درگاه:اشکانیان: تفاوت میان نسخهها
Massol1360 (بحث | مشارکتها) برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
|||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
[[رده:شاهنشاهی اشکانی]] |
[[رده:شاهنشاهی اشکانی]] |
||
[[رده:درگاههای تاریخ]] |
[[رده:درگاههای تاریخ]] |
||
[[رده:همه درگاهها]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۳۷
شاهنشاهی اشکانی یا امپراتوری پارت نام دودمانی ایرانی و یکی از قدرتهای سیاسی و فرهنگی ایرانی در ایرانزمین بود که ۴۷۱ سال بر قسمت اعظم غرب آسیا و آسیای میانه حکومت میکردند. این شاهنشاهی با بیرون راندن یونانیان از ایران توسط ارشک یکم بنیانگذاری شد و به مدت چهار سده (۲۴۷ پ.م - ۲۲۴ م) بزرگترین رقیب امپراتوری روم بود. ارشک با تثبیت اقتدار، بنیان سلسلهٔ خود را از تبار هخامنشیان برشمارد. این شاهنشاهی با اقدامات و اصلاحات مهرداد یکم و مهرداد دوم به بیشترین قدرت خود رسید و گسترهای از رود فرات تا هندوکش و از کوههای قفقاز تا خلیج فارس را در بر گرفت. شاهنشاهی اشکانی رستاخیز تمدن ایرانی و رنسانس ایرانی پس از حملات اسکندر بود موجب زنده شدن دوباره فرهنگ و راه و روش ایرانی شد. اشکانیان با شاهنشاه خواندن خود رسما خود را میراثدار هخامنشیان اعلام کردند. شاهنشاهی اشکانی در پایان با برخواستن اردشیر بابکان و تأسیس شاهنشاهی ساسانی ازبین رفت. اما دودمان اشکانی تا مدتها بر مناطقی همچون ارمنستان و گرجستان فرمان میراندند.
فرهاد یکم (اشک چهارم) چهارمین شاه اشکانی (۱۷۶ پ.م – ۱۷۱ پ.م) جانشین و پسر فریاپت بود. وی تپورستان را تسخیر کرد و مردم آمارد را مجبور نمود که دربند دریای خزر و راهی را که از خراسان به ماد میرفت، حفظ کنند. او شهر خاراکس راگیانا را در ری امروزی بنا نهاد. فرهاد یکم پیش از مرگ علیرغم داشتن فرزند پسر، برادر خود مهرداد یکم را به جانشینی معین کرد. اگرچه برادر کوچکترش مهرداد در شجاعت و جنگاوری برتری زیادی نسبت به او داشت، اما مجلس مهستان باتوجه به ارشدیت فرهاد، تنها او را لایق جانشینی دانست ، با این حال او برادرش را در امور حکومتش شریک میکرد. تیراندازی پارتی نوعی روشِ نظامی است که با نام اشکانیان شناخته شدهاست. سوارانِ اشکانی در نبردها، سوار بر اسبانی تیزرو، وانمود میکردند که در حال عقبنشینی از جبههٔ جنگ هستند. سپس، درحالیکه اسب چهارنعل میتاخت، بدنِ خود را به سوی عقب برمیگرداندند تا به سوی دشمنی که در حالِ تعقیب آنها بود تیراندازی کنند. این شیوهٔ نظامی، نیازمند تبحر و مهارتِ فوقالعادهٔ سوارکار بود، زیرا هنگامی که سوار به سوی عقب خم میشد تا تیر خود را پرتاب کند، با دو دستِ خود کمان را گرفته بود و تنها میتوانست با تغییرِ فشارِ پاهای خود بر بدنِ اسب، آن را هدایت کند. نبرد مهمی که در آن اشکانیان از این روش بهره جستند، نبرد حران (کاره) در شمال میانرودان بود. در نبردهای ایران و روم، این روشِ تیراندازی عاملِ مهمی در پیروزیِ سپاهِ ایران بر سپاهِ روم به فرماندهیِ کراسوس بود. شاهنشاهی اشکانی • فهرست نبردهای شاهنشاهی اشکانی • گاهشمار سلوکیان و اشکانیان • پادشاهی اشکانیان (شاهنامه) • تاریخ اجتماعی اشکانیان • خاندان اشکانی • خط پهلوی • دریانوردی اشکانیان • زبان پارتی • شاهنشاهی متحده اشکانی • منبعشناسی تاریخ سلوکی و اشکانی • مهستان • نوشتههای سلطنتی بر سکههای اشکانی • هنر اشکانیان • ارتش اشکانی • هفت خاندان پارتی • جنگهای اشکانیان و رومیها • مذهب در دوران اشکانی • پیل بغداد • فهرست شاهان اشکانی |