تاریخ علم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ربات: تبدیل به هٔ |
جهان بینش140 (بحث | مشارکت‌ها) جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: بعلت⟸به‌علت |
||
| (۴۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منبع}} |
{{منبع بیشتر}} |
||
{{علوم}} |
|||
'''تاریخ دانش''' یا ''' تاریخ علم''' رشته‌ای از تاریخ است که به بررسی چند و چون تغییر درک انسان از دانش و [[فناوری]] در درازنای هزاره‌ها می‌پردازد. و اینکه چگونه این درک دستیابی به فناوری‌های نوین تر را برای ما ممکن ساخته است. |
|||
از جمله زمینه‌های [[پژوهش]] در این رشته می‌توان به تأثیرات فرهنگی، [[اقتصاد|اقتصادی]]، و سیاسی |
'''تاریخ علم''' رشته و شاخه‌ای از تاریخ است که به بررسی چند و چون تغییر درک انسان از دانش و علم و [[فناوری]] در درازای هزاره‌ها می‌پردازد؛ و اینکه چگونه این درک، دستیابی به پیشرفت علمی نوین را برای ما ممکن ساخته‌است. از جمله زمینه‌های [[پژوهش]] در این رشته می‌توان به تأثیرات فرهنگی، [[اقتصاد|اقتصادی]]، و سیاسی بر علم و دانش و فناوری اشاره‌کرد. |
||
نوآوری‌های دانش و فناوری در بسیاری از نقاط جهان پیشینه دارند و هند، ایران، یونان، [[چین]] و مصر در این زمینه سهم بسزایی دارند. |
نوآوری‌های دانش و فناوری در بسیاری از نقاط جهان پیشینه دارند و هند، ایران، یونان، [[چین]] و مصر در این زمینه سهم بسزایی دارند. |
||
تاریخ علم دانشی است در راستای بررسی و بیان چگونگی وقایع علمی و نیز، تبیین چرایی وقوع آن‌ها. در اینکه علم و دانش |
تاریخ علم دانشی است در راستای بررسی و بیان چگونگی وقایع علمی و نیز، تبیین چرایی وقوع آن‌ها. در اینکه علم و دانش به‌علت عجین بودن با نطق بشری عمری تقریباً به اندازه نوع بشر دارد شکی نیست. خاستگاه علم بشر مطابق با حضور او در هر نقطهٔ کره زمین بوده‌است. اما آنچه می‌توانیم به آن استناد کنیم مکتوباتی است که تاریخ ثبت بسیاری از وقایع علمی را از سده‌های ۶ قبل از میلاد مسیح در مناطق مصر و بابل و در میان فنیقی‌ها گزارش می‌نماید. ما به منظور نظم دهی به مطالعات تاریخی، بررسی خود را به پنج دوره اساسی پیشرفت علمی تقسیم می‌نماییم. این دوره‌ها خود به دوره‌های دیگری منقسم می‌شوند که عبارت‌اند از: |
||
ما به منظور نظم دهی به مطالعات تاریخی، بررسی خود را به چهار دوره اساسی پیشرفت علمی تقسیم می‌نماییم. این دوره‌ها خود به دوره‌های دیگری منقسم می‌شوند که عبارت‌اند از: |
|||
۱) [[دوره یونیانیان - اسکندرانی]] |
۱) [[دوره یونیانیان - اسکندرانی]] |
||
۲) [[دوره انقلاب علمی در سده ۱۷]] |
۲) دوره میانه ۳)[[دوره انقلاب علمی در سده ۱۷]] ۴)[[دوره مادیگرایی در سده ۱۹]] ۵) دوره نوین |
||
۳) [[دوره مادیگرایی در سده ۱۹]] |
|||
== ده نظریه انقلابی در تاریخ علم == |
|||
۴) [[دوره نوین]] |
|||
۱۰. [[نظریه اطلاعات]]: [[کلود شانن]] ۱۹۴۸ |
|||
۹. [[نظریه بازی‌ها]]: [[جان فون نویمان]] و [[اسکار مورگنشترن]] ۱۹۴۴ |
|||
۸. [[نظریه اکسیژنی احتراق]]: [[آنتوان لاوازیه]] ۱۷۷۰ |
|||
۷. [[تکتونیک صفحه‌ای|نظریه تکتونیک صفحه‌ای]]: [[آلفرد وگنر]] ۱۹۱۲؛ [[توزو ویلسون]] ۱۹۶۰ |
|||
۶. [[مکانیک آماری|نظریه مکانیک آماری]]: [[جیمز کلرک ماکسول]]، [[لودویگ بولتزمان]]، [[ویلارد گیبس]]، اواخر قرن ۱۹ |
|||
۵. [[نسبیت خاص|نظریه نسبیت خاص]]: [[اینشتین]] ۱۹۰۵ |
|||
۴. [[نظریه نسبیت عام]]: [[اینشتین]] ۱۹۱۵ |
|||
۳. [[نظریه کوانتومی]]: [[ماکس پلانک]]، [[نیلز بوهر]]، [[ورنر هایزنبرگ]]، [[اروین شرودینگر]]، [[ماکس بورن]]، [[آلبرت اینشتین]]، [[پل دیراک]]، [[ولفگانگ پائولی]] ۱۹۰۰–۱۹۲۶ |
|||
۲. [[نظریه فرگشت]] با [[گزینش طبیعی]]: [[چارلز داروین]] ۱۸۵۹ |
|||
۱. [[نظریه خورشید مرکزی]]: [[کوپرنیک]] ۱۵۴۳<ref>http://www.sciencenews.org</ref> |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
* [[نظام نوآوری فناورانه]] |
|||
* [[دانش]] |
* [[دانش]] |
||
* [[علم]] |
* [[علم]] |
||
* [[فلسفه]] |
* [[فلسفه]] |
||
* [[فلسفه علم|فلسفهٔ علم]] |
* [[فلسفه علم|فلسفهٔ علم]] |
||
* [[تاریخ فناوری |
* [[تاریخ فناوری]] |
||
== پانویس == |
|||
| ⚫ | |||
{{پانویس}}{{علمی-خرد}}{{تاریخ زیست‌شناسی}} |
|||
{{فلسفه علم}} |
|||
{{اثبات‌گرایی}} |
|||
{{قرون وسطی}} |
|||
{{مطالعات علم و فناوری}} |
|||
{{داده‌های کتابخانه‌ای}} |
|||
| ⚫ | |||
[[bn:বিজ্ঞানের ইতিহাস]] |
|||
[[رده:مطالعات علم]] |
|||
[[de:Wissenschaftsgeschichte]] |
|||
[[en:History of science]] |
|||
[[eo:Historio de scienco kaj teknologio]] |
|||
[[es:Historia de la ciencia]] |
|||
[[fi:Tieteen ja tekniikan historia]] |
|||
[[fr:Histoire des sciences]] |
|||
[[gl:Historia da ciencia]] |
|||
[[he:היסטוריה של המדע]] |
|||
[[hu:Tudománytörténet]] |
|||
[[it:Storia della scienza]] |
|||
[[ja:科学史]] |
|||
[[ko:과학사]] |
|||
[[nl:Geschiedenis van wetenschap en techniek]] |
|||
[[pl:Historia nauki]] |
|||
[[sl:Zgodovina znanosti in tehnologije]] |
|||
[[ta:அறிவியல், தொ.நுட்ப வரலாறு]] |
|||
[[th:ประวัติศาสตร์ของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี]] |
|||
[[tl:Kasaysayan ng agham at teknolohiya]] |
|||
[[tr:Bilim ve teknoloji tarihi]] |
|||
[[zh:科学史]] |
|||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۲۳
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
 |
| بخشی از نوشتارها دربارۀ علم |
تاریخ علم رشته و شاخه‌ای از تاریخ است که به بررسی چند و چون تغییر درک انسان از دانش و علم و فناوری در درازای هزاره‌ها می‌پردازد؛ و اینکه چگونه این درک، دستیابی به پیشرفت علمی نوین را برای ما ممکن ساخته‌است. از جمله زمینه‌های پژوهش در این رشته می‌توان به تأثیرات فرهنگی، اقتصادی، و سیاسی بر علم و دانش و فناوری اشاره‌کرد.
نوآوری‌های دانش و فناوری در بسیاری از نقاط جهان پیشینه دارند و هند، ایران، یونان، چین و مصر در این زمینه سهم بسزایی دارند.
تاریخ علم دانشی است در راستای بررسی و بیان چگونگی وقایع علمی و نیز، تبیین چرایی وقوع آن‌ها. در اینکه علم و دانش به‌علت عجین بودن با نطق بشری عمری تقریباً به اندازه نوع بشر دارد شکی نیست. خاستگاه علم بشر مطابق با حضور او در هر نقطهٔ کره زمین بوده‌است. اما آنچه می‌توانیم به آن استناد کنیم مکتوباتی است که تاریخ ثبت بسیاری از وقایع علمی را از سده‌های ۶ قبل از میلاد مسیح در مناطق مصر و بابل و در میان فنیقی‌ها گزارش می‌نماید. ما به منظور نظم دهی به مطالعات تاریخی، بررسی خود را به پنج دوره اساسی پیشرفت علمی تقسیم می‌نماییم. این دوره‌ها خود به دوره‌های دیگری منقسم می‌شوند که عبارت‌اند از:
۱) دوره یونیانیان - اسکندرانی ۲) دوره میانه ۳)دوره انقلاب علمی در سده ۱۷ ۴)دوره مادیگرایی در سده ۱۹ ۵) دوره نوین
ده نظریه انقلابی در تاریخ علم[ویرایش]
۱۰. نظریه اطلاعات: کلود شانن ۱۹۴۸
۹. نظریه بازی‌ها: جان فون نویمان و اسکار مورگنشترن ۱۹۴۴
۸. نظریه اکسیژنی احتراق: آنتوان لاوازیه ۱۷۷۰
۷. نظریه تکتونیک صفحه‌ای: آلفرد وگنر ۱۹۱۲؛ توزو ویلسون ۱۹۶۰
۶. نظریه مکانیک آماری: جیمز کلرک ماکسول، لودویگ بولتزمان، ویلارد گیبس، اواخر قرن ۱۹
۵. نظریه نسبیت خاص: اینشتین ۱۹۰۵
۴. نظریه نسبیت عام: اینشتین ۱۹۱۵
۳. نظریه کوانتومی: ماکس پلانک، نیلز بوهر، ورنر هایزنبرگ، اروین شرودینگر، ماکس بورن، آلبرت اینشتین، پل دیراک، ولفگانگ پائولی ۱۹۰۰–۱۹۲۶
۲. نظریه فرگشت با گزینش طبیعی: چارلز داروین ۱۸۵۹
۱. نظریه خورشید مرکزی: کوپرنیک ۱۵۴۳[۱]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
 | این یک مقالهٔ خرد دانش است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
| زمینهها، رشتهها |
|  | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| موسسات | |||||||||||||||||||||||||||
| نظریهها، مفاهیم | |||||||||||||||||||||||||||
| تاریخچه |
| ||||||||||||||||||||||||||
| مرتبط | |||||||||||||||||||||||||||
| علم اقتصاد | |
|---|---|
| تاریخ | |
| فلسفه | |
| جامعه‌شناسی | |
| مطالعات علم | |
| مطالعات فناوری | |
| خط‌مشی | |
