تيمورلنك

تيمورلنك (1336 - فبراير 1405 م) قائد و ملك مغولى اتولد فى مدينة "شهر سبز"، جنوب سمرقند (في أوزبكستان دلوقتى). اسس الإمبراطورية التيمورية وعمل دولة قوية استمترت لحد سنة 1506وصلت دولته لما مات من دلهي فى الهند لحد دمشق فى سوريا , ومن بحيرة آرال لحد العراق و شمال و اطراف شبه الجزيرة العربية. حول عاصمته سمرقند لجنة و عمل جوامع و قصور كتيره بطراز معمارى مميز و اسر السلطان العثمانى

ملف:Amir TemurZoomed.jpg

صورة تمثال تيمورلنك في شهر شبز في أوزبكستان

بدايته

تيمور فى اول حياته كان حرامى ومرة وهو بيسرق اتضرب عليه سهم اصابه فى رجله وبقى اعرج ( لنك : بالفارسى) ومن هنا جاه اسم تيمورلنك. بعد كدا انضم لجيوش امير اسمه حسين كازغان كان خان تركستان و اترقى فى المناصب وبقى من اصحاب الامير واتجوز اخته. بعد كدا حارب مع الامير شوية حروب وفى الاخر اتخانق مع الامير اللى بقى وقتها سلطان و قتل مراته, اللى هى اخت حسين كازغان, وحاربه فى معركة ضاغلغا وانتصر عليه . ودخل مدينة سمرقند اللى هى كانت العاصمة في 1 أبريل 1370، و اعلن نفسه حاكم عليها وادعى انه من احفاد جنكيز خان من ابنه جغتاى. وانه حيرجع للمغول مجدهم وانتصراتهم و عمل مجلس شورى من امراء الجيش والعلماء.

بداية توسعه

تيمورلنك جهز جيوشه واستعان بعدد كبير من الاتراك و هاجم خوارزم كام مرة وفى الاخر قدر انه يسيطر عليها فى سنة 1379 وبعت ابنه ميران شاه عشان يحتل خراسان و فعلا قدر يعمل كدا و ضم كمان افغنستان و بحستان و أذربيجان ومناطق كتيره . تيمور لنك كان بيرهب اعدائه و بيدى امثلة زى ما حصل لما راح يهاجم أصفهان (فى ايران)راح قاضى عليها و قتل سبعين الف واحد هناك وعمل من جماجمهم مأذن و كمان قضى على ثورة كبيره حصلت فى اذربيجان ضده و برضه و مخلاش حيطه ولا مبنى سليم ودمر المدينتين وفضلوا كدا لحد ما امرهم انهم يبنوا المدينتين تانى فى سنة 1391. وبعد كدا فضل خمس سنين يحارب ثورات ضده فى ايران و هاجم بغداد و البصرة والكوفة و أرمينيا و الكرج (جورجيا دلوقتى) و طمع فى الشام بس انسحاب لما شاف ان الملك الظاهر برقوق طلع جيش كبير من مصر عشان يمنعه من احتلال الشام. و راح مهاجم بلاد ما وراء النهر و احتل موسكو لمدة سنة وبعدين انسحب منها.

فتح الهند

مات فيروز شاه ملك الهند من غير وريث و حصلت مشاكل فى مين يحكم مكانه فقرر تيمورلنك انه يضم الهند قرر انه يهاجم الهند و حارب جيوش عائلة "آل تغلق" وانتصر عليهم فى 17 من ديسمبر 1397م و احتل دلهى عاصمتهم ودمرها ( بيقال انها فضلت سنين متدمرة من الخراب اللى حصل فيها على ايد تيمورلنك). رجع تيمورلنك عاصمته وهو راجع بغنائم و سبعين فيل شايلين حجارة و رخام من الهند عشان بيبنى جامع كبير فى سمرقند.

حرب السبع سنين

فى سنة 1399 لما رجع من الهند ووصله خبر ان الظاهر برقوق مات فطلع بجيوش ناحية الشام تانى وقرر انه يعاقب المماليك عشان وقفوه قصاده و تأديب بايزيد الأول سلطان الدولة العثمانية اللى كانت وقتها بتحكم شرق اسيا الصغرى.و طلع على حلب وسقطت فى ايده ,و متدخلش مماليك مصر عشان كان عندهم صراعات على السلطة ما بينهم, واتقتل فى حلب عشرين الف و اتئسر تلتمييت الف وبعد عمليات النهب والتدمير فى البلد. اتجه بجيوشه لحماة والسلمية، وحصل معاهم اللى حصل فى حلب. لحد ما وصل دمشق اللى حاول اهلها الدفاع عنها بكل طريقة بس فى الاخر اطروا يستسلموا فدخلها تيمور بجيشه وولع فى البلد لمدة تلات ايام و اعد فيها تمانين يوم و اخد العلماء اللى فيها و العمال و كل حد ليه قيمة فى دمشق وبعتهم لعاصمته. بعد كده اتجه لطرابلس وبعلبك ودمرهم وبعدين عدى على حلب مرة تانية فدمرها زيادة و كسر بقية الابراج والقلاع اللى فيها

أسره للسلطان العثماني

ما شبعش تيمورلنك من انتقامه من المماليك وراح يحارب السلطان العثمانى بايزيد و دخل الاناضول و سيواس فى سنة 1402 م وحارب الجيش العثماني بقيادة بايزيد بنفسه فى معركة انقرة واتغلب فيها العثمانيين و اتدمر جيشهم واتئسر السلطان العثمانى و واحد من ولاده. واخدهم تيمورلنك معاه لعاصمته, بس فى نص السكة السلطان العثمانى بايزيد ما ستحملش الصدمة واللى حصل فيه و مات فى السكة مقهور. فطلب العثمانيين من تيمور انهم يخدوه جثته و يدفنوه عندهم ودا اللى حصل واتدفن السلطان بايزيد فى مدينة بورصة.

استعداده لغزو الصين

لما رجع تيمور سمرقند فضل فترة فيها وكان بيجهز جيوشه انه يغزو الصين وقرر انه يبتدى الغزو فى خريف 1404م، وقتها عارضه داكترته لطلوعه مع الجيش عشان صحته و كمان هو كان عدى الستيين فى الوقت دا بس هو رفض وطلع ما الجيش. و هو فى السكة جيشه قبله تلج كتير والجو كان صعب جدا على الكل وخصوصا على تيمورلنك اللى كان عياان اصلان و فى الاخر جيتله حمى فى نص السكة ومات فى فبراير 1405و ما وصلش جيشه للصين و اخدوه و دفنوه فى عاصمته سمرقند فى ضريح اسمه بكور أمير، اللى معناه مقبرة الأمير. وصلت دولته لما مات من دلهي فى الهند لحد دمشق فى سوريا , ومن بحيرة آرال لحد العراق و شمال و اطراف شبه الجزيرة العربية.