تهیه و تنظیم: مهسااکبری
آرتور اپهام پوپ (Arthur Upham Pope )، شرق شناس و باستان شناس امریکایی، در سال 1881م./1260ش. در امریکا به دنیا آمد. وی در1925م./ ۱۳۰۴ش. به دعوت حسین علاء به تهران آمد و تا سال1935م./ ۱۳۱۴ش. مشاور افتخاری دولت ایران بود و سپس عضو فرهنگستان ایران شد. او در دوران زندگی خود به فرهنگ و هنر ایران بسیار خدمت کرد و آثار بسیاری تالیف نمود که تا کنون از منابع اصلی پژوهشگران هنر و فرهنگ ایران می باشد.

• زندگی نامه پوپ

پوپ، آرتور اپهام/آل البیت

 

• فهرست برخی از آثار پوپ در زبان فارسی

کتاب  ›  آرتور اپهام پوپ

 

• درباره پوپ

انتقال عتیقه‌جات سرقتی با بسته‌بندی دیپلماتیک به آمریکا/ دوران: پایگاه جامع تاریخ معاصر ایران

مقبره پروفسور پوپ/ آیین فرزانگی

 

• درباره آثار پوپ

نگاهی به کتاب «معماری ایران»/ حوزه هنری تبلیغات اسلامی

ارایه طراحی‌های پوپ به صورت موتیف و لوگو/ ایران رمان

کتاب شاهکارهای هنر ایران دیجیتالی شد/ شبکه مجازی کانون ها و فعالیت های هنری

 

زندگی نامه

پوپ، آرتور اپهام/آل البیت

آرتور اپهام پوپ ایران شناس نامور آمریکایى و کارشناس معروف صنایع قدیم و باستان شناسى ایرانى بوده که در هفتم فوریه 1881 در ((فوئنیکس)) از توابع امریکا به دنیا آمده و در 1969 در سن هشتاد و نه سالگى در شیراز بدرود زندگى گفته و برحسب وصیتش پیکرش را در اصفهان نزدیک پل خواجو در مقبره مخصوصی خاکسپارى کرده اند.

تحصیلات

وى تحصیلات خود را دردانگاه ((براون)) در 1906 باگواهینامه A.B. و M.A. به پایان رسانده و از 1907 تا 1908 در دانشگاه ((کورنل)) به مطالعه پرداخته و از 1909 تا 1911 در دانشگاه ((هاروارد)) به تکمیل رشته باستان شناسى و معمارى مبادرت کرده است.

لینک مطلب: http://www.al-shia.org/html/far/4khavar/moarefy/pop.htm

تاریخ دسترسی: 8/3/1392

 

فهرست برخی از آثار پوپ در زبان فارسی

کتاب  ›  آرتور اپهام پوپ

1. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز: پیوست‌ها و تعلیقات     

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز: پیوست‌ها و تعلیقات

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 23 مرداد، 1391

 

2. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز: نمایه، کتابنامه، واژه‌نامه  

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز: نمایه، کتابنامه، واژه‌نامه

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 23 مرداد، 1391

 

3. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) دوره های پیش از هخامنشی، هخامنشی و پارتی / اشکانی            

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) دوره های پیش از هخامنشی، هخامنشی و پارتی / اشکانی

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1388

4. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) مشتمل بر تصاویر مجلدهای اول و دوم: لوح های 1 تا 257           

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) مشتمل بر تصاویر مجلدهای اول و دوم: لوح های 1 تا 257

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1388

 

5. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) معماری دوران اسلامی                   

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) معماری دوران اسلامی

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1388

 

6. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) سفالگری، خوشنویسی و کتیبه نگاری

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) سفالگری، خوشنویسی و کتیبه نگاری

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1388

 

7. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) هنر نقاشی، کتاب آرایی و پارچه بافی

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) هنر نقاشی، کتاب آرایی و پارچه بافی

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1388

 

8. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) فرش و فرشبافی، فلزکاری، هنرهای فرعی: آرایه ها و موسیقی       

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) فرش و فرشبافی، فلزکاری، هنرهای فرعی: آرایه ها و موسیقی

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1388

 

9. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) مشتمل بر تصاویر سفال و سفالینه لعابدار: لوح های 555 - 811     

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) مشتمل بر تصاویر سفال و سفالینه لعابدار: لوح های 555 - 811

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1388

 

10. سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) مشتمل بر تصاویر پارچه بافی: لوح های 981 - 1           

سیری در هنر ایران: از دوران پیش از تاریخ تا امروز (متن) مشتمل بر تصاویر پارچه بافی: لوح های 981 - 1106

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1388

 

11. نقوش پیشینه دار               

نقوش پیشینه دار

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، یورگیس بالتروشایتس، ژیلبرت صدیق پور (مترجم)

ناشر: صدیق پور، ژیلبرت - 17 بهمن، 1384

قیمت پشت جلد:  14800 ریال

 

12. معماری ایران                   

معماری ایران

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، زهرا قاسم علی (مترجم)، آرمین رنجبرشورابی (ویراستار)

ناشر: سمیرا - 03 خرداد، 1388

قیمت پشت جلد:  60000 ریال

 

13. شاهکارهای هنر ایران         

شاهکارهای هنر ایران

پدیدآورنده: فیلیس آکرمن، آرتوراپهام پوپ، اریک شرودر، پرویز خانلری (مترجم)

ناشر: علمی و فرهنگی - 18 اردیبهشت، 1390

قیمت پشت جلد:  135000 ریال

 

14. سیر و صور نقاشی ایران                  

سیر و صور نقاشی ایران

پدیدآورنده: تامس آرنولد، یعقوب آژند (مترجم)، آرتور اپهام پوپ (زیرنظر)

ناشر: مولی - 13 شهریور، 1389

قیمت پشت جلد:  150000 ریال

           

15. معماری ایران       

            معماری ایران

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، غلامحسین صدری افشار (مترجم)

ناشر: دات - 19 آذر، 1390

قیمت پشت جلد:  180000 ریال

 

16. معماری ایران                   

معماری ایران

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، غلامحسین صدری افشار (مترجم)

ناشر: اختران - 08 شهریور، 1388

قیمت پشت جلد:  180000 ریال

 

17. سیری در هنر ایران (دوره 13 جلدی در 9 مجلد)

سیری در هنر ایران (دوره 13 جلدی در 9 مجلد)

پدیدآورنده: آرتوراپهام پوپ، فیلیس اکرمن، نجف دریابندری (مترجم)، سیروس پرهام (ویراستار)

ناشر: علمی و فرهنگی - 28 اردیبهشت، 1389

قیمت پشت جلد:  4000000 ریال

لینک مطلب:

http://www.adinehbook.com/gp/search?search-alias=books&rh=n:1000,p_2:%25D8%25A2%25D8%25B1%25D8%25AA%25D9%2588%25D8%25B1%2B%25D8%25A7%25D9%25BE%25D9%2587%25D8%25A7%25D9%2585%2B%25D9%25BE%25D9%2588%25D9%25BE,p_3:author-exact&chooser-sort=price

تاریخ دسترسی:8/3/1392

 

درباره پوپ

انتقال عتیقه‌جات سرقتی با بسته‌بندی دیپلماتیک به آمریکا/ دوران: پایگاه جامع تاریخ معاصر ایران

نوشته حاضر گزارشی از فعالیت‌های غیرقانونی «آرتور پوپ» آمریکایی دلال اشیای عتیقه در ایران است. ‏وی که روابط نزدیکی با حکومت پهلوی و به ویژه شخص رضاشاه داشت در سالهای حکومت او توانست ‏عتیقه‌جات فراوانی را با روش‌های غیرقانونی از ایران خارج و به آمریکا انتقال دهد.‏

‏«والاس موری» کاردار آمریکا در تهران در گزارشی به وزارت خارجه کشورش با تأکید بر اینکه پس از ‏موضوع کشمکش بر سر امتیاز نفت،‌ هیچ اتفاقی به اندازه این کار (انتقال اشیای عتیقه از ایران به آمریکا) ‏دارای اهمیت نیست به انتقال بسته‌بندی دیپلماتیک در 20 خرداد 1304 از ایران به آمریکا اشاره می‌کند و ‏راجع به آن چنین می‌نویسد:‏

‏«من این افتخار را دارم که چیزهایی را که آقای پوپ در این سفارت‌خانه گذاشته‌اند و درخواست‌ کرده‌اند ‏من از طریق بسته رسمی سفارت ارسال کنم، به آمریکا بفرستم. من مطلع شده‌ام که این اشیا برای موزه‌های ‏مشخصی در آمریکا خریداری شده‌اند و احتمال دادم که وزارت امور خارجه بخواهد قبل از اتخاذ تصمیم ‏در مورد معافیت این اشیا از عوارض گمرکی ابتدا با آقای پوپ تماس بگیرد. این چیزها شامل یک جلد ‏قرآن متعلق به قرن شانزدهم و یک پارچه ابریشمی زربافت بود. این دو شیء از اماکن متبرکه‌ای که پوپ ‏اجازه ورود به آنها را داشته، دزدیده شده‌اند. باید اضافه کنم که من با توجه به درخواست آقای پوپ از ‏دولت ایران اجازه صادرات معاف از گمرک انبوهی از آثار باستانی و گنجینه‌های هنری را گرفته‌ام. در ‏شرایط عادی چنین اشیایی باید اول در وزارت مالیه بازرسی شوند و حق گمرک آنها پرداخت شود. دولت ‏ایران علاقة زیادی به همکاری با آقای پوپ در زمینه توجه جدی‌تر به هنر اسلامی در آمریکا نشان داده ‏است و امید است که مقامات گمرک آمریکا کمک‌های لازم را در این زمینه مبذول دارند.»‏

موری این سئوال اساسی را نمی‌پرسد که: چرا این دو شیء از راه‌های عادی فرستاده نشدند؟ فرستادن دو ‏شیء دیگر برای پوپ که تا آن زمان انبوهی از آثار را فرستاده بود، تفاوت چندانی نداشت مگر این که این ‏اشیاء از راه‌های غیرعادی به دست آمده باشند. با توجه به ارتباطات بعدی وزارت امور خارجه و وزارت ‏خزانه‌داری آمریکا، مسلم است که آمریکاییها زیر پوشش بسته دیپلماتیک این آثار را از ایران خارج ‏کرده‌اند. در 26 مرداد 1304 جی باتلر رایت، معاون وزارت امور خارجة آمریکا، آن دو شیء را برای ‏ترخیص گمرکی به وزارت خزانه‌داری فرستاد. در سوم شهریور 1304 وزارت خزانه‌داری اعلام کرد که ‏اشیا از گمرک معاف شده و بلافاصله برای آقای پوپ در شیکاگو فرستاده شده‌اند.‏

درست در همان موقعی که پوپ این دو شیء را دریافت کرد، محمولة آثار باستانی‌ای که موری اجازه ‏خروج آن را از ایران دریافت کرده بود، در مرز ایران در کرمانشاه توقیف شده بود. در تاریخ دوم مهر ‏‏1304 تلگرامی ازپوپ به موری رسید که در آن آمده بود: «اشیا با گذشت زمانی طولانی هنوز در کرمانشاه ‏هستند. آیا سفارت می‌تواند کمک کند. پوپ.»‏

وزارت امور خارجه آمریکا بلافاصله به کاردار جدید، کوپلی آموری پسر دستور داد تا مسئله را پیگیری ‏کند: «پوپ از پاریس تلگرامی در مورد تأخیر طولانی ترخیص اشیای خریداری شده برای موزه شیکاگو ‏فرستاده که به صورت خلاصه نوشته شده است. فوراً رسیدگی و گزارش کنید.» آموری سه روز بعد پاسخ ‏داد: «دلیل تأخیر در خروج اشیا از کرمانشاه بی‌توجهی حمل‌‌کنندگان نسبت به بازرسی‌ای است که در این ‏مکان برای همه آثار باستانی وجود دارد... ماجرا به زودی حل و فصل می‌شود.» در پیغام‌های بعدی آموری ‏به جزئیات «توقیف اشیای متعلق به آقای پوپ می‌پردازد.» گزارش آموری همچنین این مسئله را که چرا ‏این دو شیء آقای پوپ از طریق بسته دیپلماتیک فرستاده شده‌اند روشن می‌کند. آموری گزارش می‌دهد ‏‏«نمایندگان آقای پوپ محموله را بدون در نظر گرفتن این قانون که همه آثار باستانی صادراتی باید به ‏وسیله نمایندگان وزارت معارف مورد بازرسی قرار بگیرند ارسال کرده‌اند. هدف این قانون جلوگیری از ‏خروج اشیایی است که از مجموعه‌های سلطنتی یا دولتی دزدیده شده‌اند؛ یا آنهایی که به دلیل ارزش ‏فوق‌العاده‌شان جزء دارایی‌های ملی هستند. من می‌توانم به وزارت امور خارجه اطمینان دهم که سفارت ‏همه تلاش خود را در طول سه ماه برای خروج این محموله انجام داده است.» پوپ قبل از خروج از ایران، ‏دکتر ساموئل ام. جردن مدیر مدرسه میسیونرهای آمریکایی در تهران را به عنوان نماینده خود برگزیده بود. ‏جردن این اطلاعات را به آموری منتقل کرد:‏

‏«بالاخره چند روز بعد هنگامی که با دکتر جردن در مورد تأخیر غیرقابل توضیح مقامات صحبت می‌کردیم ‏او برای اولین بار به من گفت که در صحبت با مسئولان وزارت معارف دریافته که آقای پوپ اشیایی را ‏خریداری کرده است که نه در فاکتورهای محمولة کرمانشاه هستند و نه در اشیای اندکی که هنگام خروج ‏از ایران با خود برده است. دکتر جردن گفت: «متأسفانه آقای پوپ اشیایی را بدون آگاهی مقامات ایرانی از ‏کشور خارج کرده است.» این روند با موافقت وزارت معارف نبوده؛ چون آنها مأموران مخصوصی برای ‏ردیابی اشیایی که مخفیانه از مجموعه‌های عمومی مفقود شده‌اند دارند. دکتر جردن نظر خود را به این ‏صورت بیان می‌کند که این مأموران لیستی از اشیای خریداری شده توسط آقای پوپ تهیه کرده‌اند و قرار ‏است اشیایی را که آقای پوپ به آنها اشاره‌ای نکرده ولی هم‌اکنون در محمولة کرمانشاه هستند پیدا کنند. ‏این امر می‌تواند توضیح مختصری برای رفتار غیرمسئولانه مقامات ایرانی با نمایندگان سفارت باشد.»‏

آموری در ملاقات بعدیش با وزیر امور خارجه قول داد که با همکاری وزارت معارف همه تلاشش را به ‏کار گیردتا هر چه زودتر اقدامات لازم انجام شود. آموری در پایان گزارش این چنین می‌آورد: «سفارت ‏آمریکا موضوع را دنبال می‌کند تا بالاخره محموله را از ایران خارج کند.» با وجود مداخلة سفارت آمریکا، ‏محموله به مدت 14 ماه تا 14 تیر 1305 در توقیف ماند. این تأخیر موجب اعتراض شدید پوپ شد. پوپ ‏در نامه‌ای به موری در تاریخ 15 مرداد 1305 می‌نویسد: «در اشیایی که بالاخره از کرمانشاه خارج شدند ‏چیزهایی متعلق به من و پتن وجود داشت. من برای این اشیا تقاضای غرامت نمی‌کنم، ولی دکتر جردن به ‏من گفت که همه محموله بدون پرداخت گمرکی خارج می‌شود و اگر چنین شود منصفانه است. ارزش ‏این محموله که بدون هیچ دلیلی برای دریافت هزینه توقیف شد، حدود 12000 دلار است. فاکتورها همه ‏نادرست بود و این تأخیر برای من خسارات زیادی داشت. فقط بهرة این پول حدود 800 دلار است.»‏

تلاش‌های زننده پوپ در گزارشی از هافمن فیلیپ، وزیرمختار آمریکا به خوبی ذکر شده است. ظاهراً ‏فعالیت‌های مشکوک پوپ شامل فریب یک دلال عتیقه در ایران نیز بوده است. فیلیپ این‌گونه گزارش ‏می‌دهد:‏

‏«با توجه به گزارش‌هایی که در مورد فعالیت‌های فزایندة آقای پوپ، موزه‌دار مشاور در هنر اسلامی در ‏مؤسسه هنر شیکاگو، در زمینة امور باستان‌شناسی و فرهنگی ایران و آمریکا به این سفارت رسیده است، ‏من این افتخار را دارم که به خاطر علاقة احتمالی وزارت امور خارجه آمریکا در این زمینه، به اطلاعاتی ‏کاملاً سری در مورد واقعه‌ای که در ارتباط با دیدار آقای پوپ از تهران رخ داده است اشاره کنم.‏

چند ماه پیش آقای آموری، انبوهی از آثار باستانی متعلق به آقای آنتوان آپکار را بررسی کرده است. آپکار ‏شهروند آمریکایی ساکن تهران است که در طول بیست سال گذشته در کار خرید و فروش آثار باستانی ‏بوده و اشیا را به نماینده یا شریکی در پاریس می‌رسانده است.‏

وقتی آقای آموری قصد عزیمت کرد، آقای آپکار برای اشاره به مسئله‌ای شخصی اجازه خواست. سپس او ‏به آموری کاغذی نشان داد که در آن لیستی از اشیایی بود که در کنار آنها نوشته شده بود «قیمت‌های ‏تهران». به نظر می‌آید که آقای پوپ این اشیا را که متعلق به آقای آپکار است با خود برده و تلاش کرده تا ‏قیمت‌های ذکر شده را بیابد و به آقای آپکار قیمت‌های تهران را به علاوة پنجاه درصد مازاد بپردازد. زیر ‏این موافقت‌نامه را آقای پوپ و آپکار امضا کرده‌اند. آپکار اظهار کرده که آقای پوپ هیچ بیعانه‌ای برای این ‏اشیا به او نداده است. قیمت تمام شده بر اساس قیمت‌های تهران حدود 1900 تومان می‌شده است.‏

آقای پوپ همچنین برای موزه هنر شیکاگو اشیای دیگری را به قیمت 1354 تومان خریداری کرده که برای ‏آنها 1500 تومان به آپکار داده است. با توجه به این که آپکار نامه‌ای از پوپ دریافت نکرده، نامه‌ای برای ‏او در 14سپتامبر 1925 نوشته است. آپکار نسخه‌ای از این نامه را به آقای موری نشان داد که نه شکایت و ‏نه تقاضا برای پرداخت بود بلکه یادآوری می‌کرد که آپکار می‌خواهد خبری از آقای پوپ بگیرد. آپکار بیان ‏کرده بود که هیچ پیامی از پوپ دریافت نکرده است. من این شرایط را به دکتر جردن از کالج آمریکا که ‏نماینده پوپ در اینجاست منتقل کردم. نتیجتاً دکتر جردن از پوپ 500 تومان برای «پرداخت به آپکار» ‏دریافت کرد. ولی اشاره‌ای نشده بود که این مبلغ پرداخت ثانوی از حساب موزة شیکاگو است یا از طرف ‏خود پوپ است.‏

در حالی که آقای پوپ برای اجازه خرید همه اشیایی که با خود برده از سفارت کمک می‌خواهد، وزارت ‏امور خارجه به این نتیجه رسیده که معاملة او با آپکار هم نشانة بی‌دقتی او در تجارت است و هم ضعف ‏در قوة تمییز و قضاوت او را نشان می‌دهد و همة اینها عدم علاقة او به روابط فرهنگی بیشتر بین ایران و ‏آمریکا را می‌رساند.»‏

منبع: تاراج بزرگ، دکتر محمدقلی مجد، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی،

صص 58 تا 64‏

لینک مطلب: http://www.dowran.ir/show.php?id=168919807

تاریخ دسترسی: 8/3/1392

 

مقبره پروفسور پوپ/ آیین فرزانگی

مقبره پروفسور پوپ

برگرفته از کتاب آیین فرزانگی جلد۴- ص ۱۶۰

در ساعت ۸ صبح روز دوشنبه ۷۲/۲/۱۳ به اتفاق میهمانان عالی قدر ستاد بزرگ داشت مقام معلم استان اصفهان آقایان: دکتر علی محمد کاردان( استاد برجسته ی روان شناسی و علوم تربیتی)، دکتر مصطفی کامکار پارسی( استاد برجسته ی ریاضی) و دکتر غلامرضا اعوانی( استاد برجسته حکمت و فلسفه) جهت بازدید رهسپار آرامگاه پروفسور آرتور اپهام پوپ( ۱۳۴۸- ۱۲۶۰ ه- ش) ایران شناس نامور آمریکایی شدیم.

این مقبره در ضلع شمالی ساحل زیبای زاینده رود در کنار پل خواجو قرار دارد. در آن جا استادان عالی مقام پس از مطالعه‌ی وصیت نامه‌ی پُرمعنای مرحوم پروفسور پوپ به زبان‌های انگلیسی و فارسی و نیز اشعار نغز مرحوم استاد جلال‌الدین همایی( ۱۳۵۹- ۱۲۶۷ ه- ش) که به صورت بسیار زیبایی در اطراف سقف گنبدی شکل مقبره، کاشی کاری شده بود، از بزرگان، دانشمندان، حکیمان، شاعران، نویسندگان و هنرمندان این شهر ادب پرور سخن گفتند و پیشنهاد فرمودند، شایسته است طی مقاله‌ای وصیت نامه‌ی پروفسور پوپ در اختیار واحدهای آموزشی قرار گیرد تا دانش آموزان و دانش‌پژوهان جوان بدانند شهر اصفهان زمانی زادگاه و محل زندگی و مهد فعالیت‌های علمی و فنی پرچم داران تمدن و فرهنگ بشری بوده است.

جا دارد آثار، فعالیت‌ها و روش‌هایی که این بزرگان در تحصیل و تدریس علوم به کار می‌برده‌اند مورد توجه تجزیه و تحلیل قرار گیرد تا پیوند ما با فرهنگ غنی و سرشار از پویایی کشورمان استحکام بیش تری پیدا کند و نیز دریابیم که برای کسب افتخارات گذشته راهی نداریم جز آن که با کار و کوشش شبانه روزی و بدون از دست دادن فرصت‌ها، که هم چون ابرها به سرعت می‌گذرد به مطالعه، بررسی، خود سازی و کشف راه‌های بهتر آموزش و پرورش بپردازیم. ویژگی‌های برجسته‌ی بزرگان خود را در وجود خود زنده کنیم.

بر این اساس صبح روز سه شنبه ۲۳/ ۶/ ۷۲ پس از پیدا کردن یک فراغت نسبی بر سر مزار حضور یافته، به طور کامل وصیت نامه‌ی پروفسور پوپ و اشعار مرحوم استاد جلال‌الدین همایی را یاد داشت کردم که به صورت زیر گزارش می‌شود:

به دیواره مقبره دو تابلوی فلزی نصب شده بود، در یکی متن انگلیسی و در دومی خلاصه‌ی آن به فارسی دیده می‌شد. موضوع این وصیت نامه که در تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۴۴(ششم اکتبر ۱۹۶۵) به مرحوم دکتر عیسی صدیق نایب رئیس هیأت مؤسسان انجمن آثار ملّی نوشته شده بود، دلیل به خاک سپردن پروفسور پوپ در اصفهان ذکر شده است.

اینک خلاصه‌ی وصیت نامه:

بعد از عنوان و مقدمه ….

….. اصفهان مورد عشق من است. … در اصفهان مهم‌ترین کارهای خود را انجام داده و بزرگ‌ترین سعادت را درک کرده‌ام. …. منظور عمده‌ی من از انتخاب آخرین منزل در اصفهان این است که به مردم ایران نشان داده شود، اندیشمندان بزرگ و هنرمندان و سخنوران و رهبران اخلاق و دانشمندان ایران چنان اوصاف و خصایلی دارند که باعث ژرف‌ترین ستایش متفکرین مشابه سایر کشورهاست. تا آن جا که می‌خواهند ابراز حق گذاری و اخلاص آن‌ها زبانی نباشد، بلکه به زوّاری که از سایر اقطار عالَم به آن جا می‌آیند، ثابت کنند که اگر کسی در ایران به خاک سپرده شد، به این علّت نیست که تصادفاًٌ در آن جا جهان را بدرود گفته، بلکه در اثر اعتقاد راسخ به مقدس بودنِ آن سرزمین است و برای کسانی که به مقام معنوی ایران پی برده‌اند، مزیّت و افتخاری است که ایران را آخرین منزل خود قرار داده‌اند، تا بدین وسیله ایمان خود را به سرزمین و مردمان بزرگی که آن را طی قرن‌ها به وجود آورده‌اند و آینده‌ی با افتخاری که برای آن پیشگویی می‌کنند ابراز دارند…

آرتور اپهام پوپ” ۱۶ اکتبر ۱۹۶۵″

و اینک اشعار مرحوم استاد جلال‌الدین همایی که در سال ۱۳۵۰ سروده شده و با هنر کاشی کاری در دور تا دور دو گنبد کوچک مقبره تزئین شده:

شما ای که بر خاک من بگذرید سزد ژَرف در حال من بنگرید

کنونم که امکان گفتار نیست زبان درونم جز آثار نیست

اگر چه نباشد زبانم به کار ز خاکم شود راز دل آشکار

منم پیکری از هنر ساخته به عشق هنر عمر درباخته

مرا آرزو بود کاندر جهان به ایران زمینم سر آید زمان

در ایران از آن جُستم آرامگاه که تا باز دانند یاران راه

که اندر جهان هر که دانشور است از این خاک پاکش به سر افسر است

از آن رو سپردم تن ایدر به خاک که خاکم شود جزء این خاک پاک

گزیدم از ایران زمین اصفهان جهانی که خوانیش نصف جهان

نهادم براین تربت پاک سر که گنجینه ی دانش است و هنر

زدم خیمه در ساحل زنده رود که تا جان شود زنده ز آواز رود

در این سرزمین تا بر آسوده‌ام سر فخر بر آسمان سوده ام

بود تا به پیشینگان یاد بود بر آیندگان باد از من درود

چنان کرد باید که در روزگار ز ما نام نیکو بود یادگار

ز پنجاه و سیصد پس از الف سال سنا گفت به گذشته را وصف حال

قابل ذکر است که هنر آرامگاه در تاریخ ۲۴/۶/۷۱ توسط استادان عالی مقام استاد احمد آرام مترجم و نویسنده‌ی برجسته و دکتر کمال‌الدین جناب، استاد برجسته‌ی فیزیک مورد بازدید قرار گرفته بود. این دو معلم ارزشمند که برای بازگشایی ساختمان جدید دبیرستان صارمیه به اصفهان آمده بودند، درباره‌ی دانشوران این خطّه و چگونگی تدریس در دبیرستان صارمیه که در سال ۱۳۰۰ تأسیس یافته بود مطالبی ایراد کردند. مرحوم ضیاءالدین جناب اولین رئیس دبیرستان صارمیه بود. در آن دبیرستان استاد احمد آرام معلم و استاد کمال‌الدین جناب دانش آموز بوده‌اند.

دهخدا در لغت نامه در زیر واژه اصفهان می نویسد: ” مستر اریک شرودر” در کتاب” صنایع ایران” ساختمان مسجد جامع اصفهان را شرح می دهد و به اتاق کوچک گنبد وار شمالی مسجد اشاره می کند و ثابت می‌کند که این گنبد کوچک که قطر آن از داخل بیش تر از ده متر نیست با گنبد کاملی که مهندسان پس از کشف اصول ریاضیات عالی که توسط نیوتن کشف شده، می‌سازند، مطابقت دارد. پس ملاحظه می‌شود که ۶۰۰ سال قبل از تولد نیوتن معماران ایرانی ریاضی نیوتن را در این گنبد به کار برده‌اند که این موضوع افتخار بزرگی برای معماران زمان سلجوقی می‌باشد.

باری هدف از ذکر این دو خاطره و این دو سند این است که دانش آموزان و دانش‌پژوهان با نگرشی عمیق تر به گذشته‌ی پر افتخار ایران بنگرند و راه ترقی فردا را تنها و تنها در عزم و اراده، برنامه ریزی، همّت، پشت کار، حرکت، کوشش، ایمان و اعتقاد، دقت و توجه، فکر و اندیشه و خردمندی و توکل به خدا بدانند و لا غیر.

لینک مطلب: مقبره-پرفسور-پوپ/http://www.aeenefarzanegi.com

تاریخ دسترسی: 8/3/1392

 

درباره آثار پوپ

نگاهی به کتاب «معماری ایران»/ حوزه هنری تبلیغات اسلامی

کتاب «معماری ایران» اثر «آرتور پوپ» با ترجمه «غلامحسین صدری‌افشار» در آستانه بیست‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به چاپ هفتم رسید.

مدیر تولید انتشارات اختران با بیان این خبر گفت:‌ «این کتاب مقدمه‌ای برای آشنایی با برخی جنبه‌های معماری ایران است که نمی‌توانیم آن را تاریخ معماری ایران بدانیم زیرا تاریخ معماری ایران هنوز راه درازی دارد تا نوشته شود.»

«سعید اعرابی اردهالی» افزود: «اصل این کتاب در سال 1965 میلادی به رشته تحریر درآمده است. معماری در ایران بیش از 6000 سال تاریخ پیوسته دارد و دست‌کم از 5000 سال پیش از میلاد تا به امروز، با نمونه‌های اختصاصی که در ناحیه پهناوری از سوریه تا شمال هند، مرزهای چین، قفقاز تا زنگبار پراکنده است.»

وی افزود:‌ «بناهای ایرانی متنوع است. کلبه‌های دهقانی، قهوه‌خانه‌ها، کوشک‌ها، زیباترین و شاهانه‌ترین ساختمان‌هایی که جهان به خود دیده است، برخی پل‌های عظیم و باشکوه معماری ایران در طول تاریخ از جمله بناهای کهن ایرانی را شامل می‌شود.»

«اعرابی» یادآور شد:‌ «معماری آثار تاریخی ایرانی در گام نخست دارای مفهوم و هدف دینی، خصلت جادویی و دعایی است. همچنین طرح راهنما و شکل دهنده نمادگرایی کیهانی در معماری ایرانی به روشنی نمایان است که انسان به وسیله آن با نیروهای آسمانی پیوند می‌یابد.»

وی به اهداف اصلی کتاب «معماری ایران» اشاره کرد و گفت:‌ «استادان دانشکده‌های معماری باید بررسی آثار معماری ایران را هر چه بیشتر در برنامه تحقیقات فارغ‌التحصیلی دانشجویان قرار دهند و از آنان بخواهند تا این بناها را از جنبه‌های هنری، فنی، صنعتی و کارکردی بررسی کنند.»

مدیر تولید انتشارات اختران به کارآیی کتاب‌های معماری اشاره کرد و گفت:‌ «چنین پژوهش‌هایی نه تنها شناخت ما را از آثار نیاکانمان بیشتر می‌کند بلکه ممکن است به پیدایش معماری بومی تازه‌ایی مطابق با نیازهای کنونی بینجامد.»

این کتاب در 10 بخش تنظیم شده است. «از نخستین تمدن‌ها تا سقوط هخامنشیان»، «سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان: بازنمایی شکل‌های ایرانی»، «آغاز عصر اسلامی: هدف‌های نو»، «سلجوقیان: ساختمان، مظهر زیبایی، مفهوم و کارکرد تزئینات ایرانی»، «مغول: ویرانی و عظمت»، «تیموریان: پالایش و فراوانی»، «اوج صفویه» و «گزیده‌ای از شکل‌ها و مسایل ساختمانی» از جمله بخش‌های مختلف این کتاب است.

فهرست عکس‌های رنگی از جمله تخت‌جمشید بخشی از سرستون به شکل سر گاو نر در آپادانا، مسجد جامع یزد، مسجد جامع اصفهان، مسجد گوهرشاد مشهد، مقبره ماهان، کاخ عالی‌قاپو، گزیده تاریخ، نقشه ایران، یادداشت‌ها، گزیده کتاب‌شناسی، منابع تصویرها و فهرست رهنما پایان بخش این کتاب به‌شمار می‌آید.

مولف این کتاب«آرتور پوپ» Artrhur Upham Pope)) مدت پنجاه سال با هنر ایران سرو کار داشت، بسیاری از شاهکارهای آن را در داخل ایران بررسی کرده و آثار کارشناسان و صاحب‌نظران را در آن باب خوانده بود. او سال‌ها از عمر خود را در ایران سپری کرد و کتاب 16 جلدی بررسی هنر ایرانA Survey of Persian) Art) جامع‌ترین مرجع و ماخذ موجود درباره هنر ایران است. پوپ 12 شهریورماه  1348درگذشت و بنابر وصیتش در اصفهان به خاک سپرده شد.

لینک مطلب: http://www.irac.ir/3-X-X-0-504.html

تاریخ دسترسی: 8/3/1392

 

ارایه طراحی‌های پوپ به صورت موتیف و لوگو/ ایران رمان

کتاب «گنجینه پنهان» شامل موتیف، لوگو و طراحی‌های گرافیکی برگرفته از مجموعه کتاب‌های«سیری در هنر ایران» آرتور اپهام پوپ و فیلیس اکرمن، با طراحی‌های داریوش مختاری منتشر شد.-

مختاری به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: کتاب «گنجینه پنهان» برگرفته از کتاب ارزشمند «سیری در هنر ایران» آرتور اپهام پوپ و فیلیس اکرمن است. پوپ و تیم همکارش در کاوش‌های خود هر اثری را که به دست می‌آوردند، «رسامی» می‌کردند.

وی افزود: تمام طراحی‌های پوپ و گروهش با فیلم‌های فلزی از روی شی و یا اثر اصلی انجام می‌شد.

این طراح گرافیک در ادامه با اشاره به کار اصلی خود در کتاب «گنجینه پنهان» گفت: من در این کتاب تمام طرح‌های پوپ در مجموعه «سیری در هنر ایران» را به صورت گرافیکی ارایه کردم تا دانشجویان رشته‌های مرتبط برای تمرین به سمت استفاده و یا اقتباس از کلیپ‌های گرافیکی خارجی نروند و از منابع خودمان استفاده کنند.

مختاری در ادامه با اشاره به این نکته که مخاطبان اصلی این کتاب تمامی دانشجویان رشته‌های نقاشی، طراحی و گرافیک هستند، گفت: این مجموعه در اصل 12 جلد است که اکنون جلد نخست آن در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است. مجلدات بعدی نیز به ترتیب منتشر خواهند شد. همچنین پس از این دوره، آثار کشف شده از تمدن جیرفت نیز به صورت طرح‌های گرافیکی در یک مجموعه دیگر، عرضه می‌شود. مجموعه تمدن جیرفت نیز آماده شده و در انتظار مجوز است.

کتاب «گنجینه پنهان» مجموعه موتیف و لوگو، برگرفته از کتاب «سیری در هنر ایران» آرتور اپهام پوپ، به کوشش داریوش مختاری، با شمارگان هزار نسخه، 192 صفحه و بهای 9 هزار و 500 تومان از سوی انتشارات دایره چهاررنگ روانه کتابفروشی‌ها شده است. مختاری هنرمند طراح و گرافیست است.

«نام‌های ماندگار»، «تایپوگرافی شخصیت‌های شاهنامه»، «عاشقانه‌های گرافیک»، «نوعی دیگر: نشانه‌ها»، «نوعی دیگر: پرنده‌ها»، «نوعی دیگر: بسم الله»، «نوعی دیگر: شقایق‌ها»، «باغ وحش‌های 1» و «باغ وحش‌های 2» نام تعدادی از کتاب‌های منتشر شده مختاری است.

لینک مطلب: http://www.iranroman.com/forum/showthread.php?tid=23552&page=last

تاریخ دسترسی: 8/3/1392

 

کتاب شاهکارهای هنر ایران دیجیتالی شد/ شبکه مجازی کانون ها و فعالیت های هنری

کتاب شاهکارهای هنر ایران دیجیتالی شد.

خانه هنر وادبیات دانشگاهی ایران خبر داد که کتاب شاهکارهای هنر ایران اثر پروفسور آرتور پوپ به صورت دیجیتال در نمایشگاه کتاب امسال تهران عرضه می شود.

دانشجویان رشته های هنری  و نیز دانشجویان آشنا به هنر می دانند که این کتاب به تاریخ هنر کشور و سیر تطور آن تا عصر صفوی پرداخته و جلوه‌های جمال هنر ایرانی را نمایانده است. کتاب شاهکارهای هنر ایران برای علاقه‌مندان به هنر و تاریخ ایران می‌تواند سودمند قرار گیرد. نویسنده آن پیش از این کتاب، اثر سترگ خود، سیری در هنر ایران، را نوشته که هنوز به آن جامعیت، تحقیقی در هنر ایرانیان صورت نگرفته است. ترجمه این کتاب را پرویز ناتل خانلری بر عهده داشته است. اجرای خودکار و بدون نیاز به نصب بر روری رایانه، متن کامل کتاب، امکان تنظیم فهرست کتب بر اساس الگوی دلخواه، امکان یادداشت برداری، گزینش متن، ویرایش و چاپ مطالب مورد نظر، امکان چاپ صفحه یا صفحاتی از کتاب، ارائه امکانات فنی جهت انجام پژوهش های موضوعی در کتاب و راهنمای استفاده نرم افزاراز جمله امکانات این کتاب الکترونیک است. کتاب الکترونیک یاد شده در بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران توسط انتشارت علمی و فرهنگی عرضه خواهد شد.

لینک مطلب: کتاب-شاهکارهای-هنر-ایران-دیجیتالی-شد-http://www.kanoonha.net/art/190

تاریخ دسترسی: 8/3/1392

 

بخش اول  پرونده
http://www.anthropology.ir/node/18068
 

 

 

دوست و همکار گرامی

چنانکه از مطالب و مقالات منتشر شده به وسیله «انسان شناسی و فرهنگ» بهره می برید و انتشار آزاد آنها را مفید می دانید، دقت کنید که برای تداوم کار این سایت و خدمات دیگر مرکز انسان شناسی و فرهنگ، در کنار همکاری علمی، نیاز به کمک مالی همه همکاران و علاقمندان وجود دارد. برای اطلاع از چگونگی کمک رسانی و اقدام در این جهت خبر زیر را بخوانید:

http://anthropology.ir/node/11294