خاندان اسپهبد: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۴۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲۰ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{تاریخ طبرستان}} |
|||
| ⚫ | '''خاندان اسپهبد''' یا '''خاندان اسپاهبذ |
||
{{ Royal house |
|||
| surname = خاندان اسپهبدان |
|||
| estate = [[طبرستان]]، [[گرگان]]، [[گیلان]] |
|||
| image = [[File:Ispahbod Xurshid's face.svg|220px]]{{سخ}}نشان [[ماه و ستاره]] به عنوان نماد سلطنتی اسپهبدان عمل می‌کرد |
|||
| caption = [[ماه و ستاره]] به عنوان نماد سلطنتی اسپهبدان عمل می‌کردند |
|||
| country = [[شاهنشاهی اشکانی]]، [[شاهنشاهی ساسانی]] |
|||
| parent house = [[شاهنشاهی اشکانی|خاندان اشکانی]] |
|||
| titles = ''[[اسپهبد]]'' |
|||
| members = [[فرخ هرمز]]، [[رستم فرخ‌هرمز]]، [[فرخزاد هرمز]] |
|||
| founder = |
|||
| final ruler = [[اسپهبد خورشید]] |
|||
| current head = |
|||
| founding year = |
|||
|religion = [[مزدیسنا]] |
|||
| cadet branches = [[گاوباریان]]، [[باوندیان]]، [[پادوسبانیان]] |
|||
}} |
|||
| ⚫ | '''خاندان اسپهبد''' یا '''خاندان اسپاهبذ پَهلَوْ''' یا '''خاندان اسپهپت پَهلَوْ'''، به معنای ''افسر سپاه''، یکی از خاندان‌های بزرگ پارتی در زمان [[ اشکانیان ]] و [[ساسانیان]] بودند. خاندان اسپاهبذ پهلو، در [[ طبرستان ]] و [[ سیستان ]] اقامت داشتند.<ref name="EI">{{یادکرد دانشنامه |نام خانوادگی= Bosworth|نام= C. |پیوند نویسنده= |مقاله= {{unicode|Ispahbad}} |نشانی= |دانشنامه= [[دانشنامه اسلام|Encyclopaedia of Islam]] |ویرایش= |ویراستاران= |ناشر= |سال= ۱۹۸۶ |زبان=en}}</ref><ref>{{پک|کریستن سن|۱۳۶۷|ک=ایران در زمان ساسانیان|ص= ۱۲۵}}</ref> خاندان اسپاهبذ از نژاد اشکانیان بودند و لقب پهلو یعنی [[پارت]] داشتند. در دوره ساسانی انتساب به سلسلهٔ اشکانی امتیاز دانسته می‌شد.<ref>{{پک|کریستن سن|۱۳۶۷|ک=ایران در زمان ساسانیان|ص= ۱۲۴}}</ref><ref name="EI">{{یادکرد دانشنامه |نام خانوادگی= Bosworth|نام= C. |پیوند نویسنده= |مقاله= {{unicode|Ispahbad}} |نشانی= |دانشنامه= [[دانشنامه اسلام|Encyclopaedia of Islam]] |ویرایش= |ویراستاران= |ناشر= |سال= ۱۹۸۶ |زبان=en}}</ref> |
||
بنا به روایت [[ |
بنا به روایت [[موسس خورناتسی]] شاه اشکانی [[فرهاد چهارم]] سه پسر داشت: اردشس، کارن، سورن (پدر سپهبد گودرز سورن پهلو نیای خاندان سرابندی در سیستان) و دختری به نام کشم یا کومش. پسر بزرگ فرهاد چهارم به نام [[فرهاد پنجم]] بر تخت نشست و دو پسر دیگر او سرسلسلهٔ دودمان‌هایی شدند که به همین نام معروف‌است. دختر او به همسری ارشویر (سردار کل ایرانیان) درآمد و اعقاب این زن و شوهر اسپهپت پهلو نام گرفتند. اسپهپت همان اسپاذپتی قدیم است، که به [[زبان پهلوی]] سپاهبذ (تلفظ اسپاهبذ) می‌شود.<ref>{{پک|کریستن سن|۱۳۶۷|ک=ایران در زمان ساسانیان|ص= قسمت پانویس ۱۲۴}}</ref> |
||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
* [[هفت خاندان ممتاز ایران باستان]] |
* [[هفت خاندان ممتاز ایران باستان]] |
||
* [[باوندیان|اسپهبدان باوندی طبرستان]] |
|||
* اسپهبدان پادوسبانی طبرستان |
|||
* [[اسپهبدان گیلان]] |
|||
== پانویس == |
== پانویس == |
||
| خط ۱۳: | خط ۳۳: | ||
{{چپ‌چین}} |
{{چپ‌چین}} |
||
*{{یادکرد دانشنامه |نام خانوادگی= |
* {{یادکرد دانشنامه |نام خانوادگی= Bosworth|نام= C. |پیوند نویسنده= |مقاله= {{unicode|Ispahbad}} |نشانی= |دانشنامه= [[دانشنامه اسلام|Encyclopaedia of Islam]] |ویرایش= |ویراستاران= |ناشر= |سال= ۱۹۸۶ |زبان=en}} |
||
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=Pourshariati|نام=Parvaneh|پیوند نویسنده=|کتاب=Decline and Fall of the Sasanian Empire: The Sasanian–Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran|ترجمه=|سال=۲۰۰۸|ناشر=I.B.TAURIS| فصل=|جلد=|شهر=New York|شابک=۹۷۸-۱-۸۴۵۱۱-۶۴۵-۳}} |
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=Pourshariati|نام=Parvaneh|پیوند نویسنده=|کتاب=Decline and Fall of the Sasanian Empire: The Sasanian–Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran|ترجمه=|سال=۲۰۰۸|ناشر=I.B.TAURIS| فصل=|جلد=|شهر=New York|شابک=۹۷۸-۱-۸۴۵۱۱-۶۴۵-۳}} |
||
{{پایان چپ‌چین}} |
{{پایان چپ‌چین}} |
||
{{باوندیان}} |
|||
{{شاهنشاهی اشکانی}} |
|||
[[رده: |
[[رده:خاندان اسپهبد| ]] |
||
[[رده:خاندان‌های اشکانی]] |
[[رده:خاندان‌های اشکانی|اسپهبد]] |
||
[[رده:خاندان‌های ایرانی|اسپهبد]] |
|||
[[رده:خاندان‌های مازندران|اسپهبد]] |
|||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۱:۴۰
| بخشی از مجموعه مقالات تاریخ طبرستان و دیلم |
 |
 گرگان •  طبرستان •  گیلان •  تالش |
| خاندان اسپهبدان | |
|---|---|
 نشان ماه و ستاره به عنوان نماد سلطنتی اسپهبدان عمل می‌کرد | |
| خاندان مادر | خاندان اشکانی |
| کشور | شاهنشاهی اشکانی، شاهنشاهی ساسانی |
| آخرین حاکم | اسپهبد خورشید |
| عنوان‌ها | اسپهبد |
| اعضاء | فرخ هرمز، رستم فرخ‌هرمز، فرخزاد هرمز |
| دارایی(ها) | طبرستان، گرگان، گیلان |
| شاخه(های) فرعی | گاوباریان، باوندیان، پادوسبانیان |
خاندان اسپهبد یا خاندان اسپاهبذ پَهلَوْ یا خاندان اسپهپت پَهلَوْ، به معنای افسر سپاه، یکی از خاندان‌های بزرگ پارتی در زمان اشکانیان و ساسانیان بودند. خاندان اسپاهبذ پهلو، در طبرستان و سیستان اقامت داشتند.[۱][۲] خاندان اسپاهبذ از نژاد اشکانیان بودند و لقب پهلو یعنی پارت داشتند. در دوره ساسانی انتساب به سلسلهٔ اشکانی امتیاز دانسته می‌شد.[۳][۱]
بنا به روایت موسس خورناتسی شاه اشکانی فرهاد چهارم سه پسر داشت: اردشس، کارن، سورن (پدر سپهبد گودرز سورن پهلو نیای خاندان سرابندی در سیستان) و دختری به نام کشم یا کومش. پسر بزرگ فرهاد چهارم به نام فرهاد پنجم بر تخت نشست و دو پسر دیگر او سرسلسلهٔ دودمان‌هایی شدند که به همین نام معروف‌است. دختر او به همسری ارشویر (سردار کل ایرانیان) درآمد و اعقاب این زن و شوهر اسپهپت پهلو نام گرفتند. اسپهپت همان اسپاذپتی قدیم است، که به زبان پهلوی سپاهبذ (تلفظ اسپاهبذ) می‌شود.[۴]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- هفت خاندان ممتاز ایران باستان
- اسپهبدان باوندی طبرستان
- اسپهبدان پادوسبانی طبرستان
- اسپهبدان گیلان
پانویس[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Bosworth, C. (1986). "Ispahbad". Encyclopaedia of Islam (به انگلیسی).
- ↑ کریستن سن، ایران در زمان ساسانیان، ۱۲۵.
- ↑ کریستن سن، ایران در زمان ساسانیان، ۱۲۴.
- ↑ کریستن سن، ایران در زمان ساسانیان، قسمت پانویس ۱۲۴.
منابع[ویرایش]
- کریستن سن، آرتور (۱۳۶۷). ایران در زمان ساسانیان. ترجمهٔ رشید یاسمی. تهران: مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر.
- Bosworth, C. (1986). "Ispahbad". Encyclopaedia of Islam (به انگلیسی).
- Pourshariati، Parvaneh (۲۰۰۸). Decline and Fall of the Sasanian Empire: The Sasanian–Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran. New York: I.B.TAURIS. شابک ۹۷۸-۱-۸۴۵۱۱-۶۴۵-۳.
| شاخهٔ کیوسیه (۶۵۱–۱۰۷۴) |
|    |
|---|---|---|
| شاخهٔ اسپهبدیه (۱۰۷۴–۱۲۱۰) |
| |
| شاخهٔ کینخاریه (۱۲۳۸–۱۳۴۹) |
| |
| اتحاد ملی طبرستان (۱۹۱۷) | ||
| جستارهای وابسته | ||
