(Go: >> BACK << -|- >> HOME <<)

سرآغاز

فرهنگ ایران باستان

بررسی سیر تحول ارابه های هخامنشی

مسعود رحمتی
Achaemenid_Soldiers.gif

در طول تاریخ نیاز به عنوان مهمترین عامل در ابداع و اختراع وسایل گوناگون نقش اساسی داشته است. شکل گیری چرخ ارابه نیز جدای از این قائده نمی تواند باشد. بشر به دنبال پی بردن به خاصیت حرکت دورانی و چرخشی، در مرحله نخست توانست چرخ سفالگری را ابداع کند. شکل گیری چرخ ارابه نیز احتمالاً در طی این روند بوده است. وسیله ای که علاوه بر رفع برخی از نیازهای انسان، مقدمات رفاه و آسایش بیشتر را نیز برای او فراهم کرد. این وسیله در طی زمان های بسیار و دوره های مختلف حمل و نقل مورد توجه بود و تا قبل از اختراع اتومبیل و فراگیر شدن آن نیز اهمیت خود را حفظ کرده بود.

پیوست: 

آشنایی با ایران شناسان : فیروزه عبدالله‌یوا

گردآوری: حمید رضا حکیمی
firouzam.jpg

تصویر: عبدالله‌یوا
پژوهشگر و عضو هیئت علمی گروه دانشگاهی مطالعه‌ی آسیا و خاورمیانه، دانشگاه کمبریج و مدیر مرکز شاهنامه در کالج پمبروک در همین دانشگاه

چهارطاقی و مسائل آن

حسین حبیبی
bastan1.jpg

چکیده
چهارطاقی به همراه ایوان، دو شکل شاخص معماری ایرانی همواره در معرض توجه پژوهشگران بوده اند، با این وجود چهارطاق هنوز به لحاظ گاهنگارنه، کاربردی و هویتی، سازه ای است که به خوبی شناخته نشده است، این موضوع می تواند به عنوان معضلی در زمینه ی باستان شناسی دوران ساسانی و اوایل اسلام مطرح شود. بدین لحاظ در مقاله حاضر با پرداختن به این نکته و با استفاده از داده های در دسترس مرتبط، سعی در

حرکت تقدیمی(Precession) و نگاهی به متافیزیک فلات مرکزی ایران در دوره مس سنگی

علی حقیقت
Sans titre.jpg

معرفی و بررسی یک فرایند در آغاز شهرنشینی: توتگانیسم (Toteganism)
در این مقاله سعی شده است مفهومی متافیزیکی که حدفاصل بین مفاهیم و دوره های توتمیسم و پاگانیسم چندخدایی قرار می گیرد به طور اجمال معرفی شود. در کالکولیتیک خاور میانه بزکوهی از یک توتم قبیله ای به یک توتگان تبدیل می شود که به مرور زمان چند رب النوع پاگانی از آن سرچشمه می گیرند. تقدیم اعتدالین مفهومی نجومی است که به واسطه آن این فرایند تبدیلی یعنی (توتگانیسم بزکوهی) به وجود آید. از آن جا که این نمونه نخستین نمونه

ماه خرداد، ماه سیرچینی!

بهار مختاریان
garlic-wreath-on-the-door.jpg
در تاریخ ایران بیش از هر چیز شاهد کاربرد گاه شماری های گوناگون بوده ایم، که برخی از آنان در اثر برخورد با فرهنگ های مختلف در مناطق گوناگون جغرافیایی شکل یافته اند. نمونه ای از این گاه شماری، همان است که در کتیبه بیستون آمده است.  با بررسی این گاه شماری در کتیبه های داریوش اول، متوجه می شویم که گویا کوشش بر آن بوده، گاه شماری فارسی باستان را جانشین گاه شماری شمسی- قمری بسیار پیچیده  بابلی کنند.

در باب مشکلات ترجمه‌ی کتاب‌های اساطیری و آیینی

سودابه فضائلی
tarjome.jpg

و اما در باب مشکلات ترجمه‌ی کتاب‌های اساطیری و آیینی، قبل از هرچیز باید گفت که معمولاً متن‌های اصلی چه انگلیسی، چه فرانسه و چه احتمالاً دیگر زبان‌ها، دشواری ساختاری و نحوی ندارند، مگر اینکه استثنائاً مؤلفی، عادتاً، تعقید در کلام داشته باشد. با این‌همه ساختار معقول یک متن مربوط به اسطوره و آیین، ترجمه‌ی آن را آسان نمی‌کند، زیرا چنانچه قبل از این‌هم بارها گفته‌ام، در یک چنین متنی اسماء و اعلام ناشناخته

فرهنگ کولی و موسیقی

زط-جات-کولی، احمد محیط طباطبائی
sound&music21.jpg

موسیقی نزد اقوام ایرانی، رابطه تنگاتنگی با کولی ها دارد. می توان گفت بخش عمده ای از میراث موسیقی اقوام ایرانی،توسط کولیان حفظ شده و به امروز رسیده است. گروه صدا و موسیقی در انسان شناسی و فرهنگ، قصد دارد مجموعه مقالاتی را تحت عنوان «فرهنگ کولی و موسیقی» برای بازشناسی فرهنگ و موسیقی نزد کولی ها در ایران منتشر کند. بخشی از این مقالات به بازنشر نوشته های پیشین و بخش دیگر به پژوهش های تازه

معرفی 4کتاب در زمینه جشن نوروز

نسرین گلدوست
spring1.jpg

انسانها همواره به برپایی جشنها و آئینهای برگزاری مناسک خاص آنها وحرمت نهادن به باورها واعتقات مناسب با هر سنت کهن اهتمام فراوان ورزیده اند.گاه این سنت ها با جشن و پایکوبی همراه بوده اند که خوشایند آدمی است و گاه نیز محرمات وممنوعاتی در پی داشته اند. نکته جالب توجه اینجاست که در این شرایط نیز افراد جامعه با میلی درونی به پاسداشت آنها اقدام نموده اند. شاید این میل وکشش درونی در حفظ و رعایت حدود هر

ریشه‌شناسی واژة مرد (مردم) ، نر (هنر)

ليلا عسگري
Photo0194.jpg

مرد     
واژة فارسی مرد (mard) در اوستا marəta- « میرا، فانی، مرد، انسان » آمده، که برگرفته از mar-1  « مُردن» دانسته‌اند. فارسی باستان  martiya- صفت  به عنوان اسم «مرد»، در کتیبة بیستون DB1/21  آمده:
θātiy Dārayavauš xšāyaθiya atar imā dahyāva martiya hya āgariya āha avam ubartam abaram
«داریوش شاه گوید: در این سرزمین‌‌‌ها، مردی که وفادار بود، او را خوب پاداش دادم»

سازشناسی و سازهای اقوام ایرانی (4): کاوش های باستان شناسی و سازهای باستانی ایران (از آغاز تا هخامنشیان)

محسن شهرنازدار
sound&music19.jpg

مهمترین اسناد حضور موسیقی در دوران باستانی ایران، یافته های باستان شناسی بوده است. بدیهی است چون پهنه فرهنگی  ایران قدیم بسی فراتر از جغرافیای فعلی ایران بوده ، کاوش های باستان شناسی در سرزمین های پیرامونی کنونی ایران نیز در تکمیل تحقیقات سازشناسی باستانی ایران نقش مهمی ایفا کرده است. به طوری که تاریخ تمدن موسیقی در فلات ایران ، قبل از دست آوردهای این کاوش ها، با تکیه بر اشاراتی که در متون کهن

تمامی حقوق این پایگاه برای «انسان شناسی و فرهنگ» محفوظ است.