(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

انسان شناسی هنر

مقالات قدیمی: تجربه‌های من در تئاتر و سینما(2) (خرداد 1351)

گفتگو کننده: کاوه رستگار/ آماده سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

پای صحبت «بهرام بیضائی» سازنده فیلم: رگبار
فیلم «رگبار» ساختهء «بهرام بیضایی» در نخستین جشنوارهء فیلم تهران با دریافت پلاک طلا توفیق یافت. آنچه در این شماره و شمارهء آینده می خوانید، حاصل گفتگوئی است با او در باب تآتر و سینما که می

«دربند» تقابل میان دوگفتمان شهری

كاوه سجودي
نمایی از فیلم دربند

داستان «دربند» همان داستان کلیشه‌ای میشی در دهان گرگهاست. داستان از آنجا آغاز می‌شود که دخترکی شهرستانی، ساده و متین در یکی از دانشگاه های تهران رشته پزشکی قبول شده است و دست بر قضا از خوابگاه جا می ماند و مجبور می‌شود در تهران خانه اجاره کند. روند ابتدای فیلم کمی تند به نظر می‌آید. انگار عجله ای عمدی وجود دارد تا داستان به یک نقطه خاص برسد و این نقطه همان آشنایی مریم (نازنین بیاتی)، همان

بافته های فرهنگ: انسان شناسی لباس و تزیین

سمیه کاظمی
The Fabrics of Culture.jpg

کتاب حاضر مجموعه مقالاتی را در بر می گیرد که در کنگره ی بین المللی انسان شناسی و قوم شناسی در سال 1973در شیکاگو برگزار شده است. در مقدمه ی این کتاب آمده است: با وجود اینکه پوشش و تزیین از وجوه جهانی رفتار بشری هستند و بررسی آنها دانش ما را درباره ی بافت فرهنگها و برجستگیهای طبیعت انسان افزایش می دهد، معنا و کارکرد تزیین و لباس نسبت به موضوعاتی چون خویشاوندی و زبان کمتر مورد توجه انسان شناسان

نقاب‌ها (34): افریقا (مردم چوآ)

ترجمه و تنظیم: نسترن محمودزاده
African-Chewa-Mask-1a.jpg

مردم چوآ عضو قبیله‌ی مالاوی هستند و در افریقای جنوبی و مرکزی ساکن هستند. قبیله‌ی مالاوی به‌دلیلِ گرمی و صمیمیت مردمش، اغلب «قلبِ گرمِ افریقا»شناخته می‌شود. مردم این قبیله عموماً در کلبه‌های کنار هم، با خانواده‌های گستردة خود زندگی می‌کنند.
فرهنگ مردم چوآ قدمت بسیار زیادی دارد؛ از آغاز هزارة اول. زبان محلی آن‌ها چیچِوا است که زبان ملّی مالاوی‌ها نیز هست.

هیس! ناگفته ها همچنان هستند

آرش گودرزي
1307301135288750.jpg

فیلم "هیس؛ دخترها فریاد نمی زنند" صحبت از ناگفته ها می کند. حرف هایی که نباید زده شوند چرا که کسی پذیرای آن ها نیست. موضوع فیلم که به تجاوز جنسی به دختران خردسال می پردازد، بحثی اینگونه را به میان می کشد. عرفی که زخم های کهنه بر روح و روان کسانی بر جای می گذارد که به هر طریقی گرفتارش می شوند. با اینحال، بحث ناگفته ها در اینجا صحبت از موضوع فیلم نیست. حرفی دیگر است که تابوی ناگفته ی دیگری

تجربه‌های من در تئاتر و سینما(1) (خرداد 1351)

گفتگو کننده: کاوه رستگار/ آماده سازی برای انتشار: نسرین راستگو
عکس: 

پای صحبت «بهرام بیضائی» سازنده فیلم: رگبار
فیلم «رگبار» ساختهء «بهرام بیضایی» در نخستین جشنوارهء فیلم تهران با دریافت پلاک طلا توفیق یافت. آنچه در این شماره و شمارهء آینده می خوانید، حاصل گفتگوئی است با او در باب تآتر و سینما که می تواند روشنگر بسیاری از مسائل هنری-اجتماعی در جامعهء ما باشد.

قوهای قاهره (لوموند دیپلماتیک: سپتامبر 2013)

مونا ابوعیسی ترجمه ی آریا نوری
106_2422025.jpg

تصویر: اپرای جدید قاهره
سالن اپرای قاهره که در سال ١٩٥٠ به لطف گسترش روابط بین قاهره و شوروی تاسیس شده بود برای بقای خویش می بایست مبارزه کند  و خود را با تحولات سیاسی کشور تطبیق دهد .
به نام پدر ، پسر و روح القدس.
این است عبارتی که قوی سفید لحظاتی قبل از گشودن بال های خیالی خود و قرار گرفتن در پرتو نورافکن ها ادا می کند .

نقاب‌ها (33): افریقا (مردم ِ Yoruba) - قسمت اخر

ترجمه و تنظیم: نسترن محمودزاده
African-Yoruba-Mask-a.jpg

در مطلب پیش‌رو، در ادامه‌ی مطلب هفته‌ی گذشته، به معرفی دو نقاب دیگر از نقاب‌های ساخته‌ی مردم قبیله‌ی یوروبا خواهیم پرداخت. این هفته، دو نقاب جدید را در کنار دو نقاب هفته‌ی گذشته آورده‌ایم تا شباهت‌ها و تفاوت‌های هریک در کنار یکدیگر مشاهده شود.همه‌ی آن‌ها ساخته‌ی دست مردم یوروبا هستند. یوروبا، نام یکی از اقوام بزرگ افریقایی است که در افریقای غربی واقع شده و حدوداً یک‌سوم جمعیت کشورنیجریه را تشکیل می‌دهد.

پیوست: 

دومین نشست «انسان، شهر، سینما» با حضور امیرعلی نجومیان: حرکت از نظم به سوی آشوب

گزارش از جواد قاسمي
دکتر امیر علی نجومیان

دومین نشست «انسان، شهر، سینما» روز سه‌شنبه پنجم شهریورماه در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد. در این نشست، پس از نمایش فیلم وقت بازی (ژاک تاتی، 1967) دکتر امیرعلی نجومیان به تحلیل آن پرداخت. وقت بازی چهارمین ساخته تاتی، یک کمدی آوانگارد است که ماجراهایش در پاریس می‌گذرد. این فیلم که ساختش سه سال زمان برد، در زمان خود مورد استقبال قرار نگرفت و در گیشه شکست خورد. اما امروز به عنوان

مقالات قدیمی: کشاندن بیننده به درون عکس ( 1352 )

گفت و گو با بیژن بنی احمد/ آماده سازی برای انتشار: پرنیا پژهش فر
عکس: 

در ماه جاری_اسفند_ماه نمایشگاهی از آثار عکاسی «بیژن بنی احمد» که در زمینه عکاسی تحصیلات آکادمیک و تجربیات بسیار دارد، در انیسیتو گوته تهران دایر شده است . به این مناسبت با او به صحبت نشسته ایم وپرسش هایمان بیشتر در مورد هنر عکاسی و شیوه های گونه گون عکس بردای بوده است .

نقاب‌ها (33): افریقا (مردم ِ Yoruba) - قسمت دوم

ترجمه و تنظیم: نسترن محمودزاده
African-Kwango-Mask-2a.jpg

این هفته به معرفی دو نقابِ دیگر از نقاب‌های مردم یوروبا می‌پردازیم. قبیله‌ی یوروبا، یکی از اقوام بزرگ افریقایی است که در امتداد مرز بین جنوب‌ غربی نیجریه و بنینِ امروزی (داهومی) قرار دارد و یک‌سوم جمعیت کشور نیجریه را تشکیل می‌دهد.

پیوست: 

هنر و واقعیت از دیدگاه انسان شناسی

مارگارت مید ترجمه ی امین درستی
رقص بالیایی

فرهنگ های ابتدایی به خوبی کلیت های یکپارچه ای را بر می سازند که اهداف و تمایلات علمیِ زیباشناسانه و همچنین تحلیلی را برآورده می سازند، مطالعه ی این فرهنگ ها، بیشترین روشنایی را آنگاه بر مسائل مربوط به رابطه‌ی هنر و جامعه ی کنونی‌مان می افکَنَد که ما کیش های ابتدایی را مطالعه می‌کنیم و نه آنگاه که مقولات محدود امروزیِ خود را دنبال می‌کنیم و می‌کوشیم تا از موسیقی ابتدایی یا طراحی ابتدایی سخن بگوییم.

نگاهی به سینمای هال هارتلی کارگردان مستقل آمریکایی/ غرق شدن در جهان تراژدی

آرمان شهركي
هال هارتلی

و این هم جهان هال هارتلی جهان نومیدی، ناکامی، حتمیت، گریزناپذیری، وحشت، شکوه و خشم، درد و دلهره، رنج و تشویش، عذاب، محنت و مرگ و اعتراض، اعتراض به هرکس و هر چیزی که مسئول است: خدایان، طبیعت، شانس و یا شرایط. جهان تراژدی در عصر مدرن. روایت انسانهایی باطنا شریف و والا که در جامعه ای بیمار و به لحاظ اخلاقی، فاسد و منحط در تقلا و تلاشی پیگیر برای وارستگی و پایبندی به اصول

لولیتای ناباکوف: یک کودکی از دست رفته

لادن رهبری
 La inspiración según Nabokov, un viento boreal.jpg

تصویر: ناباکوف
لولیتا یک کودک در بدو ورود به نوجوانی و بلوغ است که در آستانه ی شناخت جنسیت خود قرار گرفته است و از این رو ناآرامی خاص دوره ی سنی خود را دارد. او در زمان اولین ملاقات با هومبرت به بلوغ جسمی نرسیده است و کودکی است که در دنیای کودکانه ی خود در باغچه ی خانه (که برای هومبرت هم چون باغ عدن جلوه می کند) به بازی مشغول است.

نقاب‌ها (32): افریقا (مردم ِ Yoruba)

ترجمه و تنظیم: نسترن محمودزاده
African-Gelede-Mask-4a.jpg

این هفته به معرفی دو نقاب از نقاب‌های مردم یُروبا می‌پردازیم.گِلید فرقه‌ای در بـِنین و غرب نیجریه است که مربوط به دلجویی از جادوگران است.

نقاب گِلید توسط مردم یُروبا که در امتداد مرز بین جنوب‌ غربی نیجریه و بنینِ امروزی (داهومی) زندگی می‌کنند، استفاده می‌شود.

پیوست: 

کارگاه انسان شناسی هنر: بخش دوم

اصغر ایزدی جیران
Asghar.Izadi-Jeiran_2.jpg

برگرفتن رویکرد انسان شناختی در بررسی هنر به معنای آن است که پژوهشگر تلاش می کند تا هنر مورد مطالعه خود را در زمینه اجتماعی- فرهنگی آن قرار دهد و بدین طریق آن را تحلیل کند. در واقع، انسان شناسی هنر می کوشد تا نشان دهد که هنر را در خود هنر نمی توان فهمید و بایستی آن را در گروه اجتماعی تولیدکننده و مصرف کننده آن درک کرد. بدین منظور، انسان شناس با استفاده از روش مردم نگاری در پی آن است تا

بارِ گران زن بودگی: تأملی بر وضعیت و تصویر زنان طبقه‌ی متوسط در آثار اصغر فرهادی

آرش حسن‌پور
درباره الی

مقدمه : اصغر فرهادی کارگردان شهیر و صاحب سبک ایرانی همواره در مصاحبه‌های مطبوعاتی و توضیح آثارش، می‌گوید که تراژدی در دوران مدرن متمایز با دوران و اعصار پیشین خود، بر محوریت تقابل خیر و شر پی‌ریزی نشده و دیگر در چنین آثاری نمی‌توان شخصیت‌های داستان را در دو جبهه‌ی خوب و بد قرار داد و چنین مرزبندی‌هایی را انجام داد. فیلمساز خود را روایتگر تراژدی مدرن می‌داند.

گزارش تصویری: عناصر تزئینی معماری ایران

علیرضا عابدینی
Sans titre.jpg

مقدمه:ایران مانند تابلویی است که مسجد وکلیسا ومعبد وکتیبه وبقعه وخانه های قدیمی وکاروانسرا و بازار وحمام وپل های تاریخی را در کنار یکدیگر قرار می دهد و داستان تاریخ پرفراز ونشیبش را روایت می کند.دراین بین مسجدبا مناره و گنبد وگلدسته هایش بخش جدایی ناپذیری ازشهرهای سرزمین ماست.بیاییدساختمان یک بنا راتصورکنیم.ساختمان این بنا ازچه بخش هایی تشکیل می شود؟بناهایی که این روزها درشهرها ساخته می شوند،

ظهور انسان شناسی هنر: فاگ، مان، فورگ و بیبویک

اصغر ایزدی جیران
Sand Painting_Navaho.jpg

انسان شناسی هنر، فهم هنر از دیدگاه فرهنگ و جامعه آفریننده است. اگرچه توجه انسان شناختی به هنر، همزمان با پیدایش آکادمیک انسان شناسی در اواسط قرن نوزدهم و حتی پیش از آن در بررسی های موزه شناختی، قابل پیگیری است، اما در واقع، در اواسط قرن بیستم و از میانه دهه 1940 و به ویژه دهه 1950 است که کارهای میدانی مهمی توسط انسانپ شناسانی صورت می­گیرد که هنر را بدل به موضوع محوری پژوهش مردم نگارانه خود

ایده‌هایی درباره الهیات و سینما: تاملی بر سینمای پازولینی

امين حامي‌خواه
نمایی از فیلم انجیل به روایت متی

«تو به راستی خدای منی! چرا که تو نمی‌توانی خدای آنانی باشی که اعمالشان مظهر مخوف‌ترین جلوه‌های غیاب جنگ‌افروزانه خداوند است.»... (نقل قول امانوئل لویناس از یوسل)
به راستی چگونه است که «انجیل به روایت متی» ساخته پیر پائولو پازولینی الهام‌بخش رخداد تازه‌ای در عرصه نسبت الهیات و سینما است؟ اگر به

نقاب‌ها (31): افریقا (مردم دَن)

ترجمه و تنظیم: نسترن محمودزاده
African Dan Mask-3a.jpg

از این هفته، بررسی نقاب‌های قاره‌ی افریقا را آغاز می‌کنیم و اولین قومی که به آن‌ها خواهیم پرداخت، مردم دَن (Dan) هستند.
جیو یا دَن، یک گروه قومی است که در شمال شرقی لیبریا و ساحل عاج زندگی می‌کنند، به زبان دَن صحبت می‌کنند و همسایه‌ی گوروها، گه‌ره‌ها و مانوها هستند.

پیوست: 

هنر و فرهنگ در کلان شهر: تدابیری برای پایداری

ملیحه درگاهی
arts and culture.jpg

هنر و فرهنگ در کلان شهر: تدابیری برای پایداری، نوشته ی کوین مک کارتی، الیزابت هنگان، جنیفر نواک
کتاب حاضر به بررسی وسعت و ساختار بخش های مختلف و نظام های حمایتی هنری در نواحی کلان شهری اصلی ایالات متحده ی آمریکا پرداخته و مکانیزم هایی را برای پایداری مشخص می کند، هدف از این مطالعه مطرح کردن خط مشی های سیاسی برای شهر

نگاهی به فیلم «گذشته» بر اساس منطق پارادوکسی دریدا/دنیای پیچیده‌ی روابط پیچیده‌ی آدم‌های پیچیده

محمد هاشمي
60454_468.jpg

تقریباً می توان گفت در تمام فیلمنامه هایی که فرهادی تا کنون، فیلم هایش را بر آن ها بنا نهاده است، از «رقص در غبار» تا «گذشته»، جهان های داستانی بر منطق پارادوکسی استوار بوده اند. فرهادی در تمام این فیلمنامه ها بر بستر محتواهای روایتی گوناگون، مجموعه ای از تقابل های دوتایی را شکل داده و به تبیین داستانی دیفرانس ها یا تمایز و تعویق هایی پرداخته است.

پای صحبت سودابه فضائلی

...
orginal-photo_report-4814.jpg

از شانزده سالگی شروع به نوشتن کردم، ولی‌ جز یکی‌ دو داستان از کارهایم در مجله فردوسی‌ و تلاش آن‌ زمان، کار دیگری از کارهایم به چاپ نرسید، به خصوص که در آن‌ دوران در ایران نبودم و معمولاً سپردن کار چاپ کتاب به دیگری، به نتیجه نمی‌‌رسد. در همین ایام به ترجمه پرداختم و دو کتاب گاسپار از پیتر هانتکه، و راهی‌ به سوی شمال از ادوارد باند را در ۱۳۵۲ برای کارگاه نمایش ترجمه کردم که آنها هم به چاپ نرسید و

انتشار کتاب «نخستین همایش انسان شناسی هنر»

گروه اخبار
Ensanshenasi Book.JPG

نخستین همایش انسان شناسی هنر که چند سال پیش در اصفهان برگزار شد،  اخیرا  کتابی حاوی مقالات این همایش را به انتشار رسانه است. در زیر  مقدمه دبیر این همایش و  فهرست آن را می خوانیم.

نقاب‌‌ها (30): آمازون (بخش چهارم)

ترجمه و تنظیم: نسترن محمودزاده
Amazon-Tukuna-Mask-5a.jpg

در مطلب پیش رو، چهارنقاب پایانی از آمازون معرفی می‌کنیم.

برای مشاهده‌ی متن‌ها و نقاب‌ها، در زیر کلیک کنید:

پیوست: 

درباره فیلمنامه‌های سعید عقیقی:باز کردن زخم ها با حواس کامل

مهران چهرازي
سعید عقیقی

پیش در آمد:دیالکتیک هوشیاری و هشدار، مقاله ای ست که به یکی از جوان ترین چهره های مستقل سینمای ایران می پردازد: سعید عقیقی
این مقاله گاهی از جز به کل می رود و گاهی از کل به جز و در این مسیر سعی می کند با بررسی فیلمنامه های وی شمایی از آثار او را به نمایش بگذارد. هر کدام از فیلمنامه های عقیقی نیازمند تحلیل و بررسی دقیق و مفصل اند. اما اینجا با اشاراتی گاه کلی و گاه جزئی به تحلیلشان می

معنای پویا، هنر پویا: بررسی انسان‌شناختی هنرهای تزیینی در نخل‌گردانی محله‌ی هِردَه ابیانه

سمیه کاظمی
Nakhl_Kazemi.jpg

پژوهش حاضر در نظر دارد هنرهای تزیینی نخل‌گردانی محله‌ی هِردَه ابیانه را با توجه به معنای آن در زمینه‌ی فرهنگی و مناسکی اش بررسی نماید. نخل‌گردانی که در ابیانه مجموعه ای از هنرهای تزیینی و نمایشی است از مهم‌ترین رویدادهایی است که سالیانه همه‌ی بومیان را گرد هم می‌آورد. با توجه به این ارزش محلی نخل‌گردانی، بررسی هنرهای آن می‌تواند ابعاد مهمی از فرهنگ را نمایان سازد و از طرفی بررسی فرهنگ می‌تواند به فهم

مقالات قدیمی: "من از زیبائی به سوی مفهوم کلی میروم" (گفتگوئی با: حسین زنده رودی (1351) )

گفتگو کننده :هرمز کامیاب/ آماده سازی برای انتشار: پرنیا پژوهش فر
عکس: 

«حسین زنده رودی» نقاش معاصر برای همه دوستداران نقاشی نام آشنایی است . اخیراً چاپ جدیدی از قرآن که با طراحی های زنده رودی تذهیب شده ، در فرانسه انتشار یافته است . بهمین مناسبت با زنده رودی ، در زمینه های مختلف مربوط به نقاشی به گفتگو نشسته ایم ، زنده رودی پس از اقامت کوتاهی در ایران به فرانسه بازگشت .

کارگاه انسان شناسی هنر

گروه اخبار
Forge.jpg

تصویر: آنتونی فورگ، پدر انسان شناسی هنر
خانه هنرمندان ایران کارگاه «انسان شناسی هنر» را توسط دکتر اصغر ایزدی جیران (استادیار گروه انسان شناسی دانشگاه تهران و مدیر گروه انسان شناسی هنر) در روز سه شنبه 12 شهریور از ساعت 14 الی 18 در قالب دانشگاه تابستانه برگزار می کند. در زیر چکیده ای از مباحث مطروحه در کارگاه را می خوانید:

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.