(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فرهنگ کرد

ارمنستان زادگاه عه ره ب شه مو، پدر رمان نویسی کردی

محمد خضری اقدم
عه ره ب شه مو (عه ره ب شامیلوف)

رمان بعنوان یکی از  ژانرهای  ادبیات مدرن  در میان کردها یکی از متاخرترین انواع ادبی بوده که در میانشان متداول شده است،علل این تاخیر در پیدایش رمان کردی وابسته بوده به شرایط  اجتماعی و فرهنگی ای که کردها در آن بسر برده اند.در این میان ارمنستان بر خلاف سایر کشورهایی که  کردها در آنجا زندگی کرده اند، فضای باز فرهنگی را برای کردهای آن منطقه فراهم ساخته  که  نمونه اش را می توان در تاسیس نخستین انجمن در

دوو ئه شکه فته شوێنه وارێکی چاخی کۆنینه به ردی له ده شتی کرمانشان (همراه متن انگلیسی)

فه ره یدوون بیگله ری، سامان حه یدری وه گیر له ئینگلیسییه وه ڕه حمه ت نادری
Bastan- Kurd.jpg

له و کاته وه که خانمی «دۆرۆتی گارۆد»، هه وه ڵین هه نگاوی بۆ توێژه وانی شوێنه واره کانی چاخی کۆن به ردی له کوردستان هه ڵگرت و له ساڵی ۱۹۲۸دا، جێ وارگه یه کی ده ورانی مۆستری(Mousterian) له ئه شکه وتی «هه زار مێرد» له نیزیک سلێمانی، له روژئاوای زنجیره چیای زاگڕۆس دا دۆزییه وه و ناساندنی، تویژه وانی بۆ دۆزینه وه ی جێ گه لی تری کۆن به ردی نێوڕاستی(Middle Paleolithic) په ره پێدا و چه ند

لالایی ها در فرهنگ شفاهی کردستان با نگاهی به کتاب «ژانه ژین» لالایی های مادران کرد

محمد خضری اقدم
Scan0003.jpg

لالایی ها همچون یکی از انواع ادب شفاهی ملل جایگاه مهمی را در بیان احساسات، عواطف و روحیات یک ملت ایفا می نمایند. در این میان علاوه بر کارکرد تربیتی این نوع ادبی برای پرورش کودکان می تواند آینه ای باشد برای انعکاس فرهنگ یک ملت و تمدن و ابزاری برای ابراز آمال و اهداف  یک جامعه انسانی

توسعه یا تدفین!

سامال عرفانی
samal maghaleye sad.jpg

قدیمی­ترین روستای کردستان در منطقه­ ی باستانی حَسَن کِف در استان باتمان در شرق ترکیه،  که به دلیل ساخت سد ایلسو بر روی آب دجله، در خطر به زیرآب رفتن قراردارد، کشف شد. براساس اخبار رسانه­های کردی و ترکی در باتمان و دیاربکر، یک تیم باستانشناسی ژاپنی متشکل از 12متخصص و 6 دانشجو، در امتداد جستجوها و حفاری­هایشان در منطقه­ ی حسن کف، چندین قبر مربوط به دوران نوسنگی جدید را یافتند.

کورتەیەک سەربارەت بەڕێز دکتۆر ناسری فەکوهی: توندوتیژی و توندوتیژی سیاسی (همراه با متن فارسی )

لوقمان سەیفور ئەسکەندەر
r200811_769241.jpg

این گفتگو درباره «خشونت و خشونت سیاسی»  در ماه ژوئن 2013 با ناصر فکوهی انجام گرفته است و دربخش «کهکشان» روزنامه «کوردستانی نوی» کردستان عراق به انتشار رسیده است . 
دکتۆر ناسری فەکوهی لە ساڵی (١٩٥6) لە شاری تاران لەدایک بووە و (کۆمەڵناس و نووسەر و وەرگێڕی ئێرانیە) هەرەوەها یاریدەدەری گروپی کۆمەڵناسی بەشی زانستە کۆمەڵایەتیەکانی زانکۆی تارانە و بەڕێوەبەری سایتی کۆمەڵناسی و کەلتورە و ئەندامی ئەنجومەنی نێودەوڵەتی کۆمەڵناسی

به یاد شیرکو بی‌کس

...
shirku.jpg

شاعر
1940-2013

در روزهای نیمه ماه مرداد 1392،  یکی از نامدارترین شاعران کرد، در گذشت و مرگ او بازتاب گسترده ای در میان  کردهای سراسر جهان و سایر دوستداران  فرهنگ و ادبیات و همه آزادیحواهانی که جسارت و آزادیخواهی او را در پذیرش تبعید می ستودند، داشت. انسان شناسی و فرهنگ با تاخیر به دلیل تعطیلات تابستانی خود ، یاد این شاعر ارزنده را گرامی داشته و فقدان او را به خانواده اش و به تمام فرهنگ دوستان جهان و به ویژه

زمانناسی ژینگەیی (همراه با متن فارسی)

لەیلا ئەردەبیلی وەرگێڕان و چڕکردنەوە: ساماڵ عرفانی
images.jpg

لە سەردەمانێکدا، بەژێر رکێف دەرهێنانی سرووشت و کانزاکانی، بۆ ماننەوەی بەشەر پێویست بوو، بەڵام ئەوڕۆکە یەکێک لە گەورەترین کێشەکانی مرٶڤ، لەناوچوونی کانزا سرووشتییەکان و لەناوچوونی ژینگەیە، بە رادەیەک کە مرۆڤی ئەوڕۆ هەستی بەم مەسەلەیە کردووە و دەیەوێت رێگەچارەسەرێک بۆ ئەم کێشەیە بدۆزێتەوە. هەر بۆیە لە دەهەی رابردوودا، زۆرێک لە لقەکانی زانست بە دوای پەیداکردنی چارەسەرێکن بۆ ئەم کێشەیە.

نو سلفی گرایی در تقابل با سکولاری شدن

هاوژین بقالی
30028.jpg

تصویر: سلفی های عرب
 اگر به پیروی از پیر بوردیو ( 1971) دین را به مثابه‌ی یک میدان1 در رابطه با سایر میادین اجتماعی چون میدان سیاست، میدان اقتصاد، میدان فرهنگ و ... در نظر بگیریم، آنچه که امروز موقعیت هر کدام از سرمایه‌داران دین اسلام سنی را در این میدان، در جامعه کردستان تعریف می‌کند، با آنچه که شاید تنها سه دهه پیش این موقعیت‌ها را تعریف می‌کرد، کاملاً متفاوت است.

ئێتنۆموزیکۆلۆجی (موسیقی شناسی قومی)

آنتونی سیگر ترجمه از فارسی به کردی : سامال عرفانی
lc_arts_and_ethnomusicology_domain.jpg

موزیک دەتوانرێت دەنگ­گەلێکی مانادار پێناسە بکرێت کە لە­سەر دەستی مرۆڤ ستراکچەری وەرگرتووە و کەرەسەی فیزیکی و تایبەتمەندی­گەلی فیزیۆلۆژیکی، دەروون­ناسانە و کۆمەڵایەتی و فەرهەنگی هەیە (ئەم بابەت­گەلە دەبێت هەتاکوو ئەم رادەیە ورد بکرێنەوە). ئێتنۆموزیکۆلۆجی، بە مانای لێکۆڵینەوە لە موزیکی گەلان، وەک لێکۆڵینەوە لە موزیک لە نێو بۆنە کۆمەڵایەتی و فەرهەنگیەکەی خۆی، مانا کراوە. لەم مانایەدا، تێکەڵێکە لە

هنر به­ مثابه­ ی تحلیل گر فرهنگ خود(بخش اول) (همراه متن کردی)

شیروان علی حه­مه خان ترجمه از کردی : سامال عرفانی
aboriginal_nelson_083001_lg.jpg

تصویر: یکی از طرح های بومیان اقیانوسیه
انسان شناسی از ابتدا مانند علمی برای مطالعه­ ی ملل و فرهنگ های برون ازحوزه غرب پدید آمد. محققین انسان شناس،  طی سفرهای علمی خود به مناطق دیگر به جمع آوری اطلاعات درباره ­ی مردمان این سرزمین ها می­پرداختند. اما این اطلاعات در نسل نخست محققین نه از طریق تجربه­ ی مستقیم خود آنان، و لذا تحلیل­های شان را نه از طریق مشارکت و آمیخته­ شدن با فرهنگ موردتحقیقشان،  کسب نکرده ­اند.

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.