(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فرهنگ آفریقا

نلسون ماندلا: مسیرهای غیرمنتظره (لوموند دیپلماتیک: اوت 2013)

آشیل مبمبه ترجمه ی شهباز نخعی
Nelson Mandela -1486155.jpg

زمانی که نلسون ماندلا خاموش شود، می توان پایان قرن بیستم را اعلام کرد.  مردی که امروز درغروب زندگی خویش است، یکی از چهره های نمادین قرن بیستم است.  به استثنای فیدل کاسترو، او شاید آخرین نفر ازشمار مردان بزرگ درحال ناپدید شدن است زیرا دوران ما برای رهاکردن اسطوره ها شتاب بسیار دارد.

بلبشوی دیپلماتیک، بر بالین مصر (لوموند دیپلماتیک: سپتامبر 2013)

آلن گرش ترجمه ی شهباز نخعی
egypte-chars070713.jpg

«دوستان دائمی درکار نیست.  آنچه هست منافع دائمی است».
آزادی، حتی مشروط، حسنی مبارک رییس جمهوری سابق مصر کاملا نمادین به نظر می رسد.  آنچه که با بسیج مردمی علیه محمد مرسی آغاز شد، شکل بازگشت به رژیم گذشته را به خود گرفته است.  قدرت حاکم نه فقط می خواهد کار اخوان المسلمین را یکسره کند، بلکه دستاوردهای قیام سال ٢٠١١ رانیز تهدید می نماید.  وضعیتی که اتحادهای بین المللی را بیش از پیش متزلزل می کند.

طرح المنصف المرزوقی برای تأسیس دیوان بین المللی حقوق اساسی: وادار کردن دولت ها به وفای به عهد(لوموند دیپلماتیک: سپتامبر 2013)

مونیک شومیلیه ژاندرو ترجمه ی منوچهر مرزبانیان
531314-Humanrights-1365136663-578-640x480.jpg

سرکوب خونین در مصر و سوریه، جاسوسی همگانی در ایالات متحده، سختگیری ها و عملکردی زیانبار در ارتباط با حقوق پناهندگی در اروپا، فروکوفتن مخالفان در شیلی: دولت هائی که سبکسرانه اصول حقوقی مدون در عهدنامه هائی را پایمال می کنند که خود تنفیذ کرده اند، از شمار بیرون اند. آیا وقت آن نرسیده است که، نه به زور توپچی ها، بلکه از راه توسل به سلاح حقوق، این قواعد را به کار بندند؟

نقاب‌ها (32): افریقا (مردم ِ Yoruba)

ترجمه و تنظیم: نسترن محمودزاده
African-Gelede-Mask-4a.jpg

این هفته به معرفی دو نقاب از نقاب‌های مردم یُروبا می‌پردازیم.گِلید فرقه‌ای در بـِنین و غرب نیجریه است که مربوط به دلجویی از جادوگران است.

نقاب گِلید توسط مردم یُروبا که در امتداد مرز بین جنوب‌ غربی نیجریه و بنینِ امروزی (داهومی) زندگی می‌کنند، استفاده می‌شود.

پیوست: 

نمادگرایی رنگ ها از دیدگاه ترنر

مهرناز رحمانی
978-0-299-17154-4-frontcover.jpg

چکیده: در هر نظام آیینی، نمادگرایی از رنگ ها دیده می شود که پیچیدگی خاص خود را داراست. ترنر بیان می کند آیین های (Ndembu) با نمادهای خاصی سازمان یافته اند. این نمادهای خاص به عنوان «داروهای اولیه»  شناخته می شوند. که به معنای نماد بزرگتر می باشند. که نمادهای اصلی هر نظام آیینی در نظر گرفته می شوند و با یک رنگ خاص یا با گونه های خاصی از درختان در ارتباطند.

خاطرات پر فروش مبارزان جنبش چریکی: خاطرات پر فروش مبارزان جنبش چریکی (لوموند دیپلماتیک: اوت 2013)

پیر دوم ترجمه ی منوچهر مرزبانیان
7-1.jpg

جنگ الجزایز از زبان رزم آورانش
طی چندین دهه، سرگذشت جنگ الجزایر را مورخان –و شاهدان– فرانسوی به انحصار خود درآورده بودند. اکنون روایات مجاهدین و «جنود» (سپاهیانی) رو به فزونی نهاده است که هشت سال در برابر [نیروهای] استعمار مقاومت کردند. این شهادت ها، با همه محدویت هایشان، آغاز دریدن پرده سنگین سکوتی است که تاریخ‌نگاری رسمی در الجزیره بر آن دوران افکنده. اما برخی پرهیزه [تابو] ها همچنان دست نخورده باقی مانده اند.

نقاب‌ها (31): افریقا (مردم دَن)

ترجمه و تنظیم: نسترن محمودزاده
African Dan Mask-3a.jpg

از این هفته، بررسی نقاب‌های قاره‌ی افریقا را آغاز می‌کنیم و اولین قومی که به آن‌ها خواهیم پرداخت، مردم دَن (Dan) هستند.
جیو یا دَن، یک گروه قومی است که در شمال شرقی لیبریا و ساحل عاج زندگی می‌کنند، به زبان دَن صحبت می‌کنند و همسایه‌ی گوروها، گه‌ره‌ها و مانوها هستند.

پیوست: 

سرکوب اخوان المسلمین، بحران اسلام سیاسی: انقلاب مصر در سایه نظامیان (لوموند دیپلماتیک: اوت 2013)

آلن گرش ترجمه ی شهباز نخعی
ikhwan.jpg

کودتا؟  قیام عمومی؟  مرحله جدید از انقلاب؟  چگونه می توان جنبش گسترده علیه آقای مرسی و سپس خلع ۳۰ ژوئن نخستین رئیس جمهوری غیرنظامی مصر که به طور دموکراتیک انتخاب شده بود را توصیف کرد؟  اگرچه اخوان المسلمین مسئولیت سنگینی در شکست خود دارند، اما سایه نظامیان و رژیم پیشین نیز در پشت سر تظاهرکنندگان دیده می شود.

ارتش، انتخابات، تظاهرات خیابانی (لوموند دیپلماتیک: اوت 2013)

سرژ حلیمی ترجمه ی شروین احمدی
Egypte.-Replique-de-la-revolution_article_landscape_pm_v8.jpg

قسم می خوردند که به دتبال  پست  ریاست جمهوری مصر نیستند. هرچند  اخوان المسلمین این عهد آغازین را زیر پاگذاشتند اما  وعده دادند که « نان، آزادی، عدالت» را به همراه می آورند. در دوران حکومت آنها اما عدم امنیت و فقر افزایش یافت. در نتیجه مردم به خیابان ها ریختند و خواستار استعفای رئیس جمهور محمد مرسی شدند( مقاله « انقلاب مصر در سایه نظامیان» در همین شماره را بخوانید). بعضی انقلاب ها این چنین آغاز می

ارتش مصر در پی فرونشاندن انقلاب است

کوین اندرسون ترجمه ی مهرداد امامی
egypte_02.jpg

در تاریخ 14 اوت 2013، دستگاه پلیسی ـ نظامی مصر به دو تظاهرات نشسته‌‌ی عمدتاً مسالمت‌‌آمیز اخوان‌المسلمین یورش برد و مهمات جنگی و بولدوزرهای مسلح را به کار گرفت تا هزاران تن را بکشد و هزاران تن دیگر را مصدوم کند. در آن روز فاجعه‌بار، تمام فرایند انقلابی‌ که در 2011 آغاز شد، به نقطه‌ی بحرانی رسید، نقطه‌ای که بعید نیست انقلاب در مواجهه با ضدانقلابِ علنی نابود شود.

چه کسی آبهای رودخانه نیل را تصاحب خواهد کرد ؟ (لوموند دیپلماتیک: ژوئیه 2013)

حبیب عایب ترجمه ی شیرین روشار
nile-river-2.jpg

اوضاع ژئوپلیتیک حوزه رودخانه نیل، با اعلام رسمی کشور اتیوپی مبنی بر آغاز کار ساختمان سد «رنسانس» بر روی نیل آبی، ناگهان دگرگون شده است. این تصمیم در مصر وحشت ریشه دار حاکی از محروم ماندن از آب را بیدار کرده است و به تشدید تنش های منطقه ای پیرامون کنترل رودخانه نیل دامن زده است.

گفتگوی انسان شناسی و فرهنگ با لیلا ابولقود

احسان لر افشار
Sans titre.jpg

مرداد 1392 (اوت 2013)
لیلا ابولقود استاد انسان شناسی و مطالعات زنان دانشگاه کلمبیا است او شهرت خود را از پدر معروف (ابراهیم ابولقود) یا همسر سرشناسش (تیموتی میچل) کسب نکرده است، بلکه کارهای بی شمار و ارزنده او در خلال 30 سال گذشته در حوزه زنان مسلمان و خاورمیانه اعتبار کم نظیری برایش فراهم آورده است مخصوصا سه مردم نگاری او از زنان مصر(احساسات پوشیده، نوشتن از دنیای زنان و نمایش های ملیت) که به آثار پراهمیتی در

غرقاب خون در مصر و چشم‌های خیس جهان: از مصر بودن بهراسیم

اصغر زارع کهنمویی
egypt-5.si_.jpg

مصر شرمسار تاریخ خوشتن است
مصر برای همیشه شرمسار تاریخ خویش شد. مصر هیچگاه نمی‌تواند دامن خود را از این ننگ و اشتباه بزرگ بزداید. تراژدی قتل‌عام چهارشنبه‌ی سیاهِ مصر کار مشترک سه کارگردان بزرگ جنایت است: بنیادگرایان دینِ افراطی، دموکراسی‌خواهانِ پوشالی و چکمه‌پوشان ناارتشی. مصر برای

چهره‌های اتنوموزیکولوژی، جرج هرزاگ

حامد جلیلوند
george-herzog.jpg

جرج هرزاگ George Herzog (1901-1983)، انسان‌شناس، زبان‌شناس و اتنوموزیکولوژک مجارستانی است که تحصیلاتش را در بوداپست و برلین گذراند، اولیل دهه 1920م به عنوان دستیار هورن‌باستل در آرشیو فنوگراف برلین فعالیت می‌کرد و در همین دوره با اندیشه‌های بلا بارتاک نیز آشنا شد.  با روی کار آمدن فاشیست‌ها در آلمان، هرزاگ نیز مانند زاکس و بسیاری دیگر مجبور به ترک وطن شد و به آمریکا مهاجرت کرد.

گفتگو با جان ریز درباره‌ی دموکراسی و عصر جنبش‌های توده‌ای

ترجمه ی مهرداد امامی
jr.jpg

دیوید جیمسون: اساساً عصر جنبش‌های توده‌ای چه عصری است؟
جان ریز: این عصر صرفاً توصیف‌گر الگوی مبارزة طبقاتی از زمان نقطة عطف تظاهرات ضد-سرمایه‌داری سیاتل در 1999 به بعد است. پس از آن زمان، الگوی بسیج مردم شامل اعتراضات گستردة خیابانی به عنوان خصلت اساسی سیاست رادیکال می‌شده که به طور چشم‌گیری در واکنش به جنگ در افغانستان و عراق بوده اما منحصر به آن نشده است.

بررسی آثار(1): مقدمه ی ابن خلدون

حسین سراجی جهرمی
مقدمه ی ابن خلدون چاپ قاهره،1930

تصویر: مقدمه ی ابن خلدون چاپ قاهره،1930
مقدمه : ( به عربی: مقدمة ابن خلدون ) ، که همچنین با نام مقدمه ی ابن خلدون نیز مشهور است، کتابی است که در سال 1377/778 توسط ابن خلدون، مورخ مسلمان تونسی نوشته شده است و حاوی دیدگاه و نمایی اولیه از تاریخ جهانی (universal history ) است. برخی از اندیشمندان

فرهنگ، تعیین کننده ی رفتار بشر (3)

برونیسلاو مالینوفسکی ترجمه ی حمیرا بنایی فر
عکس: 

بنابراین مشاهده می کنیم که کشاورزی، باید حول یک سیستم اقتصادی مطالعه شود. سبزیجاتی که با ماهی معاوضه می شوند، برای تامین خوراک صنعتگران و جمع آوری سرمایه برای صنایع استفاده می شود. خصوصا وقتی درباره ی مردمانی که از پشتوانه ی طلا و ثروت بهره مند هستند{منظور بومیانی است که به طلا دسترسی دارند} ، مطالعه می کنیم، نکات جالبی را در می یابیم. ثروت و طلایی که آن ها در اختیار دارند،

فرهنگ، تعیین کننده ی رفتار بشر (2)

برونیسلاو مالینوفسکی ترجمه ی حمیرا بنایی فر
ملانزی ها

تصویر: نمونه ای از خانه های ملانزی ها
این رویکرد، با هرج و مرج گرایی، جبرنگری و بدبینی و یاسی که در نگاه برخی انسان شناسان است، فاصله دارد و از پایه های علمی نیرومندی برخوردار است.
به هرجهت، ما به نتیجه ی دیگری دست می یابیم. انسان شناسی، علمِ فرهنگ است و همانگونه که دانشجویان رشته هایی مثل تمدن معاصر و یا

فرهنگ، تعیین کننده ی رفتار بشر (1)

برونیسلاو مالینوفسکی ترجمه ی حمیرا بنایی فر
افرادی از قبیله ی ماسای

"فرهنگ، تعیین کننده رفتار بشر". این جمله را به عنوان چیزی خواندم که ثابت می کرد علمی برای رفتار بشریت وجود دارد که در واقع همان علمِ فرهنگ است. در حقیقت فرهنگ، چیزی جز رفتارهای سازماندهی شده ی بشر نیست. تمایز انسان و حیوان این است که انسان در محیطی که توسط خودش ساخته، آرمیده است. ابزارآلات، تسلیحات، مسکن و تمام وسایلی که به منظور انتقال و رفت آمد به وجود آمده، همگی توسط بشر ساخته شده

مردم جنگل

زهرا سادات ابطحی
forest people.jpg

معرفی: کتاب "مردم جنگل" اثر کالین ترن‌بول، انسان شناس امریکایی است که کتابی اتنوگرافیک درباره پیگمی‌ها ست. ترن‌بول استاد انسان شناسی دانشگاه "جورج واشنگتن" بوده و از سال 1949 کار میدانی در هند و شرق افریقا را آغاز کرده است. دو اثر برجسته وی در عرصه انسان‌شناسی "مردم کوهستان" و "مردم جنگل" –کتاب حاضر- نام دارند. ترن‌بول به مدت یک سال در میان پیگمی‌ها زندگی کرد و زبان آنها را یاد گرفت و این

مالی: قاچاق کوکائین، قطعه ای از پازل(جورچین) منطقه ساحل که نادیده گرفته شده

خانم آن فرينتز
Mali.jpg

موهبتی که باعث پولدار شدن باند های مسلح و سیاست مداران فاسد و منحط شده
غرب افریقا منطقه ای در نیمه ی راه بین امریکای لاتین و اروپاست که به سکوی عملیات قاچاق کوکائین تبدیل شده که از کلمبیا، پرو یا بولیوی تامین می شود . پولی که از راه تجارت مواد مخدردر طول مسیر به دست می آید، امکان خریدن تعدادی واسطه و به ویژه مسئولان سیاسی، مثلا در  مالی ، را فراهم ساخته ودر تجزیه و فروپاشی کشور ها تاثیر گذارمی باشد .

جنگ فرانسه در مالی

ايناتسيو رامونه ترجمه ی علي افشار نادري
mali french soldier banner.jpg

در فرانسه و منطقه ساحل، سال ٢٠١٣ با غرش توپ آغاز شد. ١١ ژانویه، فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه، بدون نظرخواهی از مجلس و به اضطرار، یک نیروی نظامی به مالی اعزام کرد تا سدی در برابر تعرض نیروهای جهادی که شهر باماکو را مورد تهدید قرار داده بودند ایجاد نماید. در همان زمان نیز، نیروهای ویژه فرانسه، به منظور نجات یک مامور محفی که از سه سال پیش توسط شبه نظامیان اسلام گرای

دیگری‌هراسی در داخل، بی‌عملی در خارج : نوزدهمین سالگرد نسل‌کشی رواندا

عباس شهرابی فراهانی
rwanda.jpg

 از اوایل آوریل تا اواسط جولای 1994، بیش از هشتصد هزار نفر از اعضای قوم توتسی (Tutsi) و اعضای میانه‌روِ قوم هوتو (Hutu) توسط اکثریت قومیِ هوتوها به قتل رسیدند. نظام سیاسیِ رواندا، که در انحصار اکثریت قومی هوتوها قرار داشت، از ترس این‌که مبادا در پی جنبش دموکراسی‌خواه و جنگ داخلی، از اریکه قدرت به زیر کشیده شود، دست به قتل عام گسترده توتسی‌ها و همچنین هوتوهای میانه‌رو زد. بهانه این قتل

افراط در مبارزه با دزدی دریایی: یک ماهیگیر سومالیایی در تور قضائی

رمی کارایول ترجمه نگين شريف سکانوسکي
somali_piratesmontage.jpg

در ۲۵ ژانویه، نیروی ویژه امریکا که برای آزاد کردن دو فعال کمک رسانی به منطقه رفته بودند ، نه گروگان گیر سومالیائی را به قتل رساندند. در منطقه اقیانوس هند ، نیروهای ناتو مبارزات خود را بر علیه « دزدان دریائی » گسترش می دهند، منطقه ای که برآور می شود، هفت تن از سهروندان غرب در آنجا ربوده شده اند. پاریس و متحدانش در این منطقه از دست یازی به هیچ نوع اعمال قدرتی فروگذار نمی کنند.

روش تفسیری ترنر در نمادگرایی آیینی و ساخت اجتماعی

مهرناز رحمانی
0003_lioness.jpg

چکیده: در رویکرد تفسیری همه افعال انسانی تابع جهان بینی اجتماعی و سوبژکتیو خاصی هستند. از این رو هر فعل جمعی در یک جهان معنادار اجتماعی محصور است. ترنر نماد را  نیز به عنوان یک واحد ذخیره یا واحد اساسی یا مولکول رفتار آیینی تعریف کرده است. همچنین ترنر معتقد است ساخت اجتماعی نظامی از روابط و منزلت های اجتماعی است، نظم و چینش موقعیت هایی که متضمن نهادی شدن و

یک دوره ریاست جمهوری زیادی برای عبدالله واد : خیزش افریقایی، رکود سنگالی

سانو امباي ترجمه حوا بختياري
HisExcellencyAbdoulayeWade-3.5.jpg

تصویر: واد
خواننده سنگالی یوسو ندور، با اعلام نامزدیش برای شرکت در انتخابات ۲۶ فوریه، نام خود را به لیست بلند و بالای مخالفین رئیس جمهور عبدالله واد افزود. زندگی سیاسی سنگال به دیگ جوشانی از سرخوردگی و خشم می ماند  که بر بستری از بحران اجتماعی  می قلد. ولی معضلی که کشور از آن رنج می برد فراتر از چهارچوب اختلافات و مرزبندی های سیاسی است و همانا عقب ماندن از قطار رشد و توسعه

مالی: هجوم مذهبیون در سیاست

فیلیپ له مری ترجمه حوا بختیاری
s1.reutersmedia.net_.jpg

چهار سالن که هر کدام  گوشه ای برای وضو گرفتن و محلی برای صرف غذا دارند،همینطور فضایی برای نمایش فیلم؛ ده ها مبل راحتی و مجلل میزهای کوچک شیشه ای، فرش ها ، پرده ها و پارچه های دیواری، طلا کاری ها، لوستر های کریستال، دستگاه های تهویه مطبوع ... این تصویری از آپارتمان های خصوصی امام عثمان مدنی حیدرا، در محله بانکنی، در حومه ی باماکو است.  مسجد سه طبقه ای که به نام

معرفی چند کتاب در باره آفریقای جنوبی: خشم معدنچیان، سرخوردگی مردمی

ژاکلین دورانس ترجمه شیرین روشار
1910932451_afrique_du_sud_amplats_licencie_12000_mineurs_.jpg

سه کتاب تازه منتشر شده پس زمینه ای از رویدادهای ناگوار معدن ماریکانا، در تابستان ۲۰۱۲، هنگامیکه پلیس به روی معدنچیان در حال اعتصاب تیراندازی کرد، به دست می دهد.  این کتابها، با اینکه در قالب داستانهای تخیلی نوشته شده اند، تصویری از واقعیت زندگی روزمره در آفریقای جنوبی امروزی را پیش روی می گذارند.

ژان روش، مردى در ابعاد یک قرن

ژان پل کولیین
rouch_-_1.gif

 ژان روش درست پیش از شروع جنگ جهانى دوم در کنسرت‏هاى جاز دوک الینگتون و لویى آرمسترانگ در پاریس شرکت کرده بود. اما زمانى که او پس از گذراندن آخرین سال تحصیلى مهندسى خود در مدرسه عالى پون اِ شوسه و در دوران اشغال فرانسه، از افریقا به پاریس بازگشت، جوّ عمومى چندان شاد نبود. «ما با شیوه‏اى بسیار عجیب، از طریق موسیقى جاز مقاومت مى‏کردیم.»، «لباس موسوم به ریفر

تجزیه سودان، منازعه در شمال مالی : چه چیزی از مرزهای افریقایی باقی مانده ؟

آن سسيل روبر ترجمه ی حوا بختياري
APTOPIX-Mideast-South_Webf.jpg

« ما با انجام مذاکرات و یافتن راه حل نهایی در مناقشه میان مالی و آزاواد Azawad موافق هستیم » این اظهارات آقایبلال آق آشه ریف(Bilal Ag Acherif)،سخنگوی شورشیان در اوگادوگو است که روز ١٦ نوامبر در جریان گرد هم آیی برای میانجیگری بین المللی در(بورکینافاسو) ایراد کرد . از طرف دیگر، سازمان ملل متحد مشغول بحث و بررسی در مورد مداخله ی نظامی است. تجزیه مالی در عمل

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.