توضیح عکس: تلاش ساکنان جهت ایجاد فضای پذیرایی مجزا
در سه یادداشت پیشین از مجموعه یادداشت‌های خانه و تنوع فضایی، نیاز «ارتباط با خود» در دو بعد ذهنی و جسمی و نیز نیاز «ارتباط با خانواده» مورد بررسی قرار گرفت. «نیاز ارتباط با جامعه» در سطح بعدی قرار گرفته و موضوع یادداشت حاضر است. منظور از جامعه در

تصویر: هوانسیان
معماری عصر حاضر مدیون کسانی است که با رجوع به درک و معلومات خود ، معماری مدرن ایرانی را پایه ریزی کرده و با دستیابی به سبک مدرن ویژه ای در این مرز و بوم ، نام خود را در تاریخ معماری جاودانه ساخته اند. نمی توان از روند مدرنیسم در معماری ایران سخن گفت و به معماران تأثیر گذاری چون ماکسیم سیرو، اندره گدار ، نیکولای مارکف و ... اشاره نکرد.(سلطانیان،1355)

فضایی مثلث شکل، نهایتا 6-5 متری، در جلوی ساختمان، با دیوارهای نرده‌ایِ مشرف به بیرون و دری کوچک که از فضای خیابان به داخل آن باز می‌شود و یک شیر آب. این فضا مالکیتش از آنِ خانواده ماست و درواقع مطابق با سند، بخشی از ساختمان مسکونی‌مان است  ولی از وقتی که من عضو این خانواده شده‌ام هیچ استفاده‌ای از آن نمی‌شده است. شنیده‌ام که پیش‌ترها درخت کهنسالی درون آن وجود داشته که به دلیل بزرگ شدن و فشار آوردن ریشه‌هایش به بدنه ساختمان، آن‌را قطع کرده‌اند و از آن زمان به بعد، این به اصطلاح حیاط کوچک، بلااستفاده مانده است.

در دو یادداشت پیشین از مجموعه یادداشت‌های خانه و تنوع فضایی، نیاز «ارتباط با خود» در دو بعد ذهنی و جسمی مورد بررسی قرار گرفت. گرچه این مبحث، خود بحث بسیاری دارد و موارد دیگری ذیل این نیاز ارتباطی قابل طرح هستند. به عنوان مثال، خانه تنها یک فضای مصرف نیست و ساکنان توقع دارند برخی فعالیت‌های حرفه‌ای و تولیدی را نیز بتوانند در آن تجربه کنند.

مقدمه: فضا در معماری ، همان چیزی است که انسان را از عوامل طبیعی محافظت می کند و کلیه فعالیت های فردی و اجتماعی فرد را در بر می گیرد. انسان در فضا نیازهای مادی و معنوی خود را تأمین می کند . جوهر اصلی معماری فضا هست و در فضای معماری انسان حرکت و زندگی می کند .فضا در معماری انواع گوناگون دارد و به طرق متنوعی می توان فضا را در معماری دسته بندی کرد.

«ننه مخمل»صدایش می‌کردند. خانه‌اش سرپناهی بود برای کسانی که به شوق دیدن روستای «خفر» پا به دامن دنا می‌گذاشتند. همسرش سال‌ها پیش به رحمت خدا رفته بود. دیگر فرزندانش مستقل شده بودند و او به شوق دیدن نوه‌هایش که سکوت خانه را در جیب‌هایشان می‌گذاشتند روزها را تا نزدیک شدن پایان هفته می‌شمرد.

پیوست: 

nane makhmal.pdf

مقدمه: « بنا داری سه ساحت است: ساحت اول نوعی سرپناه است در جهت حفظ و امنیت انسان در برابر گزندها . ساحت دوم ساختمان است که در آن علاوه بر کارکردهای مورد نیاز، عناصری از زیبابی شناسی و امنیت روانی ظهور می یابد . ساحت سوم معماری است یعنی بنایی که در آن معنا مقدم بر فرم است و به یک عبارت در معماری، معانی و مفاهیم صورت تجسمی می یابند. بنابراین معماری زبان و بیان معانی و مفاهیم است

در یادداشت پیشن که از سلسله یادداشت‌های «خانه و تنوع فضایی مطلوب» بود، ذیل بحث نیاز به ارتباط با خود، مفهوم «خلوت» مطرح شد و با « فضای شخصی» پیوند برقرار کرد. یادداشت حاضر اما سعی بر تشریح بُعد دیگری از نیازهای شخصی دارد و این‌بار متمرکز بر «تَن» و نیازهای بیولوژیک است؛ مفهومی که بدون‌شک، بخشی از رونق کنونی خود را مدیون اندیشه‌های فیلسوف معاصر فرانسوی، موریس مرلوپونتی (Maurice Merlea- Ponty) است.

تصویر: سقانفار شیاده
چکیده: سقانفارها جزء بناهای مذهبی منطقه مازندران هستند که از مصالح کاملا چوبی و نیمه چوبی در دو طبقه ساخته می شدند. این بناها در مجموعه های مذهبی و به ویژه در کنار تکیه ها ساخته می شدند. سقانفارها دارای تزیینات بسیار زیبایی شامل تزیینات چوبی و نقاشی روی چوب

گروه معماری ماف (MUF) گروهی است که از سال 1994 در لندن کار خودش را با فعالیت هایی خصوصا در جهت تقویت زیرساخت های اجتماعی، فضایی و اقتصادی عرصه های عمومی شروع کرده است که نام گروه نیز مخفف بافت شهری جدید است. آنها معتقد و در واقع منتقدند که جریان غالب معماری به دنبال ارزشهای مصرفی و جنبه های فرمال معماری است ، لذا کاری که این گروه معماری در خیلی از پروژه ها انجام می

در یادداشت قبلی گفته شد که خانه می‌بایست تنوع یا گوناگونی فضایی را درون خود پذیرا بوده، به این معنا که نیازهای مختلف ساکنان را در نظر بگیرد. حال این نیازها کدامند و شکل مطلوب پرداختن به آن‌ها از نظر ساکنان چگونه است؟ مهم‌ترین نیاز هر شخص به خانه را می‌توان حفظ «خود» دانست که با مفهوم کلی «بقا» در ارتباط قرار می‌گیرد.

مقدمه: معماری و فرهنگ رابطه متقابل و دوسویه دارند، از یک طرف معماری بر فرهنگ تأثیر می گذارد و از طرف دیگر فرهنگ نسبت به معماری تأثیر گذار است. از اینرو، معماری نقش مهمی در شکل گیری روابط و فرهنگ مردمان دارد . مبحث اساسی در معماری ، فضا هست و از آنجا که تا حدی رفتار در درون فضا رخ می دهد ، می توان با مدیریت فضا ، رفتارهای داخل فضا را مدیریت کرد.

«اگر وظیفه هواپیما پرواز کردن است، وظیفه خانه چیست؟ لوکوربوزیه فهرستی از وظایف خانه تهیه کرد (درواقع خوانندگانش را به «لحاظ علمی» متقاعد نمود) و گفت سایر تمایلات، چیزی جز تار عنکبوت‌های تخیلی نیستند. به اعتقاد او وظیفه خانه این است که:

محمدکریم پیرنیا را بدون‌شک همه کسانی که به حوزه معماری ایرانی علاقمند هستند می‌شناسند، کسی که برخی عنوان «پدر معماری سنتی ایران» را به او منتسب می‌کنند. پیرنیا بیشتر با مجموعه کتاب‌هایی که درخصوص معماری ایرانی و اسلامی نوشت شهرت دارد، کتاب‌هایی چون «راه و رباط»، «شیوه‌های معماری ایران»، «گنبد در معماری ایران»،

همه می خواهند در شهری امن و تمیز زندگی کنند، جایی که برای آنها امکانات رفاهی عمومی به اندازه کافی مهیا است، اقتصادی پویا دارد، مولد و محرک فرهنگ است و بر شکاف نژادی، قومی و طبقاتی جامعه مرهم می گذارد. اینها ویژگی شهرهایی که ما در آنها زندگی می کنیم نیستند. شاید چون اربابانی چون سیاستهای ملی دولتها، مشکلات عمیق فرهنگی و یا عوامل اقتصادی خارج از کنترل بر شهرها حاکم بوده و باعث شکست آنها در

پیوست: 

2013-07-08 (Autosaved).docx

اگر نظریه پردازی درباره شهر را به حوزه های زیبایی شناسی، عملکردی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی تقسیم کنیم، یان گل (1) در حوزه نظریه پردازان اجتماعی شهر جای می گیرد. او از شناخته شده ترین کسانی است که درباره کنش های هرروزۀ شهروندان و اهمیت فعالیت های اجتماعی در فضاهای شهری پژوهش کرده است. او در مقدمه کتاب خود «زندگی در فضای میان ساختمان ها» (2) تاکید می کند که «در همین

کتاب «بوطیقای فضا[1]» اثر گاستون باشلار[2] و محصول 1958 فرانسه، پس از 54 سال، توسط مریم کمالی و محمد شیربچه ترجمه و در سال 1391، توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان روانه بازار شده است. این کتاب که در ده فصل مجزا به طرح ابعاد مختلف مسئله درون می‌پردازد، از مهم‌ترین آثار موجود در زمینه انسان‌شناسی فضای خانگی است، فصل‌های کتاب به این شرح هستند: «خانه»، «خانه و جهان»،

در یادداشت‌های پیشین، ابعاد مختلف نفوذپذیری فضای خانگی به جهت بصری، شنیداری، بویایی و کالبدی  مورد بررسی قرار گرفت. مشکلات فضاهای مورد بررسی به روایت تجربیات ساکنان، توضیح داده شد و در مواردی هم اشاراتی به نفوذپذیری مطلوب از منظر آن‌ها پرداخته شد. یادداشت حاضر به عنوان جمع‌بندی‌ای از کلیه مباحث پیشین، درصدد است تا مدلی برای فهم نفوذپذیری مطلوب از منظر فرهنگی ارائه دهد.

مقدمه: از کهن ترین کتیبه های به جای مانده قرون اولیه اسلامی در بناهای اصفهان، کتیبه مسجد جامع اصفهان و مسجد جامع برسیان است که به خط کوفی ساده با تکنیک آجر،  اجرا شده که اولی بدون تزئینات و دومی با تزئینات محدود گچی است. استفاده از خط کوفی ساده، آغاز راه تیبه نگاری بود،

پیوست: 

نگاری، امیر رجایی.pdf

در یادداشت‌های پیشین، اشکال مختلف نفوذپذیری شامل دیداری، شنیداری و بویایی مورد بررسی قرار گرفت حال آن‌که ساده‌ترین درک از معنای این واژه، گذار کالبدی و فیزیکی افراد بین درون و بیرون است که به واسطه جسم آن‌ها و عمل حرکت صورت می‌گیرد. نفوذپذیری کالبدی، چه ابعادی دارد و به لحاظ فرهنگی چگونه تعبیر می‌شود؟ یادداشت حاضر به این موضوع خواهدپرداخت.

در یادداشت‌های پیشین، دو بعد از موضوع نفوذپذیری یعنی بعد بصری و بعد صوتی مورد بررسی قرار گرفت. یادداشت پیش‌رو، سعی دارد مسئله مذکور را این‌بار از بعد بویایی باز نموده و نشان دهد «بو» چگونه می‌تواند به مثابه موضوعی فرهنگی درنظر گرفته شود؟ مسئله‌ای که شاید حساس شدن نسبت به آن بتواند طراحی و ساخت خانه‌های معمولی شهرهای امروز را خاصیتی دیگر بخشد.

ناصر فکوهی: در ابتدای صحبت‌هایم لازم می‌دانم به این نکته اشاره کنم که دیدگاه‌هایی که اینجا مطرح می‌کنم طبعا با رویکردی معمارانه نیست، بلکه به انسان شناسی تعلق دارد و از این رو ممکن است انطباق کاملی چه در شکل و چه در مفهوم  با مفاهیم و مباحثی که معماران دارند، نداشته باشد. البته  پیش از انقلاب و از حدود 1340 شمسی تلاش‌هایی در جهت ایجاد روابط بین رشته‌ای میان حوزه فرهنگ و معماری صورت گرفته