Türkiye’nin en kalabalık şehri İstanbul’daki toplu kullanım binalarının yangın merdivenleriyle yangın çıkışlarını mercek altına aldık. Ortaya çıkan tablo iç açıcı değil. Çoğu binadaki yangın merdiveni kullanılmaz durumda. Bazı merdivenlere ise ulaşmak mümkün değil. Bunlardan biri de her gün yüzlerce hastaya hizmet veren ve Türkiye’nin en büyük hastanelerinden biri olan Çapa’daki İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi. Cerrahi Tıp Bilimleri binasında iki tane yangın çıkışı var. Binanın koridorlarındaki yangın ikaz levhalarını takip ettiğimizde ilk yangın çıkışına varıyoruz. Ancak kapı iki sürgüyle kapatılmış. Olası bir faciada tahliye sırasında kapıyı kilitleyen iki sürgünün de elle açılması lazım. Binadaki ikinci yangın çıkış kapısına ulaştığımızda ise daha zorlu bir kapıyla karşılaşıyoruz. Çıkış kapısı asma kilitli. Bu kapıdan tahliye için önce anahtarı bulmak gerekecek.
PENCEREYE ÇIKIYOR
Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin 4 katlı Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği binasının yangın merdiveni katlarda olması gereken kapılara değil, binadaki pencerelere açılıyor. Üstelik binanın en üst katında bulunan pencere ile yangın merdiveni arasında yaklaşık 2 metrelik bir mesafe bulunuyor. Olası bir yangında binanın en üst katında bulunan siviller yangından kaçmak için 2 metre atlamak zorunda.
Fatih’te bulunan bir özel eğitim kurumunda (dershane) yangın merdiveni olarak seyyar bir merdiven kullanılmış. Her gün onlarca öğrencinin ders gördüğü bu 5 katlı binada yangın çıkışı binanın içinden birinci kata kadar iniyor. Birinci katta biten yangın çıkışı ile zemin kat arasında bağlantı seyyar bir merdivenle sağlanmış.
YANGIN ÇIKIŞ KAPISI DAR
Otellerin yoğunlukta olduğu Aksaray’da bulunan 7 katlı bir otelin dönerli bir yangın merdiveni bulunuyor. Otelin yangın merdiveni ilk etapta yönetmeliğe uygun yapılmış görünse de bina katlarından merdivenlere açılan kapılar çok dar. Bu durum olası bir yangında kilolu insanların binadan tahliyesini neredeyse imkânsız hale getiriyor.KLİMA İLE KAPATMIŞLAR
Aksaray’da bulunan iki katlı bir binanın altında bar bulunuyor. Üst katları daire olarak kullanılan binanın yangın merdivenin bulunduğu birinci katın çıkışı havalandırma sistemi ve klima ile kapatılmış. Olası bir yangında havalandırma sistemi ve klimadan dolayı sivillerin yangın merdivenini kullanarak tahliye edilmesi imkânsız.
İş merkezlerinin yoğunlukta olduğu Haseki’de bulunan 9 katlı binanın sadece iki katında yangın merdiveni bulunuyor. Olası bir yangında binanın sadece birinci ve ikinci katında bulunan siviller tahliye edilebilecek. Diğer 7 katta bulunan sivillerin tahliyesinin nasıl yapılacağı ise muamma.
İSTANBUL'DA YÜZDE 90 BÖYLE
HABERDE kullanılan yangın merdivenleri ile acil çıkış kapılarını inceleyen Okan Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Programı Yardımcı Doç. Dr. Hacer Kayhan’ın görüşleri şöyle:
“Örneklerde gördüğümüz yangın merdivenlerinin hiçbiri standartlara uymuyor. Bu merdivenlerin çoğu yangın çıkış kapılarına değil pencerelere çıkıyor. Pencereden yangın çıkışı olamaz. İkincisi yangın çıkış kapıları yangına dayanıklı olmalı. Kapılarda panik bar olmalı. Ancak bu kurala uyulmamış. Ahşap binalarda 2 dakika, beton binalarda ise 3 dakikada bina tahliye edilmeli. Bu merdivenlerin bulunduğu binalarda bir kişinin üç dakikada binadan çıkması mümkün değil. Bu merdivenlerin çoğu yangın merdiveniymiş gibi görünüyor. Maalesef İstanbul’da mevcut binaların yüzde 80’inde, yüzde 90’ında bu tarz yangın merdivenleri bulunuyor. Bir yangın merdiveninin maliyeti 150 bin lirayı buluyor. Bu çok büyük bir rakam. Yangın merdivenleri standartlarının tutturulması için özel bir proje yapılmalı. Gerekirse bu proje maddi olarak desteklenmeli.”