(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

Edukira joan

María del Villar Berruezo: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orri berria: «{{biografia infotaula automatikoa}} '''María del Villar Berruezo''' (Tafalla, Nafarroa Garaia, 1888ko abenduaren 9a - Paris, 1977) dantzaria eta idazlea izan zen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Berruezo de Mateo, María del Villar - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/es/berruezo-de-mateo-maria-del-villar/ar-13531/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze...»
 
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{biografia infotaula automatikoa}}
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''María del Villar Berruezo''' ([[Tafalla]], [[Nafarroa Garaia]], [[1888|1888ko]] [[Abenduaren 9|abenduaren 9a]] - [[Paris]], [[1977]]) [[Dantza|dantzaria]] eta [[Idazle|idazlea]] izan zen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Berruezo de Mateo, María del Villar - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/es/berruezo-de-mateo-maria-del-villar/ar-13531/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2022-04-14}}</ref>
'''María del Villar Berruezo''' ([[Tafalla]], [[Nafarroa Garaia]], [[1888|1888ko]] [[Abenduaren 9|abenduaren 9a]] - [[Donostia]], [[Gipuzkoa]], [[1977|1977ko]] [[Uztailaren 26|uztailaren 26a]]) [[Dantza|dantzaria]] eta [[Idazle|idazlea]] izan zen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Berruezo de Mateo, María del Villar - Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=|url=https://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/es/berruezo-de-mateo-maria-del-villar/ar-13531/|aldizkaria=aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus|sartze-data=2022-04-14}}</ref>


== Biografia ==
== Biografia ==
22. lerroa: 22. lerroa:
=== Narrazioak ===
=== Narrazioak ===


* ''El arte más allá de su tiempo.''<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Todos los libros del autor Villar Berruezo Maria Del|hizkuntza=|url=https://www.todostuslibros.com/autor/villar-berruezo-maria-del|aldizkaria=www.todostuslibros.com|sartze-data=2022-04-14}}</ref>
* ''El huevo maravilloso'' (1970)
* ''Parece que era ayer cuando en mis ojos claros''
* ''Saudades...Toujours'' (Madril, 1975)
* ''La hora diáfana''

* ''L’oeuf merveilleux'' (1970) ''El huevo maravilloso'' (1971)
* ''Saudades...Toujours'' (Madril, 1975)
* ''La Carpia, su burro y yo'' (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta [[Corella]]<nowiki/>ko haurtzaroan inspìratuak
* ''La Carpia, su burro y yo'' (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta [[Corella]]<nowiki/>ko haurtzaroan inspìratuak
* ''Barbarroja'' (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta [[Corella]]<nowiki/>ko haurtzaroan inspìratuak
* ''Barbarroja'' (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta [[Corella]]<nowiki/>ko haurtzaroan inspìratuak
29. lerroa: 33. lerroa:
* ''El palacio del tío Carape'' (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta [[Corella]]<nowiki/>ko haurtzaroan inspìratuak
* ''El palacio del tío Carape'' (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta [[Corella]]<nowiki/>ko haurtzaroan inspìratuak


== Sariak ==
== Sariak eta aintzatespenak ==


* Prix de la Découverte de la Prose" saria jaso zuen, [[Bordele|Bordeleko]] ''Les Cahiers de Jeunesse'' aldizkariarena, ''El huevo maravilloso'' (1970), Tafallan igarotako haurtzaroa oroituz.
* 1970ean Prix de la Découverte de la Prose" saria jaso zuen, [[Bordele|Bordeleko]] ''Les Cahiers de Jeunesse'' aldizkariarena, ''L’oeuf merveilleux'' , Tafallan igarotako haurtzaroa oroituz.
* 1970ean Tafallako Udalak Hiriaren Urrezko Domina eman zion, Tafallaren eta Nafarroaren literatura-unibertsoaren oroitzapena aintzatesteko.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izenburua=La hora diáfana » María del Villar|hizkuntza=|url=https://www.mariadelvillar.com/la-hora-diafana/|sartze-data=2022-04-14}}</ref>
* 1997an María del Villar Berruezo fundazioa sortu zen. <ref name=":0" />
* 2016an Altaffaylla Kultur Taldeak eta María del Villar Berruezo Fundazioak plaka bat jarri zuten María del Villar Berruezo dantzari eta idazle tafallarrari omenaldi gisa.Plaka Mutuberría kalearen hasieran jarri zen, María del Villar Berruezo bere haurtzaroan bizi izan zen lekuan, Gorriti Antzokiaren parean.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=11 06 16 Placa a María del Villar|hizkuntza=eu-ES|url=https://www.youtube.com/watch?v=ISItKzQO2GM|sartze-data=2022-04-14}}</ref> <ref>{{Erreferentzia|izena=Diario de|abizena=Noticias|izenburua=Tafalla recuerda a la artista María del Villar Berruezo|hizkuntza=|url=https://www.noticiasdenavarra.com/navarra/zona-media/2016/06/12/tafalla-recuerda-artista-maria-villar/591815.html|aldizkaria=www.noticiasdenavarra.com|sartze-data=2022-04-14}}</ref>
* 1986tik María del Villar Berruezo Fundazioak ''María del Villar Poesia Lehiaketa'' antolatzen du, María del Villar Berruezo dantzari eta idazlearen omenez.
* ''María del Villar-en Lagunen Elkartea'' sortu zuten haren lagunek Parisen, Paul Mouroussy idazlearen lehendakaritzapean, Dantzaren eta Letren dama handiaren oroitzapena gordetzeko.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Biografía » María del Villar|hizkuntza=|url=https://www.mariadelvillar.com/biografia/|sartze-data=2022-04-14}}</ref>


== Heriotza ==
== Heriotza ==
Parisko bere etxean hil zen ''La odisea gitana'' eleberria argitaratu gabe utziz.
Donostian hil zen ''La odisea gitana'' eleberria argitaratu gabe utziz.


== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==
50. lerroa: 59. lerroa:
{{bizialdia|1888ko|1977ko|Berruezo Del Villar, María}}
{{bizialdia|1888ko|1977ko|Berruezo Del Villar, María}}
[[Kategoria:Tafallarrak]]
[[Kategoria:Tafallarrak]]
[[Kategoria:Parisen hildakoak]]
[[Kategoria:Donostian hildakoak]]
[[Kategoria:Dantzariak]]
[[Kategoria:Dantzariak]]
[[Kategoria:Emakume dantzariak]]
[[Kategoria:Emakume dantzariak]]

17:55, 14 apirila 2022ko berrikusketa

María del Villar Berruezo

Bizitza
JaiotzaTafalla1888ko abenduaren 9a
Herrialdea Nafarroa Garaia, Euskal Herria
HeriotzaDonostia1977ko uztailaren 26a (88 urte)
Jarduerak
Jarduerakdantzaria, idazlea, hizlaria eta aktorea

María del Villar Berruezo (Tafalla, Nafarroa Garaia, 1888ko abenduaren 9a - Donostia, Gipuzkoa, 1977ko uztailaren 26a) dantzaria eta idazlea izan zen.[1]

Biografia

Dantzari ibilbidea

Deklamazio-ikasketak egin zituen Madrilen, eta 1911n lehenengo lan dramatikoa antzeztu zuen. Bere antzezlan laburraren ondoren, dantzari-karrera luzea egin zuen. "Noré" izenarekin, hispaniar-portugaldar antzoki nagusiak zeharkatu zituen eta "María del Villar" izenarekin hispanoamerikarrak

1920an, Parisko Olinpiar Antzokian egin zuen emanaldiaren arrakastak Nazioartean ospetsu egin zuen.

Idazle ibilbidea

1936tik aurrera hizlari eta errezitatzaile jardun zuen. Azken Mundu Gerran Angolan egon zen errefuxiatuta, kazetaritzan buru-belarri murgilduta.Bere benetako literatura-ekoizpena 1953an hasi zen, non Alma desnuda argitaratu zuen, olerki liburua, Francis Miomandrek hitzaurrea egin zion eta itzulpena.

Argitalpenak

Poemak

  • Alma desnuda (1953)
  • Mis nocturnos africanos (1957)
  • La tragedia de la luz y de las sombras (1961)

Narrazioak

  • El arte más allá de su tiempo.[2]
  • Parece que era ayer cuando en mis ojos claros
  • La hora diáfana
  • L’oeuf merveilleux (1970) El huevo maravilloso (1971)
  • Saudades...Toujours (Madril, 1975)
  • La Carpia, su burro y yo (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta Corellako haurtzaroan inspìratuak
  • Barbarroja (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta Corellako haurtzaroan inspìratuak
  • Capucete en San Gregorio (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta Corellako haurtzaroan inspìratuak
  • El palacio del tío Carape (Iruñea, Gómez, 1975) Tafalla eta Corellako haurtzaroan inspìratuak

Sariak eta aintzatespenak

  • 1970ean Prix de la Découverte de la Prose" saria jaso zuen, Bordeleko Les Cahiers de Jeunesse aldizkariarena, L’oeuf merveilleux , Tafallan igarotako haurtzaroa oroituz.
  • 1970ean Tafallako Udalak Hiriaren Urrezko Domina eman zion, Tafallaren eta Nafarroaren literatura-unibertsoaren oroitzapena aintzatesteko.[3]
  • 1997an María del Villar Berruezo fundazioa sortu zen. [3]
  • 2016an Altaffaylla Kultur Taldeak eta María del Villar Berruezo Fundazioak plaka bat jarri zuten María del Villar Berruezo dantzari eta idazle tafallarrari omenaldi gisa.Plaka Mutuberría kalearen hasieran jarri zen, María del Villar Berruezo bere haurtzaroan bizi izan zen lekuan, Gorriti Antzokiaren parean.[4] [5]
  • 1986tik María del Villar Berruezo Fundazioak María del Villar Poesia Lehiaketa antolatzen du, María del Villar Berruezo dantzari eta idazlearen omenez.
  • María del Villar-en Lagunen Elkartea sortu zuten haren lagunek Parisen, Paul Mouroussy idazlearen lehendakaritzapean, Dantzaren eta Letren dama handiaren oroitzapena gordetzeko.[6]

Heriotza

Donostian hil zen La odisea gitana eleberria argitaratu gabe utziz.

Erreferentziak

  1. «Berruezo de Mateo, María del Villar - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2022-04-14).
  2. «Todos los libros del autor Villar Berruezo Maria Del» www.todostuslibros.com (Noiz kontsultatua: 2022-04-14).
  3. a b La hora diáfana » María del Villar. (Noiz kontsultatua: 2022-04-14).
  4. 11 06 16 Placa a María del Villar. (Noiz kontsultatua: 2022-04-14).
  5. Noticias, Diario de. «Tafalla recuerda a la artista María del Villar Berruezo» www.noticiasdenavarra.com (Noiz kontsultatua: 2022-04-14).
  6. Biografía » María del Villar. (Noiz kontsultatua: 2022-04-14).

Bibliografía

  • MATA INDURÁIN, Carlos. «Panorama del cuento literario navarro del siglo XX», en Príncipe de Viana, Pamplona, enero-abril 1999, núm. 216.

Cristina AZNAR MUNÁRRIZ

Antonio BENGOECHEA

Kanpo estekak