नेपाल

नेपाल
संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल
Federal Democratic Republic of Nepal

(नेपाल को राष्ट्रिय झण्डा) (नेपाल को निशाना छाप)
राष्ट्रिय वाक्य: जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी
राष्ट्रगान: सयौं थुङ्गा फूलका हामी
राजधानी : काठमाडौं
राष्ट्रिय भाषा : नेपाली भाषा
क्षेत्रिय भाषाअन : नेपाल भाषा, लिम्बू, सुनुवार, राई, मैथिली, भोजपुरी, अवधी, थारू, गुरुङ, सेर्पा, तामाङ, मगर, किराँत
नागरिकता : नेपाली
सरकारको प्रकार : अन्तरिम संसदिय व्यवस्था - राष्ट्रपति  : राम चन्द्र पौडेल - प्रधानमन्त्री  : पुष्प कमल दाहाल
व्यवस्थापिका  : संविधान सभा
ऐतिहासिक चरणअन - एकिकरण  : वि.सं. १८२५ असोज ११ - प्रजातन्त्र घोषणा  : वि.सं. २००७ फाल्गुण ७ - गणतन्त्र घोषणा  : वि.सं. २०६५ जेष्ठ १५
क्षेत्रफल - जम्मा : १४७,१८१ वर्ग किमी (९३औँ) ५६,८२६ वर्ग माइल - जलक्षेत्र : (%) २.८
जनसंख्या - अनुमान  : २,६६,२०,००० (४०औं) - जनगणना : २०६८ २,६४,९४,५०४ - जनघनत्व'"'  : १८४/वर्ग किमी (६२औं) ५१८/वर्ग माइल
जिडिपी (पीपीपी)  : २०१२ अनुमान - जम्मा  : $४१.२२ बिलियन - प्रतिव्यक्ति आय  : $१,२००
जिडिपी (नाम मात्र)  : २०१२ अनुमान - जम्मा  : $१९२.९२१ बिलियन - प्रतिव्यक्ति आय  : $७४३
गिनी : (२०१०) ३२.८
मानव विकास सूचकांक : ०.५४८ १४५ अौं
मुद्रा : रुपैयाँ (रू)
समय क्षेत्र :नेपाल को प्रमाणिक समय (युटिसी+०५:४५)
सडक प्रयोग  : बायाँ
इन्टरनेट टिएलडी  : .np
टेलिफोन कोड  : +९७७

नेपाल वा आधिकारिक नाम संघिय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल एक भूपेरोवेष्ठित देश हो । यो देश एसिया महादेशमी पडन्छ। ये देशका उत्तरमी चीन, और तीन तीर भारतदेशको सिमाना पडनछ । नेपालमी १४ अञ्चल रे ७७ जिल्ला रैर्यान ।

भाषा

नेपाल एक बहुभाषिक बिशेषता युक्त मुलुक हो । वि.स.२०६८ को जनगणना अनुसार १२५ जात जातिले १२३ प्रकारका भाषा बोल्ने मानिसहरु रहेका छन् । नेपालको सरकारी कामकाजको रुपमा नेपाली भाषाको प्रयोग गरिन्छ ।

भूगोल

नेपालको भौगोलिक नक्सा

सुक्खा हिमाली पृष्ठभूमि

नेपाल हिमालयका काखमी रया एक पहाडी राष्ट्र हो। भौगोलिक हिसाबले नेपाललाई तीन भागमी बाडिया छ।नेपालका उत्तरमी हिमालले ढाकिया हिमाली प्रदेश, मध्य नेपालमी पहाससंगै फैलिया पहाडी प्रदेश रे दक्षिणमी फैलिया समतल भुभागलाई तराई प्रदेशमी राखियाछ।नेपालको सिमाना पुर्वमी मेची नदी रे पश्चिममी महाकाली नदीसम्म फैलिया छ। नेपालको जम्मा क्षेत्रफल १,४७,१८१ व कि मि रयाछ। नेपालको सरदर लम्बाई ८८५ कि मि रया छ भन्या सरदर चौडाइ १९३ कि मि रया छ।उच्च हिमालमि सुख्खा उपत्यका रयाछन। काठमाडौ, चितवन, दाङ लगायतका ठुलठुला उपत्यका लै नेपालमि रयाछन। ठुला तीन नदिनले नेपालाई उत्तर दक्षिण तीन भागमी छुट्याया छन। कोशि नदी वरपर रया कोशि प्रदेश, गण्डकी नदी वरपर फैल्या गण्डकी प्रदेश रे कर्णाली नदी वरपर को कर्णाली प्रदेश छन।

नेपालका नदीहरू

मुख्य लेख: नेपालका प्रमुख नदीहरू

• मेची नदी
• कोशी नदी
• बागमती
• विष्णुमती
• नारायणी नदी
• गण्डकी नदी
• राप्ती नदी
• कर्णाली नदी
• महाकाली नदी

प्राकृतिक सम्पदा

नेपाल क्षेत्रफलमी सानो मुलुक भयापनी प्राकृतिक सम्पदाले सम्पन्न छ। नेपाल जलस्रोतको दोस्रो धनी देश मानिया छ। संसारको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा लै नेपालमि रया छ। नेपालमि अग्ला हिमालहरु, हरियाली फाँटहरु, उर्वर उपत्यका, बेशी, ठुलाठुला नदीनाला, झरना, हरियाली बनजंगल अादि रयाछन।नेपालका प्राकृतिक सम्पदाको सम्बर्द्धन का निम्ति वन्यजन्तु अारक्ष, संरक्षण क्षेत्र अादी छुट्याईयाछन।नेपालको हावापानी विभिधताले भरियाछ।फरक ठउर फरक फरक किसिमका बोटविरुवाहरु, फरक जीवजन्तू रे फरक चराचुरुङ्गी पाईन्छन।नेपालको विभिन्न भुभागमि फलाम, कोईला, ग्यास, तामा अादीका खानि रया अध्यानले पुष्टि अर्याछ।हिमालको माटोमी जडिबुटी प्रसस्तै पाइनाछन, तसोई अरि पहाडको माटो फलफुल रे तरकारी खेति का निउति उपयुक्त छ। तराईको मलिलो माटो खाद्यान्नको भण्डार मानिन्छ। नेपालका बनजंगलमि डाँफे, मुनाल, कालिज, कोईली, मयुर लगायका पंक्षी संगै बाघ, भालु, गैडा, हात्ती, अर्ना, चित्तल, जरायो लगायतका जनावरको बासस्थान रयाछ।

प्रशासनिक विभाजन

नेपाललाई सात संघिय प्रदेशमी बिभाजन गरियाको छ।

प्रदेशअन

#	प्रदेश	अस्थायी राजधानी	प्रदेश प्रमुख	मुख्यमन्त्री	जिल्ला	क्षेत्रफल (किमी२)	जनसङ्ख्या (२०११)	जनघनत्व (व्यक्ति/किमी२)
१	कोशी प्रदेश	बिराटनगर	सोमनाथ अधिकारी प्यासी	शेरधन राई	१४	२५,९०५ किमी२	४५,३४,९४३	१७५
२	मधेश प्रदेश	जनकपुर	तिलक परियार	मोहम्मद लालबाबु राउत	८	९,६६१ किमी२	५४,०४,१४५	५५९
३	वाग्मती प्रदेश	हेटौंडा	विष्णुप्रसाद प्रसाई	डोरमणि पौडेल	१३	२०,३०० किमी२	५५,२९,४५२	२७२
४	गण्डकी प्रदेश	पोखरा	अमिक शेरचन	पृथ्वी सुब्बा गुरूङ	११	२१,५०४ किमी२	२४,१३,९०७	११२
५	लुम्बिनी प्रदेश	बुटवल	धर्मनाथ यादव	कुलप्रसाद केसी	१२	२२,२८८ किमी२	४८,९१,०२५	२१९
६	कर्णाली प्रदेश	वीरेन्द्रनगर	गोविन्दप्रसाद कलौनी	महेन्द्रबहादुर शाही	१०	२७,९८४ किमी२	११,६८,५१५	४१
७	सुदूरपश्चिम प्रदेश	धनगढी	शर्मिलाकुमारी पन्त	त्रिलोचन भट्ट	९	१९,५३९ किमी२	२५,५२,५१७	१३०
जम्मा	नेपाल	काठमाडौँ	राष्ट्रपति	प्रधानमन्त्री	७७	१,४७,१८१ किमी२	२,६४,९४,५०४	१८०

संस्कृति

नेपाल एक बहुभाषिक, बहुसांस्कृतिक मुलुक भया हुनाले यहाँको संस्कृति विभिधताले भरियाछ।प्रत्यक जातिका अाअाफ्ना मौलिक रहनसहन, भेषभुषा, चालचलन, खानपान, भाषा, लोकसंस्कृति छन।

यहाँ हिन्दु धर्मावलम्बीको संख्या बढी भएपनि, मुस्लिम, बौद्ध, इसाईलगायतका धर्मावलम्बी समेत रया छन।कुनै जातजातिको संस्कृति चिनसंग मिल्दोजुल्दो छ भन्या कुनै जातिको भारत संग मिल्दोजुल्दो छ।प्रत्यक जातजाति रे समुदायका अा-अाफ्ना लोक बाजा, लोकनृत्य, नाचगान, चाडपर्व छन।

नेपालीहरु दसै, तिहार, माघि, होली, तिज लगायत अन्य धेरै चाडबाड मनाउनाछन।नेपालमी बसोबास गर्न्या सय भन्दा बढी जातिका सयभन्दा बढी भाषा छन।

शिक्षा

===नेपालका विश्वविद्यालयहरु

संवैधानिक अङगहरु

==राष्ट्रिय चिन्ह

नेपालला राष्ट्रिय चिन्हअनको सूची यईप्रकार रया छ :

• झण्डा : नेपाल को झण्डा
• चिन्ह : नेपाल को निशान छाप
• राष्ट्रिय पंक्षी : डाँफे
• राष्ट्रिय जनावर : गाई
• राष्ट्रिय गान : "सयौं थुँगा फूलका हामी..."
• बाणी: "जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गदपी गरियसी"
• फूल : लाली गुराँस
• खेल : डन्डी बियो
• भाषा : नेपाली
• पोशाक : दौरा सुरूवाल
• रङ्ग : सिम्रिक

जिल्लाहरु

1. कोशी प्रदेश
   1. झापा
   2. इलाम
   3. पाँचथर
   4. ताप्लेजुङ
   5. मोरङ
   6. सुनसरी
   7. भोजपुर
   8. धनकुटा
   9. तेह्रथुम
   10. संखुवासभा
   11. उदयपुर
   12. खोटाङ
   13. ओखलढुङ्गा
   14. सोलुखुम्बु

1. मधेश प्रदेश
   1. धनुषा
   2. सप्तरी
   3. सिराहा
   4. महोत्तरी
   5. सर्लाही
   6. बारा
   7. पर्सा
   8. रौतहट

1. वाग्मती प्रदेश
   1. सिन्धुली
   2. रामेछाप
   3. दोलखा
   4. काठमाडौं
   5. भक्तपुर
   6. ललितपुर
   7. धादिङ
   8. काभ्रेपलान्चोक
   9. नुवाकोट
   10. रसुवा
   11. सिन्धुपाल्चोक
   12. चितवन
   13. मकवानपुर

1. गण्डकी प्रदेश
   1. गोरखा
   2. कास्की
   3. लमजुङ
   4. स्याङ्जा
   5. तनहुँ
   6. मनाङ
   7. बागलुङ
   8. म्याग्दी
   9. पर्वत
   10. मुस्ताङ
   11. नवलपुर

1. लुम्बिनी प्रदेश
   1. दाङ
   2. प्युठान
   3. रोल्पा
   4. कपिलवस्तु
   5. परासी
   6. रुपन्देही
   7. अर्घाखाँची
   8. गुल्मी
   9. पाल्पा
   10. रुकुम पुर्व
   11. बाँके
   12. बर्दिया

1. कर्णाली प्रदेश
   1. सल्यान
   2. रुकुम पश्चिम
   3. सुर्खेत
   4. दैलेख
   5. जाजरकोट
   6. डोल्पा
   7. हुम्ला
   8. जुम्ला
   9. कालीकोट
   10. मुगु

1. सुदुरपश्चिम प्रदेश
   1. कैलाली
   2. अछाम
   3. डोटी
   4. बझाङ
   5. बाजुरा
   6. कन्चनपुर
   7. डडेलधुरा
   8. बैतडी
   9. दार्चुला

यो पनि हेर्नुहोस्

• नेपालको इतिहास
• नेपालमी खेलकुद

• नेपाल
• 
  Kathmandu
• 
  Pashupatinath
• 
  Bhaktapur
• 
  Changu Narayan
• 
  Patan
• 
  Himalaya
• 
  Himalaya
• 
  Mustang
• 
  Mustang