19 ғинуар: өлгөләр араһындағы айырма
Уҡыу көйләүҙәре
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш) |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) →2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар: күренеште төҙәтеү |
||
45 юл: | 45 юл: | ||
<onlyinclude>{{#if: {{replace|{{{1|}}}|5|}} || |
<onlyinclude>{{#if: {{replace|{{{1|}}}|5|}} || |
||
* [[Жданов Рауил Шәңгәрәй улы]] (1922—21.01.1997), [[төҙөлөш|төҙөүсе]]. [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашыусы. 1950—1983 йылдарҙа [[«Салауатстрой» тресы]] диспетчеры, баш диспетчеры, производство-технологик комплектлау идаралығы начальнигы. [[Башҡорт АССР-ы]]ның атҡаҙанған төҙөүсеһе (1980). Ике 2-се дәрәжә [[Ватан һуғышы ордены]] кавалеры (1944, 1985). [[Салауат (ҡала)|Салауат ҡалаһының]] почётлы гражданы (1988). Сығышы менән хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Ауырғазы районы]] [[Балыҡлыкүл]] ауылынан. |
* [[Жданов Рауил Шәңгәрәй улы]] (1922—21.01.1997), [[төҙөлөш|төҙөүсе]]. [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашыусы. 1950—1983 йылдарҙа [[«Салауатстрой» тресы]] диспетчеры, баш диспетчеры, производство-технологик комплектлау идаралығы начальнигы. [[Башҡорт АССР-ы]]ның атҡаҙанған төҙөүсеһе (1980). Ике 2-се дәрәжә [[Ватан һуғышы ордены]] кавалеры (1944, 1985). [[Салауат (ҡала)|Салауат ҡалаһының]] почётлы гражданы (1988). Сығышы менән хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Ауырғазы районы]] [[Балыҡлыкүл]] ауылынан. |
||
* Райманов Исмәғил Миңлеғәли улы (1937—2007), ауыл хужалығы алдынғыһы. Баймаҡ районы Баймаҡ совхозы үҙәк бүлексәһе механизаторы. РСФСР ауыл хужалығының атҡаҙанған механизаторы. Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры. Сығышы менән ошо райондан. |
* [[Райманов Исмәғил Миңлеғәли улы]] (1937—2007), [[ауыл хужалығы]] алдынғыһы. [[Баймаҡ районы]] «Баймаҡ» совхозы үҙәк бүлексәһе механизаторы. [[РСФСР]] ауыл хужалығының атҡаҙанған механизаторы. [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены]] кавалеры. Сығышы менән ошо райондан. |
||
* [[Рамай Ҡаһир]] (1962), шағир, прозаик. 2005 йылдан [[Башҡортостан Республикаһы Яҙыусылар союзы]] ағзаһы. [[Учалы районы]]ның [[Рәмзилә Хисаметдинова]] исемендәге әҙәби премияһы лауреаты (2013). |
* [[Рамай Ҡаһир]] (1962), шағир, прозаик. 2005 йылдан [[Башҡортостан Республикаһы Яҙыусылар союзы]] ағзаһы. [[Учалы районы]]ның [[Рәмзилә Хисаметдинова]] исемендәге әҙәби премияһы лауреаты (2013). |
10:46, 13 ғинуар 2022 өлгөһө
19 ғинуар | |
Аҙна көнө | Йәкшәмбе, Дүшәмбе, Шишәмбе, Шаршамбы, Кесаҙна, Йома һәм Шәмбе |
---|---|
19 ғинуар Викимилектә |
19 ғинуар — григориан стиле буйынса йылдың 19-сы көнө. Йыл аҙағына тиклем 346 көн ҡала (кәбисә йылында 347).
← ғинуар → | ||||||
Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шб | Йш |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | ||||
2024 йыл |
Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар
Тарихи ваҡиғалар
- 1649: Земство соборы тарафынан Рус дәүләтенең төп законы — Собор уложениеһы ҡабул ителә, уға ярашлы башҡорттар үҙҙәренең ергә аҫабалыҡ хоҡуҡтарын һаҡлап ҡала.
- 1810: Англия уйлап табыусыһы Питер Дюран консерва банкаһына патент ала.
- 1853: Римдә Джузеппе Верди «Трубадур» операһын тамашасы хөкөменә тәҡдим итә.
- 1960: Өфө фанера-плитә комбинаты эш башлай.
- 1966: Индира Ганди Һиндостандың премьер-министры итеп тәғәйенләнә.
- 1993: «Асылыкүл» милли паркы ойошторола.
- 2011: Башҡортостан Республикаһы Олимпия советы булдырыла.
Был көндө тыуғандар
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр
0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Малиновская Софья Иосифовна (1920), ветеран-педагог, 1961—1970 йылдарҙа Бәләбәй ҡалаһының 2-се урта мәктәбе директорының уҡытыу-тәрбиә эштәре буйынса урынбаҫары. РСФСР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы.
- Хәмитов Зәки Сәлим улы (1930—1993), ғалим-инженер. 1967—1980 йылдарҙа Башҡортостан ауыл хужалығы институты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1973 йылдан — машиналар ремонтлау кафедраһы мөдире һәм ауыл хужалығын механизациялау факультеты деканы. Техник фәндәр докторы, профессор. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған инженеры. Башҡортостан Республикаһының элекке Башлығы Рөстәм Хәмитовтың атаһы. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Балтас районы Штәнде ауылынан.
- Мөнир Ишбулатов (1935—23.10.2010), мәғариф һәм дәүләт органдары хеҙмәткәре, шағир һәм прозаик. 1994 йылдан Башҡортостан Яҙыусылар союзы ағзаһы. Мәләүез районының Булат Рафиҡов исемендәге әҙәби премияһы лауреаты (2007).
- Ринат Хәйри (1950—5.09.1990), шағир һәм журналист. 1974—1990 йылдарҙа Илеш районының «Маяҡ» гәзите хеҙмәткәре. 1986 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Башҡортостан комсомолының Ғәлимов Сәләм исемендәге йәштәр премияһы лауреаты (1990). Сығышы менән ошо райондың Үрмәт ауылынан.
- Сонькин Наум Борисович (1950), ғалим-хоҡуҡ белгесе. 1992 йылдан Мәскәү өлкә адвокаттар коллегияһы хеҙмәткәре, бер үк ваҡытта Халыҡ ара хоҡуҡ һәм иҡтисад институты уҡытыусыһы. Юридик фәндәр докторы (1999), профессор (2000). Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
- Ғарифуллин Илүс Фәғит улы (1960—25.12.2016), инженер-механик, хужалыҡ һәм дәүләт эшмәкәре. 2003—2005 һәм 2012—2014 йылдарҙа Нефтекама ҡала хакимиәте башлығы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған нефтсеһе.
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Воронина Ирина Александровна (1906—1969), музыкант. 1942—1963 йылдарҙа Башҡорт опера һәм балет театры концертмейстеры. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған артисы.
- Шафиҡов Ғәббәс Фәтхрахман улы (1916—1997), партия һәм дәүләт эшмәкәре. 1945—1950 һәм 1956—1960 йылдарҙа КПСС-тың Башҡортостан өлкә комитеты секретары, 1966—1978 йылдарҙа Башҡорт АССР-ы Министрҙар Советы Рәйесенең беренсе урынбаҫары. РСФСР-ҙың алтынсы, етенсе, һигеҙенсе һәм туғыҙынсы саҡырылыш Юғары Советы, Башҡорт АССР-ының дүртенсе һәм бишенсе саҡырылыш Юғары Советы депутаты; КПСС-тың XXIV съезы делегаты (1971).
- Парфёнов Юрий Васильевич (1946), СССР һәм Рәсәйҙең джаз музыканты (торба, флюгельгорн, альтгорн), композитор. Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған артисы (1997).
- Никулин Иван Александрович (1951), хужалыҡ һәм дәүләт эшмәкәре. 1996—2009 йылдарҙа Балаҡатай районы хакимиәте башлығы, шул иҫәптән 1996—2004 йылдарҙа район Советы рәйесе. Башҡортостан Республикаһының беренсе һәм икенсе саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре. Балаҡатай районының почётлы гражданы. Сығышы менән ошо райондың Ямаш ауылынан.
- Юрьев Виктор Леонидович (1951), хеҙмәт ветераны, ғалим-инженер-механик. Техник фәндәр докторы (2000), профессор (2006). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2002), Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған машиналар эшләүсеһе (2014) һәм почётлы авиатөҙөүсеһе (2000), СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1987). 1973 йылдан СССР Авиация сәнәғәте министрлығының Өфөләге Технология һәм производствоны ойоштороу институты (1979 йылдан — Урал филиалы) хеҙмәткәре, 1979 йылдан филиалдың сектор начальнигы, 1983 йылдан — филиал начальнигының фәнни эштәр буйынса урынбаҫары; 1992 йылдан — филиал директоры, 1995—2020 йылдарҙа — филиалдың генераль директоры. Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Жданов Рауил Шәңгәрәй улы (1922—21.01.1997), төҙөүсе. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1950—1983 йылдарҙа «Салауатстрой» тресы диспетчеры, баш диспетчеры, производство-технологик комплектлау идаралығы начальнигы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған төҙөүсеһе (1980). Ике 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалеры (1944, 1985). Салауат ҡалаһының почётлы гражданы (1988). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Ауырғазы районы Балыҡлыкүл ауылынан.
- Райманов Исмәғил Миңлеғәли улы (1937—2007), ауыл хужалығы алдынғыһы. Баймаҡ районы «Баймаҡ» совхозы үҙәк бүлексәһе механизаторы. РСФСР ауыл хужалығының атҡаҙанған механизаторы. Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры. Сығышы менән ошо райондан.
- Рамай Ҡаһир (1962), шағир, прозаик. 2005 йылдан Башҡортостан Республикаһы Яҙыусылар союзы ағзаһы. Учалы районының Рәмзилә Хисаметдинова исемендәге әҙәби премияһы лауреаты (2013).
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
- Белорецкий (Ларионов) Григорий Прокопьевич (1879—6.03.1913), яҙыусы, фольклорсы, хәрби табип. Рус-япон һуғышында ҡатнашыусы.
- Кондрашков Виктор Антонович (1924—5.05.2005), архитектор. 1965 йылдан СССР Архитекторҙар союзы ағзаһы. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы. 1956 йылдан «Башкиргражданпроект» институтының 1‑се оҫтаханаһында баш архитектор, 1966 йылдан 1970-се йылдар уртаһына тиклем «Башгипронефтехим» институты архитекторы. Сығышы менән хәҙерге Орёл өлкәһе Дмитров районының Спасский ҡасабаһынан.
- Низаметдинова Розалия Сабирйән ҡыҙы (1944), ғалим-терапевт, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Медицина фәндәре докторы (1999), профессор (2001). Рәсәй Федерацияһының һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2012). Сығышы менән Өфө ҡалаһының Дим биҫтәһенән.
Дөйөм исемлек
- 1736: Джеймс Уатт, пар машинаһын уйлап тапҡан шотланд механигы.
- 1809: Эдгар По, Америка яҙыусыһы, шағир һәм әҙәби тәнҡитсе.
- 1900: Михаил Исаковский, СССР композиторы, Социалистик Хеҙмәт Геройы (1970).
- 1925: Азат Аббасов, опера йырсыһы, СССР-ҙың (1977), РСФСР-ҙың (1966) һәм Татар АССР-ының халыҡ артисы, Ғабдулла Туҡай исемендәге дәүләт премияһы лауреаты.
- 1945: Вадим Абдрашитов, СССР һәм Рәсәй кинорежиссёры, Рәсәй Федерацияһының халыҡ артисы (1992).
Был көндө вафат булғандар
- 1947: Ҡасим Дәүләткилдеев, башҡорт совет рәссамы, СССР рәссамдар Союзы ағзаһы, башҡорт һөнәри рәссам сәнғәтенә нигеҙ һалыусы.
Йыл көндәре