(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

Saltu al enhavo

Pikarda franca dialekto: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
ArthurBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ro:Limba picardă
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
(47 mezaj versioj de 25 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
{{Lingv/Informkesto|pcd|
{{Informkesto lingvo
Mapo=Aire de répartition du picard.PNG|
|Mapo=Aire de répartition du picard.PNG
Mapopriskribo=Areo kie estas parolata la pikarda}}
|Mapopriskribo=Areo kie estas parolata la pikarda
}}
'''La Pikarda''', [[dialekto]] de la [[Franca lingvo|franca]], (kelkfoje nun nomita "chtimi") estis parolata (kaj nun iomete plurestas kiel nuraj spuroj) en la regiono [[Pikardio]], la [[Francaj departementoj|departementoj]] [[Nord]], [[Pas-de-Calais]], [[Somme]], parto de [[Oise]] kaj [[Aisne]] kaj eĉ parteto de [[Seine-Maritime]] kaj ankaŭ malgranda parto de [[Belgio]] ĉirkaŭ [[Tournai]].<br />
La '''Pikarda [[dialekto]] de la [[franca lingvo]]''' (kelkfoje nun nomata "chtimi") estis parolata (kaj nun iomete plu restas kiel nuraj spuroj) en la regiono [[Pikardio]], la [[Francaj departementoj|departementoj]] [[Nord]], [[Pas-de-Calais]], [[Somme]], parto de [[Oise]] kaj [[Aisne]] kaj eĉ parteto de [[Seine-Maritime]] kaj ankaŭ malgranda parto de [[Belgio]] ĉirkaŭ [[Tournai]].<br />Dum la mezepoko, la pikarda posedis, kiel aliaj francaj dialektoj, literaturon uzitan ĉefe de [[Adam de la Halle]] kaj [[Conon de Béthune]] .
Dum la Mez-Epoko, la pikarda posedis, kiel aliaj francaj dialektoj, literaturon, ilustrita ĉefe de [[Adam de la Halle]] kaj [[Conon de Béthune]] .

Dum la [[19-a jarcento]], kelkaj aŭtoroj provis vivigi la dialekton, nura popola idiomo, kiel beletran lingvon, pere de kanzonoj, poemoj, rakontoj, treatraĵetoj. Tiu ĉi emo ne tute malaperis en la 20-a jarcento, sed iĝas malpli kaj malpli, ĝenerale reduktita al komikaĵoj, dum la efektiva ĉiutaga uzo de la dialekto malaperiĝadas. Homoj parolanta centprocente ĝin estas nun ege raraj, pli ofte audiĝas plu homoj en kies normfranca lingvaĵo intermiksiĝas '''spuroj''' da pikarda.


Dum la [[19-a jarcento]] kelkaj aŭtoroj provis revivigi la dialekton, kiu estis nura popola idiomo, kiel beletran lingvon, pere de kanzonoj, poemoj, rakontoj, treatraĵetoj. Tiu ĉi emo ne tute malaperis en la 20-a jarcento, sed iĝas malpli kaj malpli, ĝenerale reduktita al komikaĵoj, dum la efektiva ĉiutaga uzo de la dialekto malaperadas. Homoj parolantaj centprocente ĝin estas nun ege raraj, pli ofte oni aŭdas homojn en kies normfranca lingvaĵo intermiksiĝas '''spuroj''' de la pikarda.


== Listo de pikardlingvaj aŭtoroj ==
== Listo de pikardlingvaj aŭtoroj ==
* [[Alain Dawson]], esperantisto
* [[Camille Desrousseaux]]
* [[Camille Desrousseaux]]
* [[Henri Georges]]
* [[Henri Georges]]


[[Dosiero:Lingvoj de oïl (eo).svg|eta|dekstra|350px|{{centre|la [[Lingvoj de oïl]] en mapa prezento, la pikarda supre helverde}}]]
== Ekzemplo de Pikarda dialekto : ==


== Ekzemplo de Pikarda dialekto ==
=== PIKARDA ===
=== PIKARDA ===

Nou patois, ch'est l'manière qu'in dit nou contes<br />
Nou patois, ch'est l'manière qu'in dit nou contes<br />
Ch'est de l'façon-là qu'in parlot tout l'mont'.<br />
Ch'est de l'fachon-là qu'in parlot tout l'mont'.<br />
Ch'est l'langache ed'nou vieux, ed'nou z'aïeux<br />
Ch'est l'langache ed'nou vieux, ed'nou z'aïeux<br />
Et croïez-me, y a pas d'quoi n'n'ête honteux!<br />
Et croïez-meu, y a pas d'quoi n'n'ête honteux!<br />
........<br />
........<br />
Nou patois i cante comme el'vint d'ichi,<br />
Nou patois i cante comme el'vint d'ichi,<br />
Linio 28: Linio 28:
(aŭtoro: Guy Dubois)<br />
(aŭtoro: Guy Dubois)<br />


=== Prononchelpo: ===
=== Prononchelpo ===
nu patŭa, ŝe l'manjer' k'i~ di nu ko~t'<br />
nu patŭa, ŝe l'manjer' k'i~ di nu ko~t'<br />
ŝe de lfaso~ la ki~ parlo tu l'mo~t.<br />
ŝe de lfaŝo~ la ki~ parlo tu l'mo~t.<br />
E kroje mÖ, j'a pa dkŭa n'n'et' o~tö! <br />
E kroje mÖ, j'a pa dkŭa n'n'et' o~tö! <br />
....<br />
....<br />
Linio 41: Linio 41:


=== Franclingva traduko ===
=== Franclingva traduko ===

Notre patois, c'est la manière dont nous disons ce qu'on a à dire<br />
Notre patois, c'est la manière dont nous disons ce qu'on a à dire<br />
C'est de cette façon-là qu'on parlait nous tous.<br />
C'est de cette façon-là qu'on parlait nous tous.<br />
Linio 53: Linio 52:


=== Esperantlingva traduko ===
=== Esperantlingva traduko ===
Nia loklingvo, jen la maniero per kio ni diras niajn aferojn.<br />

Tiel parolis ni ĉiuj.<br />
Nia loklingvo, tio estas la maniero per kio ni diras niajn aferojn<br />
Jen la lingvaĵo de niaj maljunuloj, de niaj prauloj,<br />
Tiel ni parolis ĉiuj<br />
Tio estas la lingvoj de niaj maljunuloj, de niaj prauloj<br />
Kaj kredu min, ne indas honti pri tio!<br />
Kaj kredu min, ne indas honti pri tio!<br />
..........<br />
..........<br />
Nia loklingvo kantas tiel, kiel la ĉi-loka vento,<br />
Nia loklingvo kantas tiel kiel la ĉi-loka vento,<br />
Kaj tio kompreniĝas nur kun amikoj.<br />
Kaj tio kompreniĝas nur kun amikoj.<br />
Ni parolis ĝin jam dum la lernejpaŭzo<br />
Ni parolis ĝin jam dum la lernejpaŭzo<br />
Por spiti la instruiston kaj liajn punojn.<br />
Por spiti la instruiston kaj liajn punojn.<br />


== Bildoj ==
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
[[Dosiero:Langues de la France1.gif|thumb|left|180px]]
* [http://pcd.wikipedia.org/wiki/Accueul pcd.wikipedia - Vikipedio en la pikarda]
* [http://lanchron.dyadel.net/home-esp.htm TTT-ejo "ŝ'lanŝron"] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20040215001326/http://lanchron.dyadel.net/home-esp.htm |date=2004-02-15 }} (enkonduko Esperantlingve)
* [http://www.lexilogos.com/picard_langue_dictionnaires.htm ''Dictionnaire picard'']: "Pikarda vortaro", hejmpaĝo pri la pikarda lingvo.
* {{Retarkivo|2008|http://chtimipicard.free.fr/rubrique.php3?id_rubrique{{=}}4 TTT-ejo en la pikarda}}


== Ekstera Ligo ==
=== Sonekzemploj ===
::http://ches.diseux.free.fr/sons/d85.mp3 (ne trovebla)
* '''Vikipedio Picard [[:incubator:Wp/pcd/Accueul]]'''
::{{Retarkivo|2010|http://ches.diseux.free.fr/diri/dir85.htm ches.diseux.free.fr/diri/dir85.htm}}
* [http://lanchron.dyadel.net/home-esp.htm TTT-ejo "ŝ'lanŝron"] (enkonduko Esperantlingve)
::''Centre de Ressources pour la Description de l'Oral'' (CRDO) ( http://www.language-archives.org/language/pcd {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110811103713/http://www.language-archives.org/language/pcd |date=2011-08-11 }} )
* ''[http://www.lexilogos.com/picard_langue_dictionnaires.htm Dictionnaire picard]'' : "Pikarda vortaro", hejmpaĝo pri la pikarda lingvo.
* [http://www.picard.free.fr/lgpic/geo.htm Mapo de la pikardparolantaro]
* [http://chtimipicard.free.fr/rubrique.php3?id_rubrique=4 TTT-ejo en la pikarda]


[[Kategorio:Hindeŭropa lingvaro]]
[[Kategorio:Pikardio]]
[[Kategorio:Latinida lingvaro]]
[[Kategorio:Franca lingvo]]
[[Kategorio:Franca lingvo]]
[[Kategorio:Francaj dialektoj]]
[[Kategorio:Lingvoj de Francio]]
[[Kategorio:Lingvoj de Belgio]]

[[af:Pikardies]]
[[als:Pikardische Sprache]]
[[an:Idioma picardo]]
[[bg:Пикардски език]]
[[br:Pikardeg]]
[[ca:Picard]]
[[de:Picardische Sprache]]
[[en:Picard language]]
[[es:Picardo]]
[[eu:Pikardiera]]
[[fr:Picard]]
[[frp:Pecârd]]
[[gl:Lingua picarda]]
[[gv:Picardish]]
[[hr:Pikardijski jezik]]
[[it:Lingua piccarda]]
[[ja:ピカルディ語]]
[[ksh:Pikardesch (Shprooch)]]
[[li:Picardisch]]
[[lmo:Lingua piccarda]]
[[nds:Picardsch]]
[[nl:Picardisch]]
[[no:Pikardisk]]
[[nrm:Picard]]
[[oc:Picard]]
[[pcd:Picard]]
[[pl:Język pikardyjski]]
[[pt:Língua picarda]]
[[ro:Limba picardă]]
[[ru:Пикардский язык]]
[[sv:Pikardiska]]
[[tr:Picard dili]]
[[uk:Пікардійська мова]]
[[vls:Picardisch]]
[[wa:Picård]]

Kiel registrite je 11:58, 28 jan. 2024

Pikarda franca dialekto
Areo kie estas parolata la pikarda
Areo kie estas parolata la pikarda
lingvo • moderna lingvo • superdialekto
Lingvoj de oïl
Parolantoj 700 000
Skribo latina alfabeto
Lingva statuso 4 severe endanĝerigita
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-1 sen valoro
  ISO 639-3 pcd
  Glottolog pica1241
Angla nomo Picard
Franca nomo picard
vdr

La Pikarda dialekto de la franca lingvo (kelkfoje nun nomata "chtimi") estis parolata (kaj nun iomete plu restas kiel nuraj spuroj) en la regiono Pikardio, la departementoj Nord, Pas-de-Calais, Somme, parto de Oise kaj Aisne kaj eĉ parteto de Seine-Maritime kaj ankaŭ malgranda parto de Belgio ĉirkaŭ Tournai.
Dum la mezepoko, la pikarda posedis, kiel aliaj francaj dialektoj, literaturon uzitan ĉefe de Adam de la Halle kaj Conon de Béthune .

Dum la 19-a jarcento kelkaj aŭtoroj provis revivigi la dialekton, kiu estis nura popola idiomo, kiel beletran lingvon, pere de kanzonoj, poemoj, rakontoj, treatraĵetoj. Tiu ĉi emo ne tute malaperis en la 20-a jarcento, sed iĝas malpli kaj malpli, ĝenerale reduktita al komikaĵoj, dum la efektiva ĉiutaga uzo de la dialekto malaperadas. Homoj parolantaj centprocente ĝin estas nun ege raraj, pli ofte oni aŭdas homojn en kies normfranca lingvaĵo intermiksiĝas spuroj de la pikarda.

Listo de pikardlingvaj aŭtoroj

la Lingvoj de oïl en mapa prezento, la pikarda supre helverde

Ekzemplo de Pikarda dialekto

PIKARDA

Nou patois, ch'est l'manière qu'in dit nou contes
Ch'est de l'fachon-là qu'in parlot tout l'mont'.
Ch'est l'langache ed'nou vieux, ed'nou z'aïeux
Et croïez-meu, y a pas d'quoi n'n'ête honteux!
........
Nou patois i cante comme el'vint d'ichi,
Et chà ne s'comprind qu'avec des amis.
In l'parlot déjà à l'récréation
Pou faire bisquer ch'clerc et ses punitions.

(aŭtoro: Guy Dubois)

Prononchelpo

nu patŭa, ŝe l'manjer' k'i~ di nu ko~t'
ŝe de lfaŝo~ la ki~ parlo tu l'mo~t.
E kroje mÖ, j'a pa dkŭa n'n'et' o~tö!
....
nu patŭa i ka~t' kom el vi~ d'iŝi,
e ŝa nÖ skompri~ k'avek de zami
I~ l'parlot deĵa à l'rekreasio~
Pu fer biske ŝkler e se punisio~.
)

NB: ~ montras nazan vokalon

Franclingva traduko

Notre patois, c'est la manière dont nous disons ce qu'on a à dire
C'est de cette façon-là qu'on parlait nous tous.
C'est la langue de nos vieux, de nos aïeux
Et croyez-moi, il n'y a pas de quoi en être honteux!
......
Notre patois il chante comme le vent d'ici,
Et ça ne se comprend qu'avec des amis.
On le parlait déjà à la récréation
Pour faire bisquer le maître et ses punitions.

Esperantlingva traduko

Nia loklingvo, jen la maniero per kio ni diras niajn aferojn.
Tiel parolis ni ĉiuj.
Jen la lingvaĵo de niaj maljunuloj, de niaj prauloj,
Kaj kredu min, ne indas honti pri tio!
..........
Nia loklingvo kantas tiel kiel la ĉi-loka vento,
Kaj tio kompreniĝas nur kun amikoj.
Ni parolis ĝin jam dum la lernejpaŭzo
Por spiti la instruiston kaj liajn punojn.

Eksteraj ligiloj

Sonekzemploj

http://ches.diseux.free.fr/sons/d85.mp3 (ne trovebla)
ches.diseux.free.fr/diri/dir85.htm (el Retarkivo 2010)
Centre de Ressources pour la Description de l'Oral (CRDO) ( http://www.language-archives.org/language/pcd Arkivigite je 2011-08-11 per la retarkivo Wayback Machine )