Eùropejskô Ùnijô

Eùropejskô Ùnijô

Eùropejskô Ùnijô je zrzeszą 28 eùropejsczich państwów. (skrodzena w pòlsczim jãzëkù: EÙ) - gòspòdarczo-pòliticzne sparłãczenié demokraticznéch państwów europejsczich pòwstałich 1 lëstopadnika 1993 rokù na mocë ugòdë z Maastricht.Òd 1 stëcznika 2007 rokù je to zrzëszenk 28 państwów.Jakno organizacëja midzënôrodnô funkcjonëje òd 1 gòdnika 2009 rokù.

Pòczątkã pòwòjnowi jintegracji europejsczi bëło pòwstanié Europejsczi Wspólnotë Wãgla i Stalë. W 1958 r. pòwstała Europejskô Wspólnota Gòspòdarczô i to ji bezpòstrzédną nôstãpczënią je Europejskô Ùniô. Òd czasu weńscô w żëcé Traktatu Lësbòsczégò, tj. 1 gòdnika 2009, pòdstawą prawną funksnérowaniô je: Traktat ò Europejsczi Ùnii, Traktat ò funksnérowanim Europejsczi Ùnii. Wiôldżé znaczenié dlô ùnijnégò pòrządkù prawnégò mô téż Kôrta Prôw Pòdstawòwich. Traktat z Lizbonë dôwô mòżlëwòta przëjãcô przez EÙ Europejsczi Kónwencji Prôw Człowieka. Samò przëstąpienié do Kónwencji nie òznôczô bëcô członkã Ùnii w Radzëznie Europë.

Pòdôwczi

• lëdztwò: 454.9 mln mieszkańców
• wiéchrzëzna: 3 976 952 km²
• Krajewô Wërobizna Brutto: 10 422 mld USD
• Krajewô Wërobizna Brutto na mieszkańca: 22 911 mld USD (PPP)

Himn Eùropejsczi Ùniji , Òda do redotë, na kaszëbsczi przedolmaczëł Zbigniéw Jankòwsczi.

Krôje Eùropejsczi Ùniji

Eùropa ë Eùropejskô Ùnijô

Eùropa

1. Aùstrëjackô - (1995)
2. Belgijskô - (1958)
3. Bùlgarskô - (2007)
4. Chòrwackô - (2013)
5. Cyper - (2004)
6. Czeskô - (2004)
7. Dëńskô - (1973)
8. Estóńskô - (2004)
9. Fińskô - (1995)
10. Frańcëskô - (1958)
11. Greckô - (1981)
12. Irlandëjô - (1973)
13. Italskô - (1958)
14. Lëtewskô - (2004)
15. Luksembùrskô - (1958)
16. Łotewskô - (2004)
17. Madżarskô - (2004)
18. Malta - (2004)
19. Miemieckô - (1958)
20. Néderlandzkô - (1958)
21. Pòlskô - (2004)
22. Pòrtugalskô - (1986)
23. Rumùńskô - (2007)
24. Słowackô - (2004)
25. Sloweńskô - (2004)
26. Szpańskô - (1986)
27. Szwedzkô - (1995)
28. Wiôlgô Britanijô - (1973)
29. Chòrwackô - (2013)

Eùropejsczé stolëce: Brusel, Sztrasbùrg.

Państwa-kandidatë do Eùropejsczi Ùniji:

1. Tëreckô - niżódné negocjacëjé

Òbaczë téż

• Jãzëczi Eùropejsczi Ùniji
• Eùropa
• Eùropejskô Radzëzna(pl)

Bùtnowé lënczi

• Eùropejskô Ùnijô
• m.jin. kaszëbsczi

• 
• 
  Eùropejsczi Centralny Bank
• 
  Òbkłôdka pasu