(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فلسفه

مارشال برمن، فیلسوف خیابان، درگذشت

محمد احمدی
Marshall Berman

" اگر  ندانیم چه طور می توان نشانه های درون خیابان را خواند، خواندن "سرمایه" کمکی به ما نمی کند." مارشال برمن
مارشال برمن، فیلسوف، نویسنده، نظریه پرداز سیاسی و استاد دانشگاه روز یازدهم سپتامبر2013 در سن 72 سالگی در نیویورک درگذشت. برمن شیفته دو چیز بود: مارکس و نیویورک؛ و سراسر زندگی روشنفکری اش متاثر از این دو بود.

آیا مجازیم از نسبت نژاد و هوش سخن بگوییم؟

پیتر سینگر ترجمه ی ابوالفضل رجبی
racep.jpg

محل تقاطع ژنتیک و هوش، دامگاهی فکری است. رییس سابق دانشگاه هاروارد ـ لاری سامرز ـ در سال 2005 جنجالی به پا کرد، زیرا، با لحنی احتیاط‌آمیز، اعلام داشت که می‌توان دشواری این دانشگاه را در استخدام استادان زن برای رشته‌های ریاضی و فیزیک، برحسب ژنتیک تبیین کرد. (سامرز نمی‌گفت که مردان در این حوزه‌ها به طور میانگین بااستعدادتر از زنانند. منظور وی آن بود که مردان بیش از زنان احتمال دارد که در این

میراث فلاسفه(1): روش سقراطی

مریم نصراصفهانی
Socrate.png

اشاره: این یادداشت نخستین شماره از مجموعه یادداشت‌هایی است که بنا دارد به بازخوانی ردپای برخی فلاسفه در حوزه‌های مختلف فکری-فرهنگی بپردازد، در دور اول مطالب نگاهمان متوجه گوشه‌هایی از نظریات برخی از برجسته ترین فلاسفه غربی است که اندیشیدن ما را روشمند کردند. در یادداشت پیش رو، ابتدا نگاه کوتاهی به زندگی و روش پرسش-محور سقراط در جستجوی معرفت داشته‌ایم؛ سپس به "روش سقراطی" به عنوان یکی

درنگ های فلسفی(4): آیا هنوز می‌توان امید داشت؟

محمدمهدی اردبیلی
 مونگ به روایت یسمپسونز.jpg

تصویر: «فریاد» مونک به روایت سیمپسونز
زمانی که همه چیز رو به تباهی و انسداد می‌رود، زمانی که دیگر هیچ چیزی باقی نمانده و تمام فعلیت‌های یک وضعیت نشان از سقوطی مرگبار و حتمی دارند، زمانی که هیچ راه برون‌رفتی پیشاروی ما وجود ندارد، زمانی که به لبۀ پرتگاه رسیده‌ایم، دقیقاً در همان لحظۀ آخر، شاید تنها چیزی که

معرفت‌شناسی فمینیستی (3): معرفت‌شناسی فمینیسیتی از نگاه سندرا هاردینگ

نسرین قوامی
سندرا هاردینگ

هاردینگ و برتری دیدگاه زنانه: سندرا هاردینگ (1935) فیلسوف آمریکایی علم است که به بحث در مورد توسعه شناخت‌شناسی فمینیستی می‌پردازد و تلاش او در جهت کشف این نکته است که ایده آل‌های مدرن دانش تا چه حد آرمان‌های به طور اخص مردانه را مجسم کرده و شکل‌های ممکن دانشی را که به طور سنتی زنانه توصیف شده است طرد کرده‌اند. کار هاردینگ روی نظریه عمل و علم و تأثیر علم بر تفکر

آرنت نظریه‌پرداز مقاومت مردمی است: گفتگوی اختصاصی انسان‌شناسی و فرهنگ با شیلا بن‌حبیب

عباس شهرابی فراهانی
Benhabib-thumbnail.jpg

مقدمه: پروفسورشیلا بن‌حبیب، استاد علوم سیاسی و فلسفه در دانشگاه ییل آمریکاست. او در 9 سپتامبر 1950 در استانبول ترکیه به دنیا آمد. در سال 1970، مدرک لیسانس خود را از کالج آمریکایی دختران استانبول دریافت. در همین سال، ترکیه را به قصد آمریکا ترک کرد. در سال 1972، از دانش براندیس مدرک لیسانس و در 1977 از دانشگاه ییل دکترا گرفت. حوزه‌های پژوهشی مورد علاقه او عبارتند از اندیشه سیاسی هانا آرنت و یورگن

دریدا در حیرتِ امر بخشش

زهره روحی
derrida-top.jpg

«پاسخ به پرسش های نشریه  Le Monde des debas (دسامبر 1999)»، ترجمه امیر هوشنگ افتخاری راد
معمولاً «حیرت» زمانی پدیدار می‌شود که ساختارهای معمول و متعارف اندیشه، از عهده‌ی درک امر تناقض‌آمیز برنیاید؛ به بیانی آن هنگام که «پرسش» به معنای واقعی آدمی را درگیر خود کند: بی‌طاقت و درمانده در برابر یک ساحتی بودن روش به کار گرفته‌ی اندیشه. در چنین لحظاتی

زندگی‌نامه هانا آرنت

الیزابت یانگ برول ترجمه بهنام ذوقی
Hannah_Arendt_497x497.jpg

اشاره: الیزابت یانگ برول (1946-2011)، روانکاو و تحلیلگر سیاسی آمریکایی و از شاگردان هانا آرنت و یکی از برجسته‌ترین شارحین و مفسرین اندیشه او بوده است. او، همان‌طور که خود می‌گوید، این مقاله را در برای یک کتاب درسی آلمانی‌زبان درباره هانا آرنت نگاشته است. این مقاله چکیده‌ای است از کتاب جامع یانگ برول درباره زندگی و اندیشه هانا آرنت با عنوان «هانا آرنت: برای عشق به دنیا».

معرفت‌شناسی فمینیستی (2)

نسرین قوامی
اولین فاکس کلر

فمینیسم به عنوان جنبشی اجتماعی – فلسفی بر مبانی معرفت‌شناسی خاصی تکیه زده و طرف‌دارن این جنبش، اصول معرفت‌شناسی خاصی را پذیرفته‌اند و بر پایه این اصول، دیدگاه‌های خاصی درباره مسائل اجتماعی – سیاسی و علوم تجربی اتخاذ کرده‌اند. از این نظر بررسی معرفت‌شناسی فمینیستی، برای فهم دیدگاه‌های طرف‌دارن فمینیسم، اهمیت بنیادی دارد و نگاهی به مبانی معرفت‌شناختی آن‌ها، مدل خوبی برای آشنایی با

مقالات قدیمی: لودویک ویتکنشتاین شوریده سر منطقی

نویسنده: داریوش آشوری/ آماده سازی برای انتشار: ترکان عینی زاده
عکس: 

نام لودویک ویتکنشتاین در ایران چندان شناخته نیست و شاید جز معدودی از آشنایان فلسفه، این نام را نشنیده باشند؛ اما آنهایی که کتابهای فلسفی حوزه ی آنگلوساکسون را در بیست سال اخیر ورق زده اند، می دانند که این نام چه پر آوازه است. و حتی در کتابهایی که درباره ی فیلسوفان کنونی اروپای قاره ای منتشر می شود، کمتر کتابی ست که در آنها مقایسه ای بین آنها و ویتکنشتاین نشده باشد.

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.