(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πύλη:Ιστορία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Λάθος χώρος, να προστεθούν σε λήμμα
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: μεγάλη προσθήκη
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
Ελληνοαμερικανοί
<!-- This portal was created using subst:box portal skeleton| topic=Ιστορία| -->
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ελληνοαμερικανοί
Συνολικός πληθυσμός
1.390.439 — 3.000.000[1]
0,5%-1% του πληθυσμού των ΗΠΑ
Γλώσσες
Ελληνικά, Αγγλικά
Θρησκεία
κυρίως Χριστιανοί Ορθόδοξοι
Ελληνοαμερικανοί ονομάζονται οι πολίτες των ΗΠΑ, οι οποίοι έχουν ελληνική καταγωγή. Σύμφωνα με επίσημους αμερικανικούς υπολογισμούς το 2000 ζούσαν στις ΗΠΑ 1.153.295 άτομα ελληνικής καταγωγής. Σύμφωνα με τους ίδιους υπολογισμούς, 365.435 από αυτά τα άτομα μιλούσαν ελληνικά στο σπίτι τους. Κατά το State Department το 2005 3.000.000 περίπου κάτοικοι των ΗΠΑ ανέφεραν ότι έχουν ελληνική καταγωγή.
Μεγάλος αριθμός Ελληνοαμερικανών υπάρχει στη Νέα Υόρκη, κυρίως στην Αστόρια, στη συνοικία Κουίνς. Επίσης, αρκετοί κατοικούν στις πόλεις Ντιτρόιτ, Βοστόνη, Κλίβελαντ και Σικάγο. Μεγάλη ελληνοαμερικανική κοινότητα υπάρχει ακόμη στο Τάρπον Σπρινγκς της Φλόριντα.
Πίνακας περιεχομένων [Απόκρυψη]
1 Ιστορικά στοιχεία
1.1 Οι πρώτοι Έλληνες στην Αμερική
1.2 Οι πρώτες ελληνικές κοινότητες
1.3 Συνθήκες για μόνιμη εγκατάσταση
1.4 Μεταπολεμική περίοδος
2 Ελληνοαμερικανικές Οργανώσεις
3 Διάσημοι Ελληνοαμερικανοί
3.1 Επιστήμες
3.2 Λογοτεχνία
3.3 Τέχνη
3.4 Αθλητισμός
3.5 Πολιτική
3.6 Κινηματογράφος
4 Παραπομπές
5 Πηγές
6 Δείτε Επίσης
7 Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι πρώτοι Έλληνες στην Αμερική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Έλληνες επιβιβάζονται σε βάρκες για να μεταβούν σε υπερωκεάνειο που θα τους μεταφέρει στις ΗΠΑ (Πάτρα, 1910).
{{/box-header|Πύλη Ιστορία|Πύλη:Ιστορία/Ιστορία/Εισαγωγή|}}
Ο πρώτος Έλληνας που είναι γνωστό ότι έφτασε στο έδαφος των σημερινών ΗΠΑ ήταν ένας άνδρας που ονομαζόταν Δον Τεόντορο (Don Teodoro).[2] Αποβιβάστηκε στη Φλόριντα το 1528 με την εξερευνητική αποστολή του Ισπανού Panfilio Narváez και πέθανε εκεί, όπως οι περισσότεροι από τους συντρόφους του.
{{Πύλη:Ιστορία/Εισαγωγή}}
Το 1592 ο Έλληνας καπετάνιος από την Κεφαλονιά Ιωάννης Φωκάς (ή κατ' άλλους Απόστολος Βαλεριανός), ο οποίος υπηρετούσε το ισπανικό στέμμα και γι' αυτό έμεινε γνωστός στην ιστορία ως Χουάν ντε Φούκα, έπλευσε κατά μήκος των ακτών του Ειρηνικού αναζητώντας το βόρειο πέρασμα που συνέδεε τον Ειρηνικό με τον Ατλαντικό ωκεανό. Το πέρασμα αυτό δεν το βρήκε, άλλωστε είναι δυσπρόσιτο αφού είναι σχεδόν μόνιμα παγωμένο, αλλά ανακάλυψε ένα θαλάσσιο δίαυλο στα σημερινά διεθνή σύνορα των ΗΠΑ με τον Καναδά, ο οποίος αργότερα πήρε το όνομά του: «Πορθμός Χουάν ντε Φούκα».
{{/box-footer|}}
Το 1764 έφτασε στη Ρωσική τότε, Αλάσκα ο Μακεδόνας γουνέμπορος και θαλασσοπόρος Ευστράτιος Ντελάρωφ, ο οποίος πραγματοποίησε σειρά εξερευνήσεων στη χερσόνησο για λογαριασμό Ρωσικών εταιρειών γουναρικών. Πολλά τοπωνύμία φέρουν έκτοτε το όνομά του, όπως το εγκαταλελειμμένο σήμερα, λιμάνι Γκρέκο-Ντελαρόφσκογιε που ίδρυσε ο ίδιος στη νήσο Ούγγα, ο κόλπος Ντελάρωφ στην ίδια νήσο, καθώς και οι Νήσοι Ντελάρωφ, συστάδα των Αλεούτιων νήσων.
Το 1768 περίπου 500 Έλληνες κυρίως από τη Σμύρνη, την Κρήτη και τη Μάνη μαζί με Ιταλούς, Κορσικανούς και Μινορκανούς εγκαταστάθηκαν και δημιούργησαν τη Νέα Σμύρνη στη Φλόριντα υπό την καθοδήγηση του Άντριου Τέρνμπολ (Andrew Turnball) και της γυναίκας του, Μαρίας Ρουμπίνη. Η αποικία δεν ήταν επιτυχής, αφού πολλοί από τους αποίκους ασθένησαν και απεβίωσαν, και στις 17 Ιουλίου 1777 εγκαταλείφθηκε επίσημα. Πολλοί από τους αποίκους μεταφέρθηκαν ή είχαν ήδη μετοικήσει στον γειτονικό Άγιο Αυγουστίνο.[2][3]. Πάντως εκεί σώζεται το πρώτο ξύλινο σχολείο των ΗΠΑ, το οποίο δημιούργησε στις αρχές του 19ου αιώνα ο Ιωάννης Γιαννόπουλος από τη Μάνη, απόγονος των πρώτων αποίκων.
Οι πρώτες ελληνικές κοινότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετανάστευση Ελλήνων προς τις ΗΠΑ[4]
Περίοδος Μέση ετήσια
μετανάστευση Σύνολο
1873–1899 500 15.000
1900–1917 25.000 450.000
1918–1924 10.000 70.000
1925–1945 1.300 30.000
1945–1965 4.000 75.000
1966–1979 11.000 160.000
1980–2004 2.000 35.000
Η συστηματική μετανάστευση Ελλήνων προς τις ΗΠΑ άρχισε κατά το β΄ μισό του 19ου αι. Την εποχή εκείνη, οι Έλληνες εισέρχονταν στις ΗΠΑ ως «Λεβαντίνοι» (αγγλ. Levantines), επειδή προέρχονταν από τη Μικρά Ασία και από ελληνικά νησιά που ανήκαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Μέχρι το 1880, οι Έλληνες μετανάστες στις ΗΠΑ δεν ξεπερνούσαν τις 2.000[5]. Η πρώτη αξιοσημείωτη Ελληνική κοινότητα δημιουργήθηκε στη Νέα Ορλεάνη της Λουιζιάνα τη δεκαετία του 1850. Γύρω στα 1866 η κοινότητα ήταν πολυάριθμη ώστε να συσταθεί Ελληνικό προξενείο και να ιδρυθεί η πρώτη ελληνορθόδοξη εκκλησία στις ΗΠΑ. Οι πρώτοι Έλληνες μετανάστες εγκαταστάθηκαν σε μεγάλα αστικά και βιομηχανικά κέντρα, όπου έβρισκαν εύκολα εργασία. Στη συντριπτική τους πλειονότητα άνδρες, εργάστηκαν σε μεταλλεία και στη διάνοιξη του αμερικανικού σιδηροδρομικού δικτύου. Έλληνες συμμετείχαν σε μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις που συντάραξαν τις ΗΠΑ στις αρχές του 20ού αι. Μάλιστα, ο Έλληνας συνδικαλιστής Λούης Τίκας, που δολοφονήθηκε στο Κολοράντο το 1914 κατά τη διάρκεια μεγάλης απεργίας ανθρακωρύχων, θεωρείται ένας από τους μάρτυρες του εργατικού κινήματος στις ΗΠΑ.
Στα 1890 ζούσαν στις ΗΠΑ περίπου 15.000 Έλληνες. Τη δεκαετία του 1890 η μετανάστευση αυξήθηκε, κυρίως λόγω των πολλών οικονομικών ευκαιριών που υπήρχαν στις ΗΠΑ, λόγω των δυσκολιών που αντιμετώπιζαν οι χριστιανοί στο Οθωμανικό κράτος και αργότερα λόγω των βαλκανικών πολέμων και του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Από το 1890 ως το 1917 έφτασαν στις ΗΠΑ 450.000 Έλληνες μετανάστες κι άλλοι 70.000 από το 1918 ως το 1924. Οι περισσότεροι εργάζονταν στις πόλεις των βορειοανατολικών ΗΠΑ και λιγότεροι ως εργάτες στο σιδηρόδρομο και στα μεταλλεία των δυτικών ΗΠΑ.
Το 1900 οι αμερικανικές αρχές κατήργησαν τους περιορισμούς (αγγλ., quota) στην είσοδο Ελλήνων μεταναστών. Έτσι ο αριθμός τους αυξήθηκε εντυπωσιακά. Σε μεγάλα αστικά κέντρα των ΗΠΑ δημιουργήθηκαν ελληνικές γειτονιές. Μικρές ελληνικές επιχειρήσεις — κυρίως εστιατόρια και καφενεία, αλλά και παντοπωλεία, κ.ά. — άρχισαν να εμφανίζονται παντού. Η ομογένεια άρχισε να οργανώνεται σε ελληνορθόδοξες ενορίες, εθνικοτοπικούς συλλόγους και άλλες οργανώσεις. Το 1915 εμφανίστηκε στη Νέα Υόρκη η ελληνική εφημερίδα Εθνικός Κήρυξ, η οποία εξακολουθεί ακόμα να κυκλοφορεί, και το 1922 δημιουργήθηκε η μεγαλύτερη και μακροβιότερη ελληνική οργάνωση ΑΧΕΠΑ (AHEPA: American Hellenic Educational and Progressive Association).
Συνθήκες για μόνιμη εγκατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Έλληνες μετανάστες παρελαύνουν στη Νέα Υόρκη κατά την εθνική γιορτή των ΗΠΑ (4 Ιουλίου). Φωτογραφία του 1910 με 1915.
<div style="float:left; width:60%;"> <!-- This width add to the the margin below to equal 100%-->
Οι Έλληνες μετανάστες εκείνη την εποχή ήταν κατά 90% άντρες, σε αντίθεση με τους Ιταλούς και Ιρλανδούς που οι άνδρες μετανάστες ήταν 50-60%. Πολλοί Έλληνες προσδοκούσαν να εργαστούν και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους με κάποιο κεφάλαιο ώστε να ενισχύσουν την οικογένειά τους. Όμως, δυο παράγοντες άλλαξαν τα δεδομένα και τις προσδοκίες αυτές:

Η απώλεια των πατρογονικών εδαφών. Το 1913, με το τέλος των βαλκανικών πολέμων οι τόποι καταγωγής 60.000 Ελληνοαμερικανών βρέθηκαν υπό βουλγαρική κυριαρχία. Επίσης, το 1923 οι πατρίδες 250.000 Ελλήνων των ΗΠΑ παρέμειναν υπό τουρκική κυριαρχία και οι ομοεθνείς τους αναγκάστηκαν να τις εγκαταλείψουν είτε λόγω διωγμών είτε έπειτα από την αναγκαστική ανταλλαγή πληθυσμών που επέβαλε η Συνθήκη της Λωζάνης. Έτσι, εκ των πραγμάτων οι Ελληνοαμερικανοί αυτοί έχασαν το δικαίωμα να επιστρέψουν.
{{/box-header|Επιλεγμένο λήμμα|Πύλη:Ιστορία/Επιλεγμένο λήμμα|}}
Το 1870 έφτασε στη Nέα Υόρκη ο Αδελφός της μητέρας του παππού μου ΚΟNCTA με το πλοίο ΑΜΕRICANA ερχόμενος απο Νάπολη ιταλίας, Ελληνας ΄ράφτης τότε στο επάγγελμα κατόπιν πολύ μεγάλης φτώχειας που έπεσε μετά την Ανεξάρτησία της Ελλάδας στα 1821 με 1923 λόγο των πολλών πολέμων απο τους Τούρκους και αποβιβάσθηκε στούς λιμένες της Νέας γής για να ζήσει απο κοντά το Αμερικανικό όνειρο της Αμερικανικής γής της Επαγγελίας για κάθε Ελληνα μετανάστη μεταξύ των ετών του 1800 και 1924
{{Πύλη:Ιστορία/Επιλεγμένο λήμμα}}
Καθώς δημιούργησε μεγάλο μαγαζί με εμπόριο υφασμάτων στη Νέα Υόρκη, αποκομίζοντας πολλά χρήματα απο τη δουλείά του.
{{/box-footer|}}
Το 1896 γεννιέται στη Ελλάδα, ο πατέρας της μητέρας του KONCTA από μία μικρή φτωχή τάξη Αγροτών γής και με πολυμελή οικογένεια. Μεγαλώνει και πάει σχολείο και με φτωχά μέσα μαθαίνει τα γράμματα, αργότερα αναλαμβάνει να κάνει το επάγγελμα

του βοσκού. Μετά τον πόλεμο Ελλάδας Τουρκίας του 1890 πέφτει μεγάλη πείνα στήν Ελλάδα και τον περιμένει στη πόρτα του η εξαθλιώση του στά μεταπολεμικάχρόνια της ελλάδας και βλέποντας να έρχονται οι Ελληνικοί Βαλκανικοί πόλεμοι του 1912-1913 γράφει γράμμα στο θείο του έμπορο υφασμάτων στην Νέα Υόρκη, να του στείλει 200 δολλάρια το 1913 για το ταξίδι στην Νέα Υόρκη (50 δολλάρια για το ταξίδι και τα
{{/box-header|Επιλεγμένη εικόνα|Πύλη:Ιστορία/Επιλεγμένη εικόνα|}}
Υπολοιπα για την Visa US καθώς και για τά πρώτα 'εξωδα στη Νέα Υόρκη). Πράγματι έχοντας έτοιμα τά χαρτιά του για το ταξίδι του στο Αμερικανικό Όνειρο- Όντας σαλπάρει το 1914 με το πλοίο Θεμιστοκλής απο Αθήνα με κατεύθυνση την νήσο Εllis της Νέα Υόρκης.
{{Πύλη:Ιστορία/Επιλεγμένη εικόνα}}
Το ταξίδι είναι κουραστικό μέσα σε ένα πλήθος μεταναστών, και υπάρχει αβεβαιότητα για το αν φθάσουν ζωντανοί στη Νέα Υόρκη ή θα βουλιάξει στην Θάλασσα. Μετά απο 3 Εβδομάδες ταξίδι το πλοίο μπαίνει στην νήσο Ellis στο κόλπο της Νέας Υόρκης και η σφυρίχτα του πλοίου ειδοποιεί στον γαλλάζιο ουρανό της Νέας Υόρκης, να ετοιμαστούν οι ελεγκτές των Υπηρεσιών Μεταναστευσης ότι ο παππούς KONCTA εισέρχεται εντός των εδαφών των Ηνωμένων Πολιτειών. Το πλοίο αποβιβάζει τους Eπιβάτες μελλοντικούς Αμερικανούς πολίτες για το μέλλον της Αμερικής.
{{/box-footer|}}
Πράγματι περνά όλους τους ιατρικούς ελέγχους των αμερικανών εποπτων Υγείας (αν και ήταν ταλαιπωρημένος απο την πείνα στην Ελλάδα)παίρνει την πολυπόθητη σφραγίδα πράσινη ΟΚY της Αμερικανικής Υπηκοώτητας.Εκεί στο λιμάνι Ellis NYC τον παραλαμβάνει ο θείος του ο οποίος το παίρνει στο μαγαζί του για προσωρινή εργασία αλλά η δουλειά δεν του αρέσει καθόλου με το εμπόριο υφασμάτων, και μετά απο πολύ σκέψη πίανει δουλειά ως εργάτης στις γέφυρες του ποταμού Χάντσον της Nέας Υόρκης, Μεταξύ των ετών 1914-1922 αυτός ο πεινασμένος 'Ελληνας έγινε ένας πλούσιος Αμερικανός πολίτης, με ένα αξιόλογο κομπόδεμα 25.000 δολλαρίων για την εποχή εκείνη, απο τις δουλειές του στίς κατασκευή γεφυρών στα ποτάμια της Νέας Υόρκης.

Το 1922 αποφασίζει να εγκαταλήψει τη Αμερική έχοντας πολλά χρήματα στη τσέπη του, για να ζήσει την υπόλοιπη ζωή του και έκανε οικογένεια στην Ελλάδα (δυστυχώς μέρος των αμερικανικών χρημάτων του αυτών, τα έχασε γιατί χάθηκε η αξία τους λόγο της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα στα 1942 με 1944).Εδώ τελειώνει η Αμερικανική Ιστορία αυτού του φτωχού 'Ελληνα μετανάστη και αργότερα πλούσιου Αμερικανού πολίτη στην Αμερικανική Μεγαλούπολη της Νέας Υόρκης !!
{{/box-header|Γνωρίζατε ότι|Πύλη:Ιστορία/Γνωρίζατε ότι|}}
Το 1923 οι ΗΠΑ αναθεώρησαν τους κανόνες για την ευρωπαϊκή μετανάστευση. Έδωσαν το δικαίωμα στους μετανάστες να πάρουν την αμερικανική υπηκοότητα και να φέρουν στις ΗΠΑ τις οικογένειές τους για μόνιμη εγκατάσταση. Κατά την εικοσαετία 1925 ως 1945 έφτασαν γύρω στα 30.000 νέα άτομα από την Ελλάδα. Τα περισσότερα από αυτά ήταν πραγματικές ή εικονικές νύφες για ανύπαντρους Έλληνες άνδρες.
{{Πύλη:Ιστορία/Γνωρίζατε ότι}}
Μεταπολεμική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
{{/box-footer|}}
Μεγάλος αριθμός Ελλήνων άρχισε να έρχεται πάλι στις ΗΠΑ μετά το 1945. Αιτία ήταν οι οικονομικές καταστροφές που υπέστησαν από το Β' Παγκόσμιο πόλεμο και από τον Εμφύλιο Πόλεμο που ακολούθησε. Από το 1946 ως το 1982 μετανάστευσαν στις ΗΠΑ περίπου 211.000 Έλληνες. Οι μεταπολεμικοί μετανάστες δεν δέχτηκαν τόσες πολλές πιέσεις αφομοίωσης, όπως οι παλιότεροι. Έτσι ανανέωσαν την ελληνοαμερικανική ταυτότητα, ειδικότερα σε χώρους όπως τα ελληνόφωνα μέσα ενημέρωσης.

Με την πάροδο των χρόνων, η ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ άρχισε να ανέρχεται τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά. Από τη δεκαετία του 1960, πολλοί Ελληνοαμερικανοί της δεύτερης και τρίτης γενιάς άρχισαν να αναμειγνύονται και στην πολιτική ζωή της χώρας. Ο Σπύρο Άγκνιου (Αναγνωστόπουλος), ο Τζον Μπραδήμας, ο Μάικλ Δουκάκης, ο Πωλ Σαρμπάνης, ο Πωλ Τσόγκας, ο Τζωρτζ Στεφανόπουλος, ο Τζωρτζ Τένετ και ο Τζον Νεγκρεπόντε (Νεγρεπόντης) ανέβηκαν ψηλά στην αμερικανική πολιτική ζωή, αν και οι περισσότεροι από αυτούς απομακρύνθηκαν από την ελληνική ομογένεια.
{{/box-header|Είπαν για την ιστορία|Πύλη:Ιστορία/Είπαν για την ιστορία|}}
Άλλα άτομα ελληνικής καταγωγής, όπως ο γιατρός Γεώργιος Παπανικολάου, ο σκηνοθέτης Ελία (Ηλίας) Καζάν, ο πεζογράφος Τζέφφρυ Ευγενίδης, ο σκηνοθέτης Αλεξάντερ Πέιν (Παπαδόπουλος), η ηθοποιός Ολυμπία Δουκάκη, ο ηθοποιός Τέλλυ Σαβάλας, ο αρχιτέκτονας και επιστήμονας της Πληροφορικής Νίκολας Νεγκρεπόντε κ.ά., έγιναν πολύ γνωστά ονόματα στον χώρο των τεχνών και των επιστημών. Πολλοί Έλληνες καλλιτέχνες, όπως ο αρχιμουσικός Δημήτρης Μητρόπουλος, η υψίφωνος Μαρία Κάλλας, η ηθοποιός Έλλη Παππά κ.ά., εργάστηκαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα στις ΗΠΑ. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι πρώτες ηχογραφήσεις ελληνικής μουσικής έγιναν στις ΗΠΑ.
{{Πύλη:Ιστορία/Είπαν για την ιστορία}}
Μετά το 1981 και την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι αριθμοί των μεταναστών στις ΗΠΑ μειώθηκαν πολύ και υπολογίζονται στους 2.000 ετησίως. Όμως, υπάρχει μια ποιοτική διαφορά σε σχέση με τους παλιότερους, αφού οι περισσότεροι Έλληνες ή Ελληνίδες έρχονται πλέον στις ΗΠΑ όχι ως ανειδίκευτοι εργάτες ή ως νύφες αλλά για σπουδές και στη συνέχεια παραμένουν στη χώρα για να κάνουν ακαδημαϊκή καριέρα. Τα πιο πρόσφατα χρόνια η μετανάστευση έχει ελαχιστοποιηθεί. Αντιθέτως, υπάρχει αντίστροφη πορεία επιστροφής Ελληνοαμερικανών στην Ελλάδα. Το 1999 υπολογιζόταν ότι πάνω από 72.000 Αμερικανοί πολίτες ζουν στην Ελλάδα, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι Ελληνοαμερικανοί.
{{/box-footer|}}
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι Ελληνοαμερικανοί μετανάστες είναι ορθόδοξοι χριστιανοί αλλά υπάρχει μικρός αριθμός χριστιανών άλλων δογμάτων καθώς και Εβραίων σεφαραδιτών και ρωμανιωτών.

Αμερικανοί ελληνικής καταγωγής κατά πολιτεία (στοιχεία 2000)
</div>
Πολιτεία Άτομα

Νέα Υόρκη 160.000
<div style="float:right; width:39%"> <!-- This margin should be right of the above -->
Καλιφόρνια 125.000

Ιλλινόις 95.000
{{/box-header|Προσωπικότητες|Πύλη:Ιστορία/Προσωπικότητες|}}
Μασσαχουσέτη 78.000
{{Πύλη:Ιστορία/Προσωπικότητες}}
Φλόριντα 77.000
{{/box-footer|}}
Νιου Τζέρσεϊ 62.000

Πενσιλβάνια 57.000
{{/box-header|Κατηγορίες|Πύλη:Ιστορία/Κατηγορίες|}}
Οχάιο 51.000
{{Πύλη:Ιστορία/Κατηγορίες}}
Μίτσιγκαν 44.000
{{/box-footer|}}
Τέξας 32.000

Μέριλαντ 31.000
{{/box-header|Σχετικές πύλες|Πύλη:Ιστορία/Σχετικές πύλες|}}
Κονέκτικατ 28.000
{{Πύλη:Ιστορία/Σχετικές πύλες}}
Βιρτζίνια 26.000
{{/box-footer|}}
Σήμερα συχνά γίνεται λόγος για δύο με τρία εκατομμύρια Έλληνες ομογενείς στις ΗΠΑ[6], όμως αυτός ο αριθμός είναι υπερβολικός.

Απογραφικά στοιχεία έδειξαν ότι το 1990 στις ΗΠΑ κατοικούσαν περίπου 700.000 άτομα με ελληνική καταγωγή και από τους δύο γονείς και 400.000 άλλα άτομα με κάποια ρίζα ελληνική[4]. Το 2000 στις ΗΠΑ κατοικούσαν 1.153.300 άτομα με ελληνική καταγωγή από τον έναν ή και τους δύο γονείς. Δηλαδή, το 0,41% των Αμερικανών έχουν ρίζες ελληνικές[7]. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία του 2000, τα περισσότερα άτομα ελληνικής καταγωγής κατοικούν στις βορειοανατολικές πολιτείες, στην Καλιφόρνια και τη Φλόριντα.
{{/box-header|Τι μπορείτε να κάνετε|Πύλη:Ιστορία/Τι μπορείτε να κάνετε|}}
Ο αριθμός των Αμερικανών που μιλούν την ελληνική γλώσσα αποτελεί το 0,116% του πληθυσμού (στοιχεία 2005[8]). Αυτό σημαίνει πως μόνον 312.000 κάτοικοι των ΗΠΑ, ή το 27% των Αμερικανών ελληνικής καταγωγής μιλούν την ελληνική γλώσσα. Προφανώς, η διακοπή της εισροής νέων Ελλήνων μεταναστών και η αφομοίωση των νεότερων γενεών έχει ως συνέπεια τη σταδιακή εξαφάνιση του ελληνικού στοιχείου στις ΗΠΑ. Έρευνα του 1990 έδειξε επίσης ότι στις ΗΠΑ κατοικούν περίπου 550.000 ελληνορθόδοξοι, ενώ τα μέλη της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής στις ΗΠΑ ανέρχονται σε 400.000 άτομα περίπου.[4] Ακόμα και η οργάνωση AΧΕΠΑ έχει πλέον αποβάλει τον αποκλειστικά ελληνικό εθνικό χαρακτήρα και δέχεται ως μέλη άτομα οποιασδήποτε προέλευσης.
{{Πύλη:Ιστορία/Τι μπορείτε να κάνετε}}
Η ιστορία των Ελλήνων μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει κινήσει το ενδιαφέρον πολλών μελετητών, όπως η Ελένη Ζήση-Παπανικόλα (Helen Zeese-Papanikolas, 1917–2004), κ.ά. Σε πολλά αμερικανικά πανεπιστήμια υπάρχουν έδρες μελέτης του νεότερου ελληνισμού.
{{/box-footer|}}
Ελληνοαμερικανικές Οργανώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τις αρχές του 20ού αιώνα αναφέρονται ελληνοαμερικανικές οργανώσεις, όπως η «Παλλημνιακή Αδελφότητα Ν. Υόρκης ο Ήφαιστος» το 1906. Όμως, μεγάλος αριθμός οργανώσεων, συλλόγων και αδελφοτήτων δημιουργήθηκε μετά το 1920, οπότε επικράτησαν πιο ευνοϊκές συνθήκες.
</div>
Σήμερα δραστηριοποιούνται εκατοντάδες τοπικές, θρησκευτικές και επαγγελματικές ελληνοαμερικανικές οργανώσεις. Οι μεγαλύτερες και οι πιο αξιοσημείωτες είναι οι ακόλουθες:

Η ΑΧΕΠΑ: έτσι είναι πιο γνωστή η Ελληνοαμερικανική Εκπαιδευτική Προοδευτική Οργάνωση από τα αγγλικά αρχικά της: AHEPA (American Hellenic Educational Progressive Association). Είναι η μεγαλύτερη κοινοτική ελληνοαμερικανική οργάνωση. Ιδρύθηκε το 1922 στην Ατλάντα κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ανθελληνικών επιθέσεων από μέλη της Κου Κλουξ Κλαν. Έχει 18.000 μέλη.
</div>
Η Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής: αποτελεί τη θρησκευτική ομπρέλα της ελληνοαμερικανικής κοινότητας. Ιδρύθηκε το 1921 και ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Το Ελληνοαμερικανικό Ινστιτούτο» (American Hellenic Institute): πολιτικός όμιλος.
<div style="float:right; width:100%">
Το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ): οργάνωση που υποστηρίζεται από το ελληνικό κράτος και αποσκοπεί στη συσπείρωση των απανταχού Ελλήνων μεταναστών.
{{/box-header|Άλλες Πύλες|Πύλες|}}
Ο Οργανισμός «Παιδεία» - ΗΠΑ: οργανισμός που προωθεί την ελληνική εκπαίδευση και κουλτούρα στις ΗΠΑ, κυρίως στην πανεπιστημιακή κοινότητα.
{{Πύλες}}
Επίσης, υπάρχουν πολυάριθμα τοπικά σωματεία, στα συσπειρώνονται οι Έλληνες ανάλογα με τον τόπο καταγωγής τους, όπως: Παμμακεδονική Οργάνωση (Pan Macedonian Association), Πανηπειρωτική Ομοσπονδία (Panepirotic Federation), Πανκρητική Οργάνωση (Pan Cretan Association), Παμποντιακή Ομοσπονδία ΗΠΑ-Καναδά (Pan Pontian Federation of U.S.A-Canada) κλπ.
{{/box-footer|}}
Διάσημοι Ελληνοαμερικανοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια μικρή επιλογή από διάσημους Ελληνοαμερικανούς σε διάφορους τομείς αναφέρεται εδώ:
[[Κατηγορία:Πύλες που αφορούν την Ιστορία|*]]
Επιστήμες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νίκολας Νεγρεπόντε, μηχανικός λογισμικού, επιστήμονας υπολογιστών.
Λογοτεχνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τζέφρι Ευγενίδης, συγγραφέας.
Τέχνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μαρία Κάλλας, τραγουδίστρια όπερας.
Βασίλης Πολυδούρης, συνθέτης.
Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τζιμ Λόντος, παλαιστής.
Πιτ Σάμπρας, τενίστας.
Τζον Σιταράς, επαγγελματίας γυμναστής.
Αλέξης Λάλας, διεθνής ποδοσφαιριστής.
Νικ Καλάθης, μπασκετμπολίστας.
Κώστας Κουφός, μπασκετμπολίστας.
Μιλτ Πάππας, μπέιζμπολ.
Νικ Μαρκάκης, μπέιζμπολ.
Πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σπύρο Άγκνιου, πολιτικός αντιπρόεδρος ΗΠΑ.
Μάικλ Δουκάκης, πολιτικός.
Τζορτζ Στεφανόπουλος, πολιτικός, δημοσιογράφος.
Πολ Τσόγκας, πολιτικός.
Τζον Νεγρεπόντε, διπλωμάτης.
Σταύρος Κουτόβας, συνδικαλιστής.
Κινηματογράφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ελία Καζάν, σκηνοθέτης, συγγραφέας.
Σπύρος Σκούρας, κινηματογραφιστής.
Τζιμ Γιαννόπουλος, κινημοτογραφιστής.
Αλεξάντερ Πέιν, σκηνοθέτης.
Ντένης Ηλιάδης, σκηνοθέτης.
Τέλι Σαβάλας, ηθοποιός.
Ολυμπία Δουκάκη, ηθοποιός.
Τζορτζ Τσακίρης, ηθοποιός, χορευτής.
Τζένιφερ Άνιστον, ηθοποιός.
Μαρία Μενούνος, ηθοποιός.
Κορίνα Τσοπέη, ηθοποιός.
Ρίτα Γουίλσον, ηθοποιός.
Ζακ Γαλιφιανάκης, ηθοποιός.
Μελίνα Κανακαρίδη, ηθοποιός.
Τζον Κασσαβέτης, ηθοποιός.
Νία Βαρντάλος, ηθοποιός/κωμικός.
Τίνα Φέι, ηθοποιός/σεναριογράφος/κωμικός.
Theo James , ηθοποιός/τραγουδιστής.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Άλμα πάνω ↑ http://factfinder2.census.gov/faces/nav/jsf/pages/community_facts.xhtml#none
↑ Άλμα πάνω, στο: 2,0 2,1 Jurgens, σελ. 734
Άλμα πάνω ↑ Leonidas C. Polopolus, "A Brief History of Hellenism in Florida." (Ανακτήθηκε στις 26/5/2008.)
↑ Άλμα πάνω, στο: 4,0 4,1 4,2 Τσαρλς Μόσκος (Charles Moskos), «Οι Έλληνες της Αμερικής». Στον τόμο: Richard Clogg (επιμ.), Η ελληνική διασπορά στον 20ό αιώνα, μτφ. Μαρίνα Φράγκου. Εκδ. «Ελληνικά Γράμματα», Αθήνα 2004 (ISBN 960-406-774-5), σσ. 197–221.
Άλμα πάνω ↑ Helen Zeese Papanikolas, "Early Greek Immigrants", Utah Historical Quarterly, vol. 22, number 2. (Ανακτήθηκε στις 26/5/2008.)
Άλμα πάνω ↑ Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού, «Γενικά στοιχεία Διασποράς».[νεκρός σύνδεσμος] (Ανακτήθηκε στις 22/5/2008.)
Άλμα πάνω ↑ www.census.gov (Ανακτήθηκε στις 26/5/2008.)
Άλμα πάνω ↑ www.census.gov (Ανακτήθηκε στις 26/5/2008.)
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Jurgens, Jane (1999). «Greek Americans». Στο: Jeffrey Lehman, επιμ. Gale encyclopedia of multicultural America (2η έκδοση). Detroit: Gale Group. ISBN 0-7876-3986-9.
Δείτε Επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Ελληνοαμερικανοί
Έλληνες
Απόδημος Ελληνισμός
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Nuvola apps kaboodle.png Ρεπορτάζ για τους Έλληνες της Αστόρια (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Greek American της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Κατηγορίες: Απόδημος ΕλληνισμόςΕλληνοαμερικανοί

Έκδοση από την 20:14, 17 Ιουνίου 2017

Ελληνοαμερικανοί Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια Ελληνοαμερικανοί Συνολικός πληθυσμός 1.390.439 — 3.000.000[1] 0,5%-1% του πληθυσμού των ΗΠΑ Γλώσσες Ελληνικά, Αγγλικά Θρησκεία κυρίως Χριστιανοί Ορθόδοξοι Ελληνοαμερικανοί ονομάζονται οι πολίτες των ΗΠΑ, οι οποίοι έχουν ελληνική καταγωγή. Σύμφωνα με επίσημους αμερικανικούς υπολογισμούς το 2000 ζούσαν στις ΗΠΑ 1.153.295 άτομα ελληνικής καταγωγής. Σύμφωνα με τους ίδιους υπολογισμούς, 365.435 από αυτά τα άτομα μιλούσαν ελληνικά στο σπίτι τους. Κατά το State Department το 2005 3.000.000 περίπου κάτοικοι των ΗΠΑ ανέφεραν ότι έχουν ελληνική καταγωγή. Μεγάλος αριθμός Ελληνοαμερικανών υπάρχει στη Νέα Υόρκη, κυρίως στην Αστόρια, στη συνοικία Κουίνς. Επίσης, αρκετοί κατοικούν στις πόλεις Ντιτρόιτ, Βοστόνη, Κλίβελαντ και Σικάγο. Μεγάλη ελληνοαμερικανική κοινότητα υπάρχει ακόμη στο Τάρπον Σπρινγκς της Φλόριντα. Πίνακας περιεχομένων [Απόκρυψη] 1 Ιστορικά στοιχεία 1.1 Οι πρώτοι Έλληνες στην Αμερική 1.2 Οι πρώτες ελληνικές κοινότητες 1.3 Συνθήκες για μόνιμη εγκατάσταση 1.4 Μεταπολεμική περίοδος 2 Ελληνοαμερικανικές Οργανώσεις 3 Διάσημοι Ελληνοαμερικανοί 3.1 Επιστήμες 3.2 Λογοτεχνία 3.3 Τέχνη 3.4 Αθλητισμός 3.5 Πολιτική 3.6 Κινηματογράφος 4 Παραπομπές 5 Πηγές 6 Δείτε Επίσης 7 Εξωτερικοί σύνδεσμοι Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Οι πρώτοι Έλληνες στην Αμερική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έλληνες επιβιβάζονται σε βάρκες για να μεταβούν σε υπερωκεάνειο που θα τους μεταφέρει στις ΗΠΑ (Πάτρα, 1910). Ο πρώτος Έλληνας που είναι γνωστό ότι έφτασε στο έδαφος των σημερινών ΗΠΑ ήταν ένας άνδρας που ονομαζόταν Δον Τεόντορο (Don Teodoro).[2] Αποβιβάστηκε στη Φλόριντα το 1528 με την εξερευνητική αποστολή του Ισπανού Panfilio Narváez και πέθανε εκεί, όπως οι περισσότεροι από τους συντρόφους του. Το 1592 ο Έλληνας καπετάνιος από την Κεφαλονιά Ιωάννης Φωκάς (ή κατ' άλλους Απόστολος Βαλεριανός), ο οποίος υπηρετούσε το ισπανικό στέμμα και γι' αυτό έμεινε γνωστός στην ιστορία ως Χουάν ντε Φούκα, έπλευσε κατά μήκος των ακτών του Ειρηνικού αναζητώντας το βόρειο πέρασμα που συνέδεε τον Ειρηνικό με τον Ατλαντικό ωκεανό. Το πέρασμα αυτό δεν το βρήκε, άλλωστε είναι δυσπρόσιτο αφού είναι σχεδόν μόνιμα παγωμένο, αλλά ανακάλυψε ένα θαλάσσιο δίαυλο στα σημερινά διεθνή σύνορα των ΗΠΑ με τον Καναδά, ο οποίος αργότερα πήρε το όνομά του: «Πορθμός Χουάν ντε Φούκα». Το 1764 έφτασε στη Ρωσική τότε, Αλάσκα ο Μακεδόνας γουνέμπορος και θαλασσοπόρος Ευστράτιος Ντελάρωφ, ο οποίος πραγματοποίησε σειρά εξερευνήσεων στη χερσόνησο για λογαριασμό Ρωσικών εταιρειών γουναρικών. Πολλά τοπωνύμία φέρουν έκτοτε το όνομά του, όπως το εγκαταλελειμμένο σήμερα, λιμάνι Γκρέκο-Ντελαρόφσκογιε που ίδρυσε ο ίδιος στη νήσο Ούγγα, ο κόλπος Ντελάρωφ στην ίδια νήσο, καθώς και οι Νήσοι Ντελάρωφ, συστάδα των Αλεούτιων νήσων. Το 1768 περίπου 500 Έλληνες κυρίως από τη Σμύρνη, την Κρήτη και τη Μάνη μαζί με Ιταλούς, Κορσικανούς και Μινορκανούς εγκαταστάθηκαν και δημιούργησαν τη Νέα Σμύρνη στη Φλόριντα υπό την καθοδήγηση του Άντριου Τέρνμπολ (Andrew Turnball) και της γυναίκας του, Μαρίας Ρουμπίνη. Η αποικία δεν ήταν επιτυχής, αφού πολλοί από τους αποίκους ασθένησαν και απεβίωσαν, και στις 17 Ιουλίου 1777 εγκαταλείφθηκε επίσημα. Πολλοί από τους αποίκους μεταφέρθηκαν ή είχαν ήδη μετοικήσει στον γειτονικό Άγιο Αυγουστίνο.[2][3]. Πάντως εκεί σώζεται το πρώτο ξύλινο σχολείο των ΗΠΑ, το οποίο δημιούργησε στις αρχές του 19ου αιώνα ο Ιωάννης Γιαννόπουλος από τη Μάνη, απόγονος των πρώτων αποίκων. Οι πρώτες ελληνικές κοινότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Μετανάστευση Ελλήνων προς τις ΗΠΑ[4] Περίοδος Μέση ετήσια μετανάστευση Σύνολο 1873–1899 500 15.000 1900–1917 25.000 450.000 1918–1924 10.000 70.000 1925–1945 1.300 30.000 1945–1965 4.000 75.000 1966–1979 11.000 160.000 1980–2004 2.000 35.000 Η συστηματική μετανάστευση Ελλήνων προς τις ΗΠΑ άρχισε κατά το β΄ μισό του 19ου αι. Την εποχή εκείνη, οι Έλληνες εισέρχονταν στις ΗΠΑ ως «Λεβαντίνοι» (αγγλ. Levantines), επειδή προέρχονταν από τη Μικρά Ασία και από ελληνικά νησιά που ανήκαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Μέχρι το 1880, οι Έλληνες μετανάστες στις ΗΠΑ δεν ξεπερνούσαν τις 2.000[5]. Η πρώτη αξιοσημείωτη Ελληνική κοινότητα δημιουργήθηκε στη Νέα Ορλεάνη της Λουιζιάνα τη δεκαετία του 1850. Γύρω στα 1866 η κοινότητα ήταν πολυάριθμη ώστε να συσταθεί Ελληνικό προξενείο και να ιδρυθεί η πρώτη ελληνορθόδοξη εκκλησία στις ΗΠΑ. Οι πρώτοι Έλληνες μετανάστες εγκαταστάθηκαν σε μεγάλα αστικά και βιομηχανικά κέντρα, όπου έβρισκαν εύκολα εργασία. Στη συντριπτική τους πλειονότητα άνδρες, εργάστηκαν σε μεταλλεία και στη διάνοιξη του αμερικανικού σιδηροδρομικού δικτύου. Έλληνες συμμετείχαν σε μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις που συντάραξαν τις ΗΠΑ στις αρχές του 20ού αι. Μάλιστα, ο Έλληνας συνδικαλιστής Λούης Τίκας, που δολοφονήθηκε στο Κολοράντο το 1914 κατά τη διάρκεια μεγάλης απεργίας ανθρακωρύχων, θεωρείται ένας από τους μάρτυρες του εργατικού κινήματος στις ΗΠΑ. Στα 1890 ζούσαν στις ΗΠΑ περίπου 15.000 Έλληνες. Τη δεκαετία του 1890 η μετανάστευση αυξήθηκε, κυρίως λόγω των πολλών οικονομικών ευκαιριών που υπήρχαν στις ΗΠΑ, λόγω των δυσκολιών που αντιμετώπιζαν οι χριστιανοί στο Οθωμανικό κράτος και αργότερα λόγω των βαλκανικών πολέμων και του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Από το 1890 ως το 1917 έφτασαν στις ΗΠΑ 450.000 Έλληνες μετανάστες κι άλλοι 70.000 από το 1918 ως το 1924. Οι περισσότεροι εργάζονταν στις πόλεις των βορειοανατολικών ΗΠΑ και λιγότεροι ως εργάτες στο σιδηρόδρομο και στα μεταλλεία των δυτικών ΗΠΑ. Το 1900 οι αμερικανικές αρχές κατήργησαν τους περιορισμούς (αγγλ., quota) στην είσοδο Ελλήνων μεταναστών. Έτσι ο αριθμός τους αυξήθηκε εντυπωσιακά. Σε μεγάλα αστικά κέντρα των ΗΠΑ δημιουργήθηκαν ελληνικές γειτονιές. Μικρές ελληνικές επιχειρήσεις — κυρίως εστιατόρια και καφενεία, αλλά και παντοπωλεία, κ.ά. — άρχισαν να εμφανίζονται παντού. Η ομογένεια άρχισε να οργανώνεται σε ελληνορθόδοξες ενορίες, εθνικοτοπικούς συλλόγους και άλλες οργανώσεις. Το 1915 εμφανίστηκε στη Νέα Υόρκη η ελληνική εφημερίδα Εθνικός Κήρυξ, η οποία εξακολουθεί ακόμα να κυκλοφορεί, και το 1922 δημιουργήθηκε η μεγαλύτερη και μακροβιότερη ελληνική οργάνωση ΑΧΕΠΑ (AHEPA: American Hellenic Educational and Progressive Association). Συνθήκες για μόνιμη εγκατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έλληνες μετανάστες παρελαύνουν στη Νέα Υόρκη κατά την εθνική γιορτή των ΗΠΑ (4 Ιουλίου). Φωτογραφία του 1910 με 1915. Οι Έλληνες μετανάστες εκείνη την εποχή ήταν κατά 90% άντρες, σε αντίθεση με τους Ιταλούς και Ιρλανδούς που οι άνδρες μετανάστες ήταν 50-60%. Πολλοί Έλληνες προσδοκούσαν να εργαστούν και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους με κάποιο κεφάλαιο ώστε να ενισχύσουν την οικογένειά τους. Όμως, δυο παράγοντες άλλαξαν τα δεδομένα και τις προσδοκίες αυτές: Η απώλεια των πατρογονικών εδαφών. Το 1913, με το τέλος των βαλκανικών πολέμων οι τόποι καταγωγής 60.000 Ελληνοαμερικανών βρέθηκαν υπό βουλγαρική κυριαρχία. Επίσης, το 1923 οι πατρίδες 250.000 Ελλήνων των ΗΠΑ παρέμειναν υπό τουρκική κυριαρχία και οι ομοεθνείς τους αναγκάστηκαν να τις εγκαταλείψουν είτε λόγω διωγμών είτε έπειτα από την αναγκαστική ανταλλαγή πληθυσμών που επέβαλε η Συνθήκη της Λωζάνης. Έτσι, εκ των πραγμάτων οι Ελληνοαμερικανοί αυτοί έχασαν το δικαίωμα να επιστρέψουν. Το 1870 έφτασε στη Nέα Υόρκη ο Αδελφός της μητέρας του παππού μου ΚΟNCTA με το πλοίο ΑΜΕRICANA ερχόμενος απο Νάπολη ιταλίας, Ελληνας ΄ράφτης τότε στο επάγγελμα κατόπιν πολύ μεγάλης φτώχειας που έπεσε μετά την Ανεξάρτησία της Ελλάδας στα 1821 με 1923 λόγο των πολλών πολέμων απο τους Τούρκους και αποβιβάσθηκε στούς λιμένες της Νέας γής για να ζήσει απο κοντά το Αμερικανικό όνειρο της Αμερικανικής γής της Επαγγελίας για κάθε Ελληνα μετανάστη μεταξύ των ετών του 1800 και 1924 Καθώς δημιούργησε μεγάλο μαγαζί με εμπόριο υφασμάτων στη Νέα Υόρκη, αποκομίζοντας πολλά χρήματα απο τη δουλείά του. Το 1896 γεννιέται στη Ελλάδα, ο πατέρας της μητέρας του KONCTA από μία μικρή φτωχή τάξη Αγροτών γής και με πολυμελή οικογένεια. Μεγαλώνει και πάει σχολείο και με φτωχά μέσα μαθαίνει τα γράμματα, αργότερα αναλαμβάνει να κάνει το επάγγελμα του βοσκού. Μετά τον πόλεμο Ελλάδας Τουρκίας του 1890 πέφτει μεγάλη πείνα στήν Ελλάδα και τον περιμένει στη πόρτα του η εξαθλιώση του στά μεταπολεμικάχρόνια της ελλάδας και βλέποντας να έρχονται οι Ελληνικοί Βαλκανικοί πόλεμοι του 1912-1913 γράφει γράμμα στο θείο του έμπορο υφασμάτων στην Νέα Υόρκη, να του στείλει 200 δολλάρια το 1913 για το ταξίδι στην Νέα Υόρκη (50 δολλάρια για το ταξίδι και τα Υπολοιπα για την Visa US καθώς και για τά πρώτα 'εξωδα στη Νέα Υόρκη). Πράγματι έχοντας έτοιμα τά χαρτιά του για το ταξίδι του στο Αμερικανικό Όνειρο- Όντας σαλπάρει το 1914 με το πλοίο Θεμιστοκλής απο Αθήνα με κατεύθυνση την νήσο Εllis της Νέα Υόρκης. Το ταξίδι είναι κουραστικό μέσα σε ένα πλήθος μεταναστών, και υπάρχει αβεβαιότητα για το αν φθάσουν ζωντανοί στη Νέα Υόρκη ή θα βουλιάξει στην Θάλασσα. Μετά απο 3 Εβδομάδες ταξίδι το πλοίο μπαίνει στην νήσο Ellis στο κόλπο της Νέας Υόρκης και η σφυρίχτα του πλοίου ειδοποιεί στον γαλλάζιο ουρανό της Νέας Υόρκης, να ετοιμαστούν οι ελεγκτές των Υπηρεσιών Μεταναστευσης ότι ο παππούς KONCTA εισέρχεται εντός των εδαφών των Ηνωμένων Πολιτειών. Το πλοίο αποβιβάζει τους Eπιβάτες μελλοντικούς Αμερικανούς πολίτες για το μέλλον της Αμερικής. Πράγματι περνά όλους τους ιατρικούς ελέγχους των αμερικανών εποπτων Υγείας (αν και ήταν ταλαιπωρημένος απο την πείνα στην Ελλάδα)παίρνει την πολυπόθητη σφραγίδα πράσινη ΟΚY της Αμερικανικής Υπηκοώτητας.Εκεί στο λιμάνι Ellis NYC τον παραλαμβάνει ο θείος του ο οποίος το παίρνει στο μαγαζί του για προσωρινή εργασία αλλά η δουλειά δεν του αρέσει καθόλου με το εμπόριο υφασμάτων, και μετά απο πολύ σκέψη πίανει δουλειά ως εργάτης στις γέφυρες του ποταμού Χάντσον της Nέας Υόρκης, Μεταξύ των ετών 1914-1922 αυτός ο πεινασμένος 'Ελληνας έγινε ένας πλούσιος Αμερικανός πολίτης, με ένα αξιόλογο κομπόδεμα 25.000 δολλαρίων για την εποχή εκείνη, απο τις δουλειές του στίς κατασκευή γεφυρών στα ποτάμια της Νέας Υόρκης. Το 1922 αποφασίζει να εγκαταλήψει τη Αμερική έχοντας πολλά χρήματα στη τσέπη του, για να ζήσει την υπόλοιπη ζωή του και έκανε οικογένεια στην Ελλάδα (δυστυχώς μέρος των αμερικανικών χρημάτων του αυτών, τα έχασε γιατί χάθηκε η αξία τους λόγο της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα στα 1942 με 1944).Εδώ τελειώνει η Αμερικανική Ιστορία αυτού του φτωχού 'Ελληνα μετανάστη και αργότερα πλούσιου Αμερικανού πολίτη στην Αμερικανική Μεγαλούπολη της Νέας Υόρκης !! Το 1923 οι ΗΠΑ αναθεώρησαν τους κανόνες για την ευρωπαϊκή μετανάστευση. Έδωσαν το δικαίωμα στους μετανάστες να πάρουν την αμερικανική υπηκοότητα και να φέρουν στις ΗΠΑ τις οικογένειές τους για μόνιμη εγκατάσταση. Κατά την εικοσαετία 1925 ως 1945 έφτασαν γύρω στα 30.000 νέα άτομα από την Ελλάδα. Τα περισσότερα από αυτά ήταν πραγματικές ή εικονικές νύφες για ανύπαντρους Έλληνες άνδρες. Μεταπολεμική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Μεγάλος αριθμός Ελλήνων άρχισε να έρχεται πάλι στις ΗΠΑ μετά το 1945. Αιτία ήταν οι οικονομικές καταστροφές που υπέστησαν από το Β' Παγκόσμιο πόλεμο και από τον Εμφύλιο Πόλεμο που ακολούθησε. Από το 1946 ως το 1982 μετανάστευσαν στις ΗΠΑ περίπου 211.000 Έλληνες. Οι μεταπολεμικοί μετανάστες δεν δέχτηκαν τόσες πολλές πιέσεις αφομοίωσης, όπως οι παλιότεροι. Έτσι ανανέωσαν την ελληνοαμερικανική ταυτότητα, ειδικότερα σε χώρους όπως τα ελληνόφωνα μέσα ενημέρωσης. Με την πάροδο των χρόνων, η ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ άρχισε να ανέρχεται τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά. Από τη δεκαετία του 1960, πολλοί Ελληνοαμερικανοί της δεύτερης και τρίτης γενιάς άρχισαν να αναμειγνύονται και στην πολιτική ζωή της χώρας. Ο Σπύρο Άγκνιου (Αναγνωστόπουλος), ο Τζον Μπραδήμας, ο Μάικλ Δουκάκης, ο Πωλ Σαρμπάνης, ο Πωλ Τσόγκας, ο Τζωρτζ Στεφανόπουλος, ο Τζωρτζ Τένετ και ο Τζον Νεγκρεπόντε (Νεγρεπόντης) ανέβηκαν ψηλά στην αμερικανική πολιτική ζωή, αν και οι περισσότεροι από αυτούς απομακρύνθηκαν από την ελληνική ομογένεια. Άλλα άτομα ελληνικής καταγωγής, όπως ο γιατρός Γεώργιος Παπανικολάου, ο σκηνοθέτης Ελία (Ηλίας) Καζάν, ο πεζογράφος Τζέφφρυ Ευγενίδης, ο σκηνοθέτης Αλεξάντερ Πέιν (Παπαδόπουλος), η ηθοποιός Ολυμπία Δουκάκη, ο ηθοποιός Τέλλυ Σαβάλας, ο αρχιτέκτονας και επιστήμονας της Πληροφορικής Νίκολας Νεγκρεπόντε κ.ά., έγιναν πολύ γνωστά ονόματα στον χώρο των τεχνών και των επιστημών. Πολλοί Έλληνες καλλιτέχνες, όπως ο αρχιμουσικός Δημήτρης Μητρόπουλος, η υψίφωνος Μαρία Κάλλας, η ηθοποιός Έλλη Παππά κ.ά., εργάστηκαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα στις ΗΠΑ. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι πρώτες ηχογραφήσεις ελληνικής μουσικής έγιναν στις ΗΠΑ. Μετά το 1981 και την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι αριθμοί των μεταναστών στις ΗΠΑ μειώθηκαν πολύ και υπολογίζονται στους 2.000 ετησίως. Όμως, υπάρχει μια ποιοτική διαφορά σε σχέση με τους παλιότερους, αφού οι περισσότεροι Έλληνες ή Ελληνίδες έρχονται πλέον στις ΗΠΑ όχι ως ανειδίκευτοι εργάτες ή ως νύφες αλλά για σπουδές και στη συνέχεια παραμένουν στη χώρα για να κάνουν ακαδημαϊκή καριέρα. Τα πιο πρόσφατα χρόνια η μετανάστευση έχει ελαχιστοποιηθεί. Αντιθέτως, υπάρχει αντίστροφη πορεία επιστροφής Ελληνοαμερικανών στην Ελλάδα. Το 1999 υπολογιζόταν ότι πάνω από 72.000 Αμερικανοί πολίτες ζουν στην Ελλάδα, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι Ελληνοαμερικανοί. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι Ελληνοαμερικανοί μετανάστες είναι ορθόδοξοι χριστιανοί αλλά υπάρχει μικρός αριθμός χριστιανών άλλων δογμάτων καθώς και Εβραίων σεφαραδιτών και ρωμανιωτών. Αμερικανοί ελληνικής καταγωγής κατά πολιτεία (στοιχεία 2000) Πολιτεία Άτομα Νέα Υόρκη 160.000 Καλιφόρνια 125.000 Ιλλινόις 95.000 Μασσαχουσέτη 78.000 Φλόριντα 77.000 Νιου Τζέρσεϊ 62.000 Πενσιλβάνια 57.000 Οχάιο 51.000 Μίτσιγκαν 44.000 Τέξας 32.000 Μέριλαντ 31.000 Κονέκτικατ 28.000 Βιρτζίνια 26.000 Σήμερα συχνά γίνεται λόγος για δύο με τρία εκατομμύρια Έλληνες ομογενείς στις ΗΠΑ[6], όμως αυτός ο αριθμός είναι υπερβολικός. Απογραφικά στοιχεία έδειξαν ότι το 1990 στις ΗΠΑ κατοικούσαν περίπου 700.000 άτομα με ελληνική καταγωγή και από τους δύο γονείς και 400.000 άλλα άτομα με κάποια ρίζα ελληνική[4]. Το 2000 στις ΗΠΑ κατοικούσαν 1.153.300 άτομα με ελληνική καταγωγή από τον έναν ή και τους δύο γονείς. Δηλαδή, το 0,41% των Αμερικανών έχουν ρίζες ελληνικές[7]. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία του 2000, τα περισσότερα άτομα ελληνικής καταγωγής κατοικούν στις βορειοανατολικές πολιτείες, στην Καλιφόρνια και τη Φλόριντα. Ο αριθμός των Αμερικανών που μιλούν την ελληνική γλώσσα αποτελεί το 0,116% του πληθυσμού (στοιχεία 2005[8]). Αυτό σημαίνει πως μόνον 312.000 κάτοικοι των ΗΠΑ, ή το 27% των Αμερικανών ελληνικής καταγωγής μιλούν την ελληνική γλώσσα. Προφανώς, η διακοπή της εισροής νέων Ελλήνων μεταναστών και η αφομοίωση των νεότερων γενεών έχει ως συνέπεια τη σταδιακή εξαφάνιση του ελληνικού στοιχείου στις ΗΠΑ. Έρευνα του 1990 έδειξε επίσης ότι στις ΗΠΑ κατοικούν περίπου 550.000 ελληνορθόδοξοι, ενώ τα μέλη της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής στις ΗΠΑ ανέρχονται σε 400.000 άτομα περίπου.[4] Ακόμα και η οργάνωση AΧΕΠΑ έχει πλέον αποβάλει τον αποκλειστικά ελληνικό εθνικό χαρακτήρα και δέχεται ως μέλη άτομα οποιασδήποτε προέλευσης. Η ιστορία των Ελλήνων μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει κινήσει το ενδιαφέρον πολλών μελετητών, όπως η Ελένη Ζήση-Παπανικόλα (Helen Zeese-Papanikolas, 1917–2004), κ.ά. Σε πολλά αμερικανικά πανεπιστήμια υπάρχουν έδρες μελέτης του νεότερου ελληνισμού. Ελληνοαμερικανικές Οργανώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Από τις αρχές του 20ού αιώνα αναφέρονται ελληνοαμερικανικές οργανώσεις, όπως η «Παλλημνιακή Αδελφότητα Ν. Υόρκης ο Ήφαιστος» το 1906. Όμως, μεγάλος αριθμός οργανώσεων, συλλόγων και αδελφοτήτων δημιουργήθηκε μετά το 1920, οπότε επικράτησαν πιο ευνοϊκές συνθήκες. Σήμερα δραστηριοποιούνται εκατοντάδες τοπικές, θρησκευτικές και επαγγελματικές ελληνοαμερικανικές οργανώσεις. Οι μεγαλύτερες και οι πιο αξιοσημείωτες είναι οι ακόλουθες: Η ΑΧΕΠΑ: έτσι είναι πιο γνωστή η Ελληνοαμερικανική Εκπαιδευτική Προοδευτική Οργάνωση από τα αγγλικά αρχικά της: AHEPA (American Hellenic Educational Progressive Association). Είναι η μεγαλύτερη κοινοτική ελληνοαμερικανική οργάνωση. Ιδρύθηκε το 1922 στην Ατλάντα κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ανθελληνικών επιθέσεων από μέλη της Κου Κλουξ Κλαν. Έχει 18.000 μέλη. Η Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής: αποτελεί τη θρησκευτική ομπρέλα της ελληνοαμερικανικής κοινότητας. Ιδρύθηκε το 1921 και ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Το Ελληνοαμερικανικό Ινστιτούτο» (American Hellenic Institute): πολιτικός όμιλος. Το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ): οργάνωση που υποστηρίζεται από το ελληνικό κράτος και αποσκοπεί στη συσπείρωση των απανταχού Ελλήνων μεταναστών. Ο Οργανισμός «Παιδεία» - ΗΠΑ: οργανισμός που προωθεί την ελληνική εκπαίδευση και κουλτούρα στις ΗΠΑ, κυρίως στην πανεπιστημιακή κοινότητα. Επίσης, υπάρχουν πολυάριθμα τοπικά σωματεία, στα συσπειρώνονται οι Έλληνες ανάλογα με τον τόπο καταγωγής τους, όπως: Παμμακεδονική Οργάνωση (Pan Macedonian Association), Πανηπειρωτική Ομοσπονδία (Panepirotic Federation), Πανκρητική Οργάνωση (Pan Cretan Association), Παμποντιακή Ομοσπονδία ΗΠΑ-Καναδά (Pan Pontian Federation of U.S.A-Canada) κλπ. Διάσημοι Ελληνοαμερικανοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Μια μικρή επιλογή από διάσημους Ελληνοαμερικανούς σε διάφορους τομείς αναφέρεται εδώ: Επιστήμες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Νίκολας Νεγρεπόντε, μηχανικός λογισμικού, επιστήμονας υπολογιστών. Λογοτεχνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Τζέφρι Ευγενίδης, συγγραφέας. Τέχνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Μαρία Κάλλας, τραγουδίστρια όπερας. Βασίλης Πολυδούρης, συνθέτης. Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Τζιμ Λόντος, παλαιστής. Πιτ Σάμπρας, τενίστας. Τζον Σιταράς, επαγγελματίας γυμναστής. Αλέξης Λάλας, διεθνής ποδοσφαιριστής. Νικ Καλάθης, μπασκετμπολίστας. Κώστας Κουφός, μπασκετμπολίστας. Μιλτ Πάππας, μπέιζμπολ. Νικ Μαρκάκης, μπέιζμπολ. Πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Σπύρο Άγκνιου, πολιτικός αντιπρόεδρος ΗΠΑ. Μάικλ Δουκάκης, πολιτικός. Τζορτζ Στεφανόπουλος, πολιτικός, δημοσιογράφος. Πολ Τσόγκας, πολιτικός. Τζον Νεγρεπόντε, διπλωμάτης. Σταύρος Κουτόβας, συνδικαλιστής. Κινηματογράφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Ελία Καζάν, σκηνοθέτης, συγγραφέας. Σπύρος Σκούρας, κινηματογραφιστής. Τζιμ Γιαννόπουλος, κινημοτογραφιστής. Αλεξάντερ Πέιν, σκηνοθέτης. Ντένης Ηλιάδης, σκηνοθέτης. Τέλι Σαβάλας, ηθοποιός. Ολυμπία Δουκάκη, ηθοποιός. Τζορτζ Τσακίρης, ηθοποιός, χορευτής. Τζένιφερ Άνιστον, ηθοποιός. Μαρία Μενούνος, ηθοποιός. Κορίνα Τσοπέη, ηθοποιός. Ρίτα Γουίλσον, ηθοποιός. Ζακ Γαλιφιανάκης, ηθοποιός. Μελίνα Κανακαρίδη, ηθοποιός. Τζον Κασσαβέτης, ηθοποιός. Νία Βαρντάλος, ηθοποιός/κωμικός. Τίνα Φέι, ηθοποιός/σεναριογράφος/κωμικός. Theo James , ηθοποιός/τραγουδιστής. Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Άλμα πάνω ↑ http://factfinder2.census.gov/faces/nav/jsf/pages/community_facts.xhtml#none ↑ Άλμα πάνω, στο: 2,0 2,1 Jurgens, σελ. 734 Άλμα πάνω ↑ Leonidas C. Polopolus, "A Brief History of Hellenism in Florida." (Ανακτήθηκε στις 26/5/2008.) ↑ Άλμα πάνω, στο: 4,0 4,1 4,2 Τσαρλς Μόσκος (Charles Moskos), «Οι Έλληνες της Αμερικής». Στον τόμο: Richard Clogg (επιμ.), Η ελληνική διασπορά στον 20ό αιώνα, μτφ. Μαρίνα Φράγκου. Εκδ. «Ελληνικά Γράμματα», Αθήνα 2004 (ISBN 960-406-774-5), σσ. 197–221. Άλμα πάνω ↑ Helen Zeese Papanikolas, "Early Greek Immigrants", Utah Historical Quarterly, vol. 22, number 2. (Ανακτήθηκε στις 26/5/2008.) Άλμα πάνω ↑ Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού, «Γενικά στοιχεία Διασποράς».[νεκρός σύνδεσμος] (Ανακτήθηκε στις 22/5/2008.) Άλμα πάνω ↑ www.census.gov (Ανακτήθηκε στις 26/5/2008.) Άλμα πάνω ↑ www.census.gov (Ανακτήθηκε στις 26/5/2008.) Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Jurgens, Jane (1999). «Greek Americans». Στο: Jeffrey Lehman, επιμ. Gale encyclopedia of multicultural America (2η έκδοση). Detroit: Gale Group. ISBN 0-7876-3986-9. Δείτε Επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Commons logo Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα Ελληνοαμερικανοί Έλληνες Απόδημος Ελληνισμός Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Nuvola apps kaboodle.png Ρεπορτάζ για τους Έλληνες της Αστόρια (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ) Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Greek American της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες). Κατηγορίες: Απόδημος ΕλληνισμόςΕλληνοαμερικανοί