(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δορίσκος Έβρου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ καταργημένες παράμετροι, αντικατέστησε: | Μέγεθος εικόνας = → | μέγεθος εικόνας =, αφαίρεσε: | πληθυσμός = 276 , | έτος απογραφής = 2011
 
(25 ενδιάμεσες εκδόσεις από 14 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{WikidataCoord|display=title}}
Δορίσκος, οικισμός (υψόμ. 35 μ. ) του νομού Έβρου,που ανήκει στο Δήμο Αλεξανδρούπολης, γνωστή παλαιότερα με το όνομα Ρουμετζίκ. <ref>[http://www.hellenica.de/Griechenland/Geo/GR/DoriskosEvrou.html Hellenica]</ref>
{{Κωμόπολη χωριό
| όνομα = Δορίσκος
| όνομα λατινικά =
| χάρτης =
| χώρα =
| μέγεθος εικόνας =
| διαμέρισμα = Θράκη
| αποκεντρωμένη διοίκηση =
| περιφέρεια = [[Ανατολική Μακεδονία και Θράκη|Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης]]
| περιφερειακή ενότητα = [[Περιφερειακή Ενότητα Έβρου|Έβρου]]
| δήμος = [[Δήμος Αλεξανδρούπολης|Αλεξανδρούπολης]]
| δημοτική ενότητα = Φερρών
| γεωγραφικό διαμέρισμα =
| υψόμετρο = 40
| ιστοσελίδα =
| ταχυδρομικός κωδικός = 685 00
| τηλεφωνικός κωδικός = 25550
| πρώην όνομα = Ρουμτζίκ
}}


Ο '''Δορίσκος''' είναι αρχαία πόλη και πεδινό χωριό της [[Θράκη]]ς στην [[Περιφερειακή Ενότητα Έβρου]]'''<ref name=":0">{{Cite book|title=Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή|first=|last=|publisher=Τεγόπουλος - Μανιατέας|isbn=|year=1996|location=|page=224, τομ. 10|quote=}}</ref>''' γνωστός παλαιότερα με το όνομα ''Ρουμετζίκ''<ref>{{Cite web |url=http://www.hellenica.de/Griechenland/Geo/GR/DoriskosEvrou.html |title=Hellenica |accessdate=2013-01-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120510122459/http://www.hellenica.de/Griechenland/Geo/GR/DoriskosEvrou.html |archivedate=2012-05-10 |url-status=dead }}</ref>, ο οποίος απέχει από τις [[Φέρες Έβρου|Φέρες]] 5 [[Χιλιόμετρο|χλμ.]] νοτιοδυτικά και από την [[Αλεξανδρούπολη]] 22 χλμ. ανατολικά. Επίσημα αναφέρεται μετά την απελευθέρωση το [[1924]] γραμμένος Δωρίσκος στο ΦΕΚ 194Α - 14/08/1924 να προσαρτάται στην κοινότητα Λουτρού. Το [[1927]] ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας και το [[1940]] το όνομά του διορθώθηκε σε Δορίσκος.<ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=18617|title=Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών|website=ΕΕΤΑΑ|accessdate=2021-01-03}}</ref>
== Αρχαίος Δορίσκος ==
Ο αρχαίος Δορίσκος απέχει από τις Φέρες 5 χιλιόμετρα και από την Αλεξανδρούπολη 22 χιλιόμετρα. Βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο που κατηφορίζει απότομα για να ενωθεί με την εύφορη κοιλάδα του ποταμού Έβρου. <ref>[http://www.patridamou.gr/?p=231 Πατρίδα μου]</ref>. Τον κατοίκησαν πανάρχαιοι Θράκες που δημιούργησαν έναν οικισμό που σιγά – σιγά εξελίχθηκε σε μία πλούσια πόλη την οποία προστάτευε ένα μεγάλο πανίσχυρο τείχος. Στην εξέλιξη της περιοχής συνέβαλε το ήπιο κλίμα, ο άφθονος φυσικός πλούτος και η εύκολη μετακίνηση με τα πλωτά μέσα που υπήρχαν. Αναπτύχθηκε η οικονομία, το εμπόριο και ο πολιτισμός, όπως αποδεικνύεται από την εύρεση νομισμάτων της Αίνου, της Σαμοθράκης, της Μαρώνειας, του Φιλίππου, του Αλεξάνδρου και του Λυσίμαχου. Ήρθε μετά ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος, κατά την εκστρατεία του στη Σκυθία [513 π.Χ.] και έκτισε δυνατό κάστρο στο οποίο εγκατέστησε περσική φρουρά. Και μετά από χρόνια, το 480 π.Χ. φτάνει ο Ξέρξης για να μετρήσει τα στρατεύματα του στις παρακείμενες πεδιάδες. Μετά την αποχώρηση των Περσών, ο Δορίσκος έγινε βάση των Αθηναίων και αργότερα των Μακεδόνων του Φιλίππου και του Αλέξανδρου. Για λόγους ασφαλείας από τους πειρατές οι κάτοικοί του, τον εγκατέλειψαν κι εγκαταστάθηκαν λίγα χιλιόμετρα προς το εσωτερικό. Οι Τούρκοι του έδωσαν το όνομα Ρωμτζήκ, δηλαδή “Μικρός Ρωμαίος, Ρωμιόπουλο”. <ref>[http://www.e-evros.gr/index.php?lang=gr&sec=41&ctg=288&cid=108 Ε-evros]</ref><ref>[http://www.evrostour.gr/cgs.cfm?areaid=1&ID=265 Evrostour]</ref>


==Ιστορία==
Πιθανολογείται ότι ο Δορίσκος έκοψε δικό του νόμισμα. Η εύρεση πολυάριθμων χειροποίητων αγγείων τοποθετεί χρονολογικά την ύπαρξη του αρχαίου Δορίσκου πριν τον κεραμικό τροχό. Εξάγεται λοιπόν το συμπέρασμα ότι ο αρχαίος Δορίσκος προϋπήρχε και δεν δημιουργήθηκε από τον Δαρείο. Ο Δαρείος πέρασε από τον Δορίσκο όπως και ο Ξέρξης, ο οποίος έσυρε τα καράβια του στην παραλία του Δορίσκου και καθώς τα επισκεύαζε μέτρησε και τον στρατό του. Ο Δορίσκος υπήρξε στρατηγικός κόμβος για τις στρατιές του Δαρείου, του Ξέρξη, του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου, ενώνοντας την Ασία με την υπόλοιπη Ελλάδα. Στο πέρασμά του ο Μέγας Αλέξανδρος άφησε να διοικεί στην πόλη του Δορίσκου τον Βασιλιά Λυσίμαχο.Ο Δορίσκος αναφέρεται μέχρι και τα πρώτα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μ.Χ., από εκεί και πέρα χάνεται. Πιθανόν ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Τραϊανός λεηλατώντας, τον κατάστρεψε για να δημιουργήσει την Τραϊανούπολη.
==== Ο αρχαίος Δορίσκος ====
Ο αρχαίος Δορίσκος βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο που κατηφορίζει απότομα για να ενωθεί με την εύφορη κοιλάδα του [[Έβρος (Θράκη)|ποταμού Έβρου]].<ref name="Πατρίδα μου">[http://www.patridamou.gr/?p=231 Πατρίδα μου]</ref>. Τον κατοίκησαν πανάρχαιοι [[Θράκες]] οι οποίοι δημιούργησαν έναν οικισμό που σιγά – σιγά εξελίχθηκε σε πλούσια πόλη, την οποία προστάτευε μεγάλο πανίσχυρο τείχος. Στην εξέλιξη της περιοχής συνέβαλε το ήπιο κλίμα, ο άφθονος φυσικός πλούτος και η εύκολη μετακίνηση με τα πλωτά μέσα που υπήρχαν. Αναπτύχθηκε η οικονομία, το εμπόριο και ο πολιτισμός, όπως αποδεικνύεται από την εύρεση νομισμάτων της Αίνου, της Σαμοθράκης, της Μαρώνειας, του [[Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας|Φιλίππου Β΄]], του [[Αλέξανδρος ο Μέγας|Μεγάλου Αλεξάνδρου]] και του [[Λυσίμαχος|Λυσίμαχου]]. Ο Πέρσης βασιλιάς [[Δαρείος Α΄ της Περσίας|Δαρείος]], κατά την εκστρατεία του στη Σκυθία ([[513 π.Χ.]]) έκτισε δυνατό κάστρο στο οποίο εγκατέστησε περσική φρουρά. Σύμφωνα με τον Πλίνιο μπορούσε να χωρέσει μέχρι 10.000 άντρες<ref name=":0" />. Το [[480 π.Χ.]] το χρησιμοποίησε ο [[Ξέρξης Α΄ της Περσίας|Ξέρξης]] για να μετρήσει τα στρατεύματα του στις παρακείμενες πεδιάδες. Μετά την αποχώρηση των Περσών, ο Δορίσκος έγινε βάση των Αθηναίων και αργότερα των Μακεδόνων του Φιλίππου Β΄ ([[346 π.Χ.|346 π.Χ]]) και του Μεγάλου Αλέξανδρου. Για λόγους ασφαλείας από τους πειρατές οι κάτοικοί του, τον εγκατέλειψαν κι εγκαταστάθηκαν λίγα χιλιόμετρα προς το εσωτερικό. Οι Τούρκοι του έδωσαν το όνομα ''Ρωμτζήκ'', δηλαδή “Μικρός Ρωμαίος, Ρωμιόπουλο”.<ref>[http://www.e-evros.gr/index.php?lang=gr&sec=41&ctg=288&cid=108 Ε-evros]</ref><ref name="Evrostour">{{Cite web |url=http://www.evrostour.gr/cgs.cfm?areaid=1&ID=265 |title=Evrostour |accessdate=2013-01-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111227034907/http://www.evrostour.gr/cgs.cfm?areaid=1&id=265 |archivedate=2011-12-27 |url-status=dead }}</ref>

Πιθανολογείται ότι ο Δορίσκος έκοψε δικό του νόμισμα. Η εύρεση πολυάριθμων χειροποίητων αγγείων τοποθετεί χρονολογικά την ύπαρξη του αρχαίου Δορίσκου πριν τον κεραμικό τροχό. Εξάγεται λοιπόν το συμπέρασμα ότι ο αρχαίος Δορίσκος προϋπήρχε και δεν δημιουργήθηκε από τον Δαρείο. Ο Δαρείος πέρασε από τον Δορίσκο όπως και ο Ξέρξης, ο οποίος έσυρε τα καράβια του στην παραλία του Δορίσκου και καθώς τα επισκεύαζε μέτρησε και τον στρατό του. Ο Δορίσκος υπήρξε στρατηγικός κόμβος για τις στρατιές του Δαρείου, του Ξέρξη, του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου, ενώνοντας την Ασία με την υπόλοιπη Ελλάδα. Στο πέρασμά του ο Μέγας Αλέξανδρος άφησε να διοικεί στην πόλη του Δορίσκου τον Βασιλιά Λυσίμαχο. Ο Δορίσκος αναφέρεται μέχρι και τα πρώτα χρόνια της [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] μ.Χ., από εκεί και πέρα χάνεται. Πιθανόν ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας [[Τραϊανός]] λεηλατώντας, τον κατάστρεψε για να δημιουργήσει την Τραϊανούπολη.

Στην τοποθεσία "Σαράγκα του Ξέρξη" στο ύψωμα του Δορίσκου υπάρχουν κατάλοιπα από το αρχαίο τείχος, τύμβοι, συλημένοι τάφοι ενώ βρίσκονται συχνά όστρακα αγγείων και αρχαία νομίσματα και από το 1964 έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος.<ref>{{Cite web|url=https://www.e-evros.gr/gr/pages/108/arxaios-doriskos-dhmos-ale3androypolhs|title=Αρχαίος Δορίσκος - Δήμος Αλεξανδρούπολης.|last=e-evros.gr|first=|ημερομηνία=|website=e-evros.gr|publisher=|language=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2021-01-03}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=18065&v17=|title=ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ|website=listedmonuments.culture.gr|accessdate=2021-01-03|archive-date=2021-01-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20210124183737/http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=18065&v17=|url-status=}}</ref>


== Νέος Δορίσκος ==
== Νέος Δορίσκος ==
Αρκετά χρόνια μετά την καταστροφή του αρχαίου Δορίσκου, εμφανίζεται ένας νέος οικισμός, ο οικισμός του παμπάλαιου Δορίσκου στην αρχή μιας μικρής κοιλάδας. Την κοιλάδα αυτή διασχίζει ένα ρέμα που το ονομάζουμε σήμερα, ρέμα της εκκλησίας. Σύμφωνα με μαρτυρίες γερόντων, ο οικισμός είχε 800 σπίτια με τσαγκάρικο, ραφείο, σιδεράδικο, εργαστήριο χρυσού και ασημιού. Από τον οικισμό αυτό σώζονται σήμερα τα ερείπια της παμπάλαιας εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου που χρονολογείται στο 1500 με 1600 μ.Χ., το καμπαναριό που είναι ακόμη σε καλή κατάσταση, ένα μέρος λιθόστρωτου δρόμου και τα θεμέλια του τείχους γύρο από την εκκλησία. Στην αυλή της εκκλησίας έχει ταφεί το 1838 ο Μητροπολίτης Μαρώνειας που καταγόταν από τον Δορίσκο. Ονομαζόταν Ιωαννίκιος ή αλλιώς φιλικός καθώς είχε διατελέσει και μέλος της Φιλικής εταιρείας στην επανάσταση των Τούρκων το 1821. <ref>[http://www.patridamou.gr/?p=231 Πατρίδα μου]</ref><ref>[http://www.evrostour.gr/cgs.cfm?areaid=1&ID=265 Evrostour]</ref>
Αρκετά χρόνια μετά την καταστροφή του αρχαίου Δορίσκου, εμφανίζεται ένας νέος οικισμός, ο οικισμός του παλαιού Δορίσκου στην αρχή μιας μικρής κοιλάδας. Την κοιλάδα αυτή διασχίζει ένα ρέμα που ονομάζεται σήμερα, "ρέμα της εκκλησίας". Σύμφωνα με μαρτυρίες γερόντων, ο οικισμός είχε 800 σπίτια με τσαγκάρικο, ραφείο, σιδεράδικο, εργαστήριο χρυσού και ασημιού. Από τον οικισμό αυτό σώζονται σήμερα τα ερείπια της εκκλησίας του [[Άγιος Δημήτριος|Αγίου Δημητρίου]] που χρονολογείται στο [[1500]] με [[1600]], το καμπαναριό που είναι ακόμη σε καλή κατάσταση, ένα μέρος λιθόστρωτου δρόμου και τα θεμέλια του τείχους γύρο από την εκκλησία. Από το χωριό καταγόταν ο Μητροπολίτης Μαρώνειας [[Ιωαννίκιος Μαρωνείας|Ιωαννίκιος]] ή αλλιώς ''"φιλικός"'' καθώς είχε διατελέσει μέλος της [[Φιλική Εταιρεία|Φιλικής εταιρείας]] στην [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|επανάσταση κατά των Τούρκων το 1821]] και ο οποίος το [[1838]] ετάφη στην αυλή της εκκλησίας.<ref name="Πατρίδα μου" /><ref name="Evrostour" /> Σύμφωνα με το [[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|σχέδιο Καλλικράτης]] μαζί με το [[Μοναστηράκι Έβρου|Μοναστηράκι]] αποτελούν τη δημοτική κοινότητα Δορίσκου που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Φερών του [[Δήμος Αλεξανδρούπολης|δήμου Αλεξανδρούπολης]] και σύμφωνα με την απογραφή του 2021 ως κοινότητα είχε πληθυσμό 431 κατοίκους, από 520 το 2011.<ref>«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171124131800/http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc |date=2017-11-24 }}», σελ. 10487 (σελ. 13 του pdf)</ref>

Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β' Παγκόσμιο πόλεμο]] είναι:
{| class="wikitable"
!Έτος
!Πληθυσμός
|-
|1951
|578<ref>{{Cite journal|url=http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf|title=Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951|last=|first=Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος|date=|journal=|accessdate=|doi=|quote=|page=53 του pdf|archivedate=2013-05-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf|deadurl=unfit}}</ref>
|-
|1961
|581<ref>{{Cite journal|url=https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf|title=Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961|last=|first=|date=|journal=|accessdate=|doi=|quote=|page=58 του pdf}}</ref>
|-
|1971
|491<ref>{{Cite journal|url=https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf|title=Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971|last=|first=|date=|journal=|accessdate=|doi=|quote=|page=58 του pdf}}</ref>
|-
|1981
|732<ref>{{Cite journal|url=https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf|title=Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981|last=|first=|date=|journal=|accessdate=|doi=|quote=|page=69 του pdf}}</ref>
|-
|1991
|568<ref>{{Cite journal|url=https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf|title=Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991|last=|first=|date=|journal=|accessdate=|doi=|quote=|page=73 του pdf}}</ref>
|-
|2001
|493<ref>{{Cite journal|url=https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf|title=Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001|last=|first=|date=|journal=|accessdate=|doi=|quote=|page=77 του pdf}}</ref>
|-
|2011
|276
|}

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
* [https://www.alexpolisonline.com/2017/03/blog-post_93.html Αρχαίος Δορίσκος: Το «πεδίον μέγα» της Θράκης] από τον ιστότοπο https://www.alexpolisonline.com/
* [http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/his.asp?perioxhid=R0006 "Δορίσκος"] - Μαρία-Γαβριέλλα Παρισάκη, Λουίζα Λουκοπούλου από το [http://www.xanthi.ilsp.gr/ Ι.Ε.Λ - Θρακικό Ηλεκτρονικό Θησαυρό]
* [https://www.youtube.com/watch?v=NFvdBzomBJU Δορίσκος Αλεξανδρούπολης από ψηλά - Πτήση με drone] στο https://www.youtube.com/


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==
<references />
{{παραπομπές}}

{{Δήμος Αλεξανδρούπολης}}


{{DEFAULTSORT:Δορισκος Εβρου}}
{{DEFAULTSORT:Δορισκος Εβρου}}
[[Κατηγορία:Χωριά του νομού Έβρου]]
[[Κατηγορία:Χωριά του νομού Έβρου]]
[[Κατηγορία:Δήμος Αλεξανδρούπολης]]

Τρέχουσα έκδοση από την 18:38, 30 Απριλίου 2024

Συντεταγμένες: 40°52′0.98″N 26°7′5.02″E / 40.8669389°N 26.1180611°E / 40.8669389; 26.1180611

Δορίσκος
Δορίσκος is located in Greece
Δορίσκος
Δορίσκος
Διοίκηση
ΠεριφέρειαΑνατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Περιφερειακή ΕνότηταΈβρου
ΔήμοςΑλεξανδρούπολης
Δημοτική ΕνότηταΦερρών
Γεωγραφία
Υψόμετρο40
Πληθυσμός
Μόνιμος248
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΡουμτζίκ
Ταχ. κώδικας685 00
Τηλ. κωδικός25550

Ο Δορίσκος είναι αρχαία πόλη και πεδινό χωριό της Θράκης στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου[1] γνωστός παλαιότερα με το όνομα Ρουμετζίκ[2], ο οποίος απέχει από τις Φέρες 5 χλμ. νοτιοδυτικά και από την Αλεξανδρούπολη 22 χλμ. ανατολικά. Επίσημα αναφέρεται μετά την απελευθέρωση το 1924 γραμμένος Δωρίσκος στο ΦΕΚ 194Α - 14/08/1924 να προσαρτάται στην κοινότητα Λουτρού. Το 1927 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας και το 1940 το όνομά του διορθώθηκε σε Δορίσκος.[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αρχαίος Δορίσκος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αρχαίος Δορίσκος βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο που κατηφορίζει απότομα για να ενωθεί με την εύφορη κοιλάδα του ποταμού Έβρου.[4]. Τον κατοίκησαν πανάρχαιοι Θράκες οι οποίοι δημιούργησαν έναν οικισμό που σιγά – σιγά εξελίχθηκε σε πλούσια πόλη, την οποία προστάτευε μεγάλο πανίσχυρο τείχος. Στην εξέλιξη της περιοχής συνέβαλε το ήπιο κλίμα, ο άφθονος φυσικός πλούτος και η εύκολη μετακίνηση με τα πλωτά μέσα που υπήρχαν. Αναπτύχθηκε η οικονομία, το εμπόριο και ο πολιτισμός, όπως αποδεικνύεται από την εύρεση νομισμάτων της Αίνου, της Σαμοθράκης, της Μαρώνειας, του Φιλίππου Β΄, του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Λυσίμαχου. Ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος, κατά την εκστρατεία του στη Σκυθία (513 π.Χ.) έκτισε δυνατό κάστρο στο οποίο εγκατέστησε περσική φρουρά. Σύμφωνα με τον Πλίνιο μπορούσε να χωρέσει μέχρι 10.000 άντρες[1]. Το 480 π.Χ. το χρησιμοποίησε ο Ξέρξης για να μετρήσει τα στρατεύματα του στις παρακείμενες πεδιάδες. Μετά την αποχώρηση των Περσών, ο Δορίσκος έγινε βάση των Αθηναίων και αργότερα των Μακεδόνων του Φιλίππου Β΄ (346 π.Χ) και του Μεγάλου Αλέξανδρου. Για λόγους ασφαλείας από τους πειρατές οι κάτοικοί του, τον εγκατέλειψαν κι εγκαταστάθηκαν λίγα χιλιόμετρα προς το εσωτερικό. Οι Τούρκοι του έδωσαν το όνομα Ρωμτζήκ, δηλαδή “Μικρός Ρωμαίος, Ρωμιόπουλο”.[5][6]

Πιθανολογείται ότι ο Δορίσκος έκοψε δικό του νόμισμα. Η εύρεση πολυάριθμων χειροποίητων αγγείων τοποθετεί χρονολογικά την ύπαρξη του αρχαίου Δορίσκου πριν τον κεραμικό τροχό. Εξάγεται λοιπόν το συμπέρασμα ότι ο αρχαίος Δορίσκος προϋπήρχε και δεν δημιουργήθηκε από τον Δαρείο. Ο Δαρείος πέρασε από τον Δορίσκο όπως και ο Ξέρξης, ο οποίος έσυρε τα καράβια του στην παραλία του Δορίσκου και καθώς τα επισκεύαζε μέτρησε και τον στρατό του. Ο Δορίσκος υπήρξε στρατηγικός κόμβος για τις στρατιές του Δαρείου, του Ξέρξη, του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου, ενώνοντας την Ασία με την υπόλοιπη Ελλάδα. Στο πέρασμά του ο Μέγας Αλέξανδρος άφησε να διοικεί στην πόλη του Δορίσκου τον Βασιλιά Λυσίμαχο. Ο Δορίσκος αναφέρεται μέχρι και τα πρώτα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μ.Χ., από εκεί και πέρα χάνεται. Πιθανόν ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Τραϊανός λεηλατώντας, τον κατάστρεψε για να δημιουργήσει την Τραϊανούπολη.

Στην τοποθεσία "Σαράγκα του Ξέρξη" στο ύψωμα του Δορίσκου υπάρχουν κατάλοιπα από το αρχαίο τείχος, τύμβοι, συλημένοι τάφοι ενώ βρίσκονται συχνά όστρακα αγγείων και αρχαία νομίσματα και από το 1964 έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος.[7][8]

Νέος Δορίσκος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετά χρόνια μετά την καταστροφή του αρχαίου Δορίσκου, εμφανίζεται ένας νέος οικισμός, ο οικισμός του παλαιού Δορίσκου στην αρχή μιας μικρής κοιλάδας. Την κοιλάδα αυτή διασχίζει ένα ρέμα που ονομάζεται σήμερα, "ρέμα της εκκλησίας". Σύμφωνα με μαρτυρίες γερόντων, ο οικισμός είχε 800 σπίτια με τσαγκάρικο, ραφείο, σιδεράδικο, εργαστήριο χρυσού και ασημιού. Από τον οικισμό αυτό σώζονται σήμερα τα ερείπια της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου που χρονολογείται στο 1500 με 1600, το καμπαναριό που είναι ακόμη σε καλή κατάσταση, ένα μέρος λιθόστρωτου δρόμου και τα θεμέλια του τείχους γύρο από την εκκλησία. Από το χωριό καταγόταν ο Μητροπολίτης Μαρώνειας Ιωαννίκιος ή αλλιώς "φιλικός" καθώς είχε διατελέσει μέλος της Φιλικής εταιρείας στην επανάσταση κατά των Τούρκων το 1821 και ο οποίος το 1838 ετάφη στην αυλή της εκκλησίας.[4][6] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης μαζί με το Μοναστηράκι αποτελούν τη δημοτική κοινότητα Δορίσκου που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Φερών του δήμου Αλεξανδρούπολης και σύμφωνα με την απογραφή του 2021 ως κοινότητα είχε πληθυσμό 431 κατοίκους, από 520 το 2011.[9]

Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο είναι:

Έτος Πληθυσμός
1951 578[10]
1961 581[11]
1971 491[12]
1981 732[13]
1991 568[14]
2001 493[15]
2011 276

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 224, τομ. 10. 
  2. «Hellenica». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2013. 
  3. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2021. 
  4. 4,0 4,1 Πατρίδα μου
  5. Ε-evros
  6. 6,0 6,1 «Evrostour». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2013. 
  7. e-evros.gr. «Αρχαίος Δορίσκος - Δήμος Αλεξανδρούπολης». e-evros.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2021. 
  8. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2021. 
  9. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2017-11-24 στο Wayback Machine.», σελ. 10487 (σελ. 13 του pdf)
  10. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 53 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  11. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 58 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  12. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 58 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  13. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 69 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  14. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 73 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  15. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 77 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.