Çorlu’da yatırımı düşünürken, Teksan Yönetim Kurulu Başkanı Özdemir Ata’nın başını çektiği bir ekip Kocaeli Serbest Bölge AŞ’de (KOSBAŞ) Proses Metal’e ait fabrikada işlerin durduğunu belirledi.
Yönetim Kurulu Üyesi Burak Başeğmezler, “İkinci fabrikayı Çorlu’da yapalım” dese de Ata’nın görüşü ağır bastı. Proses Metal’e ait fabrika için görüşmelere başladı. Şirketin 12-13 bankaya borcu başlangıçta pürüz gibi görünse de şirketin sahibi hepsini temizledi. Fabrika ve yanındaki arsanın Teksan’a 49 yıllığına geçişi 2014’te tamamlandı.
Teksan böylece 25 milyon Euro’luk ikinci fabrikanın ilk faz yatırımına girişti. 30 bin metrekarelik ilk faz, bu yılın ekim ayında resmen faaliyete geçecek. Fabrikanın 50 bin metrekareye çıkarılması planı da şimdiden yapıldı.
Teksan’ın Sancaktepe’deki fabrikasını Burak Başeğmezler, Genel Müdür Yunus Teksan ve Pazarlama Direktörü Bertan Birkan’la gezdim. Ardından Kocaeli Serbest Bölgesi’ne gidip, yeni fabrikadaki son hazırlıkları gördük.
Özdemir Ata, yeni fabrikanın tümüyle ihracata çalışacağını belirtti, Başeğmezler, serbest bölgenin avantajını anımsattı:
- Gelir vergisi avantajı maliyeti düşürecek.
Halen 126 ülkeye ihracat yaptıklarını vurguladı:
Cenevre’de yaşayan İtalyan Aponte ailesi, konteyner taşımacılığı, liman işletmeciliği ve kruvaziyer gemi sahipliğinde dünya devi olan MSC adlı grubun sahibiydi. Baba Gianluigi Aponte MSC Group Yönetim Kurulu Başkanlığını, oğlu Diego Aponte de CEO’luk görevini yürütüyordu. Ela Aponte de grupta limanlardan sorumluydu.
Ahmet Soyuer ve eşi, 8 Kasım 2004’te torunları Asya’nın doğumu üzerine Cenevre’ye gitti. İlk torunla birlikte dünürler daha da kaynaştı.
Soyuer, Arkas Grubu’yla Ambarlı’da ortaklığı bulunan dünürüne projesini açtı:
- Memleketim Tekirdağ’ın Barbaros beldesine konteyner limanı düşünüyorum. Limanın kapasitesini doldurmada ve işletmesinde destek olur musunuz?
MSC o dönemde Türkiye’de bir yatırım daha öngörmüş, 20-30 milyon dolarlık kayıpla çekilmek durumunda kalmıştı. Gianluigi Aponte, Soyuer’i dinlerken o kaybını anımsadı ama açık kapı bıraktı:
- Siz yola koyulun. Yatırımın olabilirliğini görünce destek veririz. Limana ortak da oluruz, transit taşıma başta olmak üzere kapasitenin dolması için elden geleni yaparız.
Soyuer, 28 Kasım 2004’te torununun adını verdiği Asyaport’un ilk başvurusunu yaptı. Başvuru duyulunca Tekirdağ’daki bir limanın o günlerdeki Genel Müdürü Fuat Özbekli kapısını çaldı:
- Gelin bizim limanı alın.
- Referandumdan 2 gün önce Edirne’de Erasta’yı açtık. Bulgaristan ve Yunanistan’dan alışverişe geliş trafiği canlandı. Ardından İstanbul’da Emaar Square Mall’u açıp, aynı gün Antalya’ya gittim. Torunlar’ın Mall of Antalya’sının açılışını yaptık.
Bu durumu işlerin hareketlendiğine yordu:
- Referandumdan sonra 4 yeni proje bağladık. Yanısıra Erbil ve Süleymaniye’de (Kuzey Irak), Bişkek’ten (Kırgızistan) iş aldık.
Ardından Boyner Grubu sayesinde tanıştığı Çinli grup Alkaş’la bağlantı kurdu:
- Guangzhou’ya Türk perakendecisi getirin.
Derken Bulgaristan’ın başkenti Sofya’dan iki proje için arandı, bu gelişmeleri şöyle yorumladı:
- Dünyada Türk perakendecisine talep artıyor. Bu, perakende sektörü ve AVM yönetim modelimizin ulaştığı noktayı gösteriyor. JLL Türkiye, artık bölgeye de hizmet veriyor.
Türk perakende sektörünün dışa açılmasının markalı ihracatı, kilo başı değeri artırdığını düşündü. Aklına LC Waikiki örneği geldi:
- Bana bu alım için fon bulabilir misin?
Arıburnu, Goldman Sachs günlerinden, 2012’den beri tanıdığı Son’ın talebi üzerine kolları sıvadı, bir hafta sonra bilgiyi verdi:
- Size 10 milyar dolarlık fon bulduk.
Masayoshi Son, Arıburnu’nun 10 milyar doları kısa sürede bulması üzerine asıl planını açtı:
- ARM Holdings alımı için gereken 32 milyar doları kendi kaynaklarımdan hallederim. Hedefim büyük bir teknoloji fonu kurmak. Bu fonu kurmaya var mısın?
Söz konusu fonu düşünmesinin nedenine değindi:
- Teknoloji devriminin başlarındayız. Hiçbir devrim 50 yıldan az sürmez. Bu devrim dünyayı tanınmayacak hale getirecek. Robot nüfusu, dünya nüfusunu geçecek. Bu devrimde belirleyici rol almak istiyorum. Gelin şu işi birlikte yapalım.
Fon için hedefindeki boyutu da paylaştı:
Akşit, motor hakkında bilgi verdi:
- Yerli geliştirdiğimiz bu motor, TAİ’nin insansız hava aracı ANKA’nın silahlı versiyonunda da rahatlıkla kullanılacak. 170 beygirlik bu motorun ağırlığı 200 kilogram.
Işık, yerli motoru görünce heyecanlandı:
- Bu motoru yerli otomobilimizde de kullanalım.
Akşit, duraksadı:
- Kullanamazsınız sayın Bakanım.
Işık
- Neden Türkiye?
Jimenez, yanıta nüfustan girdi:
- Türkiye’nin genç nüfusu hem üretim, hem de tüketim açısından önemli. Dinamik nüfus, uluslararası şirketler için cazibe oluşturuyor. Genç nüfus, Türkiye’nin itici gücü ve uzun yıllar öyle olacak. Ayrıca Türkiye’de orta sınıf büyüyor ve gelişiyor.
Coğrafi konuma dikkat çekti:
- Türkiye’nin lokasyonu da önemli ve öyle olmaya devam edecek. Dünyada kaç ülkenin böyle bir coğrafi konumu var?
Türkiye’nin bugüne kadar güzel başarı öyküleri yazdığını belirtti:
- Türkiye’nin başarı öyküleri yazmaya devam edeceğine inanıyoruz. Bazen bir kağıda çok yakından bakınca iyi okuyamaz, net göremezsiniz. Konjonktürel olan ile yapısalı birbirinden ayırarak bakmalıyız. Olup bitenlere biraz bu gözle, yukarıdan bakarak değerlendirebilirsek, Türkiye’yi çok daha iyi anlayabiliriz.
Paneli izleyen bir Türk işadamı
- Savunma sanayi teknolojileri geliştirmesinde ABD ile işbirliğine açığız. Geleceğin teknolojilerine birlikte imza atalım.
ABD gibi gelişmiş ülkelerin tavrına değindi:
- “Bizim teknolojimiz var, transfer edelim” diyorlar. Ben, “Teknoloji transferi” deyimini sevmem. Teknolojiyi ortak geliştirmekten yanayız.
Teknoloji geliştirmede işbirliğinin önemine işaret etti:
- Teknolojinin bundan sonraki aşamalarında kimse tek başına hareket edemez.
Konuşması bitince Prof. Demir’den verdiği mesajı örneklerle açmasını istedik. Eskişehir’deki ikinci büyük ortağı General Electric (GE) olan TEİ’den (Tusaş Motor Sanayii A.Ş.) örnek verdi:
- Helikopter motoru geliştirme konusunda GE ile işbirliği yapacaktık. GE, önce “Tamam” dedi. Sonra “Kısıtlama”ları gündeme getirdi. Biz de GE’nin bu tavrına karşı çıktık.
“Kısıtlama”
- GLİ’nin sektöründe öncü adımlarını, büyüme potansiyelini gördük. EBRD, GLİ’ye değer katabilir. Ayrıca, GLİ’yi önümüzdeki dönemde halka açacağız.
GLİ Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kutman, şirketi Borsa İstanbul’da halka açmayı planlamış, son dakikada geri çekmişti. EBRD’yle sohbet sırasında bunun gerekçesini şöyle açıkladı:
- Aslında 1.8 milyar liralık talep geldi. Ancak, hedeflediğimiz hisse fiyatı oluşmadı, vazgeçtik.
17 Mayıs 2017 Çarşamba sabahı saat 08.00’de London Stock Exchange (Londra Borsası) Global Ports Holding (GPH) için düzenlenen törenle güne başlarken Kasım 2015’teki sohbeti anımsadım. GLİ, halka açıldığı yer Londra Borsası olunca Global Ports Holding’e dönüşmüştü.
GPH CEO’su Emre Sayın, önce halka açılma oranını paylaştı:
- GPH’nin yüzde 33.2’si halka açıldı.
EBRD’nin payını merak ettim,
