Канстанцін Піевіч Тышкевіч: Розніца паміж версіямі

Канстанцін Піевіч Тышкевіч
Канстанцін Піевіч Тышкевіч
	; Герб «Ляліва»
Нараджэнне	17 лютага 1806; маёнтак Лагойск, Барысаўскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Смерць	13 сакавіка 1868 (62 гады); Мінск, Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Месца пахавання	Лагойск;
Род	Тышкевічы
Бацька	граф Пій Феліцыянавіч Тышкевіч (1756—1858), Барысаўскі павятовы маршалак (1814—1820)
Маці	графіня Аўгуста Аўгустаўна-Гіяцынтаўна Плятэр (1782—1834)
Жонка	Паўліна Станіславаўна Цеханавецкая
Дзеці	Оскар (Оскар-Станіслаў-Пій), Марыя
Веравызнанне	каталік
Член у	Кракаўскае навуковае таварыства[d];
Адукацыя	Забельскі дамініканскі калегіум; Полацкая езуіцкая акадэмія; Віленскі ўніверсітэт (1826);
Дзейнасць	археалогія, этнаграфія, эканоміка, гісторыя і калекцыянаванне
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 23:54, 12 ліпеня 2013

Канстанцін-Бенядыкт-Станіслаў Піевіч ТЫШКЕВІЧ (5 (17) лютага 1806, Лагойск — 1 (13) ліпеня 1868, Мінск) — беларускі гісторык, археолаг, краязнавец, адзін з заснавальнікаў беларускай археалогіі.

Паходжанне і сям'я

Належаў да каталіцкага шляхецкага роду Тышкевічаў гербу «Ляліва», прадстаўнікі якога ў XVI—XVIII стст. адносіліся да праслойкі магнатаў Рэчы Паспалітай.

Нарадзіўся ў родавым маёнтку Лагойск у сям'і буйнога землеўласніка Барысаўскага павета Мінскай губерні графа Пія Феліцыянавіча Тышкевіча (1776—1842), Барысаўскага павятовага маршалка (1814—1820), і графіні Аўгусты-Марыі Аўгустаўны-Гіяцынтаўны Плятэр (1782—1834).

Бацька Пій быў сынам генерал-маёра войск ВКЛ графа Феліцыяна Міхалавіча-Янавіча Тышкевіча (1719—1792) ад яго першай жонкі шляхцянкі Масецкай, валодаў буйным маёнткам Лагойск (Лагойск, Антанопаль, Косін, Камень і інш.) у Барысаўскім павеце, дзе ў 1805 налічвалася 1 390 рэвізскіх душ, у 1814 — 1 455, у 1836 — 1 320. Пасля выдзялення значнай часткі маёнтка сваім дарослым сынам — Канстанціну і Яўстаху, — Пій Феліцыянавіч Тышкевіч у 1841 меў за сабой паводле рэвізіі 120 душ у маёнтку Слабодка ў Барысаўскім павеце, а ў 1853 — 392 душы.

Маці Канстанціна графіня Аўгуста-Марыя Аўгустаўна-Гіяцынтаўна Плятэр (1782—1834) нарадзілася ў сям'і прадстаўніка рэгіянальнай эліты Інфлянцкага ваяводства графа Аўгуста-Гіяцынта Канстанцінавіча-Людвікавіча Плятэра (1745—1803), дынабургскага павятовага маршалка (1779—1780), браслаўскага маршалка Таргавіцкай канфедэрацыі, і Ганны Станіславаўны Ржавускай (1761—1800), якая была дачкой Станіслава-Фердынанда Вацлававіча Ржавускага (1737—1786) і яго жонкі князёўны Кацярыны-Караліны Радзівіл (1740—1789), сястры вядомага нясвіжскага ардыната князя Караля-Станіслава Радзівіла «Пане Каханку». Гэта парадніла ўжо адносна бяднеючую магнацкую галіну лагойскіх Тышкевічаў з самымі ўплывовымі сем'ямі ВКЛ другой паловы XVIII ст. — князямі Радзівіламі, князямі Агінскімі, графамі Плятэрамі.

Родным братам Канстанціна быў Яўстах Піевіч Тышкевіча (1814—1873), барысаўскі павятовы маршалак (1844-1847), які падзяляў з ім яго густы і быў таксама вядомым замілаваным этнографам, археолагам, асветнікам, культурным дзеячам і гаспадарлівым маянткоўцам.

Жонкай Канстанціна Тышкевіча стала Паўліна Станіславаўна Цеханавецкая, дачка Станіслава Юзафавіча Цеханавецкага (каля 1788—1848), чавускага павятовага маршалка (1811—1813, 1815—1821), і яго жонкі Вікторыі Цыпрыянаўны Здзяхоўскай (каля 1810—1859). Ад іх шлюбу нарадзіліся сын Оскар (Оскар-Станіслаў-Пій), які нарадзіўся 12 сакавіка 1837 і ажаніўся з Ганаратай Навамейскай; і дачка Марыя, якая пабралася шлюбам з графам Анастазіем Тышкевічам. Оскар Канстанцінавіч Тышкевіч выхоўваўся ў Віленскім дваранскім інстытуце (створаным у 1832 на базе зачыненага Віленскага ўніверсітэта), а 24 жніўня 1859 быў прыняты (і заступіў пасля выканання прысягі 9 лістапада 1859) на вакансію пісца ў канцылярыю барысаўскага павятовага маршалка Франца Касперавіча Макрыцкага.

Адукацыя

Вучыўся ў Забельскім дамініканскім калегіуме, Полацкай езуіцкай акадэміі. Скончыў Віленскі ўніверсітэт і атрымаў 27 чэрвеня 1826 ступень студэнта.

Службовая дзейнасць

У 1828 граф Канстанцін Тышкевіч па знаёмстве быў прызначаны канцылярскім службітам у канцылярыю міністра фінансаў (1821—1830) Царства Польскага князя Франца-Ксаверыя Францавіча Друцкага-Любецкага (1779—1846), дзе і працаваў па пачатак лістападаўскага паўстання: блізкі сваяк Канстанціна Тышкевіча граф Людвік Казіміравіч Плятэр (1775—1846), генеральны дырэктар скарбавых лясоў і сенатар Царства Польскага, быў сябрам і «правай рукой» міністра князя Фраца-Ксаверыя Друцкага-Любецкага. З 1831 жыў у Лагойску, дзе заснаваў ашчадны банк для мяшчан і сялян, цукровыя заводы, Лагойскую палатняную мануфактуру і інш.

10 кастрычніка 1832 у Мінску на дваранскіх выбарах Канстанцін Тышкевіч быў выбраны дваранамі губерні на пасаду межавога суддзі ў мінскі губернскі межавы суд на кадэнцыю 1832—1835. 24 мая 1835 указам Сената Расійскай імперыі яго навуковая ступень студэнта была перайменавана на грамадзянскі чын губернскага сакратара са старшынствам для ўступлення ў службу. 27 кастрычніка 1835 быў скончаны яго тэрмін кадэнцыі ў мінскім губернскім межавым судзе.

3 чэрвеня 1836 быў прызначаны ў лік канцылярскіх службітаў (канцылярыстаў) Мінскага даваранскага дэпутацкага сходу. У чэрвені 1839 Канстанцін Тышкевіч прасіў у мінскага губернскага маршалка (1823—1847) Льва Францавіча Оштарпа (1785—1851) аб звальненні ад службы ў Мінскім дваранскім дэпутацкім сходзе і 20 чэрвеня 1839 афіцыйна быў звольнены.

7 кастрычніка 1841 у Мінску на дваранскіх выбарах быў выбраны барысаўскім павятовым дваранствам на пасаду дэпутата Барысаўскага павета па раскладцы земскіх павіннасцей (1841—1844).

Канстанцін Тышкевіч з жонкай і сынам Оскарам у Дрэздэне, 1860-ыя гг. Малюнак, зроблены па фатаграфіі

У Мінску 11 снежня 1850 мінскі павятовы маршалак Ігнат Стэфанавіч Багдашэўскі, які ў той дзень выконваў абавязкі мінскага губернскага маршалка замест адсутнага Атона Ігнатавіча Горвата, у сваім звароце да мінскага губернатара (1850—1857) Фядота Мікалаевіча Шкларэвіча паведаміў: «Дваранства Мінскай губерні пры сённяшнім звычайным для выбараў сходзе 11 снежня 1850 года вызначыла наступнае: Дваранства Мінскай губерні, знаходзячыся ў пакорнай адднасці прастолу і выконваючы з усёй святасцю па ўсім часткам волю ўрада, адчуваючы, што заслужыла большы ў параўнанні з цяперашнім давер урада, найадданей просіць Найміласцівейшага гаспадара: 1) аддаць вечнаму забыццю існуючы над некаторымі асобамі надзор і, драваўшы ім іх віну, дазволіць ім удзельнічаць у балаціроўцы і быць выбранымі на пасады на дваранскіх выбарах; 2) дазволіць дваранству выбіраць сярод сябе чыноўнікаў як па міністэрству юстыцыі, так і міністэрству ўнутраных спраў, скараціўшчы дзесяцігадовы тэрмін службы, устаноўлены для губерні; 3) дваране, маючы патрэбнасць у прыватных зносінах з суседнімі губернямі па розным камерцыйным і эканамічным, а роўна і па сваяцкім сувязям, паводле распараджэння ўрада, не могуць адлучацца ў іншыя губерні без пашпарту начальніка губерні, для атрымання якога з-за значных адлегласцяў некаторых мясцін ад губернскага горада патрабуецца шмат часу. Няхай дазволена будзе дваранам за білетамі павятовых маршалкаў дваранства ці земскіх судоў адлучацца ў суседнія губерні, тыя, прынамсі, якія знаходзяцца пад кіраўніцтвам спадара Віленскага ваеннага генерал-губернатара. Новыя міласці гэтыя Вялікадушнага манарха дадуць дваранству мажлівасць і сродкі даказаць шчырыя свае да гаспадара-імператара пачуцці адданасці і заслужыць спаўна Яго імператарскай вялікасці давер. Паведамляючы аб гэтым на вырашэнне Вашага правасхадзіцельства з суправаджэннем копіі, маю гонар найпакорней прасіць аб прыняцці з боку Вашага начальства хадайніцтва, спадзяючыся, што цяперашні ўрад не пакіне звярнуць увагу на выказаную просьбу дваран». Пастанова гэтая прынята на губернскім сходзе дваранамі аднагалосна і падпісана губернскім і павятовымі маршалкамі. Просьба дваран Мінскай губерні была задаволена толькі часткова. 18 студзеня 1851 мінскі губернатар Фядот Шклярэвіч сваім пісьмовым зваротам да мінскага губернскага маршалка (1847—1853) Атона Ігнатавіча Горвата (1809—1894) паведаміў: «Гаспадар-імператар Найвысачэй зволіў падараваць міласці асобам у дазваленні удзельнічаць у дваранскіх выбарах. Атрымаўшы аб гэтым прапанову спадара Віленскага ваеннага і генерал-губернатара Гродзенскага, Мінскага і Ковенскага, я доўгам сваім лічу перадаць Вашаму правасхадзіцельству спіс памянутых маянткоўцаў, якім дазволена удзельнічаць у дваранскіх выбарах. Грамадзянскі губернатар Ф. Шларэвіч». У тым спісе значыліся наступныя маянткоўцы, на якіх распаўсюджвалася імператарскае дараванне: Эміль Паўлавіч Аскерка (Мазырскі павет), граф Канстанцін Піевіч Тышкевіч (Барысаўскі павет), Даніэль Валіцкі (Барысаўскі павет), Сяптым Стэфанавіч Свіда (Барысаўскі павет), Караль Міхалавіч Кастравіцкі (Мінскі павет), Антон Вяржбоўскі (Навагрудскі павет). Такім чынам з Канстанціна было знята абмежаванне, калі ён не мог быць выбраным на выбарную дваранскую пасаду па міністэрству юстыцыі (павятовага суддзі, старшыні судовай палаты) ці па міністэрству ўнутраных спраў (павятовага маршалка, губернскага маршалка).

У верасні 1853 у Мінску на дваранскіх выбарах Канстанцін Тышкевіч быў выбраны павятовым дваранствам на пасаду барысаўскага павятовага маршалка (прадвадзіцеля дваранства), але мінскі губернатар яго не зацвердзіў з-за невыслугі Тышкевічам належных 10 год абавязковай кароннай службы, а толькі 7 гадоў і 9 месяцаў. У выніку была прызначана новая балаціроўка, калі быў выбраны барысаўскім павятовым маршалкам (1853—1856) Аляксей Міхалавіч Чудоўскі, адстаўны маёр.

Увайшоў членам (роўна як і Віктар Фларыянавіч Свіда, Ігнат Бялінскі і Дамінік Лапа) ад Барысаўскага павета ў склад створанага 30 жніўня 1858 Мінскага губернскага камітэта па сялянскай справе (1858—1861) — камітэта па падрыхтоўцы дваранамі праекту сялянскай рэформы.

Культурная і навуковая дзейнасць

Палац Тышкевічаў у Лагойску. Малюнак Напалеона Орды, 1870-ыя гг.

Замалёўка тыпаў сялян падчас экспедыцыі па Віліі

На аснове ўласных калекцый разам з бацькам і братам стварыў Лагойскі музей старажытнасцей. Шмат вандраваў па Расійскай імперыі і замежжы, член навуковых таварыстваў Вільні, Кракава, Масквы, Прагі, Парыжа, Лондана. Адзін з заснавальнікаў Віленскага музея старажытнасцей, член Віленскай археалагічнай камісіі. Займаўся археалагічнымі раскопкамі — даследаваў каля 200 курганоў, гарадзішчаў і замчышчаў у Мінскай губерні, стварыў першыя тапаграфічныя планы гарадзішчаў. Лічыў курганы старадаўнімі пахаваннямі, а гарадзішчы месцамі, дзе выконваліся розныя абрады. Першы класіфікаваў знаходкі па тэхніцы і матэрыялах выканання і звёў іх у табліцы. У 1856 арганізаваў экспедыцыю па рацэ Віліі, у выніку якой сабраў багаты этнаграфічны матэрыял і напісаў краязнаўчую манаграфію «Вілія і яе берагі» («Wilja i jej brzegi», Дрэздэн, 1871; на польскай мове). Адзін з раздзелаў кнігі «Пра курганы ў Літве і Заходняй Русі» («O kurhanach na Litwie i Rusi Zachodniej», 1868; на польскай мове) прысвяціў знаходкам старажытнай пісьменнасці ятвягаў. Паклаў пачатак вывучэнню старажытных гарадоў Лагойска, Заслаўя, Астрашыцкага Гарадка і інш. Супрацоўнічаў разам з братам Яўстахам Тышкевічам з газетай «Віленскі кур'ер» («Kurier Wileński»), якую рэдагаваў Адам-Ганорый Кіркор.

Багатыя зборы Канстанціна Тышкевіча ў значнай ступені разышліся за межы сучаснай Беларусі (Вільнюс, Варшава, Масква, Паланга і інш.).

Маёнткі

У 1850 за графам Канстанцінам Тышкевічам лічылася ў Барысаўскім павеце 442 рэвізскія душы, а ў 1862 — 462 рэвізскія душы былых прыгонных.

Літаратура

Акуліч С. Музеі братоў Тышкевічаў // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. 1971. № 2;
Каратынскі В. Канстанцін Тышкевіч // Творы. Мн., 1981;
Карев Д. В. Белорусская историография конца XVIII — начала XX вв. // Наш радавод. Гродна, 1993. Кн. 5, ч. 2;
Каханоўскі Г. Адзін з ранніх даследчыкаў беларуска-літоўскага пагранічча // Быт і культура беларусаў. Мн., 1984;
Каханоўскі Г. Археалогія і гістарычнае краязнаўства Беларусі ў XVI—XIX ст. Мн., 1984. С. 52—56.

Спасылкі

ТЫШКЕВІЧ Канстанцін Піевіч

↑ http://tnk.krakow.pl/czlonkowie/tyszkiewicz-konstanty/ Праверана 30 жніўня 2022.
↑ ^а ^б ^в ^г ^д Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[_db39416b4b967ee9-1] ttp://tnk.krakow.pl/czlonkowie/tyszkiewicz-konstanty/ Праверана 30 жніўня 2022.

[_033495c6053bf66f-2] а ^б ^в ^г ^д Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[1]

[2]

@@ Радок 18: / Радок 18: @@
  | пахаваная =
  | род =[[Тышкевічы]]
- | бацька = граф [[Пій Феліцыянавіч Тышкевіч]] (1756—1858), [[Барысаўскія павятовыя маршалкі|Барысаўскі павятовы маршалак]] (1814—1820)
+ | бацька = граф [[Пій Феліцыянавіч Тышкевіч]] (1756—1858), [[павятовыя маршалкі Мінскай губерні|Барысаўскі павятовы маршалак]] (1814—1820)
  | маці = графіня Аўгуста Аўгустаўна-Гіяцынтаўна [[Род Плятэраў|Плятэр]] (1782—1834)
  | муж =
@@ Радок 36: / Радок 36: @@
 Належаў да каталіцкага [[Шляхта|шляхецкага]] роду [[Род Тышкевічаў|Тышкевічаў]] гербу «[[Ляліва (герб)|Ляліва]]», прадстаўнікі якога ў XVI—XVIII стст. адносіліся да праслойкі [[Магнат|магнатаў]] [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]].
-Нарадзіўся ў родавым маёнтку [[Лагойск]] у сям'і буйнога землеўласніка [[Барысаўскі павет|Барысаўскага павета]] [[Мінская губерня|Мінскай губерні]] графа [[Пій Феліцыянавіч Тышкевіч|Пія Феліцыянавіча Тышкевіча]] (1776—1842), [[Барысаўскія павятовыя маршалкі|Барысаўскага павятовага маршалка]] (1814—1820), і графіні Аўгусты-Марыі Аўгустаўны-Гіяцынтаўны [[Род Плятэраў|Плятэр]] (1782—1834).
+Нарадзіўся ў родавым маёнтку [[Лагойск]] у сям'і буйнога землеўласніка [[Барысаўскі павет|Барысаўскага павета]] [[Мінская губерня|Мінскай губерні]] графа [[Пій Феліцыянавіч Тышкевіч|Пія Феліцыянавіча Тышкевіча]] (1776—1842), [[павятовыя маршалкі Мінскай губерні|Барысаўскага павятовага маршалка]] (1814—1820), і графіні Аўгусты-Марыі Аўгустаўны-Гіяцынтаўны [[Род Плятэраў|Плятэр]] (1782—1834).
 Бацька Пій быў сынам генерал-маёра войск [[Вялікае Княства Літоўскае|ВКЛ]] графа Феліцыяна Міхалавіча-Янавіча Тышкевіча (1719—1792) ад яго першай жонкі шляхцянкі Масецкай, валодаў буйным маёнткам [[Лагойск]] (Лагойск, Антанопаль, Косін, Камень і інш.) у [[Барысаўскі павет|Барысаўскім павеце]], дзе ў [[1805]] налічвалася 1 390 [[рэвізская душа|рэвізскіх душ]], у [[1814]] — 1 455, у [[1836]] — 1 320. Пасля выдзялення значнай часткі маёнтка сваім дарослым сынам — Канстанціну і Яўстаху, — Пій Феліцыянавіч Тышкевіч у [[1841]] меў за сабой паводле рэвізіі 120 душ у маёнтку Слабодка ў Барысаўскім павеце, а ў [[1853]] — 392 душы.
-Маці Канстанціна графіня Аўгуста-Марыя Аўгустаўна-Гіяцынтаўна [[Род Плятэраў|Плятэр]] (1782—1834) нарадзілася ў сям'і прадстаўніка рэгіянальнай эліты [[Інфлянцкае ваяводства|Інфлянцкага ваяводства]] графа Аўгуста-Гіяцынта Канстанцінавіча-Людвікавіча Плятэра (1745—1803), [[Дынабургскія павятовыя маршалкі|дынабургскага павятовага маршалка]] (1779—1780), браслаўскага маршалка [[Таргавіцкая канфедэрацыя|Таргавіцкай канфедэрацыі]], і Ганны Станіславаўны Ржавускай (1761—1800), якая была дачкой Станіслава-Фердынанда Вацлававіча Ржавускага (1737—1786) і яго жонкі князёўны Кацярыны-Караліны [[Род Радзівілаў|Радзівіл]] (1740—1789), сястры вядомага нясвіжскага ардыната князя [[Караль Станіслаў Радзівіл «Пане Каханку»|Караля-Станіслава Радзівіла «Пане Каханку»]]. Гэта парадніла ўжо адносна бяднеючую магнацкую галіну лагойскіх Тышкевічаў з самымі ўплывовымі сем'ямі [[Вялікае Княства Літоўскае|ВКЛ]] другой паловы XVIII ст. — князямі [[Род Радзівілаў|Радзівіламі]], князямі [[Род Агінскіх|Агінскімі]], графамі [[Род Плятэраў|Плятэрамі]].
+Маці Канстанціна графіня Аўгуста-Марыя Аўгустаўна-Гіяцынтаўна [[Род Плятэраў|Плятэр]] (1782—1834) нарадзілася ў сям'і прадстаўніка рэгіянальнай эліты [[Інфлянцкае ваяводства|Інфлянцкага ваяводства]] графа Аўгуста-Гіяцынта Канстанцінавіча-Людвікавіча Плятэра (1745—1803), [[павятовыя маршалкі Віцебскай губерні|дынабургскага павятовага маршалка]] (1779—1780), браслаўскага маршалка [[Таргавіцкая канфедэрацыя|Таргавіцкай канфедэрацыі]], і Ганны Станіславаўны Ржавускай (1761—1800), якая была дачкой Станіслава-Фердынанда Вацлававіча Ржавускага (1737—1786) і яго жонкі князёўны Кацярыны-Караліны [[Род Радзівілаў|Радзівіл]] (1740—1789), сястры вядомага нясвіжскага ардыната князя [[Караль Станіслаў Радзівіл «Пане Каханку»|Караля-Станіслава Радзівіла «Пане Каханку»]]. Гэта парадніла ўжо адносна бяднеючую магнацкую галіну лагойскіх Тышкевічаў з самымі ўплывовымі сем'ямі [[Вялікае Княства Літоўскае|ВКЛ]] другой паловы XVIII ст. — князямі [[Род Радзівілаў|Радзівіламі]], князямі [[Род Агінскіх|Агінскімі]], графамі [[Род Плятэраў|Плятэрамі]].
-Родным братам Канстанціна быў [[Яўстах Тышкевіч|Яўстах Піевіч Тышкевіча]] (1814—1873), які падзяляў з ім яго густы і быў таксама вядомым замілаваным этнографам, археолагам, асветнікам, культурным дзеячам і гаспадарлівым маянткоўцам.
+Родным братам Канстанціна быў [[Яўстах Тышкевіч|Яўстах Піевіч Тышкевіча]] (1814—1873), [[павятовыя маршалкі Мінскай губерні|барысаўскі павятовы маршалак]] (1844-1847), які падзяляў з ім яго густы і быў таксама вядомым замілаваным этнографам, археолагам, асветнікам, культурным дзеячам і гаспадарлівым маянткоўцам.
-Жонкай Канстанціна Тышкевіча стала Паўліна Станіславаўна [[Род Цеханавецкіх|Цеханавецкая]], дачка [[Станіслаў Юзафавіч Цеханавецкі|Станіслава Юзафавіча Цеханавецкага ]] (каля 1788—1848), [[Чавускія павятовыя маршалкі|чавускага павятовага маршалка]] (1811—1813, 1815—1821), і яго жонкі Вікторыі Цыпрыянаўны [[Род Здзяхоўскіх|Здзяхоўскай]] (каля 1810—1859). Ад іх шлюбу нарадзіліся сын Оскар (Оскар-Станіслаў-Пій), які нарадзіўся 12 сакавіка 1837 і ажаніўся з Ганаратай Навамейскай; і дачка Марыя, якая пабралася шлюбам з графам Анастазіем Тышкевічам. Оскар Канстанцінавіч Тышкевіч выхоўваўся ў Віленскім дваранскім інстытуце (створаным у [[1832]] на базе зачыненага [[Віленскі ўніверсітэт|Віленскага ўніверсітэта]]), а 24 жніўня 1859 быў прыняты (і заступіў пасля выканання прысягі 9 лістапада 1859) на вакансію пісца ў канцылярыю барысаўскага павятовага маршалка [[Франц Касперавіч Макрыцкі|Франца Касперавіча Макрыцкага]].
+Жонкай Канстанціна Тышкевіча стала Паўліна Станіславаўна [[Род Цеханавецкіх|Цеханавецкая]], дачка [[Станіслаў Юзафавіч Цеханавецкі|Станіслава Юзафавіча Цеханавецкага ]] (каля 1788—1848), [[павятовыя маршалкі Магілёўскай губерні|чавускага павятовага маршалка]] (1811—1813, 1815—1821), і яго жонкі Вікторыі Цыпрыянаўны [[Род Здзяхоўскіх|Здзяхоўскай]] (каля 1810—1859). Ад іх шлюбу нарадзіліся сын Оскар (Оскар-Станіслаў-Пій), які нарадзіўся 12 сакавіка 1837 і ажаніўся з Ганаратай Навамейскай; і дачка Марыя, якая пабралася шлюбам з графам Анастазіем Тышкевічам. Оскар Канстанцінавіч Тышкевіч выхоўваўся ў Віленскім дваранскім інстытуце (створаным у [[1832]] на базе зачыненага [[Віленскі ўніверсітэт|Віленскага ўніверсітэта]]), а 24 жніўня 1859 быў прыняты (і заступіў пасля выканання прысягі 9 лістапада 1859) на вакансію пісца ў канцылярыю барысаўскага павятовага маршалка [[Франц Касперавіч Макрыцкі|Франца Касперавіча Макрыцкага]].
 == Адукацыя ==
@@ Радок 56: / Радок 56: @@
 кастрычніка 1832 у [[Мінск]]у на дваранскіх выбарах Канстанцін Тышкевіч быў выбраны дваранамі губерні на пасаду межавога суддзі ў мінскі губернскі межавы суд на кадэнцыю 1832—1835. 24 мая 1835 указам Сената [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] яго навуковая ступень студэнта была перайменавана на грамадзянскі чын [[губернскі сакратар|губернскага сакратара]] са старшынствам для ўступлення ў службу. 27 кастрычніка 1835 быў скончаны яго тэрмін кадэнцыі ў мінскім губернскім межавым судзе.
-чэрвеня 1836 быў прызначаны ў лік канцылярскіх службітаў (канцылярыстаў) Мінскага даваранскага дэпутацкага сходу. У чэрвені 1839 Канстанцін Тышкевіч прасіў у [[Прадвадзiцелі (маршалкі) дваранства Мінскай губерні|мінскага губернскага маршалка]] (1823—1847) [[Ляон Францавіч Оштарп|Ляона Францавіча Оштарпа]] (1785—1851) аб звальненні ад службы ў Мінскім дваранскім дэпутацкім сходзе і 20 чэрвеня 1839 афіцыйна быў звольнены.
+чэрвеня 1836 быў прызначаны ў лік канцылярскіх службітаў (канцылярыстаў) Мінскага даваранскага дэпутацкага сходу. У чэрвені 1839 Канстанцін Тышкевіч прасіў у [[Прадвадзiцелі (маршалкі) дваранства Мінскай губерні|мінскага губернскага маршалка]] (1823—1847) [[Леў Францавіч Оштарп|Льва Францавіча Оштарпа]] (1785—1851) аб звальненні ад службы ў Мінскім дваранскім дэпутацкім сходзе і 20 чэрвеня 1839 афіцыйна быў звольнены.
 кастрычніка 1841 у [[Мінск]]у на дваранскіх выбарах быў выбраны барысаўскім павятовым дваранствам на пасаду дэпутата [[Барысаўскі павет|Барысаўскага павета]] па раскладцы земскіх павіннасцей (1841—1844).
 [[File:Konstanty Tyszkiewicz born 1806-1868 i familia - Drezden 1869 AD.JPG|left|thumb|Канстанцін Тышкевіч з жонкай і сынам Оскарам у [[Дрэздэн]]е, 1860-ыя гг. Малюнак, зроблены па фатаграфіі]]
-У [[Горад Мінск|Мінску]] 11 снежня 1850 мінскі павятовы маршалак [[Ігнат Стэфанавіч Багдашэўскі]], які ў той дзень выконваў абавязкі [[Прадвадзiцелі (маршалкі) дваранства Мінскай губерні|мінскага губернскага маршалка]] замест адсутнага [[Атон Ігнатавіч Горват|Атона Ігнатавіча Горвата]], у сваім звароце да [[Губернатары Мінскай губерні|мінскага губернатара]] (1850—1857) [[Фядот Мікалаевіч Шкларэвіч|Фядота Мікалаевіча Шкларэвіча]] паведаміў: «Дваранства Мінскай губерні пры сённяшнім звычайным для выбараў сходзе 11 снежня 1850 года вызначыла наступнае: Дваранства Мінскай губерні, знаходзячыся ў пакорнай адднасці прастолу і выконваючы з усёй святасцю па ўсім часткам волю ўрада, адчуваючы, што заслужыла большы ў параўнанні з цяперашнім давер урада, найадданей просіць Найміласцівейшага гаспадара: 1) аддаць вечнаму забыццю існуючы над некаторымі асобамі надзор і, драваўшы ім іх віну, дазволіць ім удзельнічаць у балаціроўцы і быць выбранымі на пасады на дваранскіх выбарах; 2) дазволіць дваранству выбіраць сярод сябе чыноўнікаў як па міністэрству юстыцыі, так і міністэрству ўнутраных спраў, скараціўшчы дзесяцігадовы тэрмін службы, устаноўлены для губерні; 3) дваране, маючы патрэбнасць у прыватных зносінах з суседнімі губернямі па розным камерцыйным і эканамічным, а роўна і па сваяцкім сувязям, паводле распараджэння ўрада, не могуць адлучацца ў іншыя губерні без пашпарту начальніка губерні, для атрымання якога з-за значных адлегласцяў некаторых мясцін ад губернскага горада патрабуецца шмат часу. Няхай дазволена будзе дваранам за білетамі павятовых маршалкаў дваранства ці земскіх судоў адлучацца ў суседнія губерні, тыя, прынамсі, якія знаходзяцца пад кіраўніцтвам спадара Віленскага ваеннага генерал-губернатара. Новыя міласці гэтыя Вялікадушнага манарха дадуць дваранству мажлівасць і сродкі даказаць шчырыя свае да гаспадара-імператара пачуцці адданасці і заслужыць спаўна Яго імператарскай вялікасці давер. Паведамляючы аб гэтым на вырашэнне Вашага правасхадзіцельства з суправаджэннем копіі, маю гонар найпакорней прасіць аб прыняцці з боку Вашага начальства хадайніцтва, спадзяючыся, што цяперашні ўрад не пакіне звярнуць увагу на выказаную просьбу дваран». Пастанова гэтая прынята на губернскім сходзе дваранамі аднагалосна і падпісана губернскім і павятовымі маршалкамі. Просьба дваран [[Мінская губерня|Мінскай губерні]] была задаволена толькі часткова. 18 студзеня 1851 мінскі губернатар Фядот Шклярэвіч сваім пісьмовым зваротам да [[Прадвадзiцелі (маршалкі) дваранства Мінскай губерні|мінскага губернскага маршалка]] (1847—1853) [[Атон Ігнатавіч Горват|Атона Ігнатавіча Горвата]] (1809—1894) паведаміў: «Гаспадар-імператар Найвысачэй зволіў падараваць міласці асобам у дазваленні удзельнічаць у дваранскіх выбарах. Атрымаўшы аб гэтым прапанову спадара Віленскага ваеннага і генерал-губернатара Гродзенскага, Мінскага і Ковенскага, я доўгам сваім лічу перадаць Вашаму правасхадзіцельству спіс памянутых маянткоўцаў, якім дазволена удзельнічаць у дваранскіх выбарах. Грамадзянскі губернатар Ф. Шларэвіч». У тым спісе значыліся наступныя маянткоўцы, на якіх распаўсюджвалася імператарскае дараванне: Эміль Паўлавіч Аскерка ([[Мазырскі павет]]), граф Канстанцін Піевіч Тышкевіч ([[Барысаўскі павет]]), Даніэль Валіцкі ([[Барысаўскі павет]]), Сяптым Стэфанавіч Свіда ([[Барысаўскі павет]]), [[Караль Міхалавіч Кастравіцкі]] ([[Мінскі павет]]), Антон Вяржбоўскі ([[Навагрудскі павет]]). Такім чынам з Канстанціна было знята абмежаванне, калі ён не мог быць выбраным на выбарную дваранскую пасаду па міністэрству юстыцыі (павятовага суддзі, старшыні судовай палаты) ці па міністэрству ўнутраных спраў (павятовага маршалка, губернскага маршалка).
+У [[Горад Мінск|Мінску]] 11 снежня 1850 [[павятовыя маршалкі Мінскай губерні|мінскі павятовы маршалак]] [[Ігнат Стэфанавіч Багдашэўскі]], які ў той дзень выконваў абавязкі [[Прадвадзiцелі (маршалкі) дваранства Мінскай губерні|мінскага губернскага маршалка]] замест адсутнага [[Атон Ігнатавіч Горват|Атона Ігнатавіча Горвата]], у сваім звароце да [[Губернатары Мінскай губерні|мінскага губернатара]] (1850—1857) [[Фядот Мікалаевіч Шкларэвіч|Фядота Мікалаевіча Шкларэвіча]] паведаміў: «Дваранства Мінскай губерні пры сённяшнім звычайным для выбараў сходзе 11 снежня 1850 года вызначыла наступнае: Дваранства Мінскай губерні, знаходзячыся ў пакорнай адднасці прастолу і выконваючы з усёй святасцю па ўсім часткам волю ўрада, адчуваючы, што заслужыла большы ў параўнанні з цяперашнім давер урада, найадданей просіць Найміласцівейшага гаспадара: 1) аддаць вечнаму забыццю існуючы над некаторымі асобамі надзор і, драваўшы ім іх віну, дазволіць ім удзельнічаць у балаціроўцы і быць выбранымі на пасады на дваранскіх выбарах; 2) дазволіць дваранству выбіраць сярод сябе чыноўнікаў як па міністэрству юстыцыі, так і міністэрству ўнутраных спраў, скараціўшчы дзесяцігадовы тэрмін службы, устаноўлены для губерні; 3) дваране, маючы патрэбнасць у прыватных зносінах з суседнімі губернямі па розным камерцыйным і эканамічным, а роўна і па сваяцкім сувязям, паводле распараджэння ўрада, не могуць адлучацца ў іншыя губерні без пашпарту начальніка губерні, для атрымання якога з-за значных адлегласцяў некаторых мясцін ад губернскага горада патрабуецца шмат часу. Няхай дазволена будзе дваранам за білетамі павятовых маршалкаў дваранства ці земскіх судоў адлучацца ў суседнія губерні, тыя, прынамсі, якія знаходзяцца пад кіраўніцтвам спадара Віленскага ваеннага генерал-губернатара. Новыя міласці гэтыя Вялікадушнага манарха дадуць дваранству мажлівасць і сродкі даказаць шчырыя свае да гаспадара-імператара пачуцці адданасці і заслужыць спаўна Яго імператарскай вялікасці давер. Паведамляючы аб гэтым на вырашэнне Вашага правасхадзіцельства з суправаджэннем копіі, маю гонар найпакорней прасіць аб прыняцці з боку Вашага начальства хадайніцтва, спадзяючыся, што цяперашні ўрад не пакіне звярнуць увагу на выказаную просьбу дваран». Пастанова гэтая прынята на губернскім сходзе дваранамі аднагалосна і падпісана губернскім і павятовымі маршалкамі. Просьба дваран [[Мінская губерня|Мінскай губерні]] была задаволена толькі часткова. 18 студзеня 1851 мінскі губернатар Фядот Шклярэвіч сваім пісьмовым зваротам да [[Прадвадзiцелі (маршалкі) дваранства Мінскай губерні|мінскага губернскага маршалка]] (1847—1853) [[Атон Ігнатавіч Горват|Атона Ігнатавіча Горвата]] (1809—1894) паведаміў: «Гаспадар-імператар Найвысачэй зволіў падараваць міласці асобам у дазваленні удзельнічаць у дваранскіх выбарах. Атрымаўшы аб гэтым прапанову спадара Віленскага ваеннага і генерал-губернатара Гродзенскага, Мінскага і Ковенскага, я доўгам сваім лічу перадаць Вашаму правасхадзіцельству спіс памянутых маянткоўцаў, якім дазволена удзельнічаць у дваранскіх выбарах. Грамадзянскі губернатар Ф. Шларэвіч». У тым спісе значыліся наступныя маянткоўцы, на якіх распаўсюджвалася імператарскае дараванне: Эміль Паўлавіч Аскерка ([[Мазырскі павет]]), граф Канстанцін Піевіч Тышкевіч ([[Барысаўскі павет]]), Даніэль Валіцкі ([[Барысаўскі павет]]), Сяптым Стэфанавіч Свіда ([[Барысаўскі павет]]), [[Караль Міхалавіч Кастравіцкі]] ([[Мінскі павет]]), Антон Вяржбоўскі ([[Навагрудскі павет]]). Такім чынам з Канстанціна было знята абмежаванне, калі ён не мог быць выбраным на выбарную дваранскую пасаду па міністэрству юстыцыі (павятовага суддзі, старшыні судовай палаты) ці па міністэрству ўнутраных спраў (павятовага маршалка, губернскага маршалка).
-У верасні [[1853]] у [[Мінск]]у на дваранскіх выбарах Канстанцін Тышкевіч быў выбраны павятовым дваранствам на пасаду [[Барысаўскія павятовыя маршалкі|барысаўскага павятовага маршалка]] (прадвадзіцеля дваранства), але мінскі губернатар яго не зацвердзіў з-за невыслугі Тышкевічам належных 10 год абавязковай кароннай службы, а толькі 7 гадоў і 9 месяцаў. У выніку была прызначана новая балаціроўка, калі быў выбраны [[Барысаўскія павятовыя маршалкі|барысаўскім павятовым маршалкам]] (1853—1856) Аляксей Міхалавіч Чудоўскі, адстаўны маёр.
+У верасні [[1853]] у [[Мінск]]у на дваранскіх выбарах Канстанцін Тышкевіч быў выбраны павятовым дваранствам на пасаду [[павятовыя маршалкі Мінскай губерні|барысаўскага павятовага маршалка]] (прадвадзіцеля дваранства), але мінскі губернатар яго не зацвердзіў з-за невыслугі Тышкевічам належных 10 год абавязковай кароннай службы, а толькі 7 гадоў і 9 месяцаў. У выніку была прызначана новая балаціроўка, калі быў выбраны [[павятовыя маршалкі Мінскай губерні|барысаўскім павятовым маршалкам]] (1853—1856) Аляксей Міхалавіч Чудоўскі, адстаўны маёр.
-Увайшоў членам (роўна як і Віктар Фларыянавіч Свіда, Ігнат Бялінскі і Дамінік Лапа) ад [[Барысаўскі павет|Барысаўскага павета]] ў склад створанага 30 жніўня 1858 Мінскага [[Губернскі камітэт па сялянскай справе|губернскага камітэта па сялянскай справе]] (1858—1861) — камітэта па падрыхтоўцы дваранамі праекту сялянскай рэформы.
+Увайшоў членам (роўна як і [[Віктар Фларыянавіч Свіда]], Ігнат Бялінскі і Дамінік Лапа) ад [[Барысаўскі павет|Барысаўскага павета]] ў склад створанага 30 жніўня 1858 Мінскага [[Губернскі камітэт па сялянскай справе|губернскага камітэта па сялянскай справе]] (1858—1861) — камітэта па падрыхтоўцы дваранамі праекту сялянскай рэформы.
 == Культурная і навуковая дзейнасць ==