>


علاوه بر این، بسیاری از اين محتواها زباله‌اي بيش نيستند، با این حال هیچ ابزاری برای شناسایی ارزش حقیقي رسانه‌های اجتماعی وجود ندارد، و تشخیص اطلاعات قابل اعتماد از غیر قابل اعتماد دشوار است.[https://www.migna.ir/news/63894/preview/]{{بازبینی منبع}}


  محتوای جعلی، نادرست یا بدخواهانه همه جا وجود دارد. اما رسانه‌ها ابزاری را به جوانان نمی‌دهند تا حقیقت را از دروغ، واقعیت را از تخیّل، بی‌اهمیت را از مهم، و از آن بيشتر، ربات را از انسان تشخيص دهند.
'''تقسیم بندی رسانه‌های اجتماعی'''


هر چند روابط کاربران فضای مجازی رابطه‌ای با واسطه و نه رو در رو است اما بسیاری از پژوهشگران [[اینترنت]] تمایل دارند از اصطلاح «اجتماع» برای اشاره به جمع کاربران استفاده کنند.
در رابطه با انواع رسانه‌های اجتماعی می‌توان به شبکه‌های اجتماعی، وبلاگ‌ها، ویکی‌ها، ارتباطات محتوایی، میکروبلاگ‌ها، دنیای‌های بازی مجازی، سیستم‌های پیام رسان فوری و... اشاره کرد.


شبکه‌های اجتماعی مجازی مانند [[فیس‌بوک]] در بین مردم جهان محبوبیت بالایی کسب کرده‌اند. این شبکه‌های اجتماعی در عین حال که فضایی برای یافتن دوستان جدید یا قدیمی هستند، جایی برای تبادل نظر هستند که در آن‌ها افراد عقاید و نظرات خود را با هم به اشتراک و بحث می‌گذارند{{نیازمند منبع}}.
شبکه‌های اجتماعی به اعضای‌شان اجازه ساخت صفحات شخصی، برقراری ارتباط و شبکه‌سازی با دوستان [[آنلاین و آفلاین|آنلاین]] را می‌دهند. وبلاگ‌ها شناخته‌شده‌ترین نوع رسانه‌های اجتماعی محسوب می‌شوند، مجله‌های آنلاینی هستند که با محتواهای جدید کاربران بروزرسانی می‌شوند. [[ویکی‌پدیا|ویکی‌]]<nowiki/>ها سایت‌هایی هستند که به کاربران اجازه اضافه‌کردن و ویرایش محتوا را می‌دهند و محتوای تولید شده‌شان حاصل مشارکت اعضا می‌باشد. ارتباطات محتوایی امکان مدیریت و به اشتراک گذاری نوع خاصی از محتوا از قبیل عکس، فایل‌های ویدئویی، متن یا لینک را فراهم می‌کنند. میکروبلاگ‌ها که تلفیقی از شبکه‌های اجتماعی و وبلاگ‌های کوپک هستند با محتواهای کوتاه کاربران بروزرسانی می‌شوند، پیام رسان‌های فوری گونه‌ای از ارتباط مستقیم متنی بی درنگ بین دو یا چند فرد با استفاده از رایانه شخصی با دستگاه‌های دیگر و از طریق یک کارخواه نرم افزاری مشترک است. متن کاربر بر روی یک شبکه مانند اینترنت منتقل می‌شود. کارخواه‌های نرم افزاری پیشرفته‌تر پیام‌رسانی فوری رده‌های بالاتری از ارتباط مانند تماس تصویری یا صوتی را عرضه می‌کنند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=275322|عنوان=رسانه‌های اجتماعی؛ چیستی، کارکردها و چالش‌ها}}</ref>

اهمیت و محبوبیت شبکه‌های اجتماعی مجازی، در آینده بیش از این هم اهمیت پیدا می‌کند؛ زیرا در دنیای حقیقی هیچ‌گاه افراد علاقه‌مند، موضوعات موردعلاقه خود را به این گستردگی نمی‌یافتند.

=== شرکت‌ها و نهادها ===
استفاده از خدمات شبکه‌های اجتماعی، روزبه‌روز محبوبیت بیشتری پیدا می‌کند.
هم‌اکنون سایت‌های شبکه‌های اجتماعی، بعد از [[درگاه وب|درگاه‌های وب]] بزرگی مانند [[یاهو!]] یا [[ام‌اس‌ان]] و [[موتور جستجوی وب|موتورهای جستجوی وب]] مانند [[گوگل]]، تبدیل به پراستفاده‌ترین خدمت اینترنتی شده‌اند.

[[ناسا]] هم برای جذب جوانان علاقه‌مند به موضوعات [[فناوری هوافضا|هوافضا]]، یک شبکه اجتماعی را بر پایه استانداردهای نسل آینده وب و تنظیمات سایت خود راه‌اندازی کرد. این شبکه اجتماعی با نام «مای ناسا» بخش‌های بسیار پیشرفته‌ای دارد که کاربران می‌توانند از طریق آن‌ها تصاویر و تفکرات خود را دربارهٔ موضوعات فضایی با سایر کاربران به‌اشتراک بگذارند. مای ناسا یک نمونه بسیار اصلی از شبکه‌های اجتماعی است و یک محیط مجازی را می‌سازد که در آن کاربران می‌توانند تمام موضوعات و مقولات مورد نظر و شخصی خود را جمع‌آوری کنند. کاربران می‌توانند در این شبکه اجتماعی جدید برای خود [[وبلاگ]] درست کنند و از وبلاگ‌هایی نظیر وبلاگ یکی از مدیران ناسا که روایت بسیار شگفت‌انگیزی را از مأموریت‌های فضایی خود نقل کرده‌است، استفاده کنند.

شبکه‌های اجتماعی، به‌خصوص آن‌هایی که کاربردهای معمولی و غیرتجاری دارند، مکان‌هایی در [[دنیای مجازی]] هستند که مردم خود را به‌طور خلاصه معرفی می‌کنند و امکان برقراری ارتباط با همفکرانشان را در زمینه‌های مختلف مورد علاقه فراهم می‌کنند. البته در بعضی از این موارد مثل مای‌ناسا سمت و سوی اصلی این علایق (فضا) مشخص است.

=== در ایران ===
در [[ایران]] عضویت در شبکه‌های اجتماعی جرم تلقی نمی‌شود و جرم انگاشتن به نوع فعالیت شبکه و فرد وابسته است.<ref name=":0"/><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|تاریخ=۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۴|نشانی=http://snn.ir/print/283181|عنوان=عضویت در شبکه‌های اجتماعی جرم نیست اما استفاده از فیلترشکن چرا!|ناشر=خبرگزاری دانشجو|تاریخ بازدید=۹ مه ۲۰۱۵}}</ref> بر اساس [[قانون جرایم رایانه‌ای]] اصل بر آزادی است و شهروندان از تمامی امکانات اینترنت می‌توانند استفاده کنند اما این اصل استثناهایی دارد که عمدتاً در قانون جرایم رایانه‌ای آمده‌است ارتکاب این ممنوعیت‌ها جرم و قابل مجازات است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|تاریخ=۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۴|نشانی=http://www.tebyan.net/newmobile.aspx/index.aspx?pid=258487|عنوان=آیا عضویت در فیس بوک جرم است؟|ناشر=تبیان|تاریخ بازدید=۹ مه ۲۰۱۵}}</ref>

در غیاب [[احزاب سياسي|احزاب]] و [[جامعه مدنی]] قوی و با توجه به انحصار نسبی [[دولت]] بر رسانه‌ها ([[مطبوعات]]، [[رادیو]] و [[تلویزیون]])، رسانه‌های اجتماعی اخیراً به عنوان یک بستر قدرتمند برای تلاش‌های مردمی ضدفساد در کشور ظاهر شده‌اند. گسترش چشمگیر [[فناوری اطلاعات و ارتباطات|فن‌آوری‌های ارتباطی]] در سال‌های اخیر، همراه با [[سانسور]] و سرکوب مداوم [[آزادی بیان|بیان آزاد]] در [[رسانه‌های دولتی|رسانه‌های رسمی]]، اینترنت و پلتفرم‌های اجتماعی را به عرصه اصلی انتقاد از [[سیاست|سیاست‌]]<nowiki/>های دولت و مسئولان آن تبدیل کرده است.<ref>{{یادکرد ژورنال|زبان=en|نام۱=Pooya|نام خانوادگی۱=Azadi|عنوان=Governance and Development in Iran|صفحه=30-31|تاریخ=2019|ژورنال=Stanford Iran 2040 Project|پیوند=https://drive.google.com/file/d/1GZuMCqnZdiy5D2326F9bpsUpqgDVPFtl/view?usp=sharing|ناشر=Stanford University}}</ref>

بر اساس گزارش [[دنیای اقتصاد|روزنامه دنیای اقتصاد]] به نقل از مرکز آمار ایران در خصوص سهم فضای مجازی در زندگی ایرانی‌ها، میزان عضویت در رسانه‌های اجتماعی از ۵۳ درصد در سال ۱۳۹۶ به ۶۵ درصد در سال ۱۳۹۹ رسیده‌است. همچنین متوسط حضور روزانه در رسانه‌های اجتماعی در حدود ۳۰ دقیقه در بازه زمانی مذکور افزایش داشته و به مدت قابل توجه یک ساعت و ۳۲ دقیقه در روز رسیده‌است. WhatsApp و Instagram نیز ۲ گزینه اصلی فعالیت در شبکه‌های مجازی برای کاربران ایرانی در سال ۱۳۹۹ گزارش شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=زندگی ایرانی در فضای مجازی|نشانی=https://www.donya-e-eqtesad.com/بخش-سیاست-گذاری-100/3799494-زندگی-ایرانی-در-فضای-مجازی|وبگاه=روزنامه دنیای اقتصاد|بازبینی=2022-03-09|کد زبان=fa}}</ref>

== فرهنگ استفاده ==
[[پرونده:Most_popular_social_networking_sites_by_country.svg|بندانگشتی|300x300پیکسل|{{legend-table|#3b5998|[[فیس‌بوک]]|#5ea9dd|[[توییتر]]|#965220|[[وی‌کی]]|#f2720c|[[اودنوکلاسنیکی]]|#de2910|[[اینستاگرام]]|#229340|کیوزون|#e0e0e0|no data|lang=en|title=محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی بر اساس کشور}}]]
پیش از اشاعه و ترویج هر امکاناتی در هر جامعه نیاز است تا فرهنگ استفاده از آن ذکر شود. چه بسا امکانات و وسایلی که جهت رفاه در جامعه بودند اما با فقدان فرهنگ استفاده از آن مضراتش بیشتر از منفعتش شده است. در حال حاضر گستردگی شبکه‌های مختلف اجتماعی در جامعه باعث شده، نظارت بر آن را با مشکلات بیشتری مواجه کند تا جایی که تشخیص اخبار کذب از واقعیت را در آن بسیار سخت می‌کند. این در حالی است که انتشار اخبار نادرست خصوصاً در زمینه سلامت، و پیروی کورکورانه از اخبار دروغ، می‌تواند خطرات و خسارت‌های جبران‌ناپذیری به بار آورد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۱۹ دی ۱۳۹۵|وبگاه=باشگاه خبرنگاران جوان|نشانی=http://www.yjc.ir/fa/news/5930244/انتشار-اخبار-جعلی-در-حوزه-سلامت-رایج‌ترین-شایعات-شبکه‌های-اجتماعی|عنوان=انتشار اخبار جعلی در حوزه سلامت؛ رایج‌ترین شایعات شبکه‌های اجتماعی}}</ref>

علاوه بر این، مردم کشورهای مختلف فرهنگ و برداشت‌های متفاوتی از رفتار درست و نادرست در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی دارند که آگاهی از آنها می‌تواند باعث ایجاد روابط بهتر در شبکه‌های اجتماعی شود.<ref name="Gupta Uz Esmaeilzadeh Noboa 2018 pp. 10–22">{{cite journal | last=Gupta | first=Manjul | last2=Uz | first2=Irem | last3=Esmaeilzadeh | first3=Pouyan | last4=Noboa | first4=Fabrizio | last5=Mahrous | first5=Abeer A. | last6=Kim | first6=Eojina | last7=Miranda | first7=Graça | last8=Tennant | first8=Vanesa M. | last9=Chung | first9=Sean | last10=Azam | first10=Akbar | last11=Peters | first11=Anicia | last12=Iraj | first12=Hamideh | last13=Bautista | first13=Virginia B. | last14=Kulikova | first14=Irina | title=Do cultural norms affect social network behavior inappropriateness? A global study | journal=Journal of Business Research | publisher=Elsevier BV | volume=85 | year=2018 | issn=0148-2963 | doi=10.1016/j.jbusres.2017.12.006 | pages=10–22}}</ref>

=== مضرات ===
* مانند اعتیاد به دیگر چیزها، حتی در مواقعی که کاربر از شبکه‌های اجتماعی متنفر است، نمی‌تواند آن را ترک کند.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۳ خرداد ۱۳۹۶|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/science-40021457|عنوان=#از ما بپرس؛ چطور اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی را ترک کنیم؟}}</ref>
* از سوی دیگر، با وجود اینکه شبکه‌های اجتماعی می‌توانند حافظه کاربران را تقویت کند، اما استفاده بیش از اندازه می‌تواند باعث تضعیف حافظه و کاهش تمرکز شود.<ref name=":0"/>
* به دنبال مقایسهٔ دائمی کاربر با دیگر کاربران، شبکه‌های اجتماعی اگر به صورت مداوم مورد استفاده باشد، می‌تواند بر [[اعتمادبه‌نفس|اعتماد به نفس]] جوانان، اثر مخربی داشته باشد.<ref name=":0"/>
* این بسترهای ارتباطی همواره به روش‌های متعدد مورد سوءاستفاده مهاجمان و کلاهبرداران سایبری قرار می‌گیرند. در بسیاری از «[[تهدیدهای پیشرفته و مستمر]]» نیز مهاجمان از رسانه‌های اجتماعی برای استخراج اطلاعات مورد نیاز یا تسخیر دستگاه آنها بهره می‌برند.

== برخی از رسانه‌های اجتماعی ==
* [[تلگرام]]
* [[اینستاگرام]]
* [[فیس‌بوک]]
* [[توییتر|توئیتر]]
* [[واتس‌اپ]]
* [[واتس‌اپ بیزینس]]
* [[روبیکا]]
* [[تردز]]


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[شبکه‌های اجتماعی]]
* [[فهرست شبکه‌های مجازی دارای بیشترین کاربران فعال]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
* {{یادکرد-ویکی
* {{یادکرد-ویکی
|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/Social_media
|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/Social_media
|عنوان = Social media
|عنوان = Social media
|زبان = English
|زبان = انگلیسی
|بازیابی = ۱۴ اوت ۲۰۱۱}}
|بازیابی = ۱۴ اوت ۲۰۱۱}}
{{سرویس‌های مخفی تور}}
{{سرویس‌های مخفی تور}}{{فرهنگ رسانه}}{{ارتباطات با واسطه رایانه}}{{شبکه‌های اجتماعی آنلاین}}
[[رده:رسانه‌های اجتماعی| ]]
[[رده:پروژه‌های همکاری]]
[[رده:پروژه‌های همکاری]]
[[رده:رسانه گروهی]]
[[رده:رسانه گروهی]]
[[رده:رسانه‌های اجتماعی]]
[[رده:شبکه‌های اجتماعی]]
[[رده:شبکه‌های اجتماعی]]
[[رده:شیوه‌های انقلابی]]
[[رده:شیوه‌های انقلابی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۲۳

رسانه‌های اجتماعی (به انگلیسی: Social media) یا شبکه‌های اجتماعی (به انگلیسی: Social media channels) فناوری‌های رایانه‌ای هستند که ایجاد یا اشتراک اطلاعات، ایده‌ها، علایق شغلی و سایر شکل‌های گفتگو را از طریق جوامع و شبکه‌های مجازی، در قالب بسترهایی همچون وب و تلفن همراه تسهیل می‌کنند. رسانه‌های اجتماعی برنامه‌های کاربردی مبتنی بر اینترنت است که بر روی پایه‌های ایدئولوژیک و فناوری وب ۲٫۰، به کاربران اجازه ایجاد و تبادل تولید محتوا را می‌دهد. رسانه‌های اجتماعی می‌تواند بر روی بسیاری از اشکال مختلف، از جمله؛ تالارهای گفتگو، وبلاگ‌ها، وبلاگ اجتماعی، میکروبلاگ‌ها، ویکی‌ها، پادکست‌ها، عکس‌ها یا تصاویر، ویدئوها، در قالب یک نوع امتیاز بر پایهٔ مشارکت اجتماعی، محسوب شود.

تحلیل[ویرایش]

فضای مجازی، امکان شکل‌گیری اجتماعات جدید از کاربران را فراهم می‌کند. از زمان فردیناند تونیس و تلاش او برای تعریف دو گونه تجمع انسانی یعنی «اجتماع» (گزلشافت) در مقابل «جامعه» (گمنشافت) به بعد همه متفکران علوم اجتماعی و فرهنگی «رو در رو بودن»، «محدودیت تعداد»، و «ابتناء بر روابط عاطفی و نه روابط عقلانی» را از خصائص بنیادی اجتماع عنوان کرده‌اند.

شواهد جدید افزایش استفاده از رسانه‌های اجتماعی را با کاهش سلامت روان در میان جوانان مرتبط می‌دانند.رسانه‌های اجتماعی ممکن است تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر مصرف‌کنندگان داشته باشند.وقتی صحبت از رسانه‌های اجتماعی می‌شود، هم فرآیندها و هم محتوای آن مشکل‌ساز به نظر می‌رسد.

رسانه‌های اجتماعی با دادن گزینه‌های بسیار کوچک به شما توهم آزادی را ارائه می‌دهند

در حالی‌که تهدیدهای قديمي سلامت برای نوجوانان مانند رانندگی در حالت مستی، بارداری نوجوانان و سیگار کشیدن کاهش یافته است، یک تهدید جدید ظاهر شده است و آن تهديد، سلامت روان ضعیف و کاهش تاب آوری است.

از نظر محتوا، رسانه‌های اجتماعی تصویری منحرف و تحریف شده از جهان ارائه می‌دهند. محتوا برای افزایش بازدید طراحی شده است، و اين محتوا بيشتر از آنچه مورد نياز مصرف‌کننده باشد يا برايش مهم و مفيد باشد، آنچه را بيشتر تماشا مي‌کند به او ارائه مي‌دهد.

علاوه بر این، بسیاری از اين محتواها زباله‌اي بيش نيستند، با این حال هیچ ابزاری برای شناسایی ارزش حقیقي رسانه‌های اجتماعی وجود ندارد، و تشخیص اطلاعات قابل اعتماد از غیر قابل اعتماد دشوار است.[۱][نیازمند بازبینی منبع]

  محتوای جعلی، نادرست یا بدخواهانه همه جا وجود دارد. اما رسانه‌ها ابزاری را به جوانان نمی‌دهند تا حقیقت را از دروغ، واقعیت را از تخیّل، بی‌اهمیت را از مهم، و از آن بيشتر، ربات را از انسان تشخيص دهند.

هر چند روابط کاربران فضای مجازی رابطه‌ای با واسطه و نه رو در رو است اما بسیاری از پژوهشگران اینترنت تمایل دارند از اصطلاح «اجتماع» برای اشاره به جمع کاربران استفاده کنند.

شبکه‌های اجتماعی مجازی مانند فیس‌بوک در بین مردم جهان محبوبیت بالایی کسب کرده‌اند. این شبکه‌های اجتماعی در عین حال که فضایی برای یافتن دوستان جدید یا قدیمی هستند، جایی برای تبادل نظر هستند که در آن‌ها افراد عقاید و نظرات خود را با هم به اشتراک و بحث می‌گذارند[نیازمند منبع].

اهمیت و محبوبیت شبکه‌های اجتماعی مجازی، در آینده بیش از این هم اهمیت پیدا می‌کند؛ زیرا در دنیای حقیقی هیچ‌گاه افراد علاقه‌مند، موضوعات موردعلاقه خود را به این گستردگی نمی‌یافتند.

شرکت‌ها و نهادها[ویرایش]

استفاده از خدمات شبکه‌های اجتماعی، روزبه‌روز محبوبیت بیشتری پیدا می‌کند. هم‌اکنون سایت‌های شبکه‌های اجتماعی، بعد از درگاه‌های وب بزرگی مانند یاهو! یا ام‌اس‌ان و موتورهای جستجوی وب مانند گوگل، تبدیل به پراستفاده‌ترین خدمت اینترنتی شده‌اند.

ناسا هم برای جذب جوانان علاقه‌مند به موضوعات هوافضا، یک شبکه اجتماعی را بر پایه استانداردهای نسل آینده وب و تنظیمات سایت خود راه‌اندازی کرد. این شبکه اجتماعی با نام «مای ناسا» بخش‌های بسیار پیشرفته‌ای دارد که کاربران می‌توانند از طریق آن‌ها تصاویر و تفکرات خود را دربارهٔ موضوعات فضایی با سایر کاربران به‌اشتراک بگذارند. مای ناسا یک نمونه بسیار اصلی از شبکه‌های اجتماعی است و یک محیط مجازی را می‌سازد که در آن کاربران می‌توانند تمام موضوعات و مقولات مورد نظر و شخصی خود را جمع‌آوری کنند. کاربران می‌توانند در این شبکه اجتماعی جدید برای خود وبلاگ درست کنند و از وبلاگ‌هایی نظیر وبلاگ یکی از مدیران ناسا که روایت بسیار شگفت‌انگیزی را از مأموریت‌های فضایی خود نقل کرده‌است، استفاده کنند.

شبکه‌های اجتماعی، به‌خصوص آن‌هایی که کاربردهای معمولی و غیرتجاری دارند، مکان‌هایی در دنیای مجازی هستند که مردم خود را به‌طور خلاصه معرفی می‌کنند و امکان برقراری ارتباط با همفکرانشان را در زمینه‌های مختلف مورد علاقه فراهم می‌کنند. البته در بعضی از این موارد مثل مای‌ناسا سمت و سوی اصلی این علایق (فضا) مشخص است.

در ایران[ویرایش]

در ایران عضویت در شبکه‌های اجتماعی جرم تلقی نمی‌شود و جرم انگاشتن به نوع فعالیت شبکه و فرد وابسته است.[۱][۲] بر اساس قانون جرایم رایانه‌ای اصل بر آزادی است و شهروندان از تمامی امکانات اینترنت می‌توانند استفاده کنند اما این اصل استثناهایی دارد که عمدتاً در قانون جرایم رایانه‌ای آمده‌است ارتکاب این ممنوعیت‌ها جرم و قابل مجازات است.[۳]

در غیاب احزاب و جامعه مدنی قوی و با توجه به انحصار نسبی دولت بر رسانه‌ها (مطبوعات، رادیو و تلویزیون)، رسانه‌های اجتماعی اخیراً به عنوان یک بستر قدرتمند برای تلاش‌های مردمی ضدفساد در کشور ظاهر شده‌اند. گسترش چشمگیر فن‌آوری‌های ارتباطی در سال‌های اخیر، همراه با سانسور و سرکوب مداوم بیان آزاد در رسانه‌های رسمی، اینترنت و پلتفرم‌های اجتماعی را به عرصه اصلی انتقاد از سیاست‌های دولت و مسئولان آن تبدیل کرده است.[۴]

بر اساس گزارش روزنامه دنیای اقتصاد به نقل از مرکز آمار ایران در خصوص سهم فضای مجازی در زندگی ایرانی‌ها، میزان عضویت در رسانه‌های اجتماعی از ۵۳ درصد در سال ۱۳۹۶ به ۶۵ درصد در سال ۱۳۹۹ رسیده‌است. همچنین متوسط حضور روزانه در رسانه‌های اجتماعی در حدود ۳۰ دقیقه در بازه زمانی مذکور افزایش داشته و به مدت قابل توجه یک ساعت و ۳۲ دقیقه در روز رسیده‌است. WhatsApp و Instagram نیز ۲ گزینه اصلی فعالیت در شبکه‌های مجازی برای کاربران ایرانی در سال ۱۳۹۹ گزارش شده‌است.[۵]

فرهنگ استفاده[ویرایش]

محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی بر اساس کشور
  کیوزون
  no data

پیش از اشاعه و ترویج هر امکاناتی در هر جامعه نیاز است تا فرهنگ استفاده از آن ذکر شود. چه بسا امکانات و وسایلی که جهت رفاه در جامعه بودند اما با فقدان فرهنگ استفاده از آن مضراتش بیشتر از منفعتش شده است. در حال حاضر گستردگی شبکه‌های مختلف اجتماعی در جامعه باعث شده، نظارت بر آن را با مشکلات بیشتری مواجه کند تا جایی که تشخیص اخبار کذب از واقعیت را در آن بسیار سخت می‌کند. این در حالی است که انتشار اخبار نادرست خصوصاً در زمینه سلامت، و پیروی کورکورانه از اخبار دروغ، می‌تواند خطرات و خسارت‌های جبران‌ناپذیری به بار آورد.[۶]

علاوه بر این، مردم کشورهای مختلف فرهنگ و برداشت‌های متفاوتی از رفتار درست و نادرست در شبکه‌های اجتماعی اینترنتی دارند که آگاهی از آنها می‌تواند باعث ایجاد روابط بهتر در شبکه‌های اجتماعی شود.[۷]

مضرات[ویرایش]

  • مانند اعتیاد به دیگر چیزها، حتی در مواقعی که کاربر از شبکه‌های اجتماعی متنفر است، نمی‌تواند آن را ترک کند.[۱]
  • از سوی دیگر، با وجود اینکه شبکه‌های اجتماعی می‌توانند حافظه کاربران را تقویت کند، اما استفاده بیش از اندازه می‌تواند باعث تضعیف حافظه و کاهش تمرکز شود.[۱]
  • به دنبال مقایسهٔ دائمی کاربر با دیگر کاربران، شبکه‌های اجتماعی اگر به صورت مداوم مورد استفاده باشد، می‌تواند بر اعتماد به نفس جوانان، اثر مخربی داشته باشد.[۱]
  • این بسترهای ارتباطی همواره به روش‌های متعدد مورد سوءاستفاده مهاجمان و کلاهبرداران سایبری قرار می‌گیرند. در بسیاری از «تهدیدهای پیشرفته و مستمر» نیز مهاجمان از رسانه‌های اجتماعی برای استخراج اطلاعات مورد نیاز یا تسخیر دستگاه آنها بهره می‌برند.

برخی از رسانه‌های اجتماعی[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ «#از ما بپرس؛ چطور اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی را ترک کنیم؟». بی‌بی‌سی فارسی. ۳ خرداد ۱۳۹۶.
  2. «عضویت در شبکه‌های اجتماعی جرم نیست اما استفاده از فیلترشکن چرا!». خبرگزاری دانشجو. ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۹ مه ۲۰۱۵.
  3. «آیا عضویت در فیس بوک جرم است؟». تبیان. ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۹ مه ۲۰۱۵.
  4. Azadi, Pooya (2019). "Governance and Development in Iran". Stanford Iran 2040 Project (به انگلیسی). Stanford University: 30-31.
  5. «زندگی ایرانی در فضای مجازی». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۰۹.
  6. «انتشار اخبار جعلی در حوزه سلامت؛ رایج‌ترین شایعات شبکه‌های اجتماعی». باشگاه خبرنگاران جوان. ۱۹ دی ۱۳۹۵.
  7. Gupta, Manjul; Uz, Irem; Esmaeilzadeh, Pouyan; Noboa, Fabrizio; Mahrous, Abeer A.; Kim, Eojina; Miranda, Graça; Tennant, Vanesa M.; Chung, Sean; Azam, Akbar; Peters, Anicia; Iraj, Hamideh; Bautista, Virginia B.; Kulikova, Irina (2018). "Do cultural norms affect social network behavior inappropriateness? A global study". Journal of Business Research. Elsevier BV. 85: 10–22. doi:10.1016/j.jbusres.2017.12.006. ISSN 0148-2963.