Türkiye’de grip yılın 40’ıncı haftasından itibaren izleniyor. Grip kuşkulu hastalardan alınan örnekler iki referans laboratuvarda analiz edilerek, gerçekten grip olup olmadığına bakılıyor. Genellikle vakalar, aralık ayından itibaren tespit edilmeye başlıyor. Ancak başka coğrafyalarda gribin seyri farklı olabiliyor. Dolayısıyla koruyacak antikorların oluşması için aşılanmanın tam zamanı. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Esin Şenol, özellikle risk grubunda yer alanların kasım ortasına kadar grip aşısı yaptırması gerektiğini söylüyor.
İŞTE RİSK GRUBU
Yüksek risk grubundaki kişilerin grip sezonunda hastaneye yatış oranları sağlıklı bireylere göre 2-5 kat daha yüksek. Grip yaşlılarda ve kronik hastalığı bulunanlarda daha ağır seyrediyor ve ölümlere yol açabiliyor. El yıkama enfeksiyon hastalıklarından korunmada en etkili yollardan biri. Ayrıca aşağıdakilere grip aşısı yaptırması öneriliyor:
- Yaşlılar
Türkiye’de grip yılın 40’ıncı haftasından itibaren izleniyor. Grip kuşkulu hastalardan alınan örnekler iki referans laboratuvarda analiz edilerek, gerçekten grip olup olmadığına bakılıyor. Genellikle vakalar, aralık ayından itibaren tespit edilmeye başlıyor. Ancak başka coğrafyalarda gribin seyri farklı olabiliyor. Dolasıyla koruyacak antikorların oluşması için aşılanmanın tam zamanı. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Esin Şenol, özellikle risk grubunda yer alanların kasım ortasına kadar grip aşısı yaptırılması gerektiğini söylüyor.
İşte risk grubu
Yüksek risk grubundaki kişilerin grip sezonunda hastaneye yatış oranları sağlıklı bireylere göre 2-5 kat daha yüksek. Grip yaşlılarda ve kronik hastalığı bulunanlarda daha ağır seyrediyor ve ölümlere yol açabiliyor. El yıkama enfeksiyon hastalıkların korunmada en etkili yollardan biri. Ayrıca aşağıdakilere grip aşısı yaptırması öneriliyor:
* Yaşlılar
* Kalp, akciğer, şeker ve böbrek hastalığı olanlar
Türkiye’de grip yılın 40’ıncı haftasından itibaren izleniyor. Grip kuşkulu hastalardan alınan örnekler iki referans laboratuvarda analiz edilerek, gerçekten grip olup olmadığına bakılıyor. Genellikle vakalar, aralık ayından itibaren tespit edilmeye başlıyor. Ancak başka coğrafyalarda gribin seyri farklı olabiliyor. Dolasıyla koruyacak antikorların oluşması için aşılanmanın tam zamanı. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Esin Şenol, özellikle risk grubunda yer alanların kasım ortasına kadar grip aşısı yaptırılması gerektiğini söylüyor.
İşte risk grubu
Yüksek risk grubundaki kişilerin grip sezonunda hastaneye yatış oranları sağlıklı bireylere göre 2-5 kat daha yüksek. Grip yaşlılarda ve kronik hastalığı bulunanlarda daha ağır seyrediyor ve ölümlere yol açabiliyor. El yıkama enfeksiyon hastalıkların korunmada en etkili yollardan biri. Ayrıca aşağıdakilere grip aşısı yaptırması öneriliyor:
* Yaşlılar
* Kalp, akciğer, şeker ve böbrek hastalığı olanlar
* Kansızlık sorunu bulunanlar
İlk kural hasta veya kazazedenin güvenliğini sağlamak. Etrafınızı saracak kişilerin kalabalığını engelleyin ve hastayı sakinleştirin. 112 Acil servisini mutlaka ve hemen arayın. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Ferudun Çelikmen, ilkyardımın kurallarını şöyle sıralıyor:
Acil yardım gereken her durumda sizin de ikinci bir kazazede olmamanız için, öncelikle ‘ortam güvenliğini’ sağlayın.
Evde, araçta ve seyahatte acil durumlar için acil yardım çantası hazırlayın.
Deneyimli, sertifikalı bir merkezden uygulamalı ilkyardım eğitimi alın, süresinde güncelleyin. Deprem, yangın gibi olağanüstü durumlar için, afet başa gelmeden sevdiklerinizle birlikte uygulayabileceğiniz, öncesi, anı ve sonrası için eylem planları oluşturun.m Kanamalarda akan kanı durdurmak için en iyi yöntem kanayan yere bası uygulamak.
Park, bahçe, oyun alanları, havuz ve deniz kenarlarında daha fazla zaman geçiren ve haliyle koşturan çocuklar tatsız kazalar da geçirebiliyor.
Bir anlık dikkatsizlik, riskli hareketler ya da başka sebeplerden çocuk kaza geçirebiliyor. Dr. Akay, çocukların yalnız bırakılmaması ve sürekli izlenmesi gerektiği uyarısı yapıyor. Ve tabii ki riskli hareketler yapmasından alıkonması. Çocuklar yazın en sık boğulma, bisiklet kazaları, oyun alanlarında düşme, araç çarpma kazaları yazıyor. Çocuklarınızın güvenliği için:
* Deniz, havuz kenarı ve sahilde asla tek başına bırakmayın ve göz hizasından kaçırmayın,
* Havuz kenarları kayar. Terliksiz dolaştırmayın,
* Yaz aylarında toprak altından çıkan böceklere, akrep ve arı sokmalarına karşı dikkatli olun,
Central Hospital’dan kardiyoloji uzmanı Dr. Sinan Coşkun Turan sözkonusu mekanizmayı basitçe şöyle açıklıyor: “Bulunulan dış ortamın sıcaklığı her ne olursa olsun, insan vücut sistemi sabit bir sıcaklığa ihtiyaç duyar. Bunun için vücutta çalışan pek çok uyum sistemi var. Başlıca düzenlemeyi ise vücut organizması cilt kan akımını değiştirmekle yapar. Dış ortam sıcaklığı, vücudun sahip olduğu ısıya oranla azaldığında organizma, cilt altındaki damarları büzer ve cilde pompalanan kan miktarı azalır. Böylece dış ortama karşı ısı kaybı azaltılarak vücut sıcaklığı korunur. Tam aksi şekilde dış ortam sıcaklığı yükseldiğinde ise organizma, cilt altı kan damarlarını genişletir, kalbi daha fazla çalıştırır ve kalbe daha fazla kan pompalar. Bunun sonucunda vücutta ısı kaybı başlar ve terleme yaşanır. Böylelikle vücut sıcaklığının yükselmesi önlenir.
Risk altında olanlar
Sağlıklı bir kalp ve dolaşım sistemi, dış ortam sıcaklığındaki değişikliklere bazı adaptasyon mekanizmalarıyla kolayca uyum sağlar ve bir sorun yaşanmaz. Ancak çocukların, 50 yaşın üzerindeki bireylerin, önemli düzeyde nörolojik sorun, kalp, böbrek veya şeker hastalığı yaşayanların, ayrıca idrar söktürücü, beta bloker, antihipertansif, antidepresan, antihistaminik gibi değişik sınıflardaki ilaçları kullananların uyum mekanizmaları zayıflayabiliyor.
Önce gölge sonra su
Dr. Turan ayrıca şu uyarılardan bulundu:
Central Hospital’dan kardiyoloji uzmanı Dr. Sinan Coşkun Turan, sözkonusu mekanizmayı basitçe şöyle açıklıyor: “Bulunulan dış ortamın sıcaklığı her ne olursa olsun, insan vücut sistemi sabit bir sıcaklığa ihtiyaç duyar. Bunun için vücutta çalışan pek çok uyum sistemi var. Başlıca düzenlemeyi ise vücut organizması cilt kan akımını değiştirmekle yapar. Dış ortam sıcaklığı, vücudun sahip olduğu ısıya oranla azaldığında organizma, cilt altındaki damarları büzer ve cilde pompalanan kan miktarı azalır. Böylece dış ortama karşı ısı kaybı azaltılarak vücut sıcaklığı korunur. Tam aksi şekilde dış ortam sıcaklığı yükseldiğinde ise organizma, cilt altı kan damarlarını genişletir, kalbi daha fazla çalıştırır ve kalbe daha fazla kan pompalar. Bunun sonucunda vücutta ısı kaybı başlar ve terleme yaşanır. Böylelikle vücut sıcaklığının yükselmesi önlenir.
RİSK ALTINDA OLANLAR
Sağlıklı bir kalp ve dolaşım sistemi, dış ortam sıcaklığındaki değişikliklere bazı adaptasyon mekanizmalarıyla kolayca uyum sağlar ve bir sorun yaşanmaz. Ancak çocukların, 50 yaşın üzerindeki bireylerin, önemli düzeyde nörolojik sorun, kalp, böbrek veya şeker hastalığı yaşayanların, ayrıca idrar söktürücü, beta bloker, antihipertansif, antidepresan, antihistaminik gibi değişik sınıflardaki ilaçları kullananların uyum mekanizmaları zayıflayabiliyor.
ÖNCE GÖLGE SONRA SU
Güneş çarpması ölümlere yol açabilen, ciddi bir tablo. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tip Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Gürkan Ersoy, güneş çarptığını düşündüğünüz birine ilk yardım için şu önerilerde bulunuyor:
* Önce kişiyi ortamdan uzaklaştırın, serin bir ortama taşıyın.
* Olabildiğince soyun,
* Varsa klimayı çalıştırtırın. Klima yoksa bir fan veya vantilatör de iş görür,
* Üzerine ıslak çarşaf örtün,
* Şuuru açıksa soğuk içecekler içirebilirsiniz,
* Özellikle kan damarlarının yüzeyden geçtiğini bildiğimiz koltuk altı, el bileği ve kasıklara soğuk uygulayın,
