(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فرهنگ و سبک زندگی

ننه مخمل

طیبه ابراهیمی
nanemakhmal.jpg

«ننه مخمل»صدایش می‌کردند. خانه‌اش سرپناهی بود برای کسانی که به شوق دیدن روستای «خفر» پا به دامن دنا می‌گذاشتند. همسرش سال‌ها پیش به رحمت خدا رفته بود. دیگر فرزندانش مستقل شده بودند و او به شوق دیدن نوه‌هایش که سکوت خانه را در جیب‌هایشان می‌گذاشتند روزها را تا نزدیک شدن پایان هفته می‌شمرد.

پیوست: 

دیدگاه زنان در جهان روزمره (بخش پایانی)

دوروتی اسمیت ترجمه ی زهره دودانگه
WomanFactory1940s.jpg

تصویر: کار زنان در جنگ جهانی دوم، در طول جنگ جهانی دوم زنان نقش هایی را می پذیرفتند که به نظر می رسید مشاغل مردانه باشد (منبع ویکی پدیا 1)
جامعه شناسی بخشی از دستگاه حاکم است. روابط و سازماندهی ای که تحت آن بسط می یابد، از سوی رابطۀ دستگاه حاکم با جهان اجتماعیِ تحت مدیریتش داده شده است. اشکال نهادی حاکمیت موضوعات اصلی آن را بنا می نهند: جامعه شناسی سازمان ها، آموزش، سلامت، کار، بیماری

پدیده مُد (4)

گئورگ زیمل ترجمه ی حمیرا بنایی فر
مد 4

آلمان در قرون چهاردهم و پانزدهم تکامل فوق‌ العاده شدیدی از فردیت را نشان داد. نظام‌ های جمع‌ گرای قرون وسطی به واسطه آزادی شخصیت‌‌های فردیت‌ یافته در هم‌ شکست. با این وجود زنان طی این تکامل فردگرایانه جایگاهی نیافتند و آزادی تحرک و شکوفایی فردی همچنان دور از دسترس آنان بود. آنان از طریق افراطی‌ ترین و نامتعارف ‌ترین مدهای لباس جبران مافات کردند. از طرفی دیگر، میبینیم که در ایتالیای همان دوره، آزادی

خانه و تنوع فضایی؛ چالش‌هایی درباره آشپزخانه و سرویس بهداشتی

زهرا غزنویان
ashpazkhane.JPG

در یادداشت پیشن که از سلسله یادداشت‌های «خانه و تنوع فضایی مطلوب» بود، ذیل بحث نیاز به ارتباط با خود، مفهوم «خلوت» مطرح شد و با « فضای شخصی» پیوند برقرار کرد. یادداشت حاضر اما سعی بر تشریح بُعد دیگری از نیازهای شخصی دارد و این‌بار متمرکز بر «تَن» و نیازهای بیولوژیک است؛ مفهومی که بدون‌شک، بخشی از رونق کنونی خود را مدیون اندیشه‌های فیلسوف معاصر فرانسوی، موریس مرلوپونتی (Maurice Merlea- Ponty) است.

«حقِ به شهر»

زهره روحی
david-harvey.jpg

نقد و بررسی «حق به شهر»، نوشته دیوید هاروی، ترجمه خسرو کلانتری، انتشارات مهرویستا
روند جهانیِ توسعه‌ی شهرها در چند دهه‌ی اخیر، ضمن بی‌خانمانی هولناک جمعیت کثیری از اقشار فرودست جوامع در سراسر جهان، به طرز فجیعی موجب تخریب محیط زیست شده است. هر دوی این امور نه تنها به وجود آورنده‌ی گفتمان‌های اعتراض‌آمیز از سوی جامعه روشنفکری بوده،

جایگاه ارزش ها در مکتب کنش متقابل نمادین

محمد حسن شربتیان
burst-of-red-holi-india.jpg

تصویر: جشن رنگ ها در هالی هند
چکیده:   ارزش ها در این مکتب متمرکز بر معانی است که بین کنشگران به صورت نمادی در زندگی روزمره مبادله شده، در این مکتب ارزش ها به عنوان یک عنصر اساسی نظام اجتماعی در ساختار جامعه وابسته به الگوهای کنش متقابل روزمره اجتماعی  و فرایند جامعه پذیری است، که در خلال تعبیر، معناسازی و اعمال خلاقانه شکل می گیرد. ارزش ها در ارتباط با مفهوم خود زمانی حاصل شده که در جریان تجارب و کنش های

جامعه‌شناسی فرهنگ و بهگشت فرهنگی: 8: بهگشت فرهنگی

سالار کاشانی
3.jpg

جریان حرکت جوامع و در ذیل آن جامعه‌ی ایران در طول قرون اخیر، ملازم با بروز تغییرات پیچیده و گسترده‌ای در همه‌ی سطوح هستی اجتماعی بوده است. عوامل متاثر از فرایند مدرنیزاسیون به همراه پدیده‌هایی همچون تقسیم کار و فردگرایی باعث بروز تمایزاتی نو و کم‌سابقه در میان افراد و گروه‌ها گردیده است. این تمایزات هم در سطح کنش و هم در سطح فرهنگ رخ داده است.

من متعلق به همه ی شما هستم: تبدیل شدن "بدن فردی" به " بدن اجتماعی" یا ساعت سیندرلا

زهرا ملوکی
34701-cartoon-comic-wallpaper-princess-cinderella_1920x1080.jpg

ساعت یازده شب است و من از اتومبیلی که تاکسی نیست پیاده می شوم. خانم و آقایی که از خیابان امیرآباد شمالی(کارگر شمالی)، در حال گذر بودند، مرا که "این وقت شب" کنار خیابان ایستاده بودم، با نیمچه ملامتی در نگاه همراه با دلسوزی ناشی از حس "شهروندی" یا "بنی آدمی" سوار می کنند و تا جلوی خوابگاه می رسانند.

درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن در ایران

سید علیرضا هاشمی
Sans titre.jpg

درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن در ایران (1392)، محمد سعید ذکایی و مریم امن پور، انتشارات تیسا، 439 ص.
حوزه مطالعات بدن از سنتی کم اهمیت، حاشیه ای و تا اندازه ای کم منزلت در سلسله مراتب سنت های و شاخه های علوم اجتماعی و بویژه جامعه شناسی در چند دهه اخیر به حوزه ای پویا و پر اهمیت و جاذب برای طیف روز افزونی از محققان در سنت های جامعه شناسی غربی و غیر غربی

دیدگاه زنان در جهان روزمره (2)

دوروتی اسمیت ترجمه ی زهره دودانگه
women

در فصل اول کتاب من به جستار در حوزۀ موضوعاتی درباره زنان پرداختم، موضوعاتی برخاسته از فرهنگ و سیاستی که تقریبا به طور انحصاری از سوی مردان بسط یافته و از دیدگاه مردان – ونه زنان- نوشته شده است. این ادعا چنان که حقیقت گفتمان های فکری و علمی است، به همان میزان حقیقت تبلیغات تلویزیونی نیز هست. بنابراین برای شروع، ما باید کشف کنیم که «چگونه» زاویه دید (دیدگاه) زنان را بدست آوریم.

فضا/ رویداد/ مکان

محمد رسول موسی پور
rasoulpour.jpg

گروه معماری ماف (MUF) گروهی است که از سال 1994 در لندن کار خودش را با فعالیت هایی خصوصا در جهت تقویت زیرساخت های اجتماعی، فضایی و اقتصادی عرصه های عمومی شروع کرده است که نام گروه نیز مخفف بافت شهری جدید است. آنها معتقد و در واقع منتقدند که جریان غالب معماری به دنبال ارزشهای مصرفی و جنبه های فرمال معماری است ، لذا کاری که این گروه معماری در خیلی از پروژه ها انجام می

خانه، خلوت، خویشتن

زهرا غزنویان
mobile-creative-private-room-for-meeting-and-working-space-2.jpg

در یادداشت قبلی گفته شد که خانه می‌بایست تنوع یا گوناگونی فضایی را درون خود پذیرا بوده، به این معنا که نیازهای مختلف ساکنان را در نظر بگیرد. حال این نیازها کدامند و شکل مطلوب پرداختن به آن‌ها از نظر ساکنان چگونه است؟ مهم‌ترین نیاز هر شخص به خانه را می‌توان حفظ «خود» دانست که با مفهوم کلی «بقا» در ارتباط قرار می‌گیرد.

جوانان و ارتباطات امروز/ تصویر

میشل استورا ترجمه ی سعیده بوغیری
میشل استورا

تصویر در قرن بیست و یکم، با کنشی، زیروزبر شده است: میان کنش. نوجوانان 2009، با بازی های ویدیویی متولد شده اند. آن ها اینترنت را به قلمرو خود تبدیل کرده اند، در قالب رفقا سازمان می یابند، این گروه بندی های سلسله مراتبی شده بازیکنان، برای مبارزه جمعی در “قلمرو پادشاهی شکسته شده آن سوی آب ها” با یکدیگر هم پیمان می شوند؛ آنان در سایت باشگاه هایی هم در مورد سریال Lost و هم در مورد نگرانی هایشان در

جامعه‌شناسی فرهنگ و بهگشت فرهنگی: 7- الگوهای ارتباط فرهنگ و کنش

سالار کاشانی
cultural_awareness.jpg

پیش از این فرهنگ را «مجموعه‌‌ی الگوهای ذهنی و معنایی مشترک میان افراد متعلق به یک گروه، طبقه یا جامعه که افراد با استفاده از آن‌ها به طرزی خلاقانه به تجربه، توصیف، تفسیر و ارزیابی هستی و زندگی اجتماعی خود و دیگران می‌پردازند» تعریف کردیم. این الگوهای مشترک همواره ثابت و پابرجا نیستند و در جریان تحول جامعه، تغییر می‌یابند. بر اساس تعریف ارایه شده می‌توان فرهنگ را هسته‌ی اساسی نمادین موجود

صدا در شهر: بررسی انسان شناختی تاثیر صدای مدرسه بر خانه های اطراف و دانش آموزان

فاطمه کلهر
footbal88.jpg

تحقیق درسی
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، گروه انسان شناسی، دی ماه 1391
چکیده: در این تحقیق به بررسی مسائل اجتماعی، فرهنگی تاثیر صدای مدرسه بر خانه های مجاور آن و بررسی این صداها بصورت آلودگی صوتی

تجربه زیسته ناشنوایان در شهر

طاهره انصاریان
Sans titre.jpg

تحقیق درسی
دانشگاه تهران، دانشکده علوم اجتماعی، گروه انسان شناسی، درس انسان شناسی شهری، دی ماه 1391   
مقدمه: با آوردن نام شهر اولین خصوصیتی که به ذهن می آید شلوغی و سروصدای آن است که ناشی از تولید صدا توسط افراد برای برآوردن نیازهایشان می باشد. به عبارت دیگر انسان از طریق حواس پنج گانه خود با محیط اطراف ارتباط برقرار می کند که یکی از مهم ترین آنها حس

دیدگاه زنان در جهان روزمره(1)

دوروتی اسمیت ترجمه ی زهره دودانگه
women

در این نوشتار من متوجه روش های تفکری هستم که پروژۀ یک جامعه شناسی برای زنان (a sociology for women) را محقق می کند. این فصل بر مبنای مجموعه ای از برخوردها میان جامعه شناس یا سوژه، یا میان یک (One) و دو (Two) استوار است. یک (One) همیشه سوژه ای است که سوژه بودنش، به عنوان سازمان دهنده دانش او، از سوی متونی به خطر انداخته می شود که دو (Two) در زمینه های سیاسی یا فکری می

پدیده مُد (3)

گئورگ زیمل ترجمه حمیرا بنایی فر
مد3

در عصر دموکراتیک، این شرایط به حدی شدید شد که حتی بیسمارک و بقیه ی سران و رهبران برجسته ی احزاب، بر این نکته تاکید داشتند ازآنجایی که رهبران گروه هستند، خود باید از آن اطاعت و پیروی کنند. روح دموکراسی باعث می شود تا فرد به دنبال شان ومنزلت و همچنین هیجان فرمانروایی باشد. اما این مسئله به قدری مبهم و گیج کننده است که نمی توان فرق بین وضع قواعد و سپس اسیر شدن به دست همین قواعد را

فرهنگ چای ترک و محصولات آن(2)

نویسنده : سرکان گونش* /ترجمه از ترکی استانبولی : مژگان دولت آبادی
a_0.JPG

"تورهان "معتقد است انسانها به واسطه طبیعتشان میل به تقلید دارند، از این روی برای رفع نیازهای خود وسایلی را که توسط دیگران ایجاد شده را ترجیح می دهند دوباره باز تولید کنند.به باور او جوامع به دلیل اینکه مدام در حال تغییر هستند تغییرات فرهنگی در آنها به همان میزان جهان شمول است و به دفعات با آن مواجه می شوند. فرهنگ تغذیه بین جوامع تبادلی متقابل است، آنها لذایذی را که می پسندند به سرعت درونی(بومی) می

کنش و نظریه (16): کالبد «قهرمان»؛ تحول مفهوم بدن در سیرفرهنگی فیلم های داستانی عامه پسند

ناصر فکوهی
bruce-lee.jpg

آنچه به صورتی متاخر و در زبانی فاخر به «هنرهای رزمی» شهرت یافته است و در زبان عامیانه ما به آن «کاراته یا رزمی کاری» گفته شده و از همین جا اصطلاح «فیلم های کاراته ای» رایج شده است، دین بزرگی  در حوزه  فرهنگی به هنرپیشه آمریکایی – چینی، بروس لی دارد که تیر ماه نود و دو،  چهل سال از مرگ زود هنگام او در سی و سه سالگی می گذرد. بروس لی یکی از هنرپیشگانی بود که سوای قضاوتی که درباره 

جامعه‌شناسی فرهنگ و بهگشت فرهنگی: 6- دموکراتیک شدن فرهنگ در نگاه جامعه‌شناسان

سالار کاشانی
karl-mannheim-3-sized.jpg

تصویر: کارل مانهایم
نظریه‌پردازان جامعه‌شناس هر یک به نحوی از روند تحول فرهنگ در جامعه‌ی مدرن سخن گفته‌اند؛ برخی از آنان این تحول را با عنوان «دموکراتیک شدن فرهنگ» مورد مداقه و تبیین قرار داده‌اند و برخی بی آن‌که نامی از این عبارت ببرند، جهت و شکل تحولات فرهنگی در جوامع مدرن را همسو با نوعی دموکراتیک شدن در حوزه‌ی فرهنگی جامعه دانسته‌اند.

درنگ های فلسفی(3): در باب انتقاد

محمدمهدی اردبیلی
professional-critiques-faq-300x199.jpg

یکی از مسائلی که هر جامعه‌ای با آن درگیر است، مسالۀ انتقاد، چگونگی بیان و محدودیت‌های اخلاقیِ آن است و همین امر به رویکردهای مختلف و بعضاً متضادی (هم افراطی و هم تفریطی) در قبال آن دامن زده است. تحلیل و واکاوی جایگاه این مفهوم یکی از رسالت‌های هرگونه درنگ فلسفی است.

کار خانگی و احساسات

ترجمه هما مداح
7746189597_une-femme-de-menage.jpg

با افزایش اشتغال زنان در ده های اخیر، تغییراتی در نحوه تقسیم کار خانگی نیز رخ داده است(Dolan,1987). اما این تغییرات به معنای تعادل در انجام کار خانه و بیرون از خانه نبوده و سهم مردان در تقسیم کار خانگی به اندازه کافی افزایش نیافته است(Thompson,1991) هر چند تحقیقات نشان می دهند که مشارکت مردان در انجام کار خانگی افزایش یافته (Gershuny,1988) اما حتی در میان خانواده های بدون فرزند که

فرهنگ چای ترک و محصولات آن(1)

نویسنده : سرکان گونش / ترجمه از ترکی استانبولی : مژگان دولت آبادی
images (1).jpg

پیشگفتار :این مقاله به طور کلی به روند فرهنگ چای و به موازات آن فرهنگ چای در ترکیه و آداب صرف چای و محصولات ناشی از این فرهنگ عام پرداخته است .فرهنگ چای بر خلاف قهوه که دارای پیشینه ریشه داری است، لذا جا افتادن ان در  زمان کوتاه شکل گرفتن آن در فرهنگ مردم ترکیه نشانه مهمان نوازی است که آنرا صاحب جایگاه ارزشمندی کرده که به سادگی قابل جایگزینی نمی باشد .این نوشیدنی در فرهنگ مردم ترکیه

فضا، شهر و نظریۀ اجتماعی

زهره دودانگه
faza nazarie ejtemai

فضا، شهرو نظریۀ اجتماعی، فرن تانکیس، ترجمۀ حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، انتشارات دانشگاه تهران،1390
شهر مهم ترین کانون اسکان اجتماعات انسانی است و از این رو تحلیل مناسبات درون شهری و برون شهری همواره با نظریات جامعه شناسانه پیوند دارد. تحلیل جامعه شناختی شهر می تواند در سطح کلان بر مبنای ساختارها و نظام های بالادست و در سطح خرد بر مبنای تفسیر کنش های افراد

بچه های امروزی: سیاست جوانانی که کسی انتظار آن را نمی کشید!

جوزف برتن ترجمه ی هما مداح
572033_0202804926546_web_tete.jpg

مقدمه: جوزف برتن مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشتۀ زبانها و تمدن خاورمیانه از دانشگاه واشنگتن دریافت نموده و در آنجا بر روی تاریخ جوانان و جوانی در ترکیۀ مدرن تحقیق نموده است. او بین سالهای 2011 تا 2012 به بررسی فعالیت اجتماعی جوانان در استانبول پرداخته است. مطلب زیر با اجازۀ مولف در انسان شناسی و فرهنگ به چاپ رسیده است.

رازوری زنانه

فاطمه سیارپور
رازوری زنانه

بتی فریدان (2006-1921 ) در کتاب رازوری زنانه(1963) (The Feminine Mystique) به بررسی تاثیر شرایط اجتماعی فرهنگی دهه ی 60 بر زندگی زنان پرداخته است. در سال های جنگ جهانی دوم زنان آمریکایی برای کسب درآمد بیشتر و یافتن شغل بهتر به منظور پرکردن خلا اقتصادی ناشی از عدم حضور مردان در جامعه، به سراغ تحصیلات عالی می روند.

گفتگو با آقای موقن ـ کفاش

زهره روحی
 کفاش_0.jpg

در ادامه گفتگو هایی که با مردم عادی در اصفهان داشتیم، گفتگوی زیر را که با یکی از کفاشان مقیم این شهر انجام گرفته است را می خوانیم.

طبقه‌ی متوسط و سینمای ایران

سالار کاشانی
cinema1.jpg

مقدمه: سینمای هر جامعه می‌تواند بازتابی از ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی مردمان آن باشد. تصاویری که بر پرده‌ی جادویی سینما نقش می‌بندد و روایت‌ها و شخصیت‌های موجود در فیلم‌های سینمایی جامعه اگر آیینه‌ی تمام‌نمای جامعه‌ نباشد؛ لااقل تصویری دور و بیگانه با زندگی اجتماعی مردمان آن هم نیست.

بررسی انسان شناختی فرهنگ حاشیه نشینی و موقعیت تحصیلی دانش آموزان

شایسته مدنی
Untitled (2).jpg

حاشیه نشینی یک پدیده شهری مربوط به دهه های اخیر است که به علت مسائل و مشکلاتی که برای ساکنین آن و شهروندان بوجود می آورد، مورد توجه محققان قرار گرفته است. مسئله ای که این تحقیق قصد بررسی آن را دارد، بررسی انسان شناختی این پدیده با استفاده از روش کیفی و رابطه آن با موقعیت تحصیلی دانش آموزانی است که در این مناطق زندگی می کنند. برای انجام این کار منطقه حاشیه ای "حصار خط چهار" مورد مطالعه قرار گرفته است.

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.