Статус | теллина |
Башкирийчоь (башк. Башҡортостан Республикаһы, йоца цӀерш: Башкортоста́н, Башки́ри, кхин лелош йу аббревиатура РБ) — Российн субъект, республика (пачхьалкх). Ийдалйистан федералан гуо, Уралан экономикин кӀоштан дакъа. Коьрта гӀала — Уфа.
Кхоьллина 1917 шеран 15 ноябрехь [28 ноябрехь] къоман-территорин автономи Башкурдистан аьлла, 1919 шеран 20 мартехь, центран Советийн Ӏедало Башкирийн Правительствоца биначу бартаца, цӀе йара Башкирийн АССР цул совнах таханлерчу Россехь дуьххьара къоман автономин республика йу. 1990 шеран 11 октябрехь дуьйна Башкирийн Советийн Социалистийн Республика — Башкортостан йара, 1992 шеран 25 февралехь дуьйна Республика Башкортостан аьлла цӀе йу. Российн республикашна йуккъахь бахархойн барамца хьалхарчу меттигехь йу.
Башкирийчоь цӀе йолу историко-географин мехкан дакъа ду. Дозанаш ду Пермийн мехкаца, Свердловскан а, Челябинскан а, Оренбурган а областашца, ГӀезалойчоьца а, Удмуртица а.
↪ кхин дӀа ›››
Мухьаммад (Ӏаьр. محمد; 571 шеран 22 апрель, Макка — 632 шеран 8 июнь, Мадинат) — иза Ӏаьрбийн хьехамча а, исламан пайхамар а, АллахӀ-делан тӀаьххьаре пайхамар а, элча а ву. Мухьаммад вина Ӏаьрбийн махкахь — Маккахь, дӀавоьллина ву Мадинатехь. Тайпан Къурайш варa, тӀаьххьара ваитина АллахӀан элча а ву. Иза охьавоссинера АллахӀ-дала бусулба динa Ӏамаде а, даржде а нахана тӀе аьлла.
↪ кхин дlа ›››
ТӀаьххьара хаьржина могӀам: | Пачхьалкхийн могӀам. | |
ТӀаьххьара хаьржина ков: | Нохчийчоь |
Вайнах махкахбахар йа (нохчий а, гӀалгӀай а махкахбахар) (операци «Чечевица») — 1944 шеран 23 февралехь долина 9 март кхаччалц Нохч-ГӀалгӀайн а, ДегӀастанан а АССР-шкара вайнах Йуккъера Азе а, Кхазакхстане а бахийтар.
- 1498 — Васко да Гама европахойн хӀордахойх дуьххьара кхаьчна ХӀиндин (Каликуте) бердашка.
- 1570 — Ортелий Абрахама арахецна хӀинцалера тайпана долу дуьххьара атлас.
- 1609 — Лондонехь авторна а ца хууш арахецна «Шекспир Уильяман сонеташ».
- 1838 — оьздангаллин гӀуллакххоша ийцира гӀопан лоллара украинин художника Шевченко Тарас (сурт тӀехь).
- 1873 — Levi Strauss & Co. фирман йелла «киснаш тӀехь кӀуж-хьостам болу хечийн» патент.
- 1882 — Германин, Австро-Мажарчоьнан, Италин йукъахь Кхааннан барт бина.
- 1905 — Киевхь дӀайиллина Михайловскин механикин хьалаволийла.
- 2003 — дуьххьара хьалайаьлла долара урхалла далуш долу космосан кема «SpaceShipOne».
- Нохчийчоьнан нах беха меттигаш
- Нохчийчоьнан физикин географи
- Массо а маттахь хилайеза 1000 агӀо
- ГӀарабевлла нах: йаздархой, Ӏилманчаш, и. к. д.
- Адыгабзэ
- العربية
- Авар
- Azərbaycanca
- Башҡортса
- Bosanski
- Чӑвашла
- Dansk
- Deutsch
- English
- Español
- فارسی
- Føroyskt
- Français
- Hrvatski
- ГӀалгӀай
- Íslenska
- Italiano
- 日本語
- ქართული
- Қазақша
- Коми
- Кыргызча
- Latina
- Lëtzebuergesch
- Lombard
- Lietuvių
- Latviešu
- Монгол
- Nāhuatl
- Napulitano
- Plattdüütsch
- नेपाल भाषा
- Nederlands
- Norsk nynorsk
- Norsk bokmål
- Novial
- Nouormand
- Polski
- Português
- Română
- Русский
- தமிழ்
- ไทย
- Türkmençe
- Tagalog
- Türkçe
- Татарча / tatarça