(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

زیر آسمانه های نور

گروه کتاب و رسانه
Ketab- zir asmanhaye nour.jpg

زیر آسمانه های نور؛ جستارهای اسطوره پژوهی و ایران شناسی ، ابوالقاسم اسماعیل پور ، تهران: پژوهشکده ی مردم شناسی و نشر افکار ، 1382
اسطوره ها، حماسه ها و افسانه ها در پیوند گسست ناپذیرشان با تاریخ، فرهنگ و ادب ملل گوناگون، همواره سرشار از منابعی با ارزش پیرامون جهان مادی و ماورائی انسان هستند.

اسطوره که با توجه به پژوهش های گوناگون، پیش از حماسه و افسانه وجود داشته است، بر این دو و نیز بر دیگر وجوه ادبی تاثیراتی ژرف گذاشته است، از این رو مطالعه ی آن به عنوان منبع مهمی برای شناخت فرهنگ خود و دیگری نه تنها حائز اهمیتی فراوان بلکه الزامی به نظر می رسد.
شناخت اساطیر تا کنون مراحل گوناگونی را پشت سر گذارده است. مکاتب و افراد گوناگونی هم چون ماکس مولر، دورکیم، یونگ، الیاده، دومزیل و... از منظرهای متفاوتی چون روان کاوی، دینی، جامعه شناسی، بر اساس طبیعت و غیره، به آن نگریسته اند. ادبیات نیز در این راستا یکی از زمینه هایی است که در کنار مذهب و فرهنگ، پیوندی اساسی با اسطوره می یابد و همواره روزنه ای برای دستیابی به شناخت از رموز اسطوره ها بوده است.
اسطوره و شناخت آن در ایران تا کنون جز در موارد اندک و اشخاص محدود، مورد توجه و بررسی ای در خور غنای اساطیر سایه افکنده بر وجوه گوناگون فرهنگ ایرانی، قرار نگرفته است. اساطیر گاهانی-اوستایی ، اساطیر پهلوی زردشتی-مانوی و اساطیر ایرانی پس از اسلام، مراحل پشت سر گذاشته شده ی اساطیر ایرانی هستند که نیاز به کاری وسیع و تلاشی افزون در این زمینه می یابند. در کنار این مراحل، آثار هنری دوره ی مدرن و معاصر ایران نیز محلی برای بررسی اسطوره ها محسوب می شوند، با آن که در آنها تاثیرکمتر اسطوره های ایرانی و در برخی مواقع تاثیر بیشتر اساطیر یونانی را مشاهد می کنیم، اما نیاز به نقد آنها با روان کاوی، انسان شناسی، دین، فرهنگ، نمادهای قومی و... ، در کنار بررسی ادبیات کهن مان که اسطوره چه پیش و چه پس از اسلام در آن متجلی است (هم چون آثار عطار، سهرودی و...)، احساس می شود.
مهرداد بهار پس از آنکه مقدمات نقد اسطوره ای در ایران با نیما و هدایت آغاز می شود، نخستین پژوهنده ی ایرانی است که به طور جدی و تخصصی در زمینه ی اساطوره شناسی شروع به فعالیت کرد. نگاه نوین او به اسطوره می تواند راه گشایی برای نقد اسطوره ای فرهنگ و ادب ایران در زمان حال باشد.

«زیر آسمانه های نور»، کتابی است شامل مجموعه مقالاتی از دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور، پیرامون اسطوره پژوهی و ایران شناسی که اطلاعاتی مفید ، همراه با داشتن نگاهی نوین به اسطوره شناسی ایران، که هنوز در قدوم اولیه برداشته شده قرار دارد، ارائه می دهد.
این کتاب با نگاهی اجمالی به اسطوره شناسی غرب، آغاز آن و شناساندن برخی متفکران آن، به کارهایی که تا کنون در این زمینه توسط پژوهشگران وطنی انجام شده است می پردازد و علاوه بر سخن راندن از تاثیر اسطوره در شعر و ادب ایران در آثار کسانی چون شاملو و سپهری و اخوان و نیما، درباب ایران شناسی نیز مقالاتی ارجمند آورده است.
این کتاب در بیست و دو گفتار ارائه شده است که عناوین فصول آن در پی می آید؛
-    درآمدی بر اسطوره
-    اسطوره و هنر
-    چشم اندازهای نقد اسطوره ای
-    طبیعت گرایی و اسطوره پردازی در شعر نیما یوشیج
-    بازتاب اسطوره در شعر سهراب سپهری
-    بازتاب اسطوره در شعر احمد شاملو
-    نگاهی نو به فرهنگ و اساطیر ایرانی
-    تخت جمشید: باغی مقدس با درختان سنگی
-    نوروز در فرهنگ ایرانی
-    اسطوره های نوروزی
-    دورنمایه های اساطیری نوروز
-    تیرما سیزه(جشن تیرگان) و اسطوره تیشتر
-    نقش اجتماعی زنان در ایران باستان
-    درآمدی بر کیش های گنوسی
-    زیبایی شناسی در هنر و ادبیات مانوی
-    دیباچه ی مثنوی معنوی و اشعار گنوسی
-    مضمون گنوسی در حکایت شیخ صنعان
-    اسطوره تولد بودا
-    غارهای مانوی مکشوف در تورفان
-    شاپورگان مانی
-    امیر پازواری: شاعر گنجینه ی رازهای مازندران
-    ترانه های امیر پازواری و اشعار پارتی و فارسی میانه

o    نقد و بررسی
-    نقدی بر افسانه ی اسطوره
-    نقدی بر نظریه ی ادبیات

o    پیوست:
-    میترا در باستان شناسی ایران (ر.ن.فرای)
-    انسان و اسطوره (پ.گریمال)
-    شعر و جادو (ج.تامسون)
+ تلفن ناشر: 66463489
+ایمیل: nashreafkar@yahoo.com

Share this
تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.