Rutino (kemio): Malsamoj inter versioj

Rutino, ankaŭ nomata rutozido, kverketino-3-rutinozido kaj soforino estas citrusa flavonoida glikozido trovita en plej grandaj kvantoj en fagopiro^[4], folioj kaj petioloj de rabarbo kaj fruktoj de Brazilia arbo Fava D'Anta. La nomo rutino venas de nomo Ruta graveolens, nemanĝebla ĝardena planto, en kiu rutino estis unue trovita.

Kemie rutino estas glikozido formita el flavonolo kverkitino kaj disakarido rutinozo. Ĝi povas kombiniĝi kun katjonoj, tiel helpante transporton de grundaj nutraĵoj al plantaj ĉeloj. En homa korpo ĝi ligiĝas al Fe²⁺ jono, tiel malhelpante ĝian ligiĝon kun hidrogena peroksido kaj kreon de tre damaĝaj liberaj radikaloj. Krome, ĝi estas antioksidanto, kiu preventas iuj kankrojn kaj aliajn malsanojn ĉe maljunuloj.

Rutino ankaŭ fortikigas kapilarojn kaj do reduktas simptomojn de hemofilio kaj preventas multajn malbelajn edemojn. Kiel ferulika acido, ĝi ankaŭ reduktas citotoksecon de oksidita maldensa kolesterolo, tiel malgrandigante probablon de koraj malsanoj.

En veterinara medicino rutino estas uzata por prevento de ĥilotorakso en hundoj kaj katoj.

Notoj kaj referencoj

↑ Chemsrc
↑ Chembk
↑ PubChem
↑ Kreft S, Knapp M, Kreft I (November 1999). “Extraction of rutin from buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) seeds and determination by capillary electrophoresis”, Journal of Agricultural and Food Chemistry 47 (11), p. 4649–4652. doi:10.1021/jf990186p.

[1] Chemsrc

[2] Chembk

[3] PubChem

[4] Kreft S, Knapp M, Kreft I (November 1999). “Extraction of rutin from buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) seeds and determination by capillary electrophoresis”, Journal of Agricultural and Food Chemistry 47 (11), p. 4649–4652. doi:10.1021/jf990186p.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
-{{informkesto kemia substanco
+{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}}
+{| class="wikitable floatright" width=10%
-|   Nomo = Rutino
+|-style="background: yellow; color: white"
-|   Struktura formulo= [[Dosiero:Rutin_structure.svg|175px]]
+|colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><big><big><b>Rutino</b></font></big></big></span>
-|   Alternativa(j) nomo(j)=* Rutozido
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Rutin_structure.svg|200px|rutino]]</center>
+|- style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Plata kemia strukturo de la Rutino'''
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Rutin 3D.png|200px|rutino]]</center>
+|- style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Tridimensia kemia strukturo de la Rutino'''
+|- style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big>
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;" |
+* Rutozido
+* Fitomelino
 * Soforino
+* Birutano
-* Kverketin-3-''O''-rutinozido
+* Eldrino
-* Kverketin-3-''O''-glucorhamnozido
+* Globularicitrino
-* 3,3′,4′,5,7-Pentahydroxyflavon- 3-''O''-rutinosid
+* Violakverketino
-* [[Colour Index|C.I.]] 75730
+* Kverketina rutinozido
-* C.I. Natural Yellow 10
+|-
-|   IUPAC Nomo = 2-(3,4-dihydroxyphenyl)-5,7-dihydroxy-3-<nowiki/>{[(2''S'',3''R'',4''S'',5''S'',6''R'')-3,4,5-trihydroxy-6-({[(2''R'',3''R'',4''R'',5''R'',6''S'')-3,4,5-trihydroxy-6-methyloxan-2-yl]oxy}methyl)oxan-2-yl]oxy}-4''H''-chromen-4-one
+||[[Kemia formulo]]||<big><center>{{KemiaFormulo|<big>''' C|27|H|30|O|16'''}}</big></center></big>
-|   CAS-numero = 153-18-4
+|-
-|   SMILES = xxxxx
+|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://www.chembk.com/en/chem/153-18-4 153-18-4]
-|   Kemia formulo = C<sub>27</sub>H<sub>30</sub>O<sub>16</sub>
+|-
-|   Mola maso = 610.52 g/mol
+|[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.4444362.html 4444362]
-|   Denseco = x.xxx g/cm<sup>3</sup>
+|-
-|   Frostopunkto =214–215 °C
+|[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/5280805 5280805]
-|   Bolpunkto =
+|-
-}}
+|'''[[Merck Index]]'''||15,8438
+|- style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj'''
+|-
+|[[Aspekto]]||palflava solidaĵo
+|-
+|[[Molmaso]]||610,521 g·mol<sup>-1</sup>
+|-
+|[[Denseco]]|| 1,817g cm<sup>−3<sup/>
+|-
+|[[Fandpunkto]]||195°C<ref>[https://www.chemsrc.com/en/cas/153-18-4_894794.html Chemsrc]</ref>
+|-
+|[[Bolpunkto]]||983,1°C
+|-
+|[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.765}}<ref>[https://www.chembk.com/en/chem/153-18-4 Chembk]</ref>
+|-
+|[[Ekflama temperaturo]]||325,4 °C
+|-
+|[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:0,125 g/L
+|-
+|[[Mortiga dozo (LD50)]]||950 mg/kg (buŝe)
+|- style="background: yellow; color: black"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Deklaroj pri Risko kaj Sekureco|'''Sekurecaj Indikoj''']]
+|-
+|[[Listo da R-Deklaroj|Riskoj]]||[[Listo da R-Deklaroj#R25|R25]] [[Listo da R-Deklaroj#R36/37/38|R36/37/38]]
+|-
+|[[Listo da S-Deklaroj|Sekureco]]||[[Listo da S-Deklaroj#S26|S26]] [[Listo da S-Deklaroj#S36|S36]] [[Listo da S-Deklaroj#R45|S45]]
+|- style="background: yellow; color: black"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Pridanĝeraj indikoj''']]
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;" | [[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Danĝero''']] {{Danĝerosimboloj|T|Xi}}
+|-
+|[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|07}}</center>
+|-
+|[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Averto
+|-
+|[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|315|319|335}}
+|-
+|[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|271|280|302+352|304+340|305+351+338|321|332+313|337+313|362|403+233|405|501}}<ref>[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/5280805#section=Safety-and-Hazards PubChem]</ref>
+|-style="background: yellow; color: black"
+|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center>
+|}
 '''Rutino''', ankaŭ nomata '''rutozido''', '''[[kverketino]]-3-rutinozido''' kaj '''soforino''' estas [[citruso|citrusa]] [[flavonoido|flavonoida]] [[glikozido]] trovita en plej grandaj kvantoj en [[fagopiro]]<ref>{{cite journal